4 Murat Kaç Yıl Tahtta Kaldı

27 Temmuz tarihinde İstanbul’da doğan Sultan 4. Murat (Murad (Murat) Han IV) Osmanlı padişahlarının on yedincisi ve İslam halifelerinin seksen ikincisi oldu. Babası Birinci Ahmed Han, annesi ise Mahpeyker Kösem Sultan'dır. 4. Murat çocuk yaşta tahtla tanıştı. 11 yaşında amcası I. Mustafa'’nın yerine tahta geçti. Enderun mektebinde son derece iyi bir şekilde yetiştirilen Sultan 4. Murat, bu iyi eğitiminin faydasını 16 yıl süren hükümdarlığı boyunca görecekti.

YENİÇERİLER AYAKLANDI

4. Murat, Osmanlı'’nın buhranlı bir döneminde tahta çıktı. İdari işler karışık olduğundan, Yeniçeri ve Sipahi askerleri zorbalığa başvuruyorlardı. 4. Murat çocuk yaşta olduğu için, bu durumda annesi Kösem Valide Sultan saltanat naibesi oldu ve devletin bilfiil idaresinde söz sahibi oldu.

Döneminde yeniçeri ayaklanmaları artmaya başlamıştı. Yeniçeri zorbalarının ayaklanmaları, büyük facialarla bitiyordu. Zorbalar, ’de IV. Murat’ın gözleri önünde, değerli vezir-ı âzami Müezzinzade Damat Hafız Ahmet Paşa’yı parçaladılar.

Yalnız, genç padişah da artık devlet işlerine hakim olmaya başlamıştı. Zorba ele başılarından olan eski vezir-i âzam ve serdâr-ı ekrem Hüsrev Paşa’yı Tokat’ta idam ettirdi.

Yeniçeriler bunun üzerine yeniden ayaklandılarsa da IV. Murat, zorbaları tutan vezir-i azam Topal Recep Paşa'’yı da idam ettirip durumu kesin şekilde eline aldı. Daha sonra, zorbalarla çok hafif bir şekilde ilgilenmiş olan Şeyhülislâm Ahizade Hüseyin Efendi’yi de, sırf gözdağı vermek için idam ettirdi; halbuki ulema sınıfından en küçük bir ferdin bile idamı kanunen yasaktı. IV. Murat, bu mevkie yeniden sevgili şeyhülislamı şair Yahya Efendi’yi getirdi; Yahya Efendi, 18 yıl şeyhülislamlıkta kalmıştır.

Bağdat Fatihi olarak anılan 4. Murat, ordusuyla Abbasilerin başkentine giriş yapmayı başardı. Kanlı Bağdat kuşatmasında kişilik Türk-Safevi ordusuna karşı mücadele verdi.

Döneminde imparatorluğu müthiş bir kargaşadan kurtaran ve idareyi ele alan Sultan 4. Murat, damla (Nikris) hastalığıyla mücadele etmeye başladı. Ancak ömrü uzun sürmedi ve  8/9 Şubat günü vefat etti. 

ALKOL YASAĞI

IV. Murat ilk olarak, yaygınlaşmış olan rüşvet ve iltiması azalttı. İstanbul’da alkol, tütün ve kahveyi yasakladı.Yasağın sebebinin ’deki büyük İstanbul yangını olduğu ve padişahın yaptırtığı bir soruşturma sonucuna göre bu yangının tütün içen sarhoş yeniçeriler tarafından çıkarıldığı iddia seafoodplus.infoıca meyhane ve kahvelerin Yeniçeri ve isyancıların toplanma mekanı haline gelmesi padişahı düşündürmüştü. Yasak, kaybolan devlet otoritesinin de bir nevi tekrar tesisinin bir göstergesi olacaktı.

Padişah kendi yasağına ne derece uyulduğuna bağlı olarak otoritesini ölçtü. Bu nedenle yasak çok katı bir şekilde uygulandı. Sultan Murat, yasağa uymayanların öldürülmesini seafoodplus.infoı geceler tebdîl-i kıyafet (kıyafet değiştirerek) ile sokaklarda teftişlerde seafoodplus.info tebdil-i kıyafet teftiş uygulamasını sıklıkla yapmış ve bir çok meyhaneyi gece kendisi bizzat baskınlar ve infazlarla kapattı. Padişahın üstün ve kutsal bir figür olarak Topkapı Sarayı’nda bulunmasına alışık İstanbul halkı halk arasına karışan ve doğrudan gücünü sergileyen 4. Murat’a bu yüzden farklı bir gözle bakmıştır.

Sultanın ölünceye kadar sürdüğü bu uygulaması sonucu hiç bir padişaha karşı üretilmeyen efsane ve menkıbelere neden olmuştur. 4. Murat’ın sözlü kültürdeki zengin konumu onun özlenen otoriter bir padişah figürünün bir tecellisi olarak yorumlanmıştır.

On yedinci Osmanlı padişahı olan 4. Murat, kahve,tütünden ve içkiyi yasaklayan sultan olarak bilinir. 2 döneme ayrılan hayatı savaşlarla dolu olan 4. Murat, erken yaşta vefat etmiştir. IV. Murad (4. Murat) kimdir? Hangi seferleri yaptı? Nasıl vefat etti? Detaylar haberimizde.

4. Murat, on yedinci Osmanlı padişahıdır. Osmanlı'nın ilk 10 padişahının haricinde sefere çıkan nadir isimlerden ve ilk Osmanlı padişahları kadar başarıları olan bir sultandır. Bunlar arasında en önemlisi Revan ve Bağdat seferidir. Bu seferlerinden dolayı Bağdat fatihi olarak anılan IV. Murad çocuk yaşta tahta çıktı fakat idare annesi Kösem Sultan'ın elindeydi. İdareyi tam anlamıyla yılında eline almış olup gibi erken ve genç yaşta vefat etmiştir. Osmanlı devrinin büyük şahsiyetleri arasında anılır.

Çocuk Yaşta Padişah

yılında İstanbul’da doğan Şehzade Murat, I. Ahmet’in Kösem Sultan’dan olma oğludur. Amcası I. Mustafa’nın akli dengesi yerinde olmadığı için tahttan indirilmesiyle henüz çok küçük yaşta olmasına rağmen annesi Kösem Sultan'ın tesiriyle tahta çıktı. yılında sultan olan seafoodplus.info, saltanatının ilk zamanlarında yaşının da getirisi ile annesinin etkisi altında kaldı. 9 yıl boyunca devrin olaylarında herhangi bir tesiri olmadı. İdareyi adına yakışacak şekilde ancak Sadrazam Recep Paşa’yı ve zorbaları yılında ortadan kaldırdıktan sonra ele aldı.

Devlet bu dönemde oldukça sıkıntı içindeydi; zira İstanbul’daki otorite boşluğu taşradaki idarecilerin kendi başlarına hareket etmesine yol açtığı gibi katledilen Sultan Osman’ın kanını dava etme iddiasıyla ortaya çıkan Erzurum ve çevresini hakimiyeti altına alan Abaza Paşa ciddi problemler oluşturdu.

yılında Bağdat Safevilerin eline geçti ancak geri almak IV. Murat’ın ilk hedefiydi. Bağdat’a gönderdiği paşa uzun çarpışmalar sonucunda bir şey elde edemedi fakat diğer taraftan Abaza Paşa teslim oldu ve padişahtan af diledi. yılında çıkılan ikinci Bağdat Seferi’nden de bir sonuç alınamadı.

IV. Murad’ın saltanatının bu döneminde Avrupa Otuzyıl Savaşları'nın buhranı içindeydi ve mezhep problemleri Osmanlı topraklarında da kendini gösteriyordu. Aynı zamanda ülke içindeki asayişsizlik had safhaya ulaşmıştı ve sonunda IV. Murat kendi otoritesini kurmak için harekete geçti. Öncelikli olarak zorbalaşan devlet adamlarını bertaraf etti, bunun için sert yöntemlere başvursada bu tavırları ile ancak emniyet ve asayiş sağlanabildi.

yılında şehrin beşte birini kül eden yangına Cibalikapısı dışındaki bir gemi kalafatçısının sebebiyet verdiği bilinmektedir. Kaynaklarda telafisi imkansız bir zarara uğranıldığı belirtilirken, pek çok ulema ve eşrafın konaklarındaki yazma eserlerin mahvolduğu en acı durumlardan biridir. Bu yangın birçok dedikoduya, bilhassa kahvehanelerde ileri geri konuşmalara yol açtığından kahve ve tütünü haram sayan Kadızade Mehmet Efendi’nin teşvikiyle IV. Murad kahvehaneleri yeni bir yangın çıkar bahanesiyle yıktırıp yerlerine bekarlara, debbağ ve nalbantlara mahsus odalar yaptırdı ve tütünü yasakladı. yılına gelindiğinde ise İran Seferi’ne çıkmadan önce meyhaneleri yıktırarak, kahve ve tütünden sonra içkiyi de yasakladı. Bunun yanında IV. Murad, Osmanlı tarihinde daha önce görülmemiş olan ve kendisinden sonra nadir rastlanan şeyhülislam katline neden olan ilk padişah olmuştur.

Seferler

/33 yılında İran seferine çıkan sultan aldığı kalenin adıyla Revan Seferi olarak anıldı ve 10 günlük bir direnişin ardından Revan teslim alındı. Bu sırada annesinin kendisine karşı birtakım entrikalar çevirmesinden kaygılandığı için kardeşlerini ortadan kaldırmaya başladı ve Revan zaferinin estireceği olumlu havayı uygun görüp İstanbul’da bulunan Şehzade Bayezid ile Süleyman’ı öldürttü ancak bu durum herkeste nefret ve hüzün uyandırdı. yılında Osmanlı ordusunun Revan’dan ayrılışından hemen sonra bölge Safeviler’in eline geçti. Bölgeyi geri almak için sefer hazırlıkları başladı ve 2 yıl sonra IV. Murat ordusu ile yine Revan üzerine yürüdü. Bölgeye ulaştıklarında padişah her şeyi yakından inceledi ve kuşatma gittikçe şiddetlendi. Bağdat’ta bulunan İranlılar’ın Osmanlılar’ın elindeki kulelerin altına lağım yerleştirmekte olduğu haberi yayılınca başlayan çarpışma bir gün bir gece sürdükten sonra birçok İranlı yakalandı, hanları hapsedilip diğerlerinden pek çoğu öldürüldü. Bunun ardından şehir fethedildi ve yılında İstanbul’a doğru yola çıkıldı.

Osmanlı Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasındaki münasebetlerin bir müddet kesilmesine sebep olacak kadar önem kazanan olay Avlonya hadisesidir. Akdeniz’in emniyeti ile görevli Cezayir ve Tunus donanmalarının başındaki Ali Piçinoğlu, Girit ve İtalya sahillerinde faaliyette bulunduktan sonra Avlonya Limanı’na geldi, Venedik hükümeti, Marino Capello kumandasındaki 28 kadırga ve bir büyük gemiden oluşan donanmasıyla Avlonya’yı abluka altına aldı, kale ve şehri topa tuttu, Piçinoğlu’nun gemilerini alıp götürdü. Olayı haber alan IV. Murad büyük bir hiddete kapıldı, antlaşmayı bozan Venedik ile ticari münasebetlerin kesilmesini ve yılda 50 yük akçe gelir getiren Spalato Gümrüğü’nün kapatılmasını emretti. yılında sonunda eskiden beri sürmekte olan ticari münasebetlerin korunması esasına dayalı ve tazminatı ihtiva eden bir antlaşma imzalandı.

Hastalığı ve Ölümü

Padişah Revan seferinde başlayan ve gittikçe artan gut hastalığına yakalandı. Bağdat seferinde bazen tahtırevanla yolculuk etmek zorunda kaldı ve dönüşte kendisine şiddetli bir baş ağrısı ve ardından titreme gelerek yatağa düştü. Sefer sonrası biraz düzelmekle beraber İstanbul’daki zafer alayında zorlukla bulunabildi. Kasım ayında avlanmak üzere gittiği Beykoz taraflarında tekrar ağırlaşınca etrafındakilerin tavsiyesiyle aşırı derecede kullandığı içkiden vazgeçti. Üsküdar sarayında 10 gün istirahat neticesinde iyileşmekle beraber maneviyatı çok bozuktu; güneş tutulmasından ve hazinede bulduğu bir cifir kitabından hayatıyla ilgili olumsuz anlamlar çıkarıyordu.

yılında bir gece aniden fenalaşan sultan, ara ara şuurunu dahi kaybetti. Yılın 8 Şubat’ında ise hayatını kaybetti. Tabutu Sultan Ahmet Camii yanındaki babası I. Ahmet’in türbesine defnedildi.

Şahsi İmajı

IV. Murad, Osmanlı padişahları arasında farklı karakterde bir şahsiyettir. İrade ve hâfızası kuvvetli, gözü hiçbir şeyden yılmayan bu hükümdar vesayet altında yaşadığı yıllarda devlet işleriyle ilgilenmiş, tebdil gezerek her şeyi yakından görüp anlamaya çalışmış, memleketin iç ve dış durumunu düzeltebilmiştir. Gittikçe artan sert tutumunu daha çok kötülüklerine inandığı kimseler hakkında göstermiştir. Ayrıca askerin başında savaşa katılan bir Osmanlı padişahıdır.

IV. Murad dönemi alim, şair, tarihçi, hattat ve musikişinas gibi muhtelif sahalarda yetişmiş fikir adamları bakımından Osmanlı Devleti’nin en dikkate değer bir devresi olmuştur. Evliya Çelebi, Katib Çelebi, Nef‘i, Şeyhülislam Yahya, Veysi, Koçi Bey, Azmizade Haleti gibi isimler edebiyat sahasında dönemin önde gelen şahsiyetlerinden sadece birkaçıdır.

Arapça ve Farsça bilen IV. Murad yüksek bir edebi kabiliyeti olmamakla birlikte Muradi mahlasıyla şiirler yazmış, musikiyle ilgisi besteler yapacak düzeye ulaşmış, kimden öğrendiği bilinmemekle beraber özellikle ta‘lik hattını güzel yazmış, siyasi gayeleri için kullanmak istemiş olsa bile zamanının tartışma konularıyla uğraşmaya özenmiştir.

Yavuz Sultan Selim kimdir? İkinci Selim kimdir? Kanuni Sultan Süleyman kimdir? Sultan 2. Abdülhamit han kimdir? Edebi ile tanınan Sultan II. Bayezid kimdir? Çağ açıp çağ kapayan Fatih Sultan Mehmet kimdir? Osman (bey) Gazi kimdir? Orhan Gazi (Bey) kimdir? I. Bayezid (Yıldırım Bayezid) kimdir? Sultan Abdülmecit kimdir? Sultan İkinci Bayezid kimdir? Neden Bayezid-i Veli deniyordu? I. Mehmed (Çelebi) kimdir? Fatih Sultan Mehmet'in babası II. Murad kimdir? Kaç yıl tahtta kaldı? III. Murad kimdir? III. Mehmed Han kimdir? Sultan 1. Ahmed kimdir? (Sultan Ahmet) Genç Osman nasıl şehit edildi?