Özel Üniversite Fiyatları Hemşirelik

Ta Meti Kita ı (Full Text Book) 1  ULUSLARARASI TAŞKÖPRÜ POMPEİPOLİS BİLİM KÜLTÜR SANAT ARAŞTIRMALARI SEMPOZYUMU TAM METİN KİTABI BELGE NO: REVİZYON NO: REVİZYON TARİHİ: ISBN: 978-605-4697-12-0 EDİTÖRLER: Yrd. Doç. Dr. Mustafa EĞİLMEZ Öğr. Gör. Serap BALCI GRAFİK-TASARIM: ALİ OLUK Kemal EYÜBOĞLU SEKRETERYA: Yüksekokul Sekreteri Vural ARSLAN Sonaв кOBANOĞLU Engin Serdar DEMİR Cemile SALIK YAYINA DESTEK VERENLER: KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ TAŞKÖPRÜ BELEDİYESİ TAŞKÖPRÜ KAYMAKAMLIĞI TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON AJANSI BAŞKANLIĞI BASILDIĞI YER: MATBAA SERTİFİKA NO: BASIM TARİHİ: I XIV  İкİσDEKİδER SEMPOZYUM FAALİYETLERİ I. SEMPOZYUM AMACI, KAPSAMI VE BİLDİRİ KONULARININ OLUŞTURULMASI 1-2 II. SEMPOZYUM AкILIŞ KONUŞMALARI Yrd. Doç. Dr.Mustafa EĞİLMEZ (Kastamonu Üniversitesi Taşköprü Meslek 3 Yüksekokulu Müdürü) 4-5 Hüseвin ARSLAN (Taşköprü Belediвe Başkanı) Prof.Dr.Seвit AYDIN (Kastamonu Üniversitesi Rektörü) 6-7 Şenol KAYA (Kastamonu Vali Yardımcısı) 8-9 III. SEMPOZYUM AкILIŞ SUNUMLARI Prof.Dr.Seвit AYDIN (Kastamonu Üniversitesi Rektörü) – Moderatör 10 Prof.Dr. Şükrü кELİK (Sinop Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi 10-48 Dekanı) Prof.Dr.Muhammed ATAMANALP(Atatürk Üniversitesi) 49-73 74-102 Prof.Dr.Mehmet İPкİOĞLU(Necmettin Erbakan Üniversitesi) IV. Ali SALIK TAŞKÖPRÜ SARIMSAĞININ (AlliumsativumL.) ANTİOKSİDAN VE MİNERAL KOMPOZİSYONU 347-355 Aвla ARSLANER, Özlem кAKIR, Hilal YILDIZ, Kübra AKŞEHİR FARKLI ORANLARDA TAŞKÖPRÜ SARIMSAĞI İLAVE EDİLMİŞ YOĞURTLARIN BAZI FİZİKOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ 356-368 Aвla ARSLANER, Kübra AKŞEHİR, Özlem кAKIR TÜRKİYE SOĞAN (Alliumcepa L.) ve SARIMSAK (Alliumsativum L.Ülke кALIŞKAN, Göksen кEкEN CEYHAN 99 VE KAŞİF BEY 95 BUĞDAY кEŞİTLERİNİN BOR UYGULAMALRINA TEPKİLERİNİN BELİRLENMESİ 531-545 Nezahat TURFAN OTLATMAYA KAPALI VE OTLATMAYA AкIK MERA ALANLARINDA VEJETETASYON YAPISININ KARŞILAŞTIRILMASI (Trabzon Düzköв İlçesi Örneği) 546-555 Mahmut Reis, Nurşen Bolat, HuremDutal, Aşkın Nur Kuvvet AKŞEHİR’İN ORGANİK TARIM, YAYLACILIK VE EKO TURİZM POTANSİYELİ 556-568 Orhan кOBAN, Uzman Aвşe кOBAN KESTAMİD (PA6G) MALZEMENİN DARBE DAYANIMININ İNCELENMESİ 569-578 Mustafa BOZDEMİR IV. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN İNTERNET BAĞIMLILIĞI DÜZEYİNİN İNCELENMESİ 850-854 Gülşen ULAŞ KARAAHMETOĞLU, Başak MUTLU BİR HÜCRE ÖLÜM MODU: APOPTOZİS VE KANSER 855-861 Aвşegül кEBİ, Egemen AKGÜN AKRİLAMİD VE KANSER İLE İLİŞKİSİ 862-868 Aвşegül кEBİ, Yalçın TEPE HİPERTANSİYON VE ALTERNATİF TEDAVİ YÖNTEMLERİ 869-873 Burcu NAL, Mustafa NAL AKADEMİSYENLERİN FAST FOOD TÜKETİM ALIŞKANLIKLARININ BELİRLENMESİ 874-888 İlknur TÜTÜNCÜ, Hilal ERYİĞİT, Atike YILMAZ, M. YÜZYILIN SONLARI VE 18. YÜZYILIN BAŞLARINDA TAŞKÖPRÜ 1224-1237 Sibel KAVAKLI KUNDAKкI, Mustafa EĞİLMEZ XX TAŞKÖPRÜZADE’DE HİKMET VE TARİHİ 1238-1256 Bilal YURTOĞLU İTTİHAT VE TERAKKİ CEMİYETİ KASTAMONU KULÜP BİNASININ YAPIMI İкİN TAŞKÖPRÜLÜLERİN YAPTIĞI BAĞIŞLAR (1916-1917) 1257-1266 Mehmet Serhat YILMAZ TANZİMAT SONRASI TAŞKÖPRÜ'DE YAPILANMA VE FİYATLAR 1267-1282 Naci ŞAHİN TAŞKÖPRÜ KAYA MEZARLARI’NIN DÜNYA MİRASINA KAZANDIRILMASI VE KAZANDIRMA кALIŞMASI ÖNERİSİ 1283-1289 Duвgu кINAR UMDU II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDE TAŞKÖPRÜLÜ BÜROKRATLAR 1290-1313 Ahmet Zeki İZGÖER TAŞKÖPRÜLÜ TABIP KEMAL ALI’NIN REH-NÜMÂ-YI TABÎB KANUNU ADLI ESERI 1314-1320 Muhittin ELİAкIK OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E (1859-1923) TAŞKÖPRÜLÜLÜ MÜLKİYELİLER 1321-1341 Yurdal DEMİREL EĞİNLİ SAİD PAŞA’NIN HÂTIRALARINDA TAŞKÖPRÜ: 1878-1879 YILLARINDA TAŞKÖPRÜ 1342-1361 Yurdal DEMİREL FRANSIZCA KAYNAKLARDA POMPEIPOLIS (TAŞKÖPRÜ-KASTAMONU) 1362-1369 Hicabettin SARI TAŞKÖPRIZÂDE’NIN TEFSIR İLMINE KATKILARI –TEFSIR RISALELERI ÖRNEĞI ÜZERINDEN BIR İNCELEME- 1370-1376 Burhan BALTACI KOLAĞASI ALİ CEVAT BEY’İN “MEMÂLİK-İ OSMANİYE’NİN TARİH VE COĞRAFYA LUGATİ” İSİMLİ ESERİNE GÖRE XIX. YÜZYILIN SONLARINDA 1377-1381 TAŞKÖPRÜ KAZASI Namık MUSALI DENİZ HÂKİMİYETİ TEORİSİ BAĞLAMINDA 1459-1476 ARASI OSMANLI DEVLETİ’NİN KARADENİZ SİYASETİNİN İNCELENMESİ 1382-1394 Timuçin ARSLAN, Özge KURŞUN KASTAMONU VİLAYET SALNAMELERİNDE TAŞKÖPRÜ’NÜN İKTİSADİ VE TOPLUMSAL DURUMU 1395-1410 Tamer GÜVEN RESMİ BELGELERE GÖRE KASTAMONU/TAŞKÖPRÜ ŞEHİTLERİ ÜZERİNE İSTATİSTİKİ BİR İNCELEME(кANAKKALE ŞEHİTLERİ ÖRNEĞİNDE) 1411-1423 A.Levent ERTEKİN TARİHSEL DÖNEM VE COĞRAFİ YERLEŞİM EKSENİNDE KASTAMONU’DA İNANк TURİZMİ DESTİNASYONU OLUŞTURULABİLMESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME 1424-1444 Suat TÜFEKCİ, Şenol KARABALTAOĞLU HİTİT SANATINDA FİGÜR ANLAYIŞI VE TÜRK RESİM SANATINA YANSIMALARI 1445-1461 Metin UкAR, Sümeввa İLHAN CHP TEFTİŞ RAPORLARINA GÖRE TAŞKÖPRÜ 1462-1487 Ahmet AKTER TAŞKÖPRİZÂDELERİN İSLAM HUKUK İLMİNE KATKILARI: GENEL BİR DEĞERLENDİRME 1488-1499 Ahmet AYDIN TAŞKÖPRÜLÜZADE’DE TÜKETİM AHLAKI 1500-1506 Osman MUTLUEL İLK OSMANLI NÜFUS SAYIMI’NDA (1830) TAŞKÖPRÜ 1507-1518 Prof. Dr. Eвüp AKMAN XXI POMPEIOPOLISLİ CREPEREIUS CALPURNIANUS 1519-1524 Babür Mehmet Akarsu ÜREAZ ENZİM AKTİVİTESİ İnci Sevinç KRAVKAZ KUŞкU, M.ssp. pallasiana (Lamb.) Holmboe.) MEŞCERELERİNDE UYGULANAN İLK ARALAMALARIN TOPRAK ÖZELLİKLERİ 1578-1583 ÜZERİNE ETKİSİ Nurcan YİĞİT, Hakan ŞEVİK, İnci Sevinç KRAVKAZ KUŞкU MENENGİк (Pistaciaterebinthus L.) ODUNUNUN TEKNOLOJİK VE MEKANİK ÖZELLİKLERİ 1584-1592 Mehmet KARAMANOĞLU, Mehmet Hakan AKYILDIZ, Hacı İsmail KESİK ISIL İŞLEM PROSESİNİN ODUN PLASTİK KOMPOZİTLERİN BAZI ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ 1593-1599 Alperen KAYMAKCI, Türker DÜNDAR, Nadir AYRILMIŞ ORMANLIK ALANLARDA YAPILACAK OLAN ARKEOLOJİK KAZILARIN ve DEFİNE ARAMANIN MEVZUAT AкISINDAN İNCELENMESİ 1600-1607 Yavuz GÜLOĞLU, Alper BULUT TAŞKÖPRÜ’DE FAALİYET GÖSTEREN BAZI KURULUŞLARIN ATIKLARININ MEVZUATLAR YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 1608-1619 Senem ÖZEL, Hakan ŞEVİK KASTAMONU YÖRESİNDE 2006-2015 YILLARI ARASINDA YAPILAN AĞAкLANDIRMA кALIŞMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 1620-1626 Hüseвin AKPINAR, Hakan ŞEVİK PORTAKAL (Citrus X sinensis (L.) Osbeck) ODUNUN FİZİKSEL, KİMYASAL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİ 1627-1633 Haci İsmail KESİK, Alperen KAYMAKCI, кağrı OLGUN, Kubulaв кAĞATAY, Önder TOR AĞAк BAZLI PANEL SEKTÖRÜNÜN TÜRKİYEDE ÖNEMİ VE TAŞKÖPRÜ ORMANCILIĞININ ETKİLERİ 1634-1641 Adem GENк, Rüknettin TEKDEMİR ATIK KAĞIT GERİ KAZANIMI VE KASTAMONU EKONOMİSİNE KATKISI 1642-1649 Ahmet TUTUŞ, Mustafa кİкEKLER XXII ASETİLLENDİRMENİN ODUN PLASTİK KOMPOZİTLERİNİN BOYUTSAL SABİTLİĞİ ÜZERİNE ETKİSİ 1650-1660 Emre BİRİNCİ, Nihat S. BİEB.SINIFLAR) ÖĞRETİM PROGRAMINDA ANTROPOLOJİNİN YERİNİN İNCELENMESİ 1912-1932 Saim TURAN 8. 2120-2122 Alkan BAYRAKTAR KARAGÖZ OYUNLARINDA YER ALAN KASTAMONULU TASVİRİ 2123-2134 Burak E. 2401-2416 Latife SUMMERER MARKA KONUMLANDIRMASI VE MARKA İMAJI AкISINDAN KASTAMONUNUN MARKA KİŞİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 2417-2429 Zübeвde SÜLLÜ KASTAMONU TAŞKÖPRÜ İLE TÜRKİYE’DEN BAĞCILAR-İSTANBUL VE İSPANYA’NIN ZAMORA HALKLARININ KAYNAŞMASI İкİN, HALKLAR ARASI 2430-2436 KÜLTÜR BİRLİĞİNİN OLUŞTURULMASI Mehmet Levent KOCAALAN V. In the first period of school civil education and training for the purpose of raising the class administrator has provided. In the Republican period, Economics, business, finance, International Relations, labour Economics, has been providing training in the fields of Public Administration and Political Science. As an institution which provides education from its inception to the present is one of the oldest educational institutions in the country. Taskopru, which has a great heritage in terms of historical and cultural accumulation, in every period of history intellectual, military, political, administrative and socio-cultural leave a trace in all his many years in the fields has trained with important personalities. In the last period of the Ottoman Empire, Taskopru, part of the personality that grows from and is trained in the administrative area have graduated from the School of civil service. From the establishment of the Republican period and the Civil Service College from Taskopru last sixty-four years (1859-1923) who graduated in the process of five personality have been identified. These are; Mr. AСmОt İСsan (TokРöг), εОСmОt Şükrü, εОСmӦ SaТ̈ İbraСТm, нmОr δütПТ an̈ AСmӦ HТlmТ (τ̇aklı). This study grows from Taskopru with biographies of personalities from the School of civil service, the administrative authority (the owner of the governor and district governor), and in places where they were employed as administrative public life and socio-economic life have been determined, the contribution of Taskopru effects on the growth of the personality and cultural center that attracts our attention. Keywords :CТЯТl SОrЯТ̇О ṠСool, DТвarbakır, GoЯОrnor, TСО DТstrТ̇t GoЯОrnorέ  εü̈ür, βγ σТsan İlkokulu KıгıltОpО/εar̈Тn, [email protected] 1342 Giriş: Tarih Araştırmaları Kaвnağı Olarak Hatıratlar Hсtırat, Ссtıra kОlТmОsТnТn хoğulüurέ Hсtıra kОlТmОsТ, Arapхa “Aklına РОlmОk, Сatırlamak, ТхТnО ̈oğmak” anlamlarına РОlОn, Сutûr kökün̈Оn türОmТş bТr kОlТmӦТrέ Hсtırat kОlТmОsТ TürkхО’вО TanгТmat’tan sonra РТrОn bТrхok вОnТ kaЯram ТlО Fransıг̇a’̈an хoğul şОklТ ̈О muСaПaгa ӦТlmОk üгОrО “mОmoТrОş”m karşılığı olarak РТrmТştТrέ Son вıllar̈a Ссtıra ЯО Ссtırat ТхТn anı kОlТmОsТ ̈О kullanılmaktäır (τkaв 1λλιμ 44η)έ Hсtırat, kТşТnТn (bu kТşТ, bТlТm, sanat, polТtТka, askОrlТkέέέ έЯbέ СОrСanРТ bТr alan̈a ün вapmış bТrТsТ olabТlО̇ОğТ РТbТ, sıräan bТrТsТ ̈О olabТlТr) вaşäıklarını ЯОвa вaşäığı ̈önОm̈О mОв̈ana РОlОn önОmlТ olaв вa ̈a ̈urumları РöгlОmlОrТnО ЯО bТlРТlОrТnО ̈aвanarak anlattığı ОsОrlОr̈Тr (Demirel 2006: 17). Hatıratlar, вaгarının säО̇О вaşamını ̈ТlО РОtТrmОгέ Aвnı гaman̈a вaгarının вaşäığı ̈önОmТn, toplumsal вapısına, kültürОl öгОllТklОrТnО, sТвasТ olaвlarına ЯО вaгarının вakın хОЯresine dair önОmlТ РöгlОm ЯО bТlРТlОrТ ̈О kapsarέ Bu bakım̈an Сatıratlar tarТС, ӦОbТвat, sosвoloУТ ЯО Пolklor РТbТ bТrхok alanlar̈a вapılȧak olan araştırmalar̈a kullanılȧak önОmlТ kaвnaklar̈an bТrТ̈Тr (Demirel 2006: 26). Hсtıralar, öгОllТklО вakın ̈önОm sТвasь tarТС araştırmaların̈a, araştırmȧıların başЯur̈uğu Оn önОmlТ kaвnaklar̈an bТrТsТ olma öгОllТğТnО saСТptТrέ BürokrasТ ЯО sТвasОt alanların̈a mОЯkТТ вüksОk kТşТlОrТn Ссtıraları, вakın ̈önОm sТвasь olaвların aв̈ınlatılmasın̈akТ Оn önОmlТ kaynaklardan biridir. 1κ σТsan 1κικ tarТСТn̈О Sultan Ab̈ülСamТ̈ AСmОt VОПТk Paşa'вı ЯО ЯükОlaвı aгl ОttТέEğТnlТ SaТ̈ Paşa’̈a СОm BaСrТвО naгırlığın̈an СОm ̈О εсbОвn müşТrlТğТn̈Оn aгl ӦТl̈Тέ Bu sırada EğТnlТ SaТ̈ Paşa, εОktОb-Т СarbТвО nсгırlığın̈an aвrıl̈ıέFakat kısa bТr sürО sonra βι σТsan 1κικ tarТСТn̈О εсbОвn müşТrlТğТ РörОЯТnО tОkrar taвТn ӦТl̈Тέ Bu sıralar̈a EğТnlТ SaТ̈ Paşa’nın arkäaşı ËРar АСТtakОr’Тn saСТbТ ol̈uğu Levant HeraldGazetesi'n̈О Sultan Ab̈ülСamТt alОвСТnО хıkan bТr вaгı üгОrТnО päТşaС, bu nӦОnlО alОвСТn̈ОkТ вaгıвı ОnРОllОmӦТğТ ТхТn EğТnlТ Said Paşa'вı suхläıέ EğТnlТ ТsО РaгОtО saСТbТnТn arkäaşı ol̈uğunu kabul ТlО вaгȧakları СabОrТ kОn̈ТsТnО öṅӦОn sormäıklarını ЯО malumat alması СalТn̈О вaгıвı хoktan ОnРОllОmТş olȧağını söвlӦТέAṅak bu ̈urum Пaв̈a ОtmӦТ ЯО λ HaгТran 1κικ tarТСТn̈О ТkТṅТ ̈ОПa εсbОвn müşьrlТğТ'n̈Оn aгl ӦТl̈Тέ Bun̈an sonra uгun sürО̇Оk ЯalТlТklОr ̈önОmТ başlamış ol̈u (Erkan 2010: 57-63). HalОb’̈О Сastalığı nüksӦОn ЯО ПОnalaşan ЯО bun̈an ̈olaвı bО̇aвТş ТstОğТn̈О bulun̈uвsa ̈a kabul ӦТlmӦТέ BО̇aвТşТ РОrхОklОşmОвОn EğТnlТ SaТ̈ Paşa, β4 τ̇ak 1κκ1 tarТСТn̈О ТşlОrТ вürütОmӦТğТ РОrОkхОsТвlО HalОb ЯalТlТğТn̈Оn aгl ӦТlОrОk вОrТnО CОmТl Paşa taвТn ӦТl̈Тέ 1κ Mart 1κκ1 tarТСТn̈О ТsО Konвa ЯalТlТğТnО atan̈ıέAltı вıl käar Konвa ЯalТlТğТnТ sür̈ür̈üktОn sonra βι HaгТran 1κκι tarТСТn̈О εamuratülaгТг ЯalТlТğТnО taвТn ӦТl̈Тέ Aṅak Сastalığı, εamuratülaгТг ЯТlaвОtТnТn mОrkОгО uгak olması ЯО СaЯasının soğuk olması nӦОnТyle Konya ЯalТlТğТn̈О Тbka ӦТlmОsТnТ вa ̈a Ankara'вa taвТn ӦТlmОsТnТ ТstӦТέ Kısa sürО sonra ТstТПa ОttТέ ВОrТnО atanan ЯalТnТn РОlmОsТ ЯО ̈ОЯТr tОslТm törОnТ ТхТn TОmmuг aвının Тlk СaПtasına käar ЯОkсlОtОn Konвa'̈a bulun̈uέ AkabТn̈О İstanbul'a ̈ön̈ü (Erkan 2010: 70-74). Haвatının son РünlОrТnТ KuгРuṅuk'takТ вalısın̈a РОхТrОn EğТnlТ Said Paşa, β1 Şubat 1κλθ'̈a ЯОПat ОttТ ЯО İstanbul кОmbОrlТtaş'ta mОЯ̇ut Sultan IIέ εaСmü TürbОsТ СaгТrОsТn̈О bulunan mОгarına ̈ОПnӦТl̈Тέ “EğТnlТ, İnРТlТг ЯО Büвük”lakaplarıвla anılan SaТ̈ Paşa'nın ВОРсnО, SaТ̈О, εӦТСa, εОm̈uС ЯО εОСmӦ SaТ̈ älı bОş хȯuğu ol̈uğu bТlТnmОktӦТrέ 1λγ4 вılın̈a Тlan ӦТlОn Soвäı Kanunu'nun akabТn̈О aТlОnТn, "Hasağası" soв ТsmТnТ almıştır (Erkan β010μ ιη- 76). Bu söг konusu ТsТmlОrТn ̈ışın̈a Сatıralarını kalОmО alan önОmlТ sТmalardan biri de II. Ab̈ülСamТ̈'Тn Тlk εсbОвn ПОrТkТ olan EğТnlТ Said Paşa'̈ırέ EğТnlТ SaТ̈ Paşa, Sultan Ab̈ülСamТt'Тn taСta РОхТşТnТ “̈ОğТşТmТn başlanРı̇ı” olarak Рör̈üğün̈Оn ̈olaвı “Jurnal” äını ЯОr̈ТğТ Сatıratını вaгmaвa başlamıştırέ Anlattığı olaвların säО̇О ОЯlälarını ТlРТlОn̈ТrО̇ОğТ fikrinden hareketlО onlara вäТРсr olmak üгОrО Сatıratını вaг̈ığını bОlТrtТr (EğТnlТ SaТ̈ Paşa 2011: 78; Erkan 2010: 76). EğТnlТ SaТ̈ Paşa büвük oğlu εОm̈uС BОв'Тn kıгı ЯО İsmaТl HamТ DanТşmОn̈’Тn Тlk ОşТ olan σaгan DanТşmОn̈, 1λγλ-1λ40 вılların̈a Türklük εО̇muası’n̈äӦОsТnТn Сaвatı ЯО Сatıratıyla ТlРТlТ bТlРТlОr ЯОr̈ТğТ bТr makalОnТn ar̈ın̈an Сatıratın bТr bölümünü kısım kısım nОşrОtmТştТrέ GaгОtОlОr̈О IIέ Ab̈ülСamТ̈ ̈önОmТвlО ТlРТlТ kalОmО alınan вaгılar̈a ̈ӦОsТn̈Оn “İnРТlТг” olarak baСsӦТlmОsТ σaгan DanТşmОn̈’Т ol̈ukхa raСatsıг ОtmТş ЯО söz konusu makaleleri вaгmasına nӦОn olmuşturέ DanışmОn̈ makalОsТn̈О aТlО şО̇ОrОsТnО aТt bТlРТlОr̈О ЯОrОrОk ̈ӦОsТnО atПӦТlОn bu lakabın aslının olmäığını ЯО ̈ӦОsТnТn “öг Türk” ol̈uğunu Тsbat ОtmОk ТstОmТştТr (DanışmОn̈ 1λγλ-1940: 249-241;Erkan 2010: 76-77). σaгan DanışmОn̈ bu вaгıların̈a ̈ӦОsТnТn Сatıraları Сakkın̈a ̈a bТlРТlОr ЯОrmТştТrέ τnun ЯОr̈ТğТ bТlРТlОr̈Оn anlaşıl̈ığı käarıвla ̈ӦОsТ EğТnlТ SaТ̈ Paşa’nın ̈aСa muПassal bТr şОkТl̈О вaгılarını kalОmО al̈ığını aṅak Рöг̈Оn ̈üşüp ЯalТ olarak mОrkОг̈Оn uгaklaştırılması üгОrТnО ОlО РОхmО Оn̈ТşОsТвlО ЯО ОşТ GüгТ̈О Hanım’ın tОlkТnlОrТвlО muПassal СalТnТ вakarak IIέ Ab̈ülСamТ̈'̈Оn ̈aСa sТtaвТşkсr ТПäОlОrlО baСsОttТğТ вӦТ ̇ТlttОn oluşan muСtasar bТr ЯОrsТвonunu oluştur̈uğunu bОlТrtmОktӦТrέ Kısȧası buРün EğТnlТ SaТt Paşa’nın Hatırat'ı olarak bТlТnОn ОsОr ТştО bu вӦТ ̇ТlttОn oluşan muСtasar ЯОrsТвon̈ur (DanışmОn̈ 1λγλ-1940: 262;Erkan 2010: 77). DanТşmОn̈, вӦТ ̈ОПtОr̈Оn oluşan Сatıratı muСtОЯa olarak üх ana kısma aвırmıştırέ EsОrТn birinci cildi dedesi EğТnlТ SaТ̈ Paşa’nın İstanbul'̈a bulun̈uğu ̈önОmО, ТkТṅТ ̇ТlttОn altıṅı ̇Тl̈О käar olan kısımları ЯalТlТklОrТ ̈önОmТnО ЯО вӦТṅТ ̇Тl̈Т ТsО İstanbul'a ̈önüşü ЯО Сaвatının son ̈ОЯrТnТ ТхОrmОktӦТrέDanТşmОn̈, ̈ОЯrТn sТвasТ СäТsОlОrТnТn bТrТṅТ ЯО вӦТ ̇iltte bulunmasın̈an ötürü bu ТkТ ̇Тl̈Т вaвınlaвȧağını bОlТrtmТştТrέ Aṅak säО̇О Сatıratın Тlk ̇Тl̈ТnТn ηη saвПasını вaвınlaвabТlmТştТr (DanışmОn̈ 1λγλ-1940: 262;Erkan 2010: 77). EğТnlТ SaТ̈ Paşa’nın Jurnal’ТnТ вaвına Сaгırlaвan DaЯut Erkan ОsОrТn önОmТnТ şöвlО anlatmaktäırμ ʽHer eserin ilgili dönem için önemi aşikârdır. Ancak Eğinli’nin Jurnal adıyla kaleme aldığı hatıraları bazı özellikleriyle diğerlerinden farklılık göstermektedir. Jurnal’i önemli kılan en önemli özelliklerinden biri yazarını II. Abdülhamid'le birlikte görevine başlaması ve ona en yakın isimlerden biri olmasıdır. Genç hükümdarın, düşüncelerini etkileyen ve belki de idare anlayışının şekillenmesinde önemli yerlerden birini işgal eden 93 Harbi öncesi ve sonrası gelişmelerinin içinde olması ve bunlara tanıklık etmesidir. Vazifesi gereği içinde bulunduğu resmî ilişkinin dışında padişahla kurduğu şahsi yakınlık bazı unsurların daha iyi anlaşılabilmesine yardımcı olacak türdendir. Özellikle hükümdarla arasında geçen konuşmaların onun kaleminin süzgecine pek de takılmadan Jurnal'de yer alması önemli unsurlardan birisidir. Jurnal'in dikkat çekici bir yapısı ise ciddi bir kronolojiye sahip olmasıdır. Anlatılan olayların ve tarihlerinin arşiv vesikalarıyla örtüşmesi bunu doğrular niteliktedir. Bununla beraber bir kısım özellikleri Jurnali biraz daha değerli kılmaktadır, örneğin İ. Hakkı Uzunçarşılı’nın belirttiği gibi Mayıs 1878 tarihinde meydana gelen Ali Suavi Vakası sırasında II. Abdülhamid'in nasıl davrandığı konusundaki tek kaynak Jurnal'dir. Mesela yine eserde Maraş'ın Zeytun nahiyesinde meydana gelen Ermeni hadiseleri konusunda oldukça ayrıntılı ve mufassal bilgiler bulunmaktadır. Zeytun hadiselerinin nasıl geliştiği ile Said Paşa’nın bu konu hakkındaki faaliyetleri ve düşüncelerinin yanı sıra olaylara karışan Ermenilerin isimleri ve devlete nasıl teslim oldukları konusunda açık ve sıhhatli bilgiler eserde yer almaktadır. Kıbrıs Adası'nın İngiltere'ye devri hususunda önemli bir noktada bulunan Eğinli Said Paşa’nın konuyla ilgili aktardıkları şüphesiz bazı bakış açılarını değiştirecek türdendir. Dönemin ünlü simalarından Midhat Paşa'nın azl ve sürgün işini üstlenmiş olan Eğinli Said Paşa’nın verdiği bilgiler sadrazam ve hükümdar arasındaki ilişkilerin nasıl geliştiğine ışık tutacaktır. Nitekim devrin diğer kaynaklarından biri olan Mahmud 1349 Paşa'nın "Mirât-ı Hakikat" adlı eserinde sadrazamın sürgün edilişi hadisesi Said Paşa'nın konuyla ilgili çevresine anlattıklarından istifadeyle -bazı farklılıklarla- yazılmıştır. Jurnal'in bir başka özelliği de hükümdarın gerek kendi bürokratları gerekse Batılı diplomatlarla olan ilişkileri hakkında ciddi bilgiler vermiş olmasıdır. Osmanlı Devleti'nin protokol kuralları hakkında da bilgiler sunan eserin bir başka vasfı ise söz konusu dönemdeki önemli antlaşmalarının tam ve sıhhatli metinlerini içermesidir. Ön Protokol, Edirne Ateşkes Antlaşması, Ayastefanos Antlaşması, Kıbrıs Antlaşması, Berlin Antlaşması eserde yer almaktadır. Buna ilave olarak yine Tersane Konferansı kararlan ve Kanun-ı Esâsi'nin tam metinler Jurnal’de bulunmaktadır. Bunların yanı sıra Said Paşa'nm gittiği vilayetler hakkında tuttuğu notlar, konuyla ilgilenen araştırmacılara değerli bilgiler sunmaktadır. Jurnal'de, Eğinli'nin gezdiği yerlerin sadece nüfus yapısı, coğrafyası, ormanları, mimarisi, ekonomik durumu hakkında değil aynı zamanda buradaki insanların yaşantısı hakkında da ilginç tasvirler bulunmaktadır. Günümüzde tartışılan bazı hususların ipuçlannı eserde bulmak mümkün olacaktır. Dönemle ilgili arşiv belgelerinin sunduğu bilgileri tamamlayacak, onlar arasında daha rahat bağlantı kurulmasını ve onların daha iyi anlamlandırılmasın! sağlayacak olan Jurnal'in en önemli özelliği ise son dönem bir Os- manlı bürokratının duygularını, düşüncelerini, kızgınlıklarını, karşılaştığı zorlukları kısacası hayatını öğrenmemiz bakımından zihinlerde önemli izler bırakacak olmasıdır.ʾ (2011: 1-3) 2. Eğinli Said Paşa’nın Hatıralarında Taşköprü EğТnlТ SaТ̈ Paşa, Kasım 1κικ tarТСТn̈О Kastamonu ЯalТlТğТnО atan̈ıktan sonra βγ Kasım 1κικ tarТСТn̈О Ankara'̈an aвrılarak at sırtın̈a вaptığı uгun bТr вol̇uluktan sonra γ0 Kasım 1κικ tarТСТn̈О Kastamonu'вa ulaştıέ AСalТ ЯО talОbОlОr taraПın̈an karşılan̈ıέ4 Aralık 1κικ кarşamba РünüСükümОt konağın̈a ̈üгОnlОnОn törОnlО ЯalТlТk ПОrmanı okun̈u ЯО РörОЯТnО başläı(EğТnlТ SaТ̈ Paşa, β011μ γ11-317). 2.1. Eğinli Said Paşa’nın Taşköprü’вe Gelişi EğТnlТ SaТ̈ Paşa'nın Taşköprü'вО гТвarОtТ Kastamonu'̈a РörОЯО başläıktan вӦТ aв sonra РОrхОklОştТέ 4 TОmmuг 1κιλ Cuma Рünü Taşköprü'вО РОlОn EğТnlТ SaТ̈ Paşa'nın гТвarОt sırasın̈a Alaв εüПtüsü FТkrТ EПОn̈Т ЯО σakТb İbraСТm EПОn̈Т вОr almıştırέ Uгun bТr вol̇uluktan sonraAвЯalı karвОsТnТn вarım saat bОrТsТn̈О bulunan Däaв кaвı üгОrТn̈О вОr alan köprünün kurbun̈a kaвmakam ЯО mОmurlar ТlО aгalar taraПın̈an karşılan̈ıέ Karşılamäa Kastamonu ОşraПın̈an Hс̇ı εustaПa BОвгс̈О εОСmӦ BОв’̈О вОr almıştırέ Bu вol̇uluk EğТnlТ SaТ̈ Paşa aхısın̈an ol̈ukхa sıkıntılı РОхmТş ЯО вol̈a Сastalanmıştırέ Paşa Сatıraların̈a bu вol̇uluğu şöвlО anlatmaktäırμ " Taşköprü'ye Hareket Mesâfe 8 Saat Bugün ale's-sabâh saat dokuzda Alay Müftîsi Fikrî ve Nakib İbrahim Efendiler beraberimde olduğu hâlde hayvânlara râkiben Kastamonu'dan Taşköprü'ye müteveccihen hareket ettik. Ayvalı karyesinin yarım saat berisinde Daday Çayı üzerinde kâ’in köprü kurbunda Taşköprü kâ’im-makâmı ve me’mûrîn ve aʿzâsı ve Kastamonu eşrafından Hâcı Mustafa Bey-zâde Mehmed Bey ve zabtiyegân bizi istikbâl eylediler. Birlikte yarı yol addolunan Ayvalı karyesine saat on ikide muvâsalat ettik. Sürʿatle hareket ettiğimizden dört saatlik mesâfeyi üç saatte katʿ ettik. Havâ fevkal-âde sıcak olduğundan ziyâdesiyle sıkıldım. Bu karyede yeni inşâ olunmuş olan medreseye inilip 1350 orada mûmâ-ileyh Mehmed Bey'in ihzâr etmiş olduğu sabâh taʿâmını yedik. Karye-i mezkûre altmış hâneden mütecâviz olup güzel bir karyedir. Başlı mezrûʿâtı kendirdir. Bu karyeden saat biri çâryek geçerek hareketle sürʿatle yola devâm olunarak dörde on dakika kalarak Çayırcık karyesine muvâsalat olundu. Bu karyede Esʿad Bey'in hânesinde bir saat teneffüs olunduktan sonra beş dakika kalarak hareket ve saat tamâm beş buçukta Taşköprü'de hükümet konağına vâsıl olduk. Çayırcık karyesinden yarım saat kadar kasabaya doğru hareket olundukta ibtidâ mekteb-i Rüşdiye şâkirdânı saff-beste-i selâm oldukları hâlde bir ihtiyâr efendi duʿâya mübâşeret eylediğinden duʿâ hitâm buluncaya kadar tabî'î tevakkuf ettim. Üç defa padişahım çok yaşa duʿâsını tekrâr ettiler. Bunu müteʿâkib Taşköprü Köprüsü'ne doğru üç Sıbyân mektebi çocukları dizilmiş olduklarından bunlar dahi İlâhî teganni edüp ben hizâlarım geçtikten sonra cümlesi âvâz- ı biilend ile padişahım çok yaşa duʿâsını tekrâr ettiler. Hükümet konağına saat beş buçukta varılıp bi'l-cümle me’mûrîn ile aʿzâ ve eşrâf-ı belde resm-i hoş-âmedîyiîfâ ettiler ve mekteb-i Rüşdiye şâkirdânı tekrâr hükümet konağının karşısında dizilip mûmâ- ileyhdu'âcı efendi orada dahi bir güzel duʿâ eyledi. Ayvalı karyesinden Taşköprü'ye varıncaya kadar havâ ol kadar sıcak idi ki âdetâ gayet sıcak bir hamâm içinde hareket olunuyor gibi idi. Güneş gözlerimi pek izʿâc eylediğinden kaputumunʾ başlığını başıma çekmeye mecbûr oldum. Bundan ve harâretin şiddetinden terim setremeʾ kadar çıktığı gibi ol kadar muzdarib oldum ki tarîf edemem. Kastamonu'dan Taşköprü'ye kadar olan vâdî ve ova kâffeten mezru ve ağaçlıktır. Lâkin ben hükümet konağına vâsıl olur olmaz bügünkü harâretten çekilen ızdırâbdan üzerime bir ateş hücum edüp gittikçe tezâyüd etti. Tâ be- sabâh ateşin şiddetinden pek zahmet çektim. Fikrî Efendi ile naklb efendi vücûdumu ovdular.ʾ(2011: 385-386). EğТnlТ SaТ̈ Paşa, гТвarОtТnТn Тlk Рünün ̈О Taşköprü ТlО ТlРТlТ РОnОl РöгlОmlОrТnТ şöвlО anlatmaktäırμ "Taşköprü yedi yüz kadar hâneden ibâret olup mevki'i, Kastamonu mevki'inden daha güzeldir. Önü vâsi' bişer ova olduğu hâlde arkası güzel bir dağ eteğine müsteniddir. Her hânede ve çarşıda bir mahalde kuyular olup bunların suları gayet tatlı ve hafîfdir. Bu kazânın başlıca mahsûlâtı kendir ise de ahâlînin ihtiyâcâtına kâfî buğday ve arpa ve çeltik dahi zer' olunur."(2011: 386). 2.2. İdari Yapısı EğТnlТ SaТ̈ Paşa Сatıraların̈a Kastamonu VТlaвОtТnТn 1κικ-1κιλ вıllarına aТt Т̈arТ вapısı Сakkın̈a РОnТş bТlРТlОr ЯОrmОktӦТrέ VТlaвОtТn saṅaklarına ЯО bОСОr saṅağın ̈aСТ kaгalarına aТt taksТmlОrТnТ РöstОrОn tablolarını bТгlОrО sunmaktäır (EğТnlТ SaТ̈ Paşa, β011μ γ40-347). EğТnlТ SaТ̈ Paşa Сatıraların̈a Taşköprü'nün Т̈arТ вapısı Сakkın̈a bТlРТlОr sunmaktäırέ EğТnlТ SaТ̈ Paşa'nın ЯОr̈ТğТ bТlРТlОrО РörО Kastamonu Saṅağına bağlı ̈okuг kaгa mОrkОгТn̈Оn bТrТ̈Тrέ Kaгaвa bağlı GünТ ЯО GökхОağaх (nсm-ı ̈ТğОr Bağ̈ОrО) älı ТkТ naСТвО bulunmaktäırέ GünТ naСТвОsТ вОtmТş köв ЯО bТr kasabäan mОв̈ana РОlmОktӦТrέ GökхОağaх naСТвОsТ ТsО on ̈ört köв̈Оn mОв̈ana РОlmОktӦТrέ 1351 Tablo 1μ Taşköprü'̈ОkТ σaСТвОlОr ЯО KöвlОr Taşköprü Kaгası EsсmТ-i EsсmТ-i Aded-i Aded-Т Kurс Kasabсt σОЯсСь Kasabсt GünТ 70 1 Taşköprü GökхОağaх 14 ВОkûn 84 1 (EğТnlТ SaТ̈ Paşa β011μγ41)έ 2.3. Eğitim Durumu EğТnlТ SaТ̈ Paşa Сatıraların̈a Taşköprü’nün ОğТtТm ̈urumuna aТt bТlРТlОrО ̈О ulaşabТlmОktОвТгέ Paşanın kaгaвa Тlk РОlТşТn̈О onu karşılaвanlar arasın̈a talОbОlОr̈О вОr al̈ıέ Bu talОbОlОr kaгa mОrkОгТn̈ОkТ üх sıbвan mОktОbТnТn ЯО rüş̈ТвО mОktОbТnТn talОbОlОrТв̈Тέ (EğТnlТ SaТ̈ Paşa, 2011: 385-386). O вıllar̈a kaгalar̈akТ Оn вüksОk ОğТtТm kurumu rüş̈ТвО mОktОbТв̈Тέ Taşköprü Rüş̈ТвО εОktОbТ 1κιη вılın̈a kurul̈uέ İlk muallТmlТğТnО İsmaТl HТlmТ EПОn̈Т atan̈ıέ BОЯЯabı HüsОвТn Ağa olup mОktОptО βκ talОbО öğrОnТm РörmОktОв̈Т (BτA, İέ DHέ θκθ/4ικθ4ν BτA, εFέ MKT. 27/88; BOA, MF. MKT. 27/89; BOA, MF. MKT. 27/90; BOA, MF. MKT. 27/220; SalnсmО-i Devlet-i Osmaniye, 1292: 1ηηνSсlnсmО-i Kastamonu, 1292: 149). EğТnlТ SaТ̈ Paşa’nın гТвarОtТ sırasın̈a вanТ 1κιλ вılın̈a Taşköprü Rüş̈ТвО mОktОbТn̈О muallim-i evvel olarak İsmaТl HТlmТ EПОn̈Т, muallТm-i salis olarak Ahmed Said Efendi, rika muallim-Т olarak SalТС EПОn̈Т, bОЯЯab olarak AСmӦ Ağa РörОЯ вapmaktaв̈ıέ Bu вıl mОktОptО altmış ̈okuг talОbО öğrОtТm РörmОktОв̈Т (Kastamonu SalnamОsТ 1βλθ/1κιλμ 11θ)έ EğТnlТ SaТ̈ Paşa, η TОmmuг 1κιλ CumartОsТ Рünü kaгäakТ rüş̈ТвО mОktОbТnТ ̈ОnОtТmО РТ̈О̇ОktТέ Fakat raСatsıгlığının ̈ОЯam ОtmОsТ ̈olaвısıвla ̈ОnОtТmО РТ̈ОmӦТέ Fakat θ TОmmuг Paгar Рünü bu гТвarОtТnТ РОrхОklОştТrmТştТrέ Fakat rüş̈ТвО mОktОbТn̈О Рör̈üğü manгara СТх Сoşuna РТtmОmТştТrέ нğrОṅТlОrТn ОгbОṙТ ̈urumunu РörüṅО onları ʽpapağanʾa bОnгОtmТştТrέ Bu ̈urumu Сatıraların̈a şöвlО anlatmaktäırμ ʽBu sabâh âfıyetim yerinde olduğu hâlde kalktım. Rüşdiye imtihânına gittim. Şâkirdân derslerini papağan kuşu gibi ezber etmişler böyle tahsilden aslâfâ’ide olmadığından te’essüf ettim. Nasîhat-âmîz bir nutkîrâd ettikten sonra yine hükümet konağına avdet ettim.ʾ(2011: 385-386). 2.4. İktisadi Durum Taşköprü ЯО хОЯrОsТn̈О on ̈okuгuṅu вüгвılın ТkТṅТ вarısın̈a ЯО вТrmТṅТ вüгвılın Тlk вılların̈a kaгanın ОkonomТsТ tarım ürünlОrТ, kОn̈Тr̈Оn вapılan sanaвТ ürünlОrТ, СaвЯaṅılık ЯО ormaṅılık ПaalТвОtlОrТnО ̈aвanmaktaв̈ıέ SalnamО kaвıtların̈an öğrОn̈ТğТmТг käarıвla tarım ürünü olarak buğ̈aв, arpa, sТвaг, amuСtО, kОrnТk, ПТğ, mısır, burхak, noСut, ПasulвО,kОtОn, kОn̈Тr bТr mТktar tütün ЯО хОltТktТr (SсlnсmО-i Kastamonu, 1βκθμ κγν SсlnсmО-Т Kastamonu, 1βλιμ κην SсlnсmО-i Kastamonu, 1299: λ0νSсlnсmО-Т Kastamonu, 1γ1ιμ βλ1νSсlnсmО-i Kastamonu, 1321: 321 ). Taşköprü Kaгası’nın sanaвТ ürünlОrТ arasın̈a kОn̈Тr̈Оn вapılan kalТtОlТ urРan, saСtТвan (kОхТ ̈ОrТsТ) ТlО вün̈Оn СОвbО ЯО kТrpası bulunmaktäır (SсlnсmО-Т Kastamonu, 1βκθμ κγν SсlnсmО- Т Kastamonu, 1βλιμ κην SсlnсmО-Т Kastamonu, 1βλλμ λ0ν SсlnсmО-i Kastamonu, 1317: βλβνSсlnсmО-i Kastamonu, 1321: 321). 1352 Aвrı̇a вТnО salnamОlОr̈Оn köвlОr̈О вapılan pОвnТrlОrТn mОşСur ol̈uğunu ЯО öгОllТklО KТraг̈ağı PОвnТrТ namıвla maruП pОвnТrТn kaгanın ̈ТğОr maСallОrТn̈О вapılan pОвnТrlОrО nТsbОtlО ̈aСa mОşСur ol̈uğunu öğrОnmОktОвТг (SсlnсmО-i Kastamonu, 1317: 292νSсlnсmО-i Kastamonu, 1321: 321). EğТnlТ SaТ̈ Paşa, Сatıraların̈a Taşköprü’nün başlı̇a maСsulсtın kОn̈Тr ol̈uğunu ТПäО ОtmОktӦТrέ Aвrı̇a kaгa aСalТsТnТn kОn̈Т ТСtТвȧını РТ̈ОrО̇Оk käar buğ̈aв, arpa ЯО хОltТğТn̈О вОtТştТrТl̈ТğТnТ вaгmaktäır (β011μ γκθ)έ 2.5. Taşköprü Ormanları Taşköprü Kaгası’n̈a ElОk ̈ağı, KТraг ̈ağı, Sarı KaЯak, Saraв̇ık, кanРal ЯО ВaralıРöг ̈ağları ОtraПın̈a sıralanan bu ormanlar вТrmТ bОş kıt’a orman̈an mОв̈ana РОlmОktӦТrέ Bunlar Uгun Doruk, TОrОlТk, VОlТtОpО, BaşsОkü, DОğТrmОṅТk, Saraв̇ık, Kö̇Оk, Sarı KaЯak, GarТpşaС, ŞОЯОkО, SunРurlu, AвaгkТrТş, Karan, Tobalık, SОkТ, ElОk Dağı, KaräОrО, кanРal, Asaṙık, AksОkü, DОrОkoru, Karakoг, GölРТrТş, SТrОm, İnaltı älarını taşımaktäırέ Sarı, kara ЯО akхam türlОrТn̈Оn oluşan bu ormanlar вüг otuг sОkТг bТn altı вüг ̈önüm̈ürέ CТns olarak köknar, mОşО, kaвın, РürРОn, kaЯak, хınar, kıгılağaх türlОrТ вОtТşmОktӦТrέ ElОk̈ağı ЯО хОЯrОsТ orman bakımın̈an Оn гОnРТn bölРӦТrέ İхlОrТn̈О on ТkТ Сıгar mОЯ̇ut olan bu ormanlar̈an kОrОstО Тmal olunur (SсlnсmО-Т Kastamonu, 1βλλμ λ0ν SсlnсmО-Т Kastamonu, 1γ1ιμ γγβν SсlnсmО-i Kastamonu, 1321: 366). EğТnlТ SaТ̈ Paşa, Сatıraların̈a öгОllТklО bölРӦОkТ ormanlar ЯО ormaṅılık ПaalТвОtlОrТ Сakkın̈a РОnТş bТlРТlОr ЯОrmОktӦТrέ τrmanların ̈önümlОrТ, вОtТşОn ağaх ̇ТnslОrТ, вolları, хОşТtlТ ̇oğraПТ bТlРТlОrТ bТгlОrО sunmaktäırμ ʽTaşköprü Kazasında Bulunan Ormanlar Kavak Nâm-ı Diğer Uzun Turuk Ormanları (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 10.000 İşbu ormanlar Taşköprü'ye sekiz saat buʿd ve mesâfesi ve tarîki gayet sarb ester yolu olup yalnız etraf kurâ ahâlîsi ihtitâb ve iddiʿâ-yı sahâbet ederler. Terelik Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 15.000 İşbu orman Taşköprü'ye sekiz saat buʿd ve mesâfesi ve tarîki gâyet sarb ester yolu olup yalnız etrâf kurâ ahâlîsi ihtitâb ve iddiʿâ-yı sahâbet etmektedirler. Velitepe Ormanları (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 1.500 İşbu orman Taşköprü'ye sekiz saat buʿd ve mesâfesi ve tarîkigâyetsarb ester yolu olup yalnız etrâf kurâ ahâlîsi ihtitâb ve iddiʿâ-yı sahâbet etmektedirler. 1353  Başsekü Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 1.000 İşbu orman derûnunda bir bâb su hazârı olup senevî üç yüzü mütecaviz tahta iʿmâl olunarak etrâf kurâsında sarf olunur ve tarîki gayr-i muntazam araba yoludur. Hârice bir şey naklolunmaz ve civâr kurâ ahâlîsi iddiʿâ-yı sahâbet ederler. Değirmencilik Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 400 Yollar gayet sarb ester tarîki olup ancak etrâf kurâ ahâlîsi ihtitâb ederler ye iddiʿâ-yı sahâbet ederler. Saraycık Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ormanı 10.000 İşbu orman derûnunda beş bâb su hazârı olup beherinde senevi vedî yüzden bine kadar tahta iʿmâl olunarak beş saat buʿd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye nakl ve fürûht olunur. Tarîki gayr-i muntazam araba yolu olup hârice bir şey naklolunmaz ve etrâf kurâ ahâlisi iddi'â-yı sahabet etmektedirler. Şeveke Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 4.000 İşbu orman derûnunda bir bâb su hazârı olup ma'mûlâtı dört saat bu'd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye nakl ve fürûht olunur ve tarîki gayr-i muntazam araba yoludur ve bazen dahi ebniye kerestesi imal olunarak Taşköprü'ye naklolunur. Hârice bir şey naklolunmaz. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahabet etmektedirler. Furunducuk Ormanları (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı çam Ağaçları 300 İşbu orman derûnunda bir bâb su hazârı olup senevi beş yüz kadar tahta i(mâl olunarak dört saat bu'd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye naklolunur ve bazen dahi ebniye kerestesi ihrâc olunup o dahi Taşköprü'ye naklolunur. Tarîki gayr-i muntazam araba yoludur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahabet etmektedirler. Sarıkavak Ormanları (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı çam Ağaçları 1.500 İşbu ormandan ebniye kerestesi i'mâl olunarak dört saat bu'd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye nakl ve fürûht olunur. Tarîki gayr-i muntazam araba yoludur. Hârice bir şey naklolunmaz. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahâbet etmektedirler. Garibşah Ormanları (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ormanı 400 İşbu ormandan ebniye kerestesi iʿmâl olunarak dört saat bu'd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye nakl ve fürûht olunur ve tariki gayr-i muntazam araba yoludur. Hârice bir 1354 şey naklolunmaz. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahâbet etmektedirler. Sungurlu Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 200 İşbu orman derûnunda bir bâb suhazârı olup senevî sekiz yüz kadar tahta iʿmâl olunarak üç saat buʿd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye nakl ve fürûht olunur. Tarîki gayr-i muntazam araba yoludur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahâbet etmektedirler. Ayazkiriş ve Kavakbeli Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 500 İşbu ormanın derûnunda bir bâb su hazârı olup ahâlî-i kuranın getirdikleri taraflarda bâ-ücret iʿmâl olunarak beş saat buʿd ve mesâfesi olan Germeç pazarına nakl ve fürûht olunur. Tarîki gayr-i muntazam yoldur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahâbet etmektedirler. Kavak Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 2.000 İşbu ormandan ebniye kerestesi iʿmâl olunarak beş saat buʿd ve jnesâfesi olan Taşköprü ve Güni pazarlarına nakl ve fürûht olunur ve tarîki gayr-i muntazam araba yoludur. Etrâf kura ahâlîsi iddiʿâ-yı sahabet etmektedirler. Torbalık Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 1.000 İşbu ormandan ebniye kerestesi iʿmâl olunarak beş saat buʿd ve mesâfesi olan Taşköprü ve Güni pazarlarına nakl ve fürûht olunur. Tarîki gayr-i muntazam araba yoludur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahâbet etmektedirler. Sekü Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 700 Yolları gayet sarb olduğundan bazen üç saat buʿd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye hatab naklolunur. Bazı kurâ ahâlîsi iddiʿâ-yı sahâbet etmektedirler. Elek Dağı Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 22.000 Yolları gayr-i muntazam araba yolu olup kızak ve kutu gibi maʿmûlât iʿmâl olunarak dört saat buʿd ve mesâfesi olan Taşköprü pazarına nakl ve fürûht ve ekseriyâ hatab çıkarılıp o dahi Taşköprü'ye naklolunur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahâbet etmektedirler. Karadere Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 15.000 İşbu orman derûnunda iki bâb su hazârı olup ma'mülâtı beş saat bu'd ve mesafesi olan Taşköprü ve Devrekani pazarlarına nakl ve füruht olunur ve bundan mâada ekseriyi hatab dahi ihrâc olunur. Yolları gayr-i muntazam araba yoludur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahabet etmektedirler. 1355  Cankal Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 4.000 Yolları gayet sarb olup keresle i'mal olunmaz. Belki hatab ihrâc olunarak beş saat bu'd ve mesâfesi olan Taşköprü'ye naklolunur. Asarcık Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 1.000 Yolları gayet sarb olduğundan kereste iʿmal olunmaz. Yalnız hatab ihrâc olunup beş saat bu’d ve mesafesi olan Taşköprü'ye naklolunur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahâbet etmektedirler. Atsekü Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 7.000 Yolları gayet sarb olup kereste iʿmâl olunmaz.Yalnız hatab ihrâc olunarak beş saat buʿd ve mesâfesi olan Taşköprü’ye naklolunur. Etrâf kurâ ahâlîsi iddi'â-yı sahabet etmektedirler. Derekoru Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 40.000 İşbu ormandan kereste ve hatab iʿmâl ve ihrâc olunmayup derûnunda cesim yayla olduğundan etrâf ahâlînin ve tüccârlarının hayvânâtı raʿy olunduğu gibi hâricden dahi tüccâr mâlı getirilip raʿy olunur ve doksan üç senesinde ra’y olunan hayvanattan otlakıye alınması içün verilen takrirlerin bir semeresi görülememiştir. Karakoz Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 10.000 İşbu ormandan el hazârıyla îʿmâl olunup altı saat buʿd ve mesafesi olan Ayancık iskelesine nakl ve fürûht olunur. Yollan gayet sarb ester tariki olduğundan ziyâde istifâde olunamaz ve işbu orman Gökçeağaç nâhiyesi ahâlîsi ile Ayancık kazâsı ahâlîsi beynlerinde münâzaʿun-fıhtir. Gölkiriş Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 5.000 İşbu ormandan el hazârıyla lata iʿmâl olunup altı saat bu'd ve mesâfesi olan Ayancık iskelesine nakl ve fürûht olunur. Yolları gayet sarb ester tariki olduğundan ziyâde istifâde olunamaz ve işbu orman Gökçeağaç nâhiyesi ahâlîsi ile Ayancık kazâsı ahâlîsi beyninde münâzaʿun-fıhtir. 1356  Hayrem Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 1.500 İşbu ormanın maʿmûlâtı hiçbir mahale naklolunmayıp ancak etrâf kurasında sarf olunur ve civâr kurâ ahâlîsi iddi'â-yı etmektedirler. İnaltı Ormanı (Cins-i Eşcâr) Dönüm Kara ve Sarı Çam Ağaçları 5.000 İşbu ormandan lâta iʿmâl olunarak altı saat buʿd ve mesâfesi olan Ayancık iskelesine nakl ve fürûht olunur. Yollar gayet sarb ester tarîki olduğundan lâyıkıyla istifâde olunamaz. Kurâ ahâlîsi iddiʿâ-yı sahâbet etmektedirler. Taşköprü Kazâsı Yekûn 138.600 ʾ (2011: 399-405). 2.6. 1357 2.7. Eğinli Said Paşa’nın Taşköprü’den Aвrılışı EğТnlТ SaТ̈ Paşa’nın Taşköprü гТвarОtТ üх Рün ̈ОЯam ОttТέ 4 TОmmuг 1κικ Cuma Рünü başlaвan гТвarОt θ TОmmuг 1κιλ Paгar Рünü akşamı Paşanın Kastamonu’вa ̈önüşü ТlО son bul̈uέ Paşa kaгäan aвrılmäan öṅО СükümОt konağın̈a bütün mОmurları ЯО aгaları topläıέ τnlara ̈oğruluktan ЯaгРОхmОmОlОrТnТ, Тnsan Сukukunu РöгОtmОlОrТnТ taЯsТвО ОttТέ HaЯaların хok sı̇ak oluşun̈an ̈olaвı ̈önüşü Рün̈üг вОrТnО РО̇О вapmaвı tОṙТС ОttТέ Taşköprü’̈Оn saat ̈okuг buхukta aвrıl̈ıέ Kaгaвa bТr buхuk saat mОsaПӦО bulunan вaгı̇ı Köвün̈О Mustafa Bey-гс̈О εОСmӦ BОв'Тn ОЯТn̈О konakläıέ Buräa akşam вОmОğТnТ вӦТktОn sonra aвrıl̈ıέ AвЯalı karвОsТn̈О mӦrОsО вanın̈a bulunan ̇amТ mОв̈anın̈a bТr saat ̈ТnlОn̈ТktОn sonra вola ̈ОЯam ОtmТştТrέ SabaС saat on ̈a Kastamonu’вa Яar̈ıέ EğТnlТ SaТ̈ Paşa, Taşköprü’̈Оn Kastamonu’вa olan вol̇uluğunu Сatıraların̈a şöвlО anlatmaktäırμ ʽBu sabâh âfıyetim yerinde olduğu hâlde kalktım. Rüşdiye imtihânına gittim. Şâkirdân derslerini papağan kuşu gibi ezber etmişler böyle tahsilden aslâ fâ’ide olmadığından te’essüf ettim. Nasîhat-âmîz bir nutkîrâd ettikten sonra yine hükümet konağına avdet ettim. Bil-cümle me’mûrîn ile a'zâyıcelb ile onlara dahi tarîk-i istikâmetten aslâ inhirâf etmeyerek hukük-ı ibâdı muhâfaza eylemelerini tavsiye eyledim. Gündüz pek sıcak olduğu cihetle gece Kastamonu'ya avdet etmek arzu eylediğimden saat dokuz buçukta Taş- köprü'den hareket olunarak bir buçuk saat mesâfe dekâ’in Yazıcı köyünde Mustafa Bey- zâde Mehmed Bey'in hânesin emuvâsalat olunarak orada akşam taʿâmı edildikten sonra gece saat bir buçukta hareket ettik. Önümüzde meş'alelerle asi câddeye kadar gidilip oradan kâ’im-makâm-ı kazâ ve nâ’ib ve Mehmed Bey ile şâire avdet ettiler. Bizde mehtâbda Ayvalı karyesine doğru harekete devam edüp gece beş buçukta bu karyeye muvâsalat ettik. Gece üç mahalde orman yanmakta olduğunu gördüğümde ziyâdesiyle hiddet ettim. I Karyede medrese kurbunda olan câmiʿ meydânında bir saat ârâm ettikten sonra oradan saat altıda Kastamonu'ya müteveccihen hareket ederek ale's- sabâh saat onda hükümet konağına vâsd oldum.ʾ(2011: 385-386). MKT. 27/88, 11/03/1292 (14/04/1875). BOA, MF. MKT. 27/89, 11/03/1292 (14/04/1875). BOA, MF. MKT. 27/90,11/03/1292 (14/04/1875). BOA, MF. MKT. 27/220, 30/03/1292 (06/05/1875). 2. Salnameler SalnсmО-i Devlet-i Osmaniye, 1292/1875, Defa 30. SalnсmО-Т VТlсвОtТ Kastamonu, 1βκθ/1κθλ, DОПa 1έ SalnсmО-Т VТlсвОtТ Kastamonu, 1βλβ/1κιη, DОПa ιέ SalnсmО-Т VТlсвОtТ Kastamonu, 1βλθ/1κιλ, DОПa 11έ SalnсmО-Т VТlсвОtТ Kastamonu, 1βλι/1κκ0, DОПa 1βέ SalnсmО-Т VТlсвОtТ Kastamonu, 1βλλ/1κκβ, DОПa 14έ 1359 SalnсmО-Т VТlсвОtТ Kastamonu, 1γ1ι/1κλλ, DОПa β0έ SalnсmО-Т VТlсвОtТ Kastamonu, 1γβ1/1λ0γ, DОПa β1έ Gazeteler Milliyet, 16.04.1972, s.4. Milliyet, 12.02.1979, s.6. 4-Araştırma ve İncelemeler II. Abdülhamid’in İlk Mâbeyn Ferîki Eğinli Said Paşa’nın Hâtırâtı I-II (1876-1880), (2011), Haгέ DaЯut Erkan, İstanbul, BОnРТ Вaвınlarıέ BAYKARA, T. (1996), Tarih Araştırma ve Yazma Metodu, İгmТrέ BİRİσCİ, Aέ (β001), Tarih Yolunda Yakın Mazinin Siyasî ve Fikrî Ahvali, İstanbul, DОrРсС Вaвınlarıέ BİRİσCİ, Aέ (β01β), Tarih Hududunda Hatırat Kitapları, Matbuat Yasakları ve Arşiv Meseleleri, İstanbul, DОrРсС Вaвınlarıέ BUDAK, Aέ (β004), Batılılaşma SürО̇Тn̈О кok Вönlü BТr τsmanlı Aв̈ınıμ εünТП Paşa, İstanbul, DAσIŞεEσD, σέ (1λγλ-1λ40), “Türk DОmokrasТ TarТСТnТn Unutulmuş SТmaların̈anμ EğТnlТ SaТ̈ Paşa”, Türklük, Cέ1, İstanbul, sέβ4λ-261. DEεİREδ, Вέ (β00θ), Pulutlu Halil Efendi Hayatı ve Hâtıraları, Elaгığ, εanas Вaвıṅılıkέ ERKAσ, Dέ (β010), “IIέ Ab̈ülСamТ̈’Тn İlk εсbОвn FОrТkТ EğТnlТ (İnРТlТг) SaТ̈ Paşa, Haвatı ЯО Hatıratı”, Osmanlı Araştırmaları, S. XXXV, s. 33-80. ERKAσ, Dέ (β011), “GТrТş”, II. Abdülhamid’in İlk Mâbeyn Ferîki Eğinli Said Paşa’nın Hâtırâtı I-II (1876-1880), (β011), Haгέ DaЯut Erkan, İstanbul, BОnРТ Вaвınları, sέ1-74. GоσDоГ, εέ (β00κ), “Mekteb-Т Hümсвun, τsmanlı İmparatorluğu’nun Son DönОmТn̈О İslсm, DОЯlОt ЯО EğТtТm”, Eğitimde Kuram ve Uygulama, Cέ4 (1), İstanbul, sέ1ιη-182. τKAВ, τέ (1λλι), “Hсtırat”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cέ1θ, İstanbul, sέ 44η- 449. нГBEK, σέ (β004), “εöОrnТtО, TarТС ЯО İ̈ОoloУТμ IIέ Ab̈ülСamТ̈ DönОmТ TarТСхТlТğТ огОrТnО BТr DОğОrlОn̈ТrmО”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cέ β, Sέ 1έ, İstanbul, sέ ι1-90. 1360  EKLER EK 1: EğТnlТ SaТ̈ Paşa (DanışmОn̈ 1939-1940: 256) EK 2: EğТnlТ SaТ̈ Paşa’nın Jurnal Älı Hatıratının İlk SaвПası (EğТnlТ SaТ̈ Paşa β011μ 557). 1361