Gastrit Nedir

Midenin mukozasında oluşan iltihap, kızarma gibi deformasyonlar sonucunda gelişen bir rahatsızlık olan gastrit birçok kişinin korktuğu hastalıklardandır. Kişiler tarafından sıklıkla araştırılan gastrit hakkındaki bilgileri yazımızın devamında okuyabilirsiniz. İşte gastrit hakkında merak edilenler…

Midenin iç yüzeyini kaplayan zarlara mukoza adı verilir. Bu zarlarda oluşan iltihaba da gastrit adı verilmektedir. Midede asit üretiminin çok fazla artması sonucu mide iç yüzeyinde oluşan inflamasyonlar hastaların hayat kalitelerini büyük oranda düşürmektedir. Bu nedenle gastrit belirtileri, tedavisi gibi bilgiler birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Gastrit hakkında akla gelebilecek soruları ve gastritle ilgili bilgileri yazımızda sizler için derledik. İşte o bilgiler…

Gastrit Nedir?

Midenin iç yüzeyinde mukoza ismi verilen bir zar bulunmaktadır. Midenin içi bu zarla kaplıdır. Mukozanın herhangi bir sebepten ötürü iltihaplanması sonucunda meydana gelen hastalığa gastrit adı verilir. Gastrit akut ve kronik olarak ikiye ayrılmaktadır. Akut gastritte aniden gelişen iltihap söz konusu olmakla birlikte şiddetli ağrı, iştahsızlık, bulantı gibi hayatı doğrudan etkileyen belirtiler görülmektedir. Kronik gastrit genellikle tedavi edilmeyen başka faktörler nedeniyle zaman içerisinde ortaya çıkmakta ve hayat kalitesini düşürücü belirtiler vermektedir.

Gastrit Neden Olur?

Akut ve kronik gastrit nedenleri farklıdır. Mide mukozasında ani bir şekilde gelişen Akut gastrit aşırı stres, alkol, asprin ve ağrı kesici gibi ilaçlar sebebiyle meydana gelmektedir. Kronik gastrit ise genellikle helicobacter pylori adı verilen ve insanların neredeyse tümünün hayatlarının bir bölümünde karşılaştıkları bir bakteri sebebiyle gelişir. Eğer midedeki helicobacter pylori uzun süre tedavi edilmezse zaman içerisinde kronik gastrite yol açan bir bakteridir.

Sık ve aşırı alkol tüketimi, asitli gıdaların fazla tüketimi, yağlı ve ağır yiyeceklerin sık sık tüketilmesi de uzun vadede kronik gastrite yol açabilen faktörler arasındadır. Gastrit de tedavi edilmediğinde kansere neden olabilmektedir.

Gastrit Belirtileri

Gastrit, akut ve kronik gastrit olarak ikiye ayrılır. Bu iki gastrit çeşidinin belirtileri farklılık göstermektedir.

Akut gastrit belirtileri şöyledir:

• Kanlı veya çok koyu renkli dışkılama
• Mide bulantısı ya da istifra
• Karında ve midede şişkinlik hissedilmesi
• Midede gerginlik hissedilmesi
• Geğirme isteği ve gaz artışı
• Ağızda acı tat hissedilmesi
• Midede sertlik
• Karında ve midede şiddetli ağrı

Kronik gastrit belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir:

• Ağızda acı tat hissedilmesi
• İştahsızlık, çabuk gelişen tokluk hissi
• Mide ve karında gerginlik, şişlik hissedilmesi
• Koyu renkli dışkılama
• Kronik gastritte mide ağrısı hissedilmemektedir.

Gastrit Tedavisi

Gastrit nasıl geçer sorusu kişiler tarafından sıklıkla araştırılmaktadır. Gastrit tedavisi mide asidini düzenleyici ilaçlarla birlikte beslenme tarzını değiştirmektir. Aşırı yağlı, asit oranı yüksek yiyeceklerle asitli ve alkollü içeceklerin günlük diyetten tamamen çıkarılması uzmanlar tarafından gastrit tedavisinde önerilmektedir. Helikobakter pylori bakterisinden kaynaklanan gastritin tedavisi antibiyotik kullanımını da içermektedir. Gastrit tedavisi muhakkak uzman bir hekim kntrolünde onun önerileri ve reçeteleri uygulanarak yapılmalıdır.

Gastrit Ağrısına Ne İyi Gelir?

Gastritte zaman zaman mide ağrıları gelişebilmektedir. Birçok kişi, bu ağrıları hafifletme ya da ortadan kaldırma metotlarını araştırmaktadır. Gastrit bitkisel tedavi yolları ile de şikayetleri giderilebilen bir rahatsızlıktır. Bitkisel yöntemler hastalığı ortadan kaldırmasa da şikayetlerinin azaltılmasında rol oynamaktadır. Yulaf, asit oranı düşük meyve ve sebzeler, yeşil çay, bal, adaçayı, süt, yoğurt gibi gıdaların gastrit şikâyetlerini azaltmada etkili olduğu bilinmektedir.

Sindirim sistemi ağızdan başlayan ve anüsle son bulan, vücuda çeşitli şekillerde alınan besinlerin yapıtaşlarına dönüştürülmesini sağlayarak vücut tarafından kullanılabilir duruma getiren ve vücut için gereği olmayan maddelerin de dışkıya dönüştürülerek atılmasını sağlayan önemli bir sistemdir. Ağız, mide, ince ve kalın bağırsak, anüs gibi organlar sindirim sistemini oluşturan organlardır ve bu organlarla alakalı görülen hastalıklara da sindirim sistemi hastalıkları adı verilir. Dolayısıyla midede görülen hastalıklar da sindirim sistemi hastalıkları olarak bilinir. Gastrit de midede görülen rahatsızlıklardan biridir. Son zamanlarda değişen beslenme şekilleri ve yaşam tarzı nedeniyle mide rahatsızlıkları çok artmıştır ve bu rahatsızlıklar arasında en bilineni de gastrittir. Gastrit mide asinin gereğinden fazla salgılanması sonucu görülen bir hastalıktır ve tedavi edilmediği takdirde daha büyük problemlere neden olabilir. 

Gastrit Nedir?

Gastrit, midenin iç tabakasında bulunan mukozanın çeşitli nedenlerle iltihaplanması olarak tanımlanır. Tedavi edilmediği süreçte daha derinlere nüfuz eder ve bunun sonucunda mide ülserine veya mide kanserine neden olabilir. Gastrit genellikle bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle meydana gelir. Bunların başında ise helikobakter pilori isimli bakteri gelir. Bu hastalığın tedavisi kolaydır ancak burada önemli olan doğru tanının hastalık ilerlemeden en hızlı şekilde konmasıdır.

Gastrit hastalığı akut ve kronik olarak iki tipte görülebilir. Akut gastrit hastalığı aniden ortaya çıkarken kronik gastrit hastalığı ise midede daha önce görülen ancak tedavisi geciktirilmiş veya hiç yapılmamış hastalıkların mide mukozasını zedelemesi sonucu uzun yıllar neticesinde ortaya çıkar. Kronik gastrit hastalığında mide mukozasında kalıcı iltihaplanma görülür ve bu nedenle uzun yıllar sürebilir.

Gastrit hastalığı insanların yaşam kalitesini oldukça etkiler ve tedavi edilmediği zaman daha büyük problemlere neden olur. Bu yüzden ciddiye alınması gereken bir rahatsızlıktır. 

Midenin sindirmekte güçlük çektiği besinlerin sürekli ve fazlaca tüketilmesi, kişinin gün içinde yeterli şekilde hareket edememesi gibi durumlar besinlerin sindirilmesi için mide asidinin fazla salgılanmasına neden olur. Mide asidi besinlerin sindirilmesi için önemlidir. Bu gibi durumlarda fazla üretilen mide asidi, midenin iç kısmındaki mukozanın hasar görmesine ve zamanla da iltihaplanmasına neden olur. 

Gastrit insanlarda genellikle ileri seviyede değildir ve bu nedenle tedavisi kolaydır yani tedaviye hızlı yanıt verir. Tedavi edilen gastrit sonrasında kişi eski yaşam şekline veya beslenme düzeyine devam ederse rahatsızlığı tekrarlayabilir. Bu nedenle gastritli kişilerin beslenmesine ve yaşam tarzına sürekli dikkat etmesi, özen göstermesi gerekir. 

Gastrit Neden Olur?

Midenin iç duvarındaki mukozayı koruyan bariyerin zayıflığı veya zedelenmesi, mide asidinin bu mukozaya zarar vermesine neden olur. Crohn hastalığı ve sarkoidoz gibi hastalıklar gastrit riskini arttırabilir. Gastrit hastalığı nedenleri:

• Bakteriyel enfeksiyon: Helicobacter pilori adı verilen bakteriler bu hastalığa neden olur fakat bu bakteriye maruz kalan her insanda gastrit rahatsızlığı görülmeyebilir. Bu bakteri sonucu gelişen enfeksiyon dünyada en sık görülen insan enfeksiyonları arasında sayılabilir. Bakteriye karşı savunmasız olma durumu genetik olabilir. Bu savunmasızlık durumunu sigara, alkol ya da kötü beslenme gibi yaşam tarzı seçimleri de tetikleyebilir. 
• Gereksiz ağrı kesici kullanımı: Aspirin, ibuprofen ve naproksen etken maddeli sıklıkla kullanılan ağrı kesiciler gastriti tetikler. Bu ağrı kesicilerin düzenli olarak kullanılması, fazla olarak kullanılması ve gereksiz şekilde kullanılması gibi durumlar midede problemlere neden olabilir, mide bariyerini hassaslaştırabilir. 
• Yaşlılık: Midenin koruyucu bariyeri yaşlılık ile birlikte hassaslaşır ve incelir bu durum da bakteriye karşı olan direnci azaltır. 
• Stres: Yaralanma, ciddi enfeksiyonlar veya ciddi cerrahi operasyonlar nedeniyle yaşanılan şiddetli stres de gastriti tetikleyen etkenler arasındadır. 
• Diğer hastalıklar: AIDS, Crohn hastalığı veya farklı parazitik enfeksiyonlar da gastriti tetikleyebilir. 
• Beslenme şekli: Aşırı yağlı gıdaların tüketilmesi gastriti tetikleyebilir. 
• Radyasyontedavisi

Otoimmün gastrit: Vücudun mide zarını oluşturan hücrelere saldırarak hasar oluşturmasına böylece koruyucu tabakanın zarar görmesine bağlı olarak gelişir. Hashimoto hastalığı ve tip 1 diyabet gibi otoimmün bozuklukları olan kişilerde otoimmün gastrit görülme olasılığı daha yüksektir. B vitamin eksikliği ile de ilişkili olabilir. 

Gastrit Belirtileri Nelerdir?

Gastrit rahatsızlığı bulunanlarda, ilk zamanlarında pek belirti görülmezken hastalığın ilerlemesiyle birlikte belirtiler görülmeye başlanır.

• Midede rahatsızlık ve yanma hissedilmesi,
• Ağızda acı tat olması,
• Karın ağrısı,
• Hıçkırık,
• Hazımsızlık,
• Bazı zamanlarda şiddetli olabilen hatta kusmaya yol açabilen mide bulantıları,
• Midenin rahatsız olması nedeniyle bir şey yemek istememek ve görülen iştahsızlık,
• Midede hissedilen şişkinlik ve doygunluk hissi,
• Sürekli geğirme isteği,
• Hastalığın çok fazla ilerlemesiyle birlikte görülen kanlı kusma,
• Hastalığın çok fazla ilerlemesiyle birlikte görülen siyah dışkılama belirtiler arasında sayılabilir. 

Gastrit Tanısı Nasıl Konulur?

Kendinde gastrit belirtileri olduğunu düşünen kişi bir doktora başvurmalıdır. Doktor hastaya kapsamlı bir fiziksel analiz yapar ve kişinin öyküsünü dinleyerek bazı testleri yapmaya veya yapmamaya karar verir. Tanı için yapılabilecek testler aşağıdaki gibidir:

• Kan testi: Bu test ile helicobacter pilori adı verilen bakterilerin varlığı anlaşılabilir. Aynı zamanda mide kanaması nedeniyle görülen anemi de bu test sayesinde anlaşılır. 
• Nefes testi: Bu test ile de helicobacter pilori adı verilen bakterilerin varlığı anlaşılabilir. Test yapılırken hastaya radyoaktif karbon içeren bir sıvı içirilir ve helicobacter pilori bakterileri midedeki bu test sıvısını parçaladığı için test sonunda gastritli hastanın bir torba içine verilen nefes numunesinde radyoaktif karbona rastlanır. 
• Dışkı testi: Bu test ile de helicobacter pilori adı verilen bakterilerin varlığı anlaşılabilir. Ayrıca dışkıda kan görülmesi de mide kanamasına işaret eder. 
• Üst mide-bağırsak endoskopisi: Endoskopi, ucunda bir kamera lensi olan uzun bir tüp kullanılarak yapılan ve midedeki enflamasyonu kontrol etmeye yarayan işlemdir. Bu işlem sırasında doktor mide veya özofagusta olağandışı bir şey görürse biyopsi için mideden örnek alabilir. 
• Üst mide-bağırsak röntgeni: Mide veya ince bağırsakta iltihap olması durumunda röntgen ile bu iltihap belli olur. Röntgen ile görüntüleme yapmadan önce hastanın baryum solüsyonu yutması gerekir. Daha sonra röntgen çekilir ve sorunlu bölgeler belirlenmiş olur. 

Gastrit Tedavisi Nasıl Olur?

Gastrit tedavisi yapılması için öncelikle altında yatan nedenler belirlenmelidir. Öncelikli olarak gastrite neden olan kötü beslenme alışkanlıkları, düzenli ağrı kesici veya alkol kullanımı, sigara kullanımı gibi alışkanlıklar bırakılmalıdır. Bu önlemlere ek olarak gastrit tedavisi belirli ilaçlar ile yapılabilir. Bu ilaçlar:

• Antibiyotikler: Antibiyotikler gastrite neden olan helicobacter pilori bakterisini yok etmek için kullanılır. Bu amaçla daha çok klaritromisin ve amoksisilin veya metronidazol gibi antibiyotikler kullanılır. Antibiyotik tedavisi genellikle 7 veya 14 gün sürer ve aksatılmadan kullanılması önemlidir. Düzenli kullanılmayan antibiyotikler antibiyotik direncine neden olur ve etki göstermez. 
• Protonpompainhibitörleri: Bu ilaçlar ise midede artan ve midenin iç duvarını kaplayan mukozaya zarar veren asit salgısını azaltan ilaçlardır. Mide asidini oluşturan hücreleri bloke ederek aktivite gösterirler. Omeprazol, lansoprazol, rabeprazol, esomeprazol, dexlansoprazolve pantoprazol bu etkiyi gösteren ilaçlardır. 
• Asit blokerleri: Bu ilaçlar asit üretimini azaltmak için kullanılırlar. Bu ilaçlar histamin (H-2) blokerleri olarak da bilinirler. Gastrit ağrısını hafifletme etkileri vardır. Reçeteli veya reçetesiz şekilde satılabilirler. Ranitidin, famotidin, simetidin ve nizatidin bu gruba dahil olan ilaçlardır. 

Antiasitler: Bu gruptaki ilaçlar ise midede mevcut olan fazla asidi nötralize ederek etki gösterirler. Ağrıyı hızlı şekilde giderebilirler. Doktorlar ilaç tedavisine ek olarak da bu gruptaki ilaçları ekleyebilir. Antiasitler kabızlık veya ishal gibi yan etkilere neden olabildiği için doktor kontrolünde kullanılmalıdır. 

Gastrit Hastalığı ve Tedavisi

Gastrit nedir?

Midenizin mukozasını koruyucu bir mukus astarı vardır. Bu astar midenizi yiyecekleri sindiren güçlü mide asidinden korur. Bu koruyucu astara bir şey zarar verdiğinde veya zayıflattığında, mukoza iltihaplanarak gastrite neden olur. Helicobacter pylori (H. pylori) adı verilen bir bakteri türü, gastritin en yaygın bakteriyel nedenidir.

Manisa ‘da buluna kliniğimizde gastrit tedavisi ve vakaları incelendiğinde vardığımız bazı sonuçları ve sıkça sorulan soruları sizlere aktaralım.

Gastrit ve hazımsızlık arasındaki fark nedir?

Gastrit semptomları hazımsızlık semptomlarını taklit edebilir. Hazımsızlık, midede yiyecekleri sindirme güçlüğü ile ilişkili ağrı veya rahatsızlıktır. Alt kaburgalarınız arasında yanma hissi olabilir. Tıbbi terimi olan dispepsi ile anılan hazımsızlık duyabilirsiniz.

Gastrit ne kadar yaygındır?

Akut (ani) gastrit, her kişiden yaklaşık 8'ini etkiler. Kronik, uzun süreli gastrit daha az yaygındır. Yaklaşık kişiden 2'sini etkiler.

Kim gastrit alabilir?

Gastrit geliştirme riskiniz yaşla birlikte artar. Yaşlı yetişkinlerde daha ince mide astarları, azalmış dolaşım ve mukozal onarım metabolizması daha yavaştır. Yaşlı yetişkinlerin ayrıca gastrite neden olabilen nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) gibi ilaçlar kullanma olasılığı daha yüksektir. Dünya nüfusunun yaklaşık üçte ikisi H. Pylori (çok hareketli ve üremesi yavaş bir bakteridir) ile enfektedir. Manisa’ da H. Pylori gastrit tedavisini etkileyen ve daha yaşlı yetişkinlerde ve düşük sosyoekonomik gruplarda daha çok bulunur. Gastrit tedavisini Manisa’ da bulunan kliniğimizde size uygun tedavi yöntemleri ve diyetlerle sağlayabilirsiniz.

Gastrit türleri nelerdir?

İki ana gastrit türü vardır:

Eroziv (reaktif): Eroziv gastrit, mide astarının hem iltihaplanmasına hem de aşınmasına (aşınmasına) neden olur. Bu durum reaktif gastrit olarak da bilinir. Nedenleri arasında alkol, sigara, NSAID'ler, kortikosteroidler, viral veya bakteriyel enfeksiyonlar ve hastalık veya yaralanmalardan kaynaklanan stres yer alır.

Aşındırıcı olmayan: Mide astarının erozyona uğramadan veya mide astarını tehlikeye atmadan iltihaplanması.

Gastrite ne sebep olur?

Gastrit, mide astarına (mukoza) zarar veren veya zayıflatan bir şey olduğunda ortaya çıkar. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere farklı şeyler sorunu tetikleyebilir:

• Alkol kullanımı: Kronik alkol kullanımı mide zarını tahriş edebilir ve aşındırabilir.
• Otoimmün hastalık: Bazı insanlarda vücudun bağışıklık sistemi mide zarındaki sağlıklı hücrelere saldırır.
• Bakteriyel enfeksiyon: H. pylori bakterileri, kronik gastrit ve peptik ülser hastalığının (mide ülseri) ana nedenidir. Bakteriler midenin koruyucu astarını bozar ve iltihaplanmaya neden olur.

Safra reflüsü: Karaciğer, yağlı yiyecekleri sindirmenize yardımcı olmak için safra yapar. “Reflü” geri akma anlamına gelir. Safra reflüsü, safra ince bağırsakta hareket etmek yerine mideye geri aktığında meydana gelir.

İlaçlar: Kronik ağrıyı yönetmek için nonsteroid antiinflamatuar ilaçların (NSAID'ler) veya kortikosteroidlerin sürekli kullanımı mide zarını tahriş edebilir.

Fiziksel stres: Ani, şiddetli bir hastalık veya yaralanma gastrite neden olabilir. Çoğu zaman gastrit, mideyi içermeyen bir travmadan sonra bile gelişir. Şiddetli yanıklar ve beyin yaralanmaları iki yaygın nedendir.

Gastritin belirtileri nelerdir?

Gastritli birçok insanda semptom görülmez. Semptomları olan insanlar genellikle onları hazımsızlıkla karıştırırlar. Gastritin diğer belirtileri şunlardır:

• Siyah, katranlı sıvı.
• Şişkinlik.
• Mide bulantısı ve kusma.
• Yemek sırasında veya sonrasında ekstra tokluk hissi.
• İştah kaybı.
• Mide ülseri.
• Anlamsız kilo vermek.
• Üst karın (göbek) ağrısı veya rahatsızlığı.
• Kan kusmak.

Gastrit bulaşıcı mıdır?

Gastrit bulaşıcı değildir, ancak H. pylori bakterisi fekal-ağız yoluyla bulaşıcı olabilir. Gıdalara dokunmadan önce ellerin iyi yıkanması ve uygun sanitasyon (kanalizasyon ve su sistemleri) yayılmaya karşı ilk savunma hattıdır. Birçok insan, H. pylori bakterisi ile enfekte olduktan sonra gastrit geliştirebilir.

Gastrit nasıl tedavi edilir?

Gastrit tedavisi, nedene bağlı olarak değişir. Bazı ilaçlar bakterileri öldürürken diğerleri hazımsızlık tipi semptomları hafifletir. Sağlık hizmeti sağlayıcınız şunları önerebilir:

Antibiyotikler: Antibiyotikler bakteriyel enfeksiyonu tedavi edebilir. Birkaç hafta boyunca birden fazla türde antibiyotik almanız gerekebilir.

Antasitler: Kalsiyum karbonat ilaçları mide asidi maruziyetini azaltır. Enflamasyonu hafifletmeye yardımcı olabilirler.

Histamin (H2) blokerleri: Simetidin, ranitidin ve benzeri ilaçlar mide asidi üretimini azaltır.

Proton pompa inhibitörleri: Omeprazol ve esomeprazol gibi bu ilaçlar midenizin ürettiği asit miktarını azaltır. Proton pompa inhibitörleri ayrıca mide ülserlerini ve gastroözofageal reflü hastalığını (GERD) tedavi eder.

Gastritin komplikasyonları nelerdir?

Gastrit tedavi edilmezse aşağıdaki gibi ciddi sorunlara yol açabilir:

• Anemi: H. pylori gastrit veya mide ülserlerine (midenizde yaralar) neden olabilir, bu kanayarak kırmızı kan sayınızı düşürür (anemi olarak adlandırılır).
• Pernisiyöz anemi: Otoimmün gastrit, vücudunuzun B12 vitaminini nasıl emdiğini etkileyebilir. Sağlıklı kırmızı kan hücreleri yapmak için yeterli B12 almadığınızda pernisiyöz anemi riski altındasınız.
• Peritonit: Gastrit mide ülserlerini kötüleştirebilir. Mide duvarını delip geçen ülserler mide içeriğini karın içine dökebilir. Bu yırtılma bakterileri yayabilir ve bakteriyel translokasyon veya peritonit adı verilen tehlikeli bir enfeksiyona neden olabilir. Ayrıca sepsis adı verilen yaygın bir iltihaplanmaya da yol açabilir. Sepsis ölümcül olabilir.
• Mide kanseri: H. pylori ve otoimmün hastalığın neden olduğu gastrit, mide zarında büyümeye neden olabilir. Bu büyümeler mide kanseri riskinizi artırır.