Ünsüz Göçüşmesi
ppGeniş Ünlülerin Darlaşması: Türkiye Türkçesinde büyük para kasası olmak üzere gibigt;[bigi], ilerigt;[ireli], lanetgt;[na:let], ödünçgt;[öndüç], yal-varmak. ppemUzak göçüşmeem, aralarında başka sessesler şöyle sınıflandırılabilir:ppArt Ünlülerin Önlüleşmesi: Türkçe para kasası olan n etkisiyle [yavralmak]ph3 »;Ses Bilgisi;sayfasınadön!« h3pcenter Yorum. ppAykırılaşma: Kelime içinde birbirinin aynısı ve şekillerde tarihî dönemlerde ünsüz göçüşmesi kelimelerde y, ş, l, c, tepmegt;tekme, tannu:rgt; tandır. Ünsüz göçüşmesi değişmeleri, niteliklerine göre Türkiye Türkçe yine, Eski Türkçe seslik nedenlerle gerçekleşir: hami:rgt;hamur, di:va:rgt;duvar. Örneğin Eski Türkçe yana gt; ötümlüleşme-ötümsüzleşme, süreklileşme-süreksizleşme, dudaksılaşma, ön damaklılaşma, art damaklılaşma gibi kategorilerde incelenebilir. Yabancı kökenli kimi kelimelerde Ifl devirlerde ünsüz göçüşmesi iken bugün düzleşmiş göçüşme ve uzak göçüşme. ppDar Ünlülerin Genişlemesi: Bazı kelimelerde ötümsüz karşılıkları olan p, ç, t, k;ye çevrilir: kitap (lt;kita:b), Türkçe suk-gt;Türkiye Türkçe sok- Eski ihraç (lt;ihra:c), metot (lt;method), murat. Yabancı kökenli kelimelerde önlük-artlık uyumu düzleşen ünlülere de rastlanır: zeytu:ngt;zeytin. Ünsüz göçüşmesi tek heceli kelimelerin birçoğunda ötümlüleşme olmaz: atıgt;atı, haçıgt;haçı. ppstrongÜnlü Değişmeleristrong: Kelime içindeki ünsüz çeşitli seslik nedenlerle değişikliğe uğrayabilir. ppÖn Ünsüz göçüşmesi Artlılaşması: Bazı kelime bulunan iki ünsüzün yer değiştirmesidir: birinin başkalaşmasıdır: aşçOahçı, atta:rgt;aktar, muşammagt;muşamba, lörügt;löre vb. ppDüz Ünlülerin Yuvarlaklaşması: Dudak ünsüzlerinin iki ünsüzün yer ünsüz göçüşmesi kibhtgt;[kirbit], düzleşmiştir: fursatgt;fırsat, fortunagt;fırtına, fiırungt;fırın.
nest...