Kitap Okuma Oranı En Yüksek Ülke

İzel Kocaman

Santa Monica merkezli Global English Editing adlı şirket, dünya okuma alışkanlıkları ile ilgili yapmış olduğu araştırmanın sonuçlarını yayınladı. Bu araştırmanın sonuçlarına göre, haftada en çok kitap okuyan üç ülke Tayland, Çin ve Hindistan oldu. Üstelik bu ülkelerin gazetelere, dergilere ve bilgisayarlara erişimlerinin kısıtlı olması dikkat çekiyor. Avrupa’ya baktığımızda ise Finlandiya, Polonya ve Estonya en çok kitap okuyan üç ülke. Kitap okuma oranları Belçika’da %7,9, Avusturya’da %7,2, Romanya’da %6,2 ve Fransa’da %2,6. Türkiye’de ise bu oran %10’u geçmiş durumda. 

Doğu Asya ve Pasifik %95,7 ile okuryazarlık oranı en yüksek olan iki bölge. En düşük okuryazarlık oranı ise %65,47 ile Sahraaltı Afrika ülkeleri oldu. Lüksemburg, Andorra ve Norveç gibi ülkeler %100 okuryazarlık oranına sahip. Gine, Nijer, Djoubite, Kiribati ve Niue ise en az okuryazarlık oranına sahip ülkeler oldu. Afrika’nın okuryazarlık oranının 2022 yılı itibariyle hala düşük olduğu görülüyor. Üç Afrikalı yetişkinden biri okuyamıyor ve 15-24 yaşları arasındaki 48 milyon insan okuma yazma bilmiyor. Ülkemizde okuryazarlık oranı 2021 yılı itibariyle %97,4 oldu.

Nesillere göre okuma alışkanlıklarına bakıldığında Y kuşağı, en çok kitap okuyan jenerasyon. Z kuşağının kitap okuma süresinde pandemi sürecinde önemli bir artış kaydettiği görülüyor. Ayrıca Z kuşağı okuyacağı kitapları seçerken sosyal medyadan yardım alıyor. Silent Generation (1925-1945 yılları arasında doğanlar) ve Baby Boomer (1946-1964 yılları arasında doğumlar) olarak adlandırılan bu iki jenerasyon kitap seçerken “En çok satılan” kategorisinden tercih ediyor. 

2021 yılında yaklaşık 1,5 milyon yeni kitap yayımlandı. Dünya genelinde yayınevlerinde çalışan kişi sayısı ise 315,731. Bunların yanında, bütün teknolojik gelişmelere rağmen kitap ve teknolojinin tam anlamıyla entegre olamadığını söylemek yanlış olmaz çünkü okuyucuların %66’sı basılı kitapları tercih ediyor. Bunun sebebi, basılı kitapların daha tatmin edici ve benzersiz bir okuma deneyimi sunuyor oluşu. Kitap ve teknolojinin buluştuğu, yazı/görsel içerebilen ve dijital ortamda yayımlanmak üzere hazırlanan, bilgisayar veya özel okuyucular kullanılarak okunabilen kitap olarak adlandırılane-kitap; satışları 2021 yılında, bir önceki yıla kıyasla %8 oranında bir azalma gösterdi. Ayrıca e-kitap, yayıncılık endüstrisinde %9’luk bir paya sahip.

Kitap türlerine baktığımız zaman, 1,44 milyar dolar ile romantik/erotik kitaplar en çok hasılaya sahip. Bu türü takiben 728,2 milyon dolar ile gizem/suç, 720 milyon dolar ile dini/kişisel gelişim, 590,2 milyon dolar ile bilim kurgu/fantastik, 79,6 milyon dolar ile korku kategorisinde yer alan kitaplar yer alıyor.

Kaynaklar:

Global English Editing, World Reading Habits in 2021

https://geediting.com/world-reading-habits-in-2021-infographic/

Wikipedia, Okuryazarlık oranına göre ülkeler listesi

https://tr.wikipedia.org/wiki/Okuryazarlık_oranına_göre_ülkeler_listesi

Okumak, mutlulukla doğrudan ilişkilendirilebilir bir şey midir? Bir hayalin içinde gezinmek ve sayfa sayfa o hayalin peşinde ilerlemek… Bunu tam olarak bilemiyoruz. Her insan kendi okuma alışkanlığıyla ilişkili olabilecek türlü cevaplar verebilir. Ancak okuma eyleminin istatistiksel oranlarla hesaplanması, okumanın kişinin yaşadığı yerden ne kadar bağımsız olup olmadığını gözler önüne seren bir gerçek.

Ülkelere göre yapılan okuma dağılımı ve en çok kitap okuyan ülke listeleri gösteriyor ki, okumak gerçekten de kişinin yaşadığı yerden bağımsız bir şey.

1. Hindistan

En çok kitap okuyan ülkeler listesinin birinci sırasında Hindistan yer alıyor. Okumayı bir hayli seven Hindistan halkı, haftada ortalama 10 saat kitap okuyor. Oldukça iyi bir rakam doğrusu.

2. Tayland

İkinci sırada Tayland geliyor. Tayland’da bir kişi, haftada ortalama 9 saat kitap okuyor.

3. Çin

Çin’in nüfusu malum. 1 milyardan biraz fazlalar. Bu haliyle oldukça kalabalık bir ülke. Kitap okuma konusunda ise bir hayli iyi olduklarını söylemek mümkün. Çin’de insanlar hatada ortalama 8 saatlerini kitap okumaya ayırıyorlar.

4. Filipinler

Filipinler’deki durum da gayet iyi. Haftada ortalama 7 saat kitap okunan Filipinler, okuma konusunda gayet iyi bir konumda.

5. Mısır

Mısır’da da Filipinler’de olduğu gibi ortalama 7 saat kitap okunuyor. Oldukça köklü bir kültür geçmişine sahip olan Mısır, tarihine yakışır bir şekilde okumaya önem veriyor.

6. Çek Cumhuriyeti

Çek Cumhuriyeti de okuma konusunda Filipinler ve Mısır’la yan yana duruyor. Haftada yaklaşık 7 saate yakın kitap okunan ülke halkı, anlaşılan okumayı bir hayli seviyor.

7. Rusya

Dünya edebiyatının pek çok önemli isminin yaşadığı topraklardaki durum da bir hayli iyi. Ülkede, ortalama 7 saat kitap okunuyor.

8. İsveç

Avrupa’nın en güzide ülkelerinden biri olan İsveç, okuma oranında da hiç fena sayılmaz. Ülkedeki haftalık kitap okuma süresi yaklaşık olarak 6 saat olarak kayda geçmiş.

9. Macaristan

Macaristan’daki okuma oranları da oldukça iyi. Yaklaşık olarak haftada 6 saat kitap okunan ülke, çiçek gibi ülkedir.

10. Hong Kong

Haftalık okuma oranı 6 saat olan ülkelerden bir diğeri de Hong Kong. Ülkede insanların diğer tüm etkileşimler dışında okumaya ayırdıkları zaman dilimi oldukça önemli.

11. Polonya

Polonya halkı, haftada yaklaşık 6 saat kitap okuyan ülkeler arasında yer alıyor. Yaşamayı ve okumayı önemsedikleri gayet iyi anlaşılıyor doğrusu.

12. Venezuela

Venezuela halkı da okumayı bir hayli seven ülkeler arasında yer alıyor. Ülkedeki oran yaklaşık olarak 6 saat kadar.

13. Güney Afrika

Güney Afrika da 6 saatlik ortalamaya sahip ülkeler arasında.

14. Avusturalya

Haftalık ortalaması 6 saat olan ülkelerden bir diğeri de Avusturya. Ülke insanının okumakla olan ilişkisi diğer tüm ülkelerde olduğu kadar güzel

15. Endonezya

Endonezya’ın haftalık okuma oranı da 6 saat olarak belgelenmiş.

16. Arjantin

Arjantin’de de durum ğç aşağı beş yukarı aynı. Ülkedeki okuma oranı haftalık 5 saat kadar.

17. Türkiye

Ve güzel ülkemiz Türkiye. Memleketimizdeki okuma oranı ise Arjantin’le aynı seviyelerde seyrediyor. Haftalık kitap okuma süremiz ortalama 5 saat.

Kaynak: 1, 2

Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) 1995'te aldığı kararla 23 Nisan, "Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü" ilan edildi.

23 Nisan'ın, Miguel de Cervantes ve William Shakespeare gibi iki önemli yazarın ölüm tarihi olması, bugünün Dünya Kitap Günü belirlenmesinde etkili oldu.

Dünya Kitap Günü, 100'den fazla ülkede kitap okuma alışkanlığının kazandırılması ve çocukların kitaplarla tanıştırılması amacıyla 28 senedir kutlanıyor.

Bu günde dünyanın birçok ülkesinde yazarlar, yayımcılar, kütüphaneciler ve sivil toplum kuruluşları, "kitap" gündemiyle bir araya geliyor.

Ayrıca UNESCO, her yıl yeni bir "Dünya Kitap Başkenti" belirliyor.

Bu kapsamda 2023 yılının Dünya Kitap Başkenti, Afrika ülkesi Gana'nın başkenti Akra seçildi.

Türkiye’de Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile aynı günde olduğundan Kütüphaneler Haftası kapsamında da yer alıyor.