Karaciğer Yağlanması Neden Olur

Karaciğer Yağlanması Nedenleri Nelerdir?

• Gebeliğe bağlı olarak gelişebilen akut karaciğer yağlanması, gebelik sona erdiğinde ortadan kalkan bir karaciğer hastalığıdır. Reye Sendromunun varlığı ve Aspirin gibi çeşitli ilaçların kullanımı da akut karaciğer yağlanmasına neden olabilir. 
• Kronik karaciğer yağlanması karaciğerde ciddi işlev bozukluklarına ve dolayısıyla vücut metabolizmasında çeşitli problemlere yol açan daha kompleks bir karaciğer hastalığıdır. Kronik karaciğer yağlanmasının ortaya çıkmasında etkili olan faktörler alkol, obezite, diyabet, hiperlipidemi, kronik Hepatit C ve inflamatuvar barsak hastalıkları şeklinden sıralanabilir. 
• Tüm bunlara ek olarak HIV enfeksiyonu, Hipertrigliseridemi, hızlı kilo kaybı, kan serum düzeyinde artış ve aile öyküsünde karaciğer hastalıklarının varlığı gibi etkenlerin de karaciğerde yağlanma riskini artırıcı faktörler olduğu söylenebilir. 

Karaciğer Yağlanması Belirti ve Bulguları Nelerdir?

Yapılan araştırma sonuçlarına göre, karaciğerde yağlanma problemi yaşayan hastaların yaklaşık olarak %77'sinde belirti ve bulgu gözlenmediği söylenebilir. Dolayısıyla karaciğer yağlanması belirtisiz seyrettiği için hızla ilerleyen, ileri evrelerde siroz ile sonuçlanabilen önemli bir hastalıktır. Bazı hastalarda karnın sağ üst kadranında ağrı şikayeti ve dolgunluk hissi, bazı hastalarda ise halsizlik ve yorgunluk gibi şikayetler gözlenebilir. 

Karaciğer büyümesi olarak da adlandırılan Hepatomegali, karaciğer yağlanmasının tek ortak muayene bulgusudur. Ayrıca bazı hastalarda karnın sağ üst kadranında dokunma ile gelişen ağrı şikayeti de muayene bulgusu olarak gözlenebilir. 

Karaciğer Yağlanmasına Ne İyi Gelir?

Karaciğer hastalıkları içerisinde en sık karşılaşılan karaciğer yağlanması hastalığının spesifik bir ilaç tedavisi olmamakla birlikte, hastalığa sebep olan obezite, diyabet, hiperlipidemi gibi problemlerin ortadan kaldırılmasına yönelik tedavi planlanır. Karaciğer yağlanması görülen hastalarda genellikle obezite, diyabet ve hiperlipidemi bir arada gelişir. Dolayısıyla karaciğer yağlanmasının önüne geçebilmek ve siroz ya da karaciğer kanseri ile sonuçlanmasını önlemek için yaşam tarzı değişikliği önerilir. 

• Kilo kaybının hem vücutta serbest yağ asidi dağılımını düzenlediği hem de kandaki glukoz kullanımını artırarak karaciğer üzerindeki yükü azalttığı bilinir. 
• Fiziksel aktivite ve düzenli egzersiz uygulamasının karaciğerde trigliserid yağ asidi birikmesini engelleyerek karaciğer yağlanması üzerinde doğrudan etki gösterdiği yapılan araştırma sonuçları ile desteklenmiştir. 

Tüm bu bilgiler göz önünde bulundurulduğunda karaciğer yağlanmasına iyi gelen en önemli iki faktörün dengeli beslenme ile sağlıklı kiloya sahip olmak ve fiziksel aktivite ile vücutta bulunan yağ oranını azaltmak olduğu söylenebilir.

Karaciğer yağlanması nedir?

Karaciğer yağlanması; normalin üstünde yağ birikintisi nedeniyle gelişen bir karaciğer rahatsızlığıdır. Yağlanma derecesinin artmasıyla karaciğerde iltihaplanma oluşumları başlar ve organ fonksiyonları azalır. Sonuç olarak ise karaciğer hücrelerinde nekroz; yani harabiyet yaşanır. Bu durum ise karaciğer kanserine ve siroza zemin hazırlayabilir. Hepatosteatoz olarak ifade edilen bu hastalık; sinsice ilerleyerek, belli bir seviyeye gelmeden belirti göstermez.

Karaciğer yağlanması belirtileri nelerdir?

Karaciğer yağlanması erken evrede belirti veren bir hastalık değildir. Belirti vermediği gibi, günlük yaşamda herhangi bir soruna da neden olmaz. Ancak, hastalığın seviyesi ilerlediğinde karnın sağ üst kısmında basınç ve doluluk hissi oluşur. Bunun nedeni; karaciğerin büyümesi ve çevre doku ile kemiklere oluşturduğu baskıdır. İleri yağlanma ve büyüme olan bir hastanın kaburgaları arasına doğru basınç olacağı için uzman doktor tarafından yapılan fiziki muayenede tespit edilebilmektedir. Bunun dışındaki belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:

• Enerjide düşüş
• Halsizlik
• Göğüs ve karın bölgelerinde ağrı
• İştah kaybı
• Mide bulantısı ve kusma
• Sarılık

Karaciğer yağlanması nedenleri nelerdir?

Karaciğer,  vücuttaki yağ metabolizmasında rolü önemli bir organdır. Çalışması ve enzim dengesi pek çok nedenden ötürü bozulabilir ve bu durumda yağlanma ve büyüme gelişir. Oluşum faktörlerinin en başında; sağlıksız beslenme gelir. Gün içinde vücuda alınan besinler, günlük yağ miktarı, öğün sıklığı ve öğün ile uyku arasındaki zaman dilimi gibi beslenme ile ilgili birçok etken; sağlıklı ve dengeli olarak ayarlanmadığı zaman karaciğer yağlanmasının gelişmesi kaçınılmazdır. Bunun dışındaki risk faktörleri şunlardır:

• Alkol kullanımı
• Sigara içme
• Hızlı kilo alma ve hızlı kilo verme
• Düzenli olarak kullanılan bazı ilaçlar
• Hareketsiz ve düzensiz yaşam tarzı
• Yüksek kolesterol
• Şeker hastalığı
• Toksin içeriği yüksek besin tüketimi
• Hamilelik

Karaciğer yağlanması tedavisi nasıl yapılır?

Basit karaciğer yağlanması durumunda, hastaya ön tanı konulduktan sonra; ideal kilo üzerinde olan veya durumu obeziteye yaklaşmış hastaların bir diyetisyene yönlendirilerek diyete başlamasının sağlanması gerekir. Bunun yanında, düzenli egzersiz de önemlidir. Şeker hastalarında oral diyabet önleyen ilaçların ve gerek duyuluyorsa insülin uygulamasıyla kan şekeri regülasyonun sağlanması ve takip edilmesi önemlidir. Hiperlipidemisi olan hastaların kan lipidlerini dengeleyen yardımcı ilaçların kullanımı gerekir. Bu tedaviye uyan hastalardaki basit karaciğer yağlanması kolay ve hızlı bir şekilde tedavi edilecektir. 6 ay boyunca tedavi uygulanan; ancak enzim yüksekliği hala aynı olan hastalardan karaciğer biyopsisi alınarak hastalık evresi, neden olduğu hasar seviyesi konusunda araştırma yapılmalıdır. Birinci evre yağlanma daha kolay döndürülebilirken, fibrozis ve siroz gelişmiş karaciğerlerde yağlanmanın döndürülebilmesi için yıllar geçmesi gerekebilir. Bu hastaların; doktorun önerdiği tedaviye ek olarak; egzersiz, diyet ve kan şekeri kontrolüne özen göstermesi önemlidir. Son olarak, karaciğer yağlanması hangi evrede olursa olsun; alkol tüketimi ve sigara kullanımından uzak durulmalıdır.