Diyafram Yüksekliği Belirtileri
Diyafram evantrasyonu nedir?
Diyafram kası göğüs boşluğu ile karın boşluğunu birbirinden ayıran ve anne karnında erken dönemde oluşan kas yapısında bir organdır. Diyafram evantrasyonunda diyafram kasının bir kısmı veya tamamı fibroelastik doku halini almıştır, bu nedenle kas olarak kasılma özelliğini kaybeder. Diyaframın devamlılığı tamdır ve kaburga kenarlarına yapışmıştır, ancak zayıflamış diyafram göğüs kafesi içine yer değiştirir. Bu nedenle akciğer tam olarak genişleyemez ve solunum zorlaşır. Diyafram hernisinde ise diyaframın devamlılığı yoktur. Erkeklerde kızlardan daha sık görülür. Doğumsal diyafram evantrasyonu genellikle tek başına görülür ancak bazen yarık damak, doğumsal kalp hastalığı, kalbin sağ tarafta yer alması gibi gelişimsel kusurlarla birlikte görülebilir.
Diyafram evantrasyonu doğumsal olabileceği gibi başka nedenlerle sonradan da gelişebilir. Doğumsal diyafram hernisi kasların yetersiz gelişmesinden veya diyaframı etkileyen sinirin kusurlu olması nedeniyle ortaya çıkar. Sonradan gelişen diyafram hernisinin en önemleri nedenleri arasında doğum sırasında frenik sinirin gerilmesi nedeniyle zedelenmesi ve doğumsal kalp hastalığı nedeniyle yapılan cerrahisi sırasında frenik sinirin zarar görmesi vardır. Sinir hasarı nedeniyle diyafram kasının kasılamaması nedeniyle kas güçsüzlüğü başlar ve diyafram yüksek kalır.
Doğumsal diyafram evantrasyonu kısmî veya yaygın olabilir. Kısmî evantrasyonda diyaframın bir kısmı etkilenirken yaygın evantrasyonda diyafram ince bir zar şeklini alır. Kısmi diyafram kusurları genellikle sağ tarafta yer alır. Yaygın diafram kusurları tek tarafta daha sık görülür solda sağa göre daha fazla gelişir.
Sonradan gelişen tipinde her iki taraf da etkilenebilir. Frenik sinir normalden ince kas normal yapıda ancak incelmiştir.
Bulgular
Evantrasyon sınırlı bir bölgede ise genellikle hastalarda her hangi bir bulgu gözlenmez. Ancak diyaframın çoğunu etkileyen kusurlar yenidoğan döneminden itibaren solunum bulgularına neden olurlar. Solunum sıkıntısı bebekteki ek bulgularla artabilir;
Diyafram evantrasyonunun olduğu tarafta akciğerin yetersiz gelişmesi ve küçük olması
Akciğer tabanının basıya maruz kalarak iyi havalanmayan kısımlar gelişmesi, bunların akciğer enfeksiyonuna zemin hazırlaması.
Solunum bulgularının yanı sıra bazı hastalarda beslenme problemleri gelişebilir. Beslenme zorluğu, bulantı, kusma ve hazımsızlık gibi bulgular görülebilir. Diyaframın yükselmesine bağlı olarak midenin ve barsakların yer değiştirmesi nedeniyle bu bulgular gelişebilir.
Tanı nasıl konur?
Solunum sıkıntısı olan bir bebekte akciğer filmi çekilir. Ön arka veya yan akciğer filminde diyafram bir tarafın diyaframı diğerinden belirgin olarak fazlaya diyafram evantrasyonundan şüphe edilir. Diğer radyolojik bulgular akciğerin havalanmaması, kalbin sağa veya sola doğru kayması, mide gazının göğüs boşluğuna doğru yer değiştirmesi.
Ultrasonografide solunum sırasında diyafram hareketinin çok az görülmesi hatta nefes alma sırasında diyaframın göğüs boşluğuna doğru yükselmesi, nefes verme sırasında aşağı inmesi önemli bulgulardır.
Tedavi nasıl yapılır?
Tedavinin nasıl yapılacağı bebeğin veya çocuğun solunum sıkıntısının şiddetine bağlıdır. Solonum sıkıntısı hafifse destek tedavileri yeterli olabilir; Bebeğe oksijen verilmesi, beslenme problemi varsa mide tüpüyle beslenme desteğinin sağlanması önceliklidir. Bebek ağızdan yeterli beslenmeyi tolere ettiği zaman aşama aşama oral beslenmeye geçilir ve tüp beslenme kesilir.
Bebekte solunum sıkıntısı ağırsa ve mekanik solunum cihazından ayrılamıyorsa diyafram ameliyatı zorunludur. Bu ameliyat sırasında yukarı doğru çıkan ve akciğere bası yapan diyafram kası aşağı çekilir ve dikilir. Böylece akciğerin daha rahat havalanması sağlanır. Mekanik ventilasyon sırasında yüksek basınçla solunum sıkıntısının azalması ve kan değerlerinin düzelmesi ameliyata iyi cevap vereceğini gösterir. Ameliyattan sonra uzun dönem sonuçları değişkendir. Yaş ilerledikçe akciğerdeki değişikliklerin daha belirgin ve kalıcı olduğu görülmektedir.
Diyafram yüksekliği nedir? Belirtileri ve tedavi şekilleri
Sağlık
Fotoğraf: iStock
Haber Giriş: 10.08.2020 - 13:41
Bu hastalık uyutmuyor: Diyafram yükseliğine dikkat!
Çoğunlukla kalp yetmezliği ile karıştırılan bu hastalarda, bu belirtilerin bir bölümünün diyafram yüksekliği adı verilen ve nadir görülen bir hastalık sonucu ortaya çıktığını söyleyen Şişli Kolan Hastanesi'nden Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç.Dr. Özkan Demirhan “Hastalar zaman içinde eğilemezler ve kalp yetmezliğinde olduğu gibi yatarak uyuyamaz hâle gelirler. Tedavisi ameliyattır. Cerrahi operasyon sonrasında rahat nefes alıp vermeye başlarlar” dedi.
ERKEKLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Daha çok yetişkinlerde ve erkeklerde rastlanan diyafram yüksekliğinin sebebinin tam olarak bilinmediğini belirten Doç.Dr. Özkan Demirhan “Diyafram, en önemli solunum kaslarımızdan biridir. Göğüs boşluğunu, karın boşluğundan ayıran yassı bir kas yapısıdır. Doğuştan ya da daha sonra gelişen kas hasarı sonrasında diyafram kasının tümü veya bir kısmı, kalıcı olarak yükselir. Diyafram yüksekliği ya da diyafram felci olan hastalarda diyaframın hareketsizliği sebebiyle nefes darlığı, başlıca belirti olarak karşımıza çıkar” diye tarif etti.
BU BELİRTİLERİ ÖNEMSEYİN
Özellikle sol hemidiyafram yüksekliği olan hastalarda karın ağrısı, şişkinlik, mide ekşimesi, kusma, geğirme, bulantı, kabızlık ve kilo kaybı gibi belirtilerin de gelişebileceğine dikkat çeken Doç.Dr. Özkan Demirhan “Bu şikayetler karakteristik olarak pozisyon değişiklikleri ile şiddetlenir. Orta ve ileri düzeyde yükselme olan hastaların muayenesinde, etkilenen tarafta göğüs kafesinin alt kısmında çöküklük oluşması, karın bölgesinde ise dolgunluk vardır. Eğilmekle veya yatar pozisyonda şiddetli ve ilerleyici nefes darlığı oluşması diyafram yüksekliği için teşhis koyduran en önemi belirtilerdir. Hastalar sonunda sürekli dik pozisyonda çalışmak ve oturur pozisyonda uyumak zorunda kalır” dedi.
KAPALI AMELİYAT YAPILIYOR
Diyafram yüksekliğinin teşhisinin çoğu zaman tesadüfen konulduğunu ve mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini anlatan Doç.Dr. Özkan Demirhan “Obezite, akciğer hastalığı, konjestif kalp yetmezliği gibi hastalıkları ekarte ettikten sonra cerrahi metot tavsiye edilir. Önceleri açık cerrahi yapılırken günümüzde minimal invaziv denilen ve küçük deliklerden girilerek yapılan kapalı ameliyatla tedavi edilmektedir. Ameliyat sonrasında akciğerdeki baskı ortadan kalkar ve efor kapasitesi artar” dedi.
İLİK NAKLİNDEN ÖNCE AMELİYAT OLDU
34 yaşındaki Fatma Taniş’e geçen şubatta halsizlik, yorgunluk ve iştahsızlık şikâyetiyle gittiği hastanede bir tür kan kanseri olan Akut Myeloid Lösemi (AML) teşhisi kondu. Hemen tedaviye başlandı ve hastalığı yenebilmek için erkek kardeşinden ilik nakli yapılması gündeme geldi. Ancak yorgunluk ve hâlsizliği bir türlü geçmiyordu. Biraz hareket etse nefes nefese kalıyordu. Gece uykuları bozulmuştu.
Doktoru durumdan şüphelenince yapılan radyolojik görüntüleme ile diyafram yüksekliği probleminin geliştiği ortaya çıktı. Doktorlar bu halde nakil yapılamayacağını söylediler. Bunun üzerine Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç.Dr. Özkan Demirhan’a ulaşan Fatma Taniş’e diyafram yüksekliği ameliyatı yapıldı. Kapalı olarak gerçekleştirilen ameliyat sonrasında nefes darlığı büyük ölçüde giderilen Fatma Taniş, şimdi kardeşinden ilik alacağı günü bekliyor.
Uyutmayan hastalık: Diyafram yüksekliği
Ziyneti Kocabıyık
Hareketle gelen nefes darlığı ve çarpıntı, yorgunluk ve bitkinlik, birçok hastalığın ilk belirtisi olabilecek şikâyetlerdir. Çoğunlukla kalp yetmezliği ile karıştırılan bu hastalarda, bu belirtilerin bir bölümünün diyafram yüksekliği adı verilen ve nadir görülen bir hastalık sonucu ortaya çıktığını söyleyen Şişli Kolan Hastanesinden Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Özkan Demirhan “Hastalar zaman içinde eğilemezler ve kalp yetmezliğinde olduğu gibi yatarak uyuyamaz hâle gelirler. Tedavisi ameliyattır. Cerrahi operasyon sonrasında rahat nefes alıp vermeye başlarlar” dedi.
ERKEKLERDE DAHA SIK
Daha çok yetişkinlerde ve erkeklerde rastlanan diyafram yüksekliğinin sebebinin tam olarak bilinmediğini belirten Doç. Dr. Demirhan “Diyafram, en önemli solunum kaslarımızdan biridir. Göğüs boşluğunu, karın boşluğundan ayıran yassı bir kas yapısıdır. Doğuştan ya da daha sonra gelişen kas hasarı sonrasında diyafram kasının tümü veya bir kısmı, kalıcı olarak yükselir. Diyafram yüksekliği ya da diyafram felci olan hastalarda diyaframın hareketsizliği sebebiyle nefes darlığı, başlıca belirti olarak karşımıza çıkar” diye tarif etti.
Özellikle sol hemidiyafram yüksekliği olan hastalarda karın ağrısı, şişkinlik, mide ekşimesi, kusma, geğirme, bulantı, kabızlık ve kilo kaybı gibi belirtilerin de gelişebileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Demirhan “Bu şikâyetler karakteristik olarak pozisyon değişiklikleri ile şiddetlenir. Orta ve ileri düzeyde yükselme olan hastaların muayenesinde, etkilenen tarafta göğüs kafesinin alt kısmında çöküklük oluşması, karın bölgesinde ise dolgunluk vardır. Eğilmekle veya yatar pozisyonda şiddetli ve ilerleyici nefes darlığı oluşması diyafram yüksekliği için teşhis koyduran en önemi belirtilerdir. Hastalar sonunda sürekli dik pozisyonda çalışmak ve oturur pozisyonda uyumak zorunda kalmaktadır” dedi.
KAPALI AMELİYAT YAPILIYOR
Diyafram yüksekliğinin teşhisinin çoğu zaman tesadüfen konulduğunu ve mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini anlatan Doç. Dr. Demirhan “Obezite, akciğer hastalığı, konjestif kalp yetmezliği gibi hastalıkları ekarte ettikten sonra cerrahi metot tavsiye edilir. Önceleri açık cerrahi yapılırken, günümüzde minimal invaziv denilen ve küçük deliklerden girilerek yapılan kapalı ameliyatla tedavi edilmektedir. Ameliyat sonrasında akciğerdeki baskı ortadan kalkar ve efor kapasitesi artar” dedi.
İlik naklinden önce ameliyat masasına yattı
Adanalı 34 yaşındaki iki çocuk annesi Fatma Taniş’e, Şubat 2018’de hâlsizlik, yorgunluk ve iştahsızlık şikâyetiyle gittiği hastanede bir tür kan kanseri olan Akut Myeloid Lösemi (AML) teşhisi kondu. Hemen tedaviye başlandı ve hastalığı yenebilmek için erkek kardeşinden ilik nakli yapılması gündeme geldi. Ancak yorgunluk ve hâlsizliği bir türlü geçmiyordu. Biraz hareket etse nefes nefese kalıyordu. Gece uykuları bozulmuştu. Doktoru durumdan şüphelenince yapılan radyolojik görüntüleme ile diyafram yüksekliği probleminin geliştiği ortaya çıktı. Doktorlar bu hâlde nakil yapılamayacağını söylediler. Bunun üzerine Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Özkan Demirhan’a ulaşan Taniş’e diyafram yüksekliği ameliyatı yapıldı. Kapalı olarak gerçekleştirilen ameliyat sonrasında nefes darlığı büyük ölçüde giderilen Taniş, şimdi kardeşinden ilik alacağı günü bekliyor.