Bipolar Iyileşir Mi

KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU

Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.

1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları

Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:

• Kimlik bilgileriniz: Adınız, soyadınız, T.C. Kimlik numaranız, pasaport numaranız veya geçici TC Kimlik numaranız, doğum yeri ve tarihiniz, medeni haliniz, cinsiyetiniz, sigorta veya hasta protokol numaranız ve sizi tanımlayabileceğimiz diğer kimlik verileriniz.
• İletişim Bilgileriniz: Adresiniz, telefon numaranız, elektronik posta adresiniz ve sair iletişim verileriniz, müşteri temsilcileri ya da hasta hizmetleri tarafından çağrı merkezi standartları gereği tutulan sesli görüşme kayıtlarınız ile elektronik posta, mektup veya sair vasıtalar aracılığı ile tarafımızla iletişime geçtiğinizde elde edilen kişisel verileriniz.
• Muhasebesel Bilgileriniz: Banka hesap numaranız, IBAN numaranız, kredi kartı bilginiz, faturalama bilgileriniz gibi finansal verileriniz.
• Sağlık hizmetlerinin finansmanı ve planlaması amacıyla özel sağlık sigortasına ilişkin verileriniz ve Sosyal Güvenlik Kurumu verileriniz.
• Hastane veya tıp merkezlerimizi ziyaret etmeniz halinde güvenlik ve denetim amaçlı tutulmakta olan kamera kayıtları görüntüleriniz.
• Otoparkı kullanmanız halinde araç plaka veriniz.
• Sağlık Bilgileriniz: Laboratuvar sonuçlarınız, test sonuçlarınız, muayene verileriniz, randevu bilgileriniz, check-up bilgileriniz, reçete bilgileriniz dahil ancak bunlarla sınırlı olmaksızın tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi sırasında veya bunların bir sonucu olarak elde edilen her türlü sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel verileriniz.
• seafoodplus.info sitesine veya seafoodplus.info adresine gönderdiğiniz veya girdiğiniz sağlık verileriniz ve sair kişisel verileriniz.
• Acıbadem’e veya Acıbadem Grup şirketlerinden herhangi birine iş başvurusunda bulunmanız halinde bu hususta temin edilen özgeçmiş dâhil sair kişisel verileriniz ile Acıbadem Grubu çalışanı ya da ilişkili çalışan olmanız halinde hizmet akdiniz ve işe yatkınlığınız ile ilgili her türlü kişisel verileriniz.

Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:

• Kimliğinizi teyit etme,
• Kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi.
• İlgili mevzuat uyarınca Sağlık Bakanlığı ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
• Hastane ve Tıp Merkezlerimizin iç işleyişi ile günlük operasyonların planlanması ve yönetilmesi.
• Hastane Yönetimi, Hasta Hakları, Hasta Deneyimi bölümleri tarafından hasta memnuniyetinin ölçülmesi, arttırılması ve araştırılması.
• İlaç temini.
• Randevu almanız halinde randevu hakkında sizi haberdar edebilme.
• Risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
• Sağlık hizmetlerini geliştirme amacıyla analiz yapma.
• Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından sağlık hizmetlerinizin finansmanı, tetkik, teşhis ve tedavi giderlerinizin karşılanması, müstehaklık sorgusu kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
• Araştırma yapılması.
• Yasal ve düzenleyici gereksinimlerin yerine getirilmesi.
• Sağlık hizmetlerinin finansmanı kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgileri paylaşma.
• Kalite, Hasta Deneyimi, Bilgi Sistemleri bölümleri tarafından risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
• Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından hizmetlerimiz karşılığında faturalandırma yapılması ve anlaşmalı olan kurumlarla ilişkinizin teyit edilmesi.
• Pazarlama, Medya ve İletişim, Çağrı Merkezi bölümleri tarafından kampanyalara katılım ve kampanya bilgisi verilmesi, Web ve mobil kanallarda özel içeriklerin, somut ve soyut faydaların tasarlanması ve iletilebilmesi.

İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.

2. Kişisel Verilerin Aktarılması

Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.

3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi

Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;

• sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu,
• sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu,
• sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,
• Özel Hastaneler Yönetmeliği,
• Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Mahremiyetinin Korunması Yönetmeliği,
• Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuat hükümleridir.

Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.

4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız

Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;

• Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
• Kişisel veriler işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
• Kişisel sağlık verilerine erişim ve bu verileri isteme,
• Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
• Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
• Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
• Kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
• Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesine ve/veya kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesine ilişkin işlemlerin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
• İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme hakkını haizsiniz.

Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.

5. Veri Güvenliği

Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.

6. Şikayet ve İletişim

Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “seafoodplus.info” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;

• (i) ATATÜRK seafoodplus.info seafoodplus.info:3/8 ATAŞEHİR, Istanbul, Türkiye adresine kargo ile ıslak imzanızı taşıyan bir dilekçe ile “Kurumsal Sekretarya” departmanı dikkatine Zarfına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Bilgi Talebi” yazılarak gönderebilirsiniz,
• (ii) Noter kanalıyla gönderebilir,
• (iii) [email protected] adresine güvenli elektronik ya da mobil imzalı olarak, kayıtlı elektronik posta adresi veya sistemimizde kayıtlı elektronik e-posta adresiniz aracılığıyla ve/veya
• (iv) Acıbadem’e hitaben yazdığınız “word veya pdf.” formatındaki bir dosyayı güvenli eimza ile imzalayarak [email protected] ‘a e-posta’nın konu kısmına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Bilgi Talebi” yazarak iletebilirsiniz.

Kanun kapsamındaki taleplerinizi, seafoodplus.info web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.

Halk arasında manik depresif ya da iki uçlu mizaç bozukluğu olarak da bilinen Bipolar Bozukluk, farklı dönemlerinde farklı özelliklerle kendisini gösteriyor; kimi zaman intihar etme eğilimi kimi zaman ise aşırı özgüvenli olma durumu gibi uçlarda dolaşan duygu durumlarıyla yaşanıyor. Hasta yakınlarını da oldukça zorlayan bipolar bozukluk, psikolojik bir hastalık mı yoksa nörolojik mi? Kimler risk altında? Tedavisi var mı? 30 Mart Dünya Bipolar Günü nedeniyle uzmanlar önemli bilgiler verdi.

Eser AKGÜL

Yayınlanma:

Dünya Bipolar Günü, kendisinin de Bipolar Bozukluğu olduğu kabul edilen ünlü ressam Vincent Van Gogh'un doğum günü olan 30 Mart olarak belirlendi. Uzmanlar bipolar bozukluk konusunda toplumsal ve bireysel farkındalığın, hastaların yaşam kalitesi açısından çok önemli olduğunu vurguluyor. Aksi halde bu hastalar çevreleri tarafından etiketleniyor, dışlanıyorlar ve sonunda giderek yalnızlaşıyorlar.

Hastalığın temel özellikleri ile ilgili bilgi veren Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Emre Tolun Arıcı, “İki uçlu mizaç bozukluğu, manik depresif hastalık olarak da bilinen bipolar bozukluk, özellikle bahar aylarında atak dönemine geçiyor. ‘Mani/Hipomani’, ‘Depresyon’, ‘Karma’ gibi çeşitli dönemleri kapsayan duygudurum atakları ile karakterize olan hastalık, her dönemde farklı şekillerde kendini gösteriyor.” şeklinde konuştu.

Bipolar bozukluk ataklarının özellikle bahar ayları, askerlik gibi stresli dönemlerde, gebelik, lohusalık gibi özel durumlarda tetiklenebileceğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Emre Tolun Arıcı, hastalığın 20'li yaşlarda başladığını, genel olarak görülme sıklığının % civarında olduğunu ifade etti ve bu atakların özelliklerini sıraladı.

Depresyon döneminde; çökkünlük, mutsuzluk, hayattan keyif alamama, değersizlik düşünceleri, karamsarlık, konsantrasyon güçlüğü, halsizlik, vücut ağrıları, uyku, iştah değişiklikleri, intihar düşünceleri gibi belirtilerin ortaya çıkıyor.

Mani/Hipomani döneminde ise taşkınlık, özgüvende abartılı artış, sinirlilik, konuşmada artış, fikir uçuşmaları, dikkatin çabuk dağılması, aşırı hareketlilik, çok para harcama, uygunsuz davranışlarda bulunma, kolay risk alma, uyuyamama, yemek yeme ihtiyacında azalma, kavgacılık gibi işlevselliği bozan davranışlar görülüyor.

seafoodplus.info‘nin sorularını yanıtlayan Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Sermin Kesebir ise hastalığın psikolojik, nörolojik ve biyolojik özellikler taşıdığını belirtti ve hasta yakınlarının çaresiz kaldığı durumlar için rehber olabilecek bilgiler verdi.

Bipolar bozukluk nedir ?

Bir duygudurum düzensizliğidir. Duygu, düşünce, bilişsel işlev, uyku döngüsü, yeme davranışı ve cinsel istekte, enerji ve aktivite düzeyinde değişiklikler ve dürtü kontrolünde bozulmalar eşlik eder. Yineleyici, ataklarla seyreden ve kronik bir hastalıktır.

Bipolar bozukluk psikolojik bir rahatsızlık mı yoksa nörolojik bir bozukluk mu?

Psikolojiktir çünkü çocukluk çağı travmaları ve stresör diye nitelendirdiğimiz yaşam olayları ile ilişkilidir. Nörolojiktir çünkü beyin işleyişi ve yapısı üzerinde de etkileri vardır. Aynı zamanda biyolojiktir, endokrin –hormonal etkenlerle ilişkilidir ve genetiktir, çünkü nesiller arasında aktarımı vardır.

Bipolar bozukluğu tetikleyen faktörler nelerdir? Bu hastalık doğuştan mı yoksa sonradan mı ortaya çıkıyor? Kimler risk altında?

Hiçbirimizin bağışıklığı yok. Stres etkeni sayılabilecek ölüm gibi kayıplar, deprem gibi doğal afetlerden kaynaklanan travmalar, ilişki sorunları, herhangi bir madde kullanımı tarafından tetiklenir. Ancak illaki bir genetik yatkınlık, bir biyolojik duyarlılık söz konusudur. Bu iki etkenin bir araya geldiği kişiler en yüksek risk grubudur.

Bipolar hastalığının tedavisi konusunda gelinen nokta nedir? Kesin bir tedavisi mümkün mü?

Tedaviyi üç basamağa ayırırız. Akut dönem tedavisi, hastalık belirtilerinin ortadan kaldırılmasını hedefler. Bunu hastalık belirtisinin olmadığı bir iyilik dönemini tutarlı olarak gözlemek izler. Bu dönemde tedavi akut dönemdeki gibidir, yan etki varsa ortadan kaldırılması ve tedavi uyumu hedeflenir. Üçüncü olarak koruyucu tedavi başlar ki yineleyici diye tanımladığımız bu hastalıkta, yeniden bir atağın geçirilmesini önlemeye yöneliktir. Kesin tedaviden kasıt bir daha hastalanmamak ise koruyucu tedavinin amacı budur ve istisnalar dışında ömür boyu sürdürülür.

Erken teşhisin önemli bir etkisi var mı? Erken teşhis, daha iyi bir sosyal ve özel yaşam için yardımcı olabilir mi?

Elbette. Hastalık kontrol edildiği ölçüde kişi ailesel, okul ya da işte mesleki ve toplumsal işlevselliğini sürdürebilir, kayıpları olmaz, ilişkileri bozulmaz. Ayrıca tedavisiz geçen süre beyindeki bozulmaları da öngörecektir.

Bipolar bozukluk, fark edilmediğinde ve tedavi edilmediğinde sosyal yaşamı ve özel yaşantıyı nasıl etkiliyor? Bu hastalar çevrelerinden ve ailelerinden nasıl tepkiler alıyorlar?

Davranış bozuklukları, dürtüsellik ve bilişsel işlev bozukluğu hastalık fark edilip bilinmediği zaman, kişinin huyu suyu zannedilip yalnızlaşmasına, bulunduğu çevreden dışlanmasına; tedavi edilmediği zaman ise hasta diyerek damgalanmasına, sonuç olarak yine, dışlanıp yalnızlaşmasına neden oluyor.

Ailenin bilinçli olması hastalığın seyri açısından önemli bir etken mi?

Ailenin çocuğunu ya da aile üyesini iyi tanıması, “o böyle değildir” dedirterek, başlangıçta hastalığın fark edilmesine yarıyor. Tanı konulduktan sonra ailelere hastalıkla ilgili bir psiko-eğitimin verilmesi gerekiyor. Psiko-eğitim, hastalığın belirtilerinin, gidişinin, tedavisinin nasıl olduğu ve olması gerektiği üzerinedir. İlaç dışında gündelik hayatın, mesleki hayatın ve sosyal hayatın, kişiler arası ilişkilerin ve sosyal desteğin düzenlenmesi ile ilgilidir. İdeal yaşam koşulları ne ölçüde sağlanabilirse hastalığın seyri de o kadar iyi olacaktır.

Aileler, bipolar tanısı almış yakınlarına nasıl yaklaşmalı? Onları, kendilerine zarar verecek eylemler konusunda nasıl koruyabilirler? Bu eylemleri engellendiğinde sinirlenmemeleri için ya da onları ikna etmek için nasıl davranılmalı?

Bu kişiler ‘hasta’ diye damgalamamalı. Kendi arzuları ve kararları olan bir birey olarak görmeye devam etmeli. Nitekim hastalık dönemleri dışında bipolar bozukluk tanılı hastalar, bu bozukluğu olmayan bireyler gibi yaşamlarını sürdürebilirler. Bu noktada önem arz eden şey, iyilik hali ile hastalık dönemi arasındaki farkı ayırt etmektir. Hastalık belirtisi olduğu düşünülen bir eylemse karşı karşıya kalınan, bunun bir hastalık belirtisi olup olmadığı, kişinin kendisiyle konuşulmalı ve doktoruna danışılmalıdır. İkna edilemiyorsa, kendisi eşlik etmeksizin, aile durumu doktoruna danışmalıdır. Söz konusu eylem kendisi ya da çevresi için bir tehlike arz ediyorsa ve kişi bunun bir hastalık belirtisi olduğunu kabul etmeyip, müdahale ya da tedaviyi reddediyorsa, başka bir deyişle muhakeme yeteneği bozulmuşsa, kendisi ile bir tartışmaya girmeksizin, ambulans ve karakol ya da polis eşliğinde zorunlu tedavi gündeme gelmektedir.

BİR BİPOLAR HASTASININ YAKINI…

Bipolar bozukluk, hastanın yakınlarını da oldukça zorlayan bir hastalık. Prof. Dr. Sermin Kesebir, hasta yakınlarının genel olarak yaşadıkları sıkıntılara çözüm olacak nitelikte bilgiler verdi:

Çevremizdeki insanlara, bu hastalığı anlatmakta zorlanıyoruz. Yakınımızın böyle bir hastalığı olduğuna inandıramıyoruz. Onun bu durumunu kullanmak isteyen, dolandıran (maddi ve manevi) insanlara karşı onu nasıl koruyabiliriz ?

Kişi hastalık döneminde değilken, kredi kartı kullanmama konusunda uzlaşma sağlanabilir. Mali varlığına kayyum atanabilir. Ya da vasi tayini yoluyla tüm medeni hakları kısıtlanabilir.

Yapmak istediği pek çok şey oluyor. Hangilerine izin vermeliyiz, hangilerine vermemeliyiz bilemiyoruz. Onu eve hapsetmek de ne yazık ki çözüm olmuyor. Mesela yapmak istedikleri için bize duygusal bahaneler uyduruyor olabilir mi? Onun zarar görmeden mutlu olmasını nasıl sağlayabiliriz? Atak dönemlerinde çok zekice davrandığı ve planlar yaptığı için onu zapt etmekte çok zorlanıyoruz. Ama çok tehlikeli işlere bulaştığı için de korkuyoruz. Bu hastalar sürekli bakıcı eşliğinde ya da hastanede mi yaşamak zorunda?

Elbette hayır. Bugün sahip olduğumuz tedavi imkânları ile hiçbir hastamız böyle yaşamak zorunda değil. Etkin bir tedavi uygulanıyorsa ve tedavi uyumu sağlandığı sürece hastalarımız artık bu durumlara düşmüyorlar. Tedavi uyumundan kastım düzenli ilaç kullanımı ve düzenli doktor kontrollerinin sürdürülmesidir. Tedavi bırakıldığı için ya da herhangi bir sebeple etkisiz kaldığı için (genel tıbbi duruma bağlı bir neden ya da alkol ve madde kullanımı gibi) bir hastalık atağı tetiklenmişse, bunun bir hastalık belirtisi olup olmadığı, kişinin kendisiyle konuşulmalı ve doktoruna danışılmalıdır. İkna edilemiyorsa, kendisi eşlik etmeksizin, aile durumu doktoruna danışmalıdır. Söz konusu eylem kendisi ya da çevresi için bir tehlike arz ediyorsa ve kişi bunun bir hastalık belirtisi olduğunu kabul etmeyip, müdahale ya da tedaviyi reddediyorsa, başka bir deyişle muhakeme yeteneği bozulmuşsa, kendisi ile bir tartışmaya girmeksizin, yukarıda da belirttiğim zorunlu tedavi gündeme gelmektedir.

Bazen hastalık ikincil kazanç diye nitelendirdiğimiz, hastalığı kullanarak çıkar sağlama davranışı gösterebiliyorsa da hasta-aile-hekim işbirliği içerisinde bunun üstesinden gelinebiliyor.

Ağızdan alınan ilaçları vermek çok zor oluyor. Çünkü hasta olduğunu kabullenmiyor. Ne yapmalıyız? Ayrıca 15 günlük ve 1 aylık iğne tedavisi var. Hastanın lityum da alması gerekiyor fakat lityumun iğnesi ne yazık ki yok. Hastalar hap almak istemediği için lityum alımlarında düzensizlik oluyor.

İyilik döneminde iken, özellikle ilk hastalık döneminin ardından, hastalığı kabullenemeyip ilaç kullanımını reddeden hastalarımızla psikoeğitim yoluyla bunu aşabiliyoruz. Lityum, bipolar bozukluk tedavisinde halen altın standart olma özelliğini koruyor. Ancak tedavi uyumu bozuk olan hastalarda kullanımı sınırlı. Antikonvulzan ya da antiepileptik diye adlandırılan ilaçlar, antipsikotik grubundan duygudurum dengeleyiciler diğer tedavi seçeneklerimiz. Psikoeğitimi alamayacak düzeyde olan ya da kişilik özellikleri ve/veya alkol madde kullanımı gibi durumlarda depo iğne tabir ettiğimiz seçenekler sözkonusu ve doğru tanı ve tedavi eşleşmesinde etkinlikleri su götürmez.

aileaskerlikbeyindepremdepresyondoktorDünyaeylemgebelikintiharkayyumÖlümPolisSağlıkÜsküdarVan

Bipolar Bozukluk Nedir?

Eskiden manik depresyon olarak adlandırılan bipolar bozukluk, duygusal yükselmeler (mani veya hipomani) ve düşüşleri (depresyon) içeren aşırı ruh hali değişimlerine neden olan bir zihinsel sağlık durumudur.

Depresyon varlığında, kendinizi üzgün veya umutsuz hissedebilir ve çoğu aktiviteye olan ilginizi veya zevkinizi kaybedebilirsiniz. Ruh haliniz mani veya hipomaniye (maniden daha az aşırı) geçtiğinde ise, öforik, enerji dolu veya alışılmadık derecede sinirli hissedebilirsiniz. Bu ruh hali değişimleri uykuyu, enerjiyi, aktiviteyi, yargıyı, davranışı ve net düşünme yeteneğini etkileyebilir.

Ruh hali değişimleri nadiren veya yılda birkaç kez meydana gelebilir. Çoğu insan bölümler arasında bazı duygusal semptomlar yaşarken, bazıları bu belirtileri hiç yaşamayabilir.

Bipolar bozukluk ömür boyu süren bir durum olmasına rağmen, bir tedavi planı izleyerek ruh hali değişimlerinizi ve diğer semptomlarınızı yönetebilirsiniz. Çoğu durumda, bipolar bozukluk ilaçları ve psikolojik danışmanlık (psikoterapi) ile tedavi edilir.

Bipolar Bozukluk Neden Olur?

Bipolar bozukluğun kesin nedeni bilinmemektedir, ancak aşağıdakiler gibi birkaç faktörün bozukluğun oluşumunda rol oynadığı düşünülmektedir:

• Biyolojik farklılıklar. Bipolar bozukluğu olan kişilerin beyinlerinde fiziksel değişiklikler olduğu görülmektedir. Bu değişikliklerin bozukluğun oluşumundaki önemi hala belirsizdir, ancak sonunda bipolar bozukluğun nedenlerinin tam olarak belirlenmesine yardımcı olabilir.
• Genetik. Bipolar bozukluk, kardeş veya ebeveyn gibi birinci derece akrabası da bipolar bozukluğa sahip olan kişilerde daha yaygındır. Araştırmacılar bipolar bozukluğa neden olabilecek genleri bulmaya çalışmaktadır.

Bipolar Bozukluk Riskini Arttıran Faktörler

Bipolar bozukluk geliştirme riskini artırabilecek veya ilk bipolar dönem için tetikleyici olarak hareket edebilecek faktörler şunlardır:

• Bipolar bozukluğu olan ebeveyn veya kardeş gibi birinci derece bir akrabaya sahip olmak
• Sevilen birinin ölümü veya başka bir travmatik olay gibi yüksek stres dönemleri
• Uyuşturucu veya alkolün kötüye kullanımı

Bipolar Bozukluk Belirtileri

Bipolar bozukluk ve bununla ilgili bozuklukların birkaç türü vardır. Mani, hipomani ve depresyon içerebilirler. Bipolar bozukluk belirtileri, ruh hali ve davranışta öngörülemeyen değişikliklere neden olabilir ve bu durum yaşamda önemli sıkıntı ve zorluklara neden olabilir.

• Bipolar bozukluk I. Öncesinde veya sonrasında hipomanik veya majör depresif dönemler olabilecek en az bir manik dönem geçirilen bozukluktur. Bazı durumlarda mani gerçeklikten kopmayı (psikoz) tetikleyebilir.
• Bipolar bozukluk II. Hiç manik dönem geçirmeden, en az bir majör depresif dönem ve en az bir hipomanik dönem geçirilen bipolar bozukluk tipidir.
• Siklotimik bozukluk. En az iki yıl – veya çocuklarda ve gençlerde bir yıl – birçok hipomani semptom periyodu ve depresif semptom periyodu (majör depresyondan daha az şiddetli olsa da) yaşanılan bipolar bozukluk tipidir.
• Diğer bipolar bozukluk türleri. Bunlar, örneğin, belirli ilaçlar veya alkolün neden olduğu veya Cushing hastalığı, multipl skleroz veya felç gibi tıbbi bir duruma bağlı olarak ortaya çıkabilen bipolar ve benzeri bozuklukları içerir.

Bipolar II bozukluk, bipolar I bozukluğun daha hafif bir formu değil, tamamen ayrı bir tanıdır. Bipolar I bozukluğunun manik dönemleri şiddetli ve tehlikeli olabilirken, bipolar II bozukluğu olan kişiler daha uzun süre depresyonda kalabilir ve bu da önemli düzeyde psikolojik hasara neden olabilir.

Bipolar bozukluk her yaşta ortaya çıkabilmesine rağmen, tipik olarak genç yaşlarda veya 20'li yaşların başında teşhis edilir. Bipolar bozukluk belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve belirtiler zaman içinde değişebilir.

Mani ve Hipomani

Mani ve hipomani iki farklı epizod türüdür, ancak aynı semptomlara sahiptir. Mani, hipomaniden daha şiddetlidir ve işte, okulda ve sosyal aktivitelerde daha belirgin sorunlara ve ayrıca ilişki kurma güçlüklerine neden olur. Mani ayrıca gerçeklikten kopmayı (psikoz) tetikleyebilir ve hastaneye yatış gerektirebilir.

Hem manik hem de hipomanik dönem aşağıdaki bipolar bozukluk belirtileriden üç veya daha fazlasını içerir:

• Anormal derecede iyimser ve hareketli, girişken olmak
• Artan aktivite, enerji veya ajitasyon
• Abartılı refah ve özgüven duygusu (öfori)
• Uyku ihtiyacının azalması
• Olağandışı konuşkanlık
• Aynı anda çok fazla düşüncenin varlığı
• Dikkat dağınıklığı
• Karar verme yeteneğinin kaybı, kötü kararlar - örneğin, aşırı alışveriş harcamaları, cinsel açıdan riskler almak veya aptalca yatırımlar yapmak

Majör Depresif Dönem

Majör bir depresif dönem, iş, okul, sosyal aktiviteler veya ilişkiler gibi günlük aktivitelerde gözle görülür zorluklara neden olacak kadar şiddetli semptomları içerir. Majör depresif dönem, aşağıdaki belirtilerden beş veya daha fazlasını içerir:

• Üzgün, boş, umutsuz veya ağlamaklı hissetmek gibi depresif ruh hali (çocuklarda ve gençlerde depresif ruh hali sinirlilik olarak da gözlenebilir)
• Belirgin ilgi kaybı veya neredeyse tüm aktivitelerden zevk alamama
• Diyet yapılmadığında yaşanan önemli kilo kaybı, kilo alımı veya iştahta azalma, artış (çocuklarda beklenildiği gibi kilo alamamak da depresyon belirtisi olabilir)
• Uykusuzluk ya da çok uyumak
• Huzursuzluk ya da yavaş davranışlar
• Yorgunluk veya enerji kaybı
• Değersizlik hissi veya aşır, yersiz suçluluk duyguları
• Düşünme veya konsantre olma yeteneğinde azalma
• Kararsızlık
• İntiharı düşünmek, planlamak veya intihar teşebbüsü

Bipolar bozukluğun diğer belirtileri

Bipolar I ve bipolar II bozukluklarının belirti ve semptomları, endişe, melankoli, psikoz veya diğer özellikleri içerebilir. Semptomların zamanlaması, karışık veya hızlı döngüleri tanıyı etkiler. Ayrıca hamilelik sırasında veya mevsimlere göre değişebilen bipolar semptomlar olabilir.

Çocuklarda ve Gençlerde Bipolar Bozukluk Belirtileri

Bipolar bozukluğun belirtilerini çocuklarda ve gençlerde tanımlamak zor olabilir. Bunların normal iniş çıkışlar mı, stres veya travmanın sonuçları mı, yoksa bipolar bozukluk dışında bir zihin sağlığı sorununun belirtileri mi olduğunu söylemek genellikle zordur.

Çocuklar ve gençler belirgin majör depresif veya manik, hipomanik dönemlere sahip olabilir, ancak bu dönemlerin düzeni bipolar bozukluğu olan yetişkinlerden farklı olabilir. Ve ruh hali ataklar sırasında hızla değişebilir. Bazı çocuklar, dönemler arasında duygudurum belirtileri olmayan dönemlere sahip olabilir.

Çocuklarda ve gençlerde bipolar bozukluğun en belirgin belirtileri, normal ruh hali değişimlerinden farklı olan şiddetli ruh hali değişimlerini içerebilir.

Ne zaman doktora görünmeli?

Aşırı ruh hallerine rağmen, bipolar bozukluğu olan kişiler genellikle duygusal dengesizliklerinin kendi hayatlarını ve sevdiklerinin hayatlarını ne kadar bozduğunun farkına varmazlar ve ihtiyaç duydukları tedaviyi alamazlar.

Bipolar bozukluğu olan bazı insanlar, öfori ve daha üretken olma döngülerini sever. Bununla birlikte, bu coşkuyu her zaman sizi depresif, yıpranmış ve belki de finansal, yasal veya ilişki sorunları içinde bırakabilecek duygusal bir çöküş izler.

Herhangi bir depresyon veya mani semptomunuz varsa, doktorunuz veya psikoloğunuz ile görüşün. Bipolar bozukluk kendi kendine iyileşmez. Bipolar bozukluk deneyimi olan bir doktordan tedavi almak, belirtilerinizi kontrol altına almanıza yardımcı olacaktır.

Ne zaman acil yardım alınmalı? 

Bipolar bozukluğu olan kişilerde intihar düşünceleri ve davranışları yaygındır. Kendinize zarar verme düşünceleriniz varsa, hemen en yakın hastanenin acil servisine gidin veya güvenilir bir akraba veya arkadaşınıza ulaşın. 

Bipolar Bozukluk Tedavi Edilmezse?

Tedavi edilmediği takdirde bipolar bozukluk, hayatınızın her alanını etkileyen ciddi sorunlara neden olabilir, örneğin:

• Uyuşturucu ve alkol kullanımına bağlı sorunlar
• İntihar düşünceleri veya intihar girişimleri
• Yasal veya mali sorunlar
• İlişki problemleri
• İş veya okul performansında düşüş

Bipolar Bozukluk İle Birlikte Görülebilen Diğer Problemler

Bipolar bozukluğunuz varsa, bipolar bozuklukla birlikte tedavi edilmesi gereken başka sağlık problemlerinin riski de artmış olabilir. Bazı durumlar bipolar bozukluk belirtilerini kötüleştirebilir veya tedaviyi daha az başarılı hale getirebilir. Örnekler şunları içerir:

Bipolar Bozukluk Önlenebilir Mi?

Bipolar bozukluğu kesin önlemenin bir yolu yoktur. Bununla birlikte, bir zihinsel bozukluğunun en erken belirtisinde tedavi görmeye başlamak, bipolar bozukluğun veya diğer zihinsel koşullarının kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir.

Bipolar bozukluk teşhisi konduysa, bazı stratejiler küçük belirtilerin tam mani veya depresyon atakları haline gelmesini önlemeye yardımcı olabilir:

• Mani ve depresyon uyarılarına dikkat edin. Belirtileri erken ele almak, mani veya depresyon dönemlerinin daha da kötüleşmesini önleyebilir. Bipolar dönemlerinizi neyin tetiklediğini belirlemiş olabilirsiniz. Bir depresyon veya mani dönemine girdiğinizi düşünüyorsanız doktorunuzu arayın. Aile üyelerini veya arkadaşlarınızı da bu sürece dahil edebilirsiniz.
• Uyuşturucu ve alkolden kaçının. Alkol veya eğlence amaçlı uyuşturucular kullanmak semptomlarınızı kötüleştirebilir ve tekrarlama olasılığını artırabilir.
• İlaçlarınızı tam olarak doktorunuzun önerdiği şekilde alın. Bazı dönemler tedaviyi durdurmak isteyebilirsiniz ama doktorunuzla konuşmadan bunu yapmayın. İlacınızı durdurmak veya dozunuzu kendi başınıza azaltmak, belirtilerinizin kötüleşmesi veya bipolar dönemlerin artmasına neden olabilir.

Bipolar Bozukluk Tanısı Nasıl Konulur?

Bipolar bozukluğunuz olup olmadığını belirlemek için aşağıdakiler gerçekleştirilebilir:

• Fiziksel muayene. Doktorunuz, belirtilerinize neden olabilecek herhangi bir tıbbi sorunu belirlemek için fizik muayene ve laboratuvar testleri isteyebilir.
• Psikiyatrik değerlendirme. Doktorunuz sizinle düşünceleriniz, duygularınız ve davranış kalıplarınız hakkında konuşabilir. Ayrıca psikolojik bir öz değerlendirme testi veya anket doldurabilirsiniz. İzninizle, aile üyelerinden veya yakın arkadaşlarınızdan belirtileriniz hakkında bilgi vermeleri istenebilir.
• Ruh hali grafiği. Ruh halinizin, uyku düzeninizin veya teşhise ve doğru tedaviyi bulmanıza yardımcı olabilecek diğer faktörlerin günlük kaydını tutmanız istenebilir.

Doktorunuz ilk muayenenizde size aşağıdaki sorulardan bazılarını sorabilir:

• Belirtilerinizi ilk ne zaman fark etmeye başladınız?
• Ruh haliniz ne sıklıkla değişiyor?
• Kendinizi kötü hissettiğinizde hiç intihar düşünceleriniz oldu mu?
• Belirtileriniz günlük yaşamınızı veya ilişkilerinizi etkiliyor mu?
• Bipolar bozukluğu veya depresyonu olan herhangi bir akrabanız var mı?
• Herhangi bir hastalığınız var mı ?
• Alkol, sigara veya uyuşturucu kullanıyor musunuz?
• Geceleri ne kadar uyuyorsunuz? Uyku düzeniniz değişken mi?
• Güvenli olmayan seks veya akıllıca olmayan finansal kararlar gibi normalde almayacağınız riskleri aldığınız dönemlerden geçiyor musunuz?
• Belirtilerinizi iyileştiren veya kötüleştiren herhangi bir şey var mı?

Çocuklarda bipolar bozukluk tanısı

Bipolar bozukluğu olan çocukların ve gençlerde tanı, yetişkinler için kullanılan kriterlerin aynısını içermesine rağmen, çocuklarda ve gençlerdeki semptomların genellikle farklı kalıpları vardır ve tanı kategorilerine tam olarak uymayabilir.

Ayrıca, bipolar bozukluğu olan çocuklara sıklıkla dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB) veya davranış sorunları gibi diğer zihinsel sorunların teşhisi konur ve bu da tanıyı daha karmaşık hale getirebilir. 

Bipolar Bozukluk Tedavisi

Tedavi en iyi şekilde, bipolar ve ilgili bozuklukların tedavisinde yetenekli, zihinsel sağlık durumlarının teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış bir tıp doktoru (psikiyatrist) tarafından yönlendirilmelidir. 

Bipolar bozukluk ömür boyu süren bir durumdur. Tedavi semptomları yönetmeye yöneliktir. İhtiyaçlarınıza bağlı olarak, tedavi şunları içerebilir:

• İlaçlar. Ruh halinizi hemen dengelemek için ilaç almaya başlamanız gerekebilir.
• Süreli tedavi. Bipolar bozukluk, kendinizi daha iyi hissettiğiniz dönemlerde bile, ilaçlarla ömür boyu tedavi gerektirir. İdame tedavisini atlayan kişiler, semptomların nüksetmesi veya küçük ruh hali değişikliklerinin tam gelişmiş mani veya depresyona dönüşmesi riski altındadır.
• Madde bağımlılığı tedavisi. Alkol veya uyuşturucuyla ilgili sorunlarınız varsa, madde bağımlılığı tedavisine de ihtiyacınız olacaktır. Aksi takdirde bipolar bozukluğu yönetmek çok zor olabilir.
• Hastane yatışı. Tehlikeli davranışlarınız varsa, intihara meyilli hissediyorsanız veya gerçeklikten kopuyorsanız (psikoz) doktorunuz hastaneye yatmanızı önerebilir. Bir hastanede psikiyatrik tedavi almak, ister manik ister majör depresif bir dönem geçiriyor olun, sakin ve güvende kalmanıza ve ruh halinizi dengelemenize yardımcı olabilir.

Bipolar bozukluk için birincil tedaviler, semptomları kontrol etmek için ilaçları ve psikolojik danışmanlığı (psikoterapi) içerir.

Bipolar Bozukluk Tedavisinde İlaç Kullanımı

Bipolar bozukluğu tedavi etmek için bir takım ilaçlar kullanılır. Reçete edilen ilaçların türleri ve dozları, belirli semptomlarınıza dayanmaktadır.

Bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan ilaçlar şunları içerebilir:

• Ruh hali stabilizatörleri. Manik veya hipomanik atakları kontrol etmek için tipik olarak duygudurum dengeleyici ilaçlara ihtiyacınız olacak. Duygudurum düzenleyici örnekleri arasında lityum, valproik asit, divalproex sodyum, karbamazepin ve lamotrijin bulunur.
• Antipsikotikler. Diğer ilaçlarla tedaviye rağmen depresyon veya mani semptomları devam ederse, olanzapin, risperidon, ketiapin, aripiprazol, ziprasidon, lurasidon gibi bir antipsikotik ilaç eklenmesi veya asenapin yardımcı olabilir. Doktorunuz bu ilaçlardan bazılarını tek başına veya bir duygudurum düzenleyici ile birlikte reçete edebilir.
• Antidepresanlar. Doktorunuz depresyonu yönetmenize yardımcı olması için bir antidepresan ekleyebilir. Bir antidepresan bazen manik bir dönemi tetikleyebildiğinden, genellikle bir duygudurum düzenleyici veya antipsikotik ile birlikte reçete edilir.
• Antidepresan-antipsikotik. Depresyon tedavisi ve duygudurum düzenleyici olarak çalışır.
• Anti-anksiyete ilaçları. Benzodiazepinler anksiyete ile başa çıkmaya yardımcı olabilir ve uykuyu iyileştirebilir, ancak genellikle kısa süreli olarak kullanılır.

Doğru ilacı bulmak

Sizin için doğru ilacı veya ilaçları bulmak muhtemelen biraz deneme yanılma gerektirecektir. 

Bazı ilaçların tam etki göstermesi için haftalar veya aylar gerektiğinden, tedavi süreci sabır gerektirir. Genellikle bir seferde yalnızca bir ilaç değiştirilir, böylece doktorunuz semptomlarınızı en az rahatsız edici yan etkilerle gidermek için hangi ilaçların işe yaradığını belirleyebilir. Belirtileriniz değiştikçe ilaçların da ayarlanması gerekebilir.

Yan etkiler

Sizin için işe yarayan doğru ilaç, dozları buldukça ve vücudunuz ilaçlara uyum sağladıkça, hafif yan etkiler genellikle iyileşir. Rahatsız edici yan etkileriniz varsa doktorunuzla konu hakkında konuşun.

Doktorunuza sormadan kullandığınız ilaçların dozunda değişiklik yapmayın veya ilaçlarınızı almayı bırakmayın. İlacınızı durdurursanız, geri çekilme etkileri yaşayabilirsiniz veya semptomlarınız kötüleşebilir, tekrarlayabilir. Çok depresyona girebilir, intihara meyilli hissedebilir veya manik, hipomanik bir döneme girebilirsiniz. Bir değişiklik yapmanız gerektiğini düşünüyorsanız, doktorunuz ile görüşün.

Bipolar Bozukluk İlaçları ve Hamilelik

Bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan bir takım ilaçlar doğum kusurlarıyla ilişkilendirilmektedir ve anne sütünden bebeğinize geçebilir. Valproik asit ve divalproex sodyum gibi bazı ilaçlar hamilelik sırasında kullanılmamalıdır. Ayrıca, doğum kontrol ilaçları, bazı bipolar bozukluk ilaçları ile birlikte alındığında etkinliğini kaybedebilir.

Mümkünse, hamile kalmadan önce tedavi seçeneklerini doktorunuzla tartışın. Bipolar bozukluğunuzu tedavi etmek için ilaç alıyorsanız ve hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız doktorunuzla bu konuyu konuşun.

Psikoterapi

Psikoterapi, bipolar bozukluk tedavisinin hayati bir parçasıdır ve bireysel, aile veya grup ortamlarında sağlanabilir. Birkaç terapi türü bipolar bozukluk tedavisinde kullanılabilir. Bunlar:

• Kişilerarası ve sosyal ritim terapisi (IPSRT). IPSRT, uyku, uyanma ve yemek saatleri gibi günlük ritimlerin dengelenmesine odaklanır. Tutarlı bir rutin, daha iyi bir ruh hali yönetimine izin verir. Bipolar bozukluğu olan kişiler, uyku, diyet ve egzersiz için günlük bir rutin oluşturmaktan fayda görebilirler.
• Bilişsel davranışçı terapi (CBT).Odak noktası, sağlıksız, olumsuz inanç ve davranışları belirlemek ve bunları sağlıklı, olumlu olanlarla değiştirmektir. CBT, bipolar ataklarınızı neyin tetiklediğini belirlemenize yardımcı olabilir. Ayrıca stresi yönetmek ve üzücü durumlarla başa çıkmak için etkili stratejiler öğretebilir.
• Psikoeğitim. Bipolar bozukluk hakkında bilgi edinmek, sizin ve sevdiklerinizin durumu anlamanıza yardımcı olabilir. Neler olup bittiğini bilmek, en iyi desteği almanıza, sorunları belirlemenize, nüksetmeyi önlemek için bir plan yapmanıza ve tedaviye bağlı kalmanıza yardımcı olabilir.
• Aile odaklı terapi. Aile desteği ve iletişimi, tedavi planınıza bağlı kalmanıza ve sizin ve sevdiklerinizin ruh hali değişimlerinin uyarı işaretlerini tanımanıza ve yönetmenize yardımcı olabilir.

Çocuklarda ve Gençlerde Bipolar Bozukluk Tedavisi

Çocuklar ve gençlerde bipolar bozukluk tedavileri genellikle belirtilere, ilaç yan etkilerine ve diğer faktörlere bağlı olarak vaka bazında karar verilir. Genel olarak, tedavi şunları içerir:

• İlaçlar. Bipolar bozukluğu olan çocuklara ve gençlere genellikle yetişkinlerde kullanılanlarla aynı tip ilaçlar verilir. Çocuklarda bipolar ilaçların güvenliği ve etkinliği konusunda yetişkinlere göre daha az araştırma vardır, bu nedenle tedavi kararları genellikle yetişkinlerin araştırmalarına dayanır.
• Psikoterapi. İlk ve uzun süreli tedavi, semptomların geri dönmesini önlemeye yardımcı olabilir. Psikoterapi, çocukların ve gençlerin rutinlerini yönetmelerine, baş etme becerilerini geliştirmelerine, öğrenme güçlüklerini ele almalarına, sosyal sorunları çözmelerine ve aile bağlarını ve iletişimi güçlendirmeye yardımcı olabilir. Ve gerekirse, bipolar bozukluğu olan daha büyük çocuklarda ve gençlerde yaygın olan madde bağımlılığı sorunlarının tedavisine yardımcı olabilir.
• Psikoeğitim. Psikoeğitim, bipolar bozukluğun semptomlarını ve bunların çocuğunuzun gelişim yaşı, durumu ve uygun kültürel davranışıyla ilgili davranışlardan nasıl farklı olduğunu öğrenmeyi içerebilir. Bipolar bozukluğu anlamak, çocuğunuzu desteklemenize de yardımcı olabilir.
• Destek. Öğretmenler ve okul danışmanları ile çalışmak ve aile, arkadaşlardan desteği teşvik etmek yardımcı olabilir.

Bipolar Bozukluk Tedavisinde Sizin Yapabilecekleriniz

Bipolar bozukluğunuzu kötüleştiren davranış döngülerini durdurmak için muhtemelen yaşam tarzı değişiklikleri yapmanız gerekecektir. İşte atmanız gereken bazı adımlar:

• Alkol ve uyuşturucudan uzak durun. Bipolar bozuklukla ilgili en büyük endişelerden biri, risk alma davranışının ve uyuşturucu veya alkol kötüye kullanımının olumsuz sonuçlarıdır. Kendi başınıza bu alışkanlıkları bırakmakta sorun yaşıyorsanız yardım alın.
• Sağlıklı ilişkiler kurun. Olumlu etkisi olan insanlarla arkadaşlıklar kurun. Arkadaşlar ve aile üyeleri size destek sağlayabilir ve ruh hali değişimlerinin uyarı işaretlerini izlemenize yardımcı olabilir.
• Sağlıklı bir rutin oluşturun. Uyku, yemek yeme ve fiziksel aktivite için düzenli bir rutine sahip olmak ruh halinizi dengelemeye yardımcı olabilir. Herhangi bir egzersiz programına başlamadan önce doktorunuza danışın. Sağlıklı diyetle beslenin. Lityum alıyorsanız, uygun sıvı ve tuz alımı konusunda doktorunuzla konuşun. Uyumakta zorluk çekiyorsanız, neler yapabileceğiniz konusunda doktorunuzla iletişim kurun.
• Kullandığınız diğer ilaçlara dikkat edin. Başka bir doktor tarafından reçete edilen ilaçları veya reçetesiz satılan takviyeleri kullanmadan önce sizi bipolar bozukluk için tedavi eden doktorunuzu arayın. Bazen diğer ilaçlar depresyon veya mani ataklarını tetikleyebilir veya bipolar bozukluk için aldığınız ilaçların verimini etkileyebilir.
• Bir ruh hali çizelgesi tutmayı düşünün. Günlük ruh halinizin, tedavilerinizin, uykunuzun, aktivitelerinizin ve duygularınızın kaydını tutmak, tetikleyicileri, etkili tedavi seçeneklerini ve tedavinin ne zaman düzenlenmesi gerektiğini belirlemenize yardımcı olabilir.

Bipolar Bozukluk Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Hakkında Bizimle İletişime Geçin

Aşırı hareketli, enerjik, yerinde duramayan, sürekli konuşan, susmak bilmeyen, toplumsal baskılardan arınmış, alışveriş çılgınlığı yaşayan, kendine güveni artmış, seks dürtüleri doruğa tırmanmış öforik bir dönemden, içine kapalı, uyuklayan, güçsüz, enerjisi olmayan, üzüntü, kaygı, öfke, sinirlilik, ağlama krizleri, kapana kısılmış bir fare gibi çaresizlik hisleri, hayattan zevk alamama, libido kaybı, konsantrasyon eksikliği, kafa bulanıklığı yaşatan tamamen depresif bir ruh haline uzanan, ruh halindeki değişiklikler BİPOLAR BOZUKLUK olarak adlandırılır.

Bu tablolar bazen hastaların ayakta pek farkedilmeden üstüne düşmeyi gerektirmeyecek kadar hafif ataklar şeklinde geçirilebilirken, bazı hastalarda aylarca sürebilen dramatik, alevli, kırılgan, intiharı bile düşündürecek kadar ileri düzeyde manik- depresif periyodlar halinde olabilir.

Bipolar bozukluk sıklıkla yaş arasında ergenlik dönemi ve erken erişkinlikte ortaya çıkar ve ömür boyu sürer. İyi bir tedavi ve takip ile yıllarsüren mani veya depresif ataksız dönemler yaşanabilir.

Bipolar bozukluk sosyoekonomik ve çevresel etkenlere bakmaksızın tüm dünyada benzer oranlarda görülmektedir.

Hastalık kişinin genetik- biyolojik özelliklerinden kaynaklanır, ailesel genetik yapı çok önemlidir. Kişilik özellikleri hastalıkta rol oynamaz. Sıkıntı, stres, üzücü olaylar hastalıkta tetiklemeyi yapabilir, ancak şart değseafoodplus.infogi bir faktör olmadan da spontan tekrarlayıcı özelliği vardır.

Hastalığın temel tedavisi farmakoterapi yani ilaç tedavisidir. Psikiyatr takibinde ömür boyu ilaç kullanımı gerekebilir. Psikoterapiler ilaç tedavisini desteklemek amaçlı uygulanabilir.

Tedavide kullanılan ilaçlar bağımlılık yapmaz.

Hastalık ilk ve sonbaharda tekrarlama eğilimindedir.

Yaşla beraber mani nöbetleri azalarak depresif periyodlar artar.

Alkol ve madde kullanımı, uykusuzluk nöbetleri tetikleyebilir.

Bipolar hastalığa sahip olmak dünyanın sonu değildir. Koruyucu tedavisini ve takiplerini aksatmayan hastalarda bipolar bozukluktaki genetik özellikler kişide yaratıcılık ve liderlik dehası geliştirebilmektedir. Dünya tarihinde yerini almış birçok sanatçı, politikacı, bilim adamında bipolar özellikler bulunmaktadır.

İlaç tedavisi altında stabil durumda seyreden bir hastada; intihar veya şiddet hisleri uyanıyorsa, ilaç yan etkileri hissediyorsa, başka bir rahatsızlıktan ek ilaçlar alması gerekiyorsa, uyku düzeninde bir bozulma, enerjisinde azalma veya çoğalma hissediyorsa, cerrahi ameliyat yada dişle ilgili bir cerrahi girişim geçirecekse takipte olduğu doktoruyla temasa geçmesinde çok büyük fayda vardır.

Sonsöz: Bipolar bozukluk psikiyatrinin bir yönden en kolay ve yüz güldürücü hastalığıdır. Çünkü halk arasında deli denebilecek bir tablodan tamamen normal ve sağlıklı bir duruma geçilir.

Bipolar bozukluk bir yönden de psikiyatrinin en zor hastalıklarından biridir.

Hiçbir hastalık yoktur ki, sağlıklı iken sağlıksız durumu tanımak bu kadar zor olsun.