Ilmiye Sınıfı Hakkında Bilgi
kaynağı değiştir]
Geleneksel medrese eğitiminden "ilk kopuş" Osmanlı donanmasının Ege kıyısında Çeşme'de Rus donanması'nca yok edilmesinin ardından Sultan III. Mustafa'nın 'te İstanbul'da "Mühendishane-i Berri-i Hümayun"'un kurulmasıyla gerçekleşti. Bu yükseköğretim kurumlarında çok önemli bir değişimin başlangıcıdır. Ayrıca III. Selim'in 'teki fermanı, öğretim elemanlarının atanmaları için tam zamanlı çalışma, akademik ilerlemelerde yayın ve sınav gereklerini de içine alan usul ve esasları ayrıntılı olarak belirtiyordu[6]. Medresenin yanında yeni eğitim kurumları kurulması sonucunda eğitimde ikilik olmuş; bu durum Cumhuriyet dönemine kadar devam etmiştir.
Yeniliklerin gerisinde kalan medreselerin reformuna ise ilk olarak yılında başlanmıştır. Bu yıl Eski Ağa Kapısı, Şeyhülislam dairesine (Bab-i Fetva) çevrilmiştir. Böylece, daha önce kendi konaklarında görev yapan Şeyhülislam, Kazasker ve İstanbul Kadısı, bu yıldan itibaren resmi ofiste çalışmaya başlamıştır. Resmi ofislerin kuruluşundan sonra buralarda hizmet eden kâtipler, resmi memur sıfatını almıştır. yılında Tevcihat-i Menasib-i Kaza Nizamnamesi ve Nuvvab hakkında Nizamname ilan edilmiştir. Böylece kadılık unvanının verilmesinde bir düzen kurulmuştur. Ancak yine aynı düzenlemeler ile kadılık mevkisinin eski yetkisi kalmamıştır. Naiblik ise kadılığın yerine fiili şer'i hakimliğe çevrilmiştir. yılında Mu'allimhane-i Nuvvab (Mekteb-i Nuvvab) ve sonra Meclis-i Intihab-i Hukkamu's-şer' (Şer'i Hakimler Seçim Meclisi) kurulup naiblerin seçim usulu düzenlenmiştir. Şer'i mahkemenin yargı usulu de çeşitli talimatnameler ile düzenlenmiştir. Naiblik teşkilatının yanında yeni yargı sistemi (Mahakim-i nizamiye teşkilatı) kurulduğundan naibin yetkisi azalmıştır. tarihli İrade-i Seniye'de; şer'i ve nizami mahkemelerin görevlerinin ayrılması belirlenmiştir. Bu yasa ile, şer'i mahkemelere sadece evlenme, miras ve vakıfla ilgili idare ve yargılama yetkileri bırakılmıştır[9].
Darülfünun'un kurulması[değiştir İlmiye Sınıfı Kimlerden Oluşur Ve G&#;revleri Nelerdir?
İlmiye, Arapça kökenli bir sözcük olan ilim kelimesinden türetilmiştir. İlimle ilgili olan anlamına gelen ilmiye kelimesi, Osmanlı Devletinde hem din adamları hem de eğitimciler için kullanılırdı.
İlmiye Sınıfı Kimlerden Oluşur ve Görevleri Nelerdir?
1- Şeyhülislam:
Şeyhülislam, ilmiye sınıfındaki en yetkili din adamına verilen isimdir. Padişahlar, devleti ilgilendiren belli başlı konularda şeyhülislama danışır ve buna göre karar verirdi. Medreseleri denetlemek, divanda alınan kararları değiştirmek ya da onaylamak Şeyhülsiamın başlıca görevleri arasında yer alır. Şeyhülislamlar, bazı zamanlar, halkın anlaşmazlığa düştüğü konularda fetva verirdi.
2- Kadılar:
Kadılar davalara bakar ve İslam fıkhına göre karar verirdi. İdari alanda da görev alan kadılar, esnaf loncalarının ve vakıfların denetiminden sorumluydu. Şeyhülsilamın talimatıyla medreseleri de denetlerler, verilen eğitim İslam'a uygun olup olmadığını kontrol ederlerdi.
3- Kazasker:
Osmanlı döneminde askerler ve halktan insanlar, kadıların bir dava hakkında verdiği hükme itiraz etmek için kazaskere müracaat ederdi. Kadıların verdiği kararı bozma yetkisine sahip olan kazaskerler, askeri davalara da bakardı.
4- Müderris:
''Tedris'' kelimesinden türetilmiş olan müderris sözcüğü, ders veren kişi anlamına gelir. Müderrisler, medreselerde kelam, fıkıh ve hadis gibi alanlarda ders verirdi. Bunun dışında matematik, geometri, astronomi gibi fen ilimleri de müderrisler tarafından okutulurdu.
5- Müezzin:
Osmanlı Devletinin ilmiye sınıfında yer alan müezzinlerin görevi, ezan okumak ve tesbihat yaptırmaktır.
6- Nakibü'l Eşraf:
Osmanlı Devletinde peygamber efendimiz Hz. Muhammed'in soyundan gelen kişilere belli başlı imtiyazlar tanınıyordu. Nakibü'l Eşrafların görevi de Hz. Muhammed'in soyundan geldiklerini iddia eden kişilerin doğum belgelerini incelemek ve bu belgeleri getiren kişilere ayrıcalık tanınıp tanınmayacağına karar vermekti.
Osmanlı döneminde şerifler ve imamlar da ilmiye sınıfına mensuptu.
Özet
Osmanlı Devlet Teşkilatlanmasının en önemli unsurlarından olan İlmiye Teşkilatı ve bu teşkilatın temel kaynaklarının incelenmeye çalışıldığı bu çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ilmiye Teşkilatı‟nın genel yapısı ve mensupları hakkında bilgi verilirken, ikinci bölümde ise tezimizin temel problemi olan Osmanlı ilmiye Teşkilatı‟nın tam manasıyla anlaşılabilmesi için hangi kaynaklara başvurmamız gerektiği sorusundan hareketle, bu teşkilat hakkındaki ana kaynaklar tanıtılmaya çalışılmıştır. İlmiye Teşkilatı; medreseden icazetle mezun olup eğitim, hukuk, fetva ve başlıca dini hizmetleri yürüten Müslüman ve de büyük çoğunlukla Türklerden oluşan bir müessesedir. Şeyhülislam, Kadı, Kazasker, Müderris, Nakîbüleşraf gibi birçok mensubu bulunan bu teşkilat, Osmanlı Sultanları ve Osmanlı tebaası tarafından büyük itibar görmüş, toplumda her zaman ayrıcalıklı konuma sahip olmuşlardır. İlmiye hakkında kapsamlı bilgileri elde edebileceğimiz kaynaklar arasında; teşkilat mensuplarınca resmî işlemlerin kaydedildiği defterler, bu şahıslar hakkında yazılmış biyografi eserleri, şakaik ve zeyiller, müstakil yazma eserler sayılabilir. Devlet teşkilatlanmasında gösterdiği titizliği, resmî işlemleri kaydetme ve arşivleme konusunda da gösteren Osmanlı‟dan kalan zengin miras sayesinde, dünyanın en zengin arşiv potansiyellerinden birine sahip olan Türkiye‟nin arşiv, kütüphane ve özel koleksiyonlarında araştırmacılar için ana kaynak durumunda sayısız belge mevcuttur. Çalışmamızda ana kaynakların tarih araştırmalarındaki önemi vurgulanarak, bu kaynaklar ayrıntılı olarak tanıtılmaya çalışılmıştıseafoodplus.infoctThis study attempts to examine Ilmiye, one of the most crucial components ofOttoman state organization, and main literature bibliography of this institution. Thethesis consist of two seafoodplus.info first section of the study gives information regarding the generalstructure and members of Ilmiye Institution, the second section based on mainproblem of this thesis, that is which sources we could refer to have properunderstanding of Ottoman Ilmiye institution, presents main sources related to seafoodplus.info Institution comprises Muslim members, majority of them Turkish,who graduate from madrasa with authorization (icazet), and carry out education, law,fatwa and other major religious seafoodplus.info establishment which has several affiliates such as Shaykh al-İslâm, Kadi,Kadiasker, Mudarris, Nakîbüleşraf was highly respected by Ottoman Sultans andOttoman people (tebaa), and the institution always had privileged status inside seafoodplus.info the sources which we could obtain comprehensive information aboutIlmiye are; the registers of the members of Ilmiye institution in which officialtransactions are recorded, biographic sources regarding Ilmiye members, Sakaik andZeyils, autonomous seafoodplus.info to the wealthy heritage of Ottoman Empire which demonstratesparticularity not only for state organization, also regarding registration and archivingofficial transactions, Turkey has one of the richest archive potentials around theworld, and there are indefinite documents inside the archives, libraries and individualcollections which could become main source for seafoodplus.info study emphasizes the importance of these main sources inside historicalresearches, and attempts to present these sources in detail.
Bağlantı
seafoodplus.info
nest...
İlmiye Sınıfı Kimlerden Oluşur Ve G&#;revleri Nelerdir?
İlmiye, Arapça kökenli bir sözcük olan ilim kelimesinden türetilmiştir. İlimle ilgili olan anlamına gelen ilmiye kelimesi, Osmanlı Devletinde hem din adamları hem de eğitimciler için kullanılırdı.
İlmiye Sınıfı Kimlerden Oluşur ve Görevleri Nelerdir?
1- Şeyhülislam:
Şeyhülislam, ilmiye sınıfındaki en yetkili din adamına verilen isimdir. Padişahlar, devleti ilgilendiren belli başlı konularda şeyhülislama danışır ve buna göre karar verirdi. Medreseleri denetlemek, divanda alınan kararları değiştirmek ya da onaylamak Şeyhülsiamın başlıca görevleri arasında yer alır. Şeyhülislamlar, bazı zamanlar, halkın anlaşmazlığa düştüğü konularda fetva verirdi.
2- Kadılar:
Kadılar davalara bakar ve İslam fıkhına göre karar verirdi. İdari alanda da görev alan kadılar, esnaf loncalarının ve vakıfların denetiminden sorumluydu. Şeyhülsilamın talimatıyla medreseleri de denetlerler, verilen eğitim İslam'a uygun olup olmadığını kontrol ederlerdi.
3- Kazasker:
Osmanlı döneminde askerler ve halktan insanlar, kadıların bir dava hakkında verdiği hükme itiraz etmek için kazaskere müracaat ederdi. Kadıların verdiği kararı bozma yetkisine sahip olan kazaskerler, askeri davalara da bakardı.
4- Müderris:
''Tedris'' kelimesinden türetilmiş olan müderris sözcüğü, ders veren kişi anlamına gelir. Müderrisler, medreselerde kelam, fıkıh ve hadis gibi alanlarda ders verirdi. Bunun dışında matematik, geometri, astronomi gibi fen ilimleri de müderrisler tarafından okutulurdu.
5- Müezzin:
Osmanlı Devletinin ilmiye sınıfında yer alan müezzinlerin görevi, ezan okumak ve tesbihat yaptırmaktır.
6- Nakibü'l Eşraf:
Osmanlı Devletinde peygamber efendimiz Hz. Muhammed'in soyundan gelen kişilere belli başlı imtiyazlar tanınıyordu. Nakibü'l Eşrafların görevi de Hz. Muhammed'in soyundan geldiklerini iddia eden kişilerin doğum belgelerini incelemek ve bu belgeleri getiren kişilere ayrıcalık tanınıp tanınmayacağına karar vermekti.
Osmanlı döneminde şerifler ve imamlar da ilmiye sınıfına mensuptu.
Özet
Osmanlı Devlet Teşkilatlanmasının en önemli unsurlarından olan İlmiye Teşkilatı ve bu teşkilatın temel kaynaklarının incelenmeye çalışıldığı bu çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ilmiye Teşkilatı‟nın genel yapısı ve mensupları hakkında bilgi verilirken, ikinci bölümde ise tezimizin temel problemi olan Osmanlı ilmiye Teşkilatı‟nın tam manasıyla anlaşılabilmesi için hangi kaynaklara başvurmamız gerektiği sorusundan hareketle, bu teşkilat hakkındaki ana kaynaklar tanıtılmaya çalışılmıştır. İlmiye Teşkilatı; medreseden icazetle mezun olup eğitim, hukuk, fetva ve başlıca dini hizmetleri yürüten Müslüman ve de büyük çoğunlukla Türklerden oluşan bir müessesedir. Şeyhülislam, Kadı, Kazasker, Müderris, Nakîbüleşraf gibi birçok mensubu bulunan bu teşkilat, Osmanlı Sultanları ve Osmanlı tebaası tarafından büyük itibar görmüş, toplumda her zaman ayrıcalıklı konuma sahip olmuşlardır. İlmiye hakkında kapsamlı bilgileri elde edebileceğimiz kaynaklar arasında; teşkilat mensuplarınca resmî işlemlerin kaydedildiği defterler, bu şahıslar hakkında yazılmış biyografi eserleri, şakaik ve zeyiller, müstakil yazma eserler sayılabilir. Devlet teşkilatlanmasında gösterdiği titizliği, resmî işlemleri kaydetme ve arşivleme konusunda da gösteren Osmanlı‟dan kalan zengin miras sayesinde, dünyanın en zengin arşiv potansiyellerinden birine sahip olan Türkiye‟nin arşiv, kütüphane ve özel koleksiyonlarında araştırmacılar için ana kaynak durumunda sayısız belge mevcuttur. Çalışmamızda ana kaynakların tarih araştırmalarındaki önemi vurgulanarak, bu kaynaklar ayrıntılı olarak tanıtılmaya çalışılmıştıseafoodplus.infoctThis study attempts to examine Ilmiye, one of the most crucial components ofOttoman state organization, and main literature bibliography of this institution. Thethesis consist of two seafoodplus.info first section of the study gives information regarding the generalstructure and members of Ilmiye Institution, the second section based on mainproblem of this thesis, that is which sources we could refer to have properunderstanding of Ottoman Ilmiye institution, presents main sources related to seafoodplus.info Institution comprises Muslim members, majority of them Turkish,who graduate from madrasa with authorization (icazet), and carry out education, law,fatwa and other major religious seafoodplus.info establishment which has several affiliates such as Shaykh al-İslâm, Kadi,Kadiasker, Mudarris, Nakîbüleşraf was highly respected by Ottoman Sultans andOttoman people (tebaa), and the institution always had privileged status inside seafoodplus.info the sources which we could obtain comprehensive information aboutIlmiye are; the registers of the members of Ilmiye institution in which officialtransactions are recorded, biographic sources regarding Ilmiye members, Sakaik andZeyils, autonomous seafoodplus.info to the wealthy heritage of Ottoman Empire which demonstratesparticularity not only for state organization, also regarding registration and archivingofficial transactions, Turkey has one of the richest archive potentials around theworld, and there are indefinite documents inside the archives, libraries and individualcollections which could become main source for seafoodplus.info study emphasizes the importance of these main sources inside historicalresearches, and attempts to present these sources in detail.