18 Lik Diş Var Mı

Bir yetişkin olarak hiç diş çıkarıyor gibi hissettiniz mi? Muhtemelen burası ağzınızın arka bölgesindeydi ve hissettiğiniz şişlik, çıkmaya çalışan bir dişe aitti. Bu, bilinen birkaç yirmilik diş belirtilerinden bir tanesidir ve bu dört diş, erişkin ağzında çıkan son azı dişleridir.

Yetişkinler genellikle, yaklaşık olarak 18 yaşından sonra çıkan ve ayrıca akıl dişi veya bilgelik dişi olarak da bilinen üçüncü azı dişlerine sahiptir. American Dental Association’a göre bu dişlerin çekilmesini gerekli kılacak bazı yan etkiler mevcuttur. Gömük yirmi yaş dişleri sıklıkla büyük rahatsızlık yaratır ve nihayetinde ağız sağlığınıza da zarar verir.

Yirmilik Diş Rahatsızlıkları

En yaygın rahatsızlıklar şunlardır:

• Ağrı
• Enfeksiyon
• Komşu dişlere zarar verme
• Diş eti hastalığı
• Kist

Dişe dolgu yapmak için erişmekte sıkıntı çekiliyorsa diş çürümesi de başlayabilir.

Yirmilik Diş Çekilme Sebepleri

Ne yazık ki insanlar her zaman yirmilik dişlerle ilgili sorunlar yaşarlar. Bazen çıkmaları için yeterli yer olmaz, bu da onların gömük çıkmalarına neden olur. Bu durumda düz çıkması gerekirken diş yanlamasına çıkabilir ve önündeki dişe baskı yapabilir. Bu durum ağızda sıkışıklığa, kapanışın yanlış hizalanmasına ve başka sorunlara neden olabilir.

Kısmen çıkmış bir yirmilik diş aynı zamanda, gömük diş ve diş eti boşluğu arasına hapsolan yiyecek, plak ve diğer artıklardan kaynaklanan bakterilerin oluşturduğu enfeksiyona, diğer bir deyişle perikoronit olarak bilinen bir rahatsızlığa da sebebiyet verebilir. Dahası, ortodonti tedavisi görmüş insanlarda, yirmilik dişlerin çıkabilmesi için daha büyük bir yer sıkıntısı olur - bu durum bu dişlerin çektirilmeleri için ideal olduğu düşünülen başka bir durumdur.

Yirmilik Diş Çekilmesine Karar Verme

Bu dişler önemli bir sorun oluşturmuyorsa, hiç dokunulmadan kalabilirler. Fakat yirmilik dişler gerçekten problemli ise, çektirilmeleri en iyisidir. Yirmilik dişlerinizin çıkmaya başladığına dair işaretler olup olmadığını kontrol edebilmesi ve dişlerin ağızda kalmasına veya çekilmesine dair hangi seçeneğin sizin için uygun olduğuna karar verebilmesi için diş hekiminizi ziyaret edin. Dişlerin nasıl çıktığını ve ileride herhangi bir soruna yol açıp açmayacağını görmek için bir röntgen çektirmeniz gerekecektir.

Yirmilik diş belirtileriniz bu dişlerin çekilmesi gerektiğini gösteriyorsa, işlem genellikle bir çene cerrahı veya diş hekimi tarafından yapılır. Sadece lokal anestezi içermesine rağmen, tedavinizin karmaşıklığına bağlı olarak sedasyon da uygulanabilir. Diş hekimleri yirmilik dişlerin genellikle genç yaşta çekilmesini önerir, çünkü bu dişlerin kökleri tam olarak gelişmemiştir, bu da daha rahat çekilmelerini sağlar. Bu nedenle, dört adet yirmilik dişin tek seferde çekilmesi, insanların uygun şekilde ısırma, yemek yeme veya konuşma yeteneğini etkilemez.

Ağız sağlığını korumak için iyi bir ağız hijyeni sağlanmalıdır. Bu, günde iki kez florürlü bir diş macunu ile dişlerin fırçalanmasını ve diş eti hastalığı veya perikoronit için bir alan oluşturan her türlü plak ve yiyecek artıklarını uzaklaştırmak amacıyla her gün diş ipi kullanılmasını içerir. Uygun ağız hijyeni ile birlikte düzenli olarak planlı diş kontrollerinin sadece ağız sağlığınız için değil, genel sağlığınız için de hayati önem taşıdığını unutmayın.

Yazar hakkında: Diana Tosuni-O'Neill, New York ve New Jersey'de diş hekimliği uygulamaları alanında 25 yılın üzerinde klinik deneyime sahip lisanslı bir dental hijyenisttir. 15 yıldan fazla bir süredir New York Giants, Brooklyn Nets ve New Jersey Devils spor takımlarında takım diş hekimi olarak çalışmıştır. Diana ayrıca ACE Sertifikalı bir Kişisel Antrenör olup Grup Fitness Eğitmenidir. Diş ve fitness alanlarına olan tutkusu yirmi yıldan fazladır. Ayrıca ağız sağlığı bakımı konusunda uzmanlaşmış bir serbest yazardır. Seyahat etmekten, bahçe işlerinden, dekorasyon yapmaktan ve fitness antrenmanlarından hoşlanmaktadır. Diana şu anda iki çocuğuyla birlikte Manhattan'ın dışında oturmaktadır.

Yirmi yaş dişleri genel olarak çene kemiğinde bulunduğu konum dolayısıyla, üzerinin diş eti kalması nedeniyle gömük durmaktadır. Dişin bir bölümünün diş etiyle kaplı olması durumunda sıklıkla enfeksiyon ve bunun neden olduğu çene açma esnasında ağrı ve azalma, yüzde şişme meydana gelmektedir. 20’li yaşlar döneminde çıkmasının sebebiyle 20’li dişer adını alan bu dişlerden, ağzın en arka kısımlarında ve hem alt hem de üst çenede bulunan 8. sıra dişleridir. Genellikle üstten ya da alttan değil de, yan dişe yaslanarak çıkan bu dişler, herhangi bir soruna sebep olmuyorsa çekilmesi gerek duyulmamaktadır. Herhangi bir sıkıntıya neden olmasa bile diğer dişlerin sağlığı ve düzgün sıralanması açısından, yirmilik dişlerin çekimi gerekebilmektedir. Bu dişlerin çekimi, çene cerrahları tarafından, lokal anestezi ile uyuşturularak yapılmaktadır. Gömülü dişlerin çekiminin zorluğu, köklerin pozisyonlarına bağlı olmaktadır. Bu yüzden ilk olarak diş röntgeni çekilerek, problem yaratan 20’lik dişin konumu belirlenmelidir. Üstte bulunan 20’lik dişler genelde daha sık etkilenirler ama alt dişleri söküp çıkarmak daha kolaydır.

20’lik dişlerin çekilme durumları şu şekildedir;

• 20’lik dişlerde çürük oluşması halinde,
• Diş eti iltihaplanması durumunda,
• Yanında bulunan komşu dişinin çürümesi halinde,
• 20’lik dişin yanağa zarar vermesi durumunda,
• Öndeki dişlerde çapraşıklığa neden olması durumunda,
• Kist ve tümör varlığından kaynaklıysa,
• Basınç ağrısı oluşturma halinde
• Çene kırıkları bulunması dahilinde, 20’lik dişlerin çekilmesi gereklidir.

20’LİK DİŞ AĞRISI VE BELİRTİLERİ

20’lik diş ağrılarında iki durum göz önünde bulundurulmalıdır. Bunların birincisi 20’lik dişin neden olduğu yansıma ağrılar, ikincisi ise dişte meydana gelen ağrıdır. 20’lik diş ağrısı, diş etinin iltihaplanmasından veya çürükten kaynaklanmaktadır. Şiddetli ağrıya dönüşmeden önce tatlı yiyecekler yenildiği zaman hassasiyetin oluşması, soğuk uyaranlarda keskin ve anlık bir sızı ağrının oluşması şeklinde kendini hissettirir. Bu aşamalarda müdahale edilmediği sürece şiddetli ağrıya dönüşmektedir. Baş, boyun bölgelerinde oluşan ağrıların kaynağı da bu dişler olabilmektedir. Bu durum yansıyan ağrı olarak tanımlanmaktadır. Özellikle farklı bir neden konulmuyorsa, baş ve boyun bölgesi ağrılarında ilk atılacak adım, 20’lik dişin çekimidir.

20’LİK DİŞİN ZARARLARI

20’lik yaş dişleri çekilmediği takdirde kişinin hayatını bir çok açıdan olumsuz etkilemektedir. 20’lik diş belirtileri görülmeye başlandığı an mutlaka doktor kontrolü yapılması gereklidir. Bazı yirmilik dişler kısmen görünse bile bazen tamamen gizli kalabilmektedir. Yirmilik dişler çene içinde ters veya yatay büyüyebildikleri için, diş yapısını bozar ve diğer dişleri çarpıtır. Yirmilik dişler her ne kadar diş etleriyle kısmen ortaya çıkarsa bu durumda kişi için bazı sorunlar oluşturmaktadır. Diş hastalıklarına sebep olan bu durum aynı zamanda bakteri ve mikrop oluşumunu arttırır. Diş etinden yarım çıkan gömülü diş kesinlikle çektirilmelidir. Aksi takdirde yanındaki dişleri de çürütebilir, ağız kokusuna sebebiyet verebilir. Bu yüzden, ağız ve çene sağlığınıza zarar verebilecek 20’lik yaş dişlerinin mutlaka çekilmesi gereklidir.

20’LİK DİŞ ÇEKİMİYLE, NORMAL DİŞİN ÇEKİMİ AYNI MIDIR?

Normal diş çekimiyle farklı olan yirmilik diş çekimlerinde, dişin, çene kemiğindeki konumu, pozisyonu, üzerinin diş etiyle kapalı olup olmaması önemli etkenlerdendir. Bu durumlarda diş çekimi oldukça zorlaşmaktadır. Ama normal diş çekiminde dişler, diş etinin üstündedir ve yirmilik dişlere göre daha kolay çekilir. Normal dişlerde şişme ve kanama daha çabuk iyileşirken, yirmilik dişlerin çekiminde iyileşme süreci normalinden daha uzun sürmektedir.

20’LİK DİŞ ÇEKİMİ SONRASI DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

20’lik dişlerin çekilmesinde diş bakımına dikkat edilmeli. Dişin çekildiği yer kurcalanmamalı ve yara ile oynanmamalıdır. Aksi takdirde dişte enfeksiyon oluşumu ve yaradan kanama kaçınılmazdır. Diş çekiminin gerçekleştiği tarafta 24 saat boyunca çiğneme gerçekleştirilmemelidir. Sigara ve alkol gibi maddelerin tüketilmemesinin yanı sıra, mümkün olduğunca az tükürülmelidir. Operasyondan sonra yüzde şişme olmasının engellenmesi için, dişin olduğu yanağa mutlaka buzlu kompres uygulanarak, şişmenin önüne geçilebilmektedir. Diş çekimi sonrasında kanamanın kontrol altına alınması için 15 dakikada ya da yarım saat boyunca tampon yapılması gereklidir.

20 Yaş Dişleri (İng: Wisdom Teeth), insan türünün hem alt hem üst çenesinde bulunan azı dişleri arasında en arkada, üçüncü azı dişleri olarak çıkan dişlerdir. Ağıza sürme yaşı ortalama 17-25 arasında olduğundan ve insan bu yaşlarda daha eğitimli ve dolayısıyla nispeten akıllı olduğundan buna “akıl dişi” de denilmektedir.

Normal olarak, her bir çenenin iki köşesinde de birer tane olmak üzere 4 tanedirler. Ancak kimi yetişkinde bu sayı daha da artabilir. 

Yirmi yaş dişlerinin sıklıkla gömülü kalırlar, çıktıkları zaman doğru şekilde çıkmazlar ve diğer dişlere sürtünerek onların yapısını bozabilirler. Bu nedenle de ağrı ve enfeksiyona neden oldukları bilinmektedir. Bunun haricinde ise hiçbir işlevleri bulunmamaktadır. Dolayısıyla ağrıya neden oldukları zaman, diş hekimleri tarafından çekilerek hasta rahatlatılabilmektedir. 20 yaş dişleri çekilen kişilerin ağız fonksiyonlarında hiçbir azalma olmamaktadır. Aşağıda bu dişleri görmektesiniz:

Cleveland Health Clinic

Pinterest

Uzun yıllar insanlar bu dişlerin en başından neden var olduğunu anlayamamış ve bir çeşit "lanet" olarak görmüşlerdir; zira 20 yaş dişlerinin çıkmaya başlamasından çekilene kadar verdiği acıyı, bu dişleri sorunlu olarak çıkan kişiler gayet iyi bilirler. Ancak evrimsel biyolojinin gelişimiyle birlikte öncelikle insan evrimine ışık tutulmuş, daha sonra da bu tip körelmiş organların varlığı açıklanmıştır. 20 yaş dişleri de, insanda görülen 40'tan fazla körelmiş organ ve yapıdan sadece birisidir. Aşağıda, bu körelmiş yapıların ne şekilde hatalı oluşabileceklerine örnekler görülmektedir:

Verywell Health

YouTube

20 Yaş Dişleri ve Evrim

Evrimsel biyolojinin üzerine kurulduğu ve doğada her yerde görülen evrim yasasını açıklayan Evrim Kuramı'nın ortaya koyduğu üzere, insan türü günümüzden 6 milyon yıl kadar önce şempanzeler ve bonobolarla ortak olan atamızdan ayrılarak, günümüzdeki insana kadar evrimleşmiştir. Bu süreçte pek çok değişim geçirmiş, evrimi sırasında pek çok özellik edinip, pek çok özellik yitirmiştir. Bunlardan biri de, diyetin (beslenmenin) değişimine bağlı olarak yapısal evrim geçirmesidir.

İnsanların en ilkin ataları halen hem ağaçlarda, hem yerde yaşamaya uygun bir anatomiye sahiptiler. Genellikle meyveler ve yeşillikler ile beslenmektelerdi. Vücutlarında bulunan apandiks organı, yeşillik içerisinde bolca bulunan selülozun (glikozdan oluşan bir polimolekül) sindirimi için bazı enzimler salgılıyordu. Ancak selülozun sindirimi asla kolay olmadığı için, sadece bu enzimler yeterli olmuyordu.

Bu sebeple hayvanların pek çoğunun özel adaptasyonlar geçirmesi gerekti. Örneğin bir takım hayvan türünde bu sorun geviş getirmenin evrimleşmesi sonucu besinlerin birden fazla defa öğütülmesiyle çözülmüştür. Bazı diğerlerinde ise selüloz sindirebilen bakterilerle mutualist yaşam evrimleşmiştir ve bu bakterilerin üretebildiği selülaz enziminden faydalanmışlardır. Bu konuda daha fazla bilgiyi buradan alabilirsiniz. Bir diğer hayvan türü olan insanda ise bu sorun, güçlü bir çene ile, daha fazla mekanik kuvvet uygulayarak çözülme yoluna girmiştir.

Burada "çözmüştür", "çalışmıştır" gibi etken fiiller kullanmamız sizi yanıltmasın. Elbette evrim, bir türün "istekleri" ve "çabaları" doğrultusunda yaşanmaz. Dolayısıyla az önce söylediklerimizi daha doğru ifade edecek olursak: Her zaman daha geniş, daha çok ve güçlü diş barındırabilen çenelere sahip olan bireyler, yedikleri yeşilliklerden daha fazla enerji üretebilmeyi başarmışlardır (daha fazla sindirebildikleri için) ve bu sayede de gerek hayatta kalma konusunda, gerek üreme konusunda daha avantajlı konuma geçmişlerdir. Böylece kendilerine bu avantajı sağlayan genler gelecek nesillere daha sık aktarılmış ve türün popülasyonları, bu özelliği giderek daha sık göstermeye başlamışlardır. İşte bu, evrimdir!

Yani buradan anlamamız gereken şudur: Eskiden türümüzün çenesi çok daha genişti ve daha fazla diş barındırıyordu. İşte 20 yaş dişleri dediğimiz üçüncü azı dişlerimiz de bu zamanlarda otların daha güçlü bir şekilde, daha hızlı ve daha etkili parçalanmasını ve öğütülmesini sağlamaktaydı. Yani bunlar, o zamanlar son derece işlevsel yapılardı.

Ancak evrimsel sürecin bir noktasında, şempanzelerden ayrılmamızdan çok da uzun olmayan bir süre sonra, insan türü ağaçlardan inerek savana yaşantısına başladı. Bu ortamda uzun mesafelerde göç etmeye, savananın kısa otları arasında hayatını sürdürmeye ve uzun zamanlar saklanacak veya meyvelerinden faydalanacak tek bir ağaç bile bulamadan yaşamaya başladı. Bu sebeple de eskiden yiyebildiği yeşillikleri ve meyveleri bulabilmesi giderek zorlaştı. İşte bu yüzden, türümüzün atalarının popülasyonları içerisinde, savana ortamında bolca bulunan ete yönelebilen bireyler avantajlı konuma geçmeye başladılar.

Et, otlara ve meyvelere göre çok daha farklı bir besin kaynağıydı, başa çıkması güç bakterilere sahipti ve hatta ilk defa et yemeye başlayan atalarımız için mide bulandırıcıydı. Ancak içerisindeki ot ve meyvelerle kıyaslanmayacak kadar fazla olan besin maddesi ve yeni yaşam ortamında bolca bulunabilmesi açısından o günlerde yaşayan bireyler için bir zorunluluktu. Öte yandan, bazı araştırmalara göre belki de atalarımız ormanlarda yaşadığı zamanlarda da et tüketiyordu; ancak bu et tüketimi, diyetlerinin çok küçük bir yüzdesini oluşturuyordu. Örneğin yaşayan en yakın kuzenimiz olan şempanzeler, ormanlarda yaşayıp aslen meyve-kökenli besinlerle beslenseler de, sıklıkla et de tüketmektedirler. Biz de, bu şekilde eti çok da zorlanmadan tüketmeye ve hatta ana besin kaynağımız haline getirmiş olabiliriz.

Ancak her nasıl olursa olsun, savana yaşantısına geçiş, otlara göre sindirimi çok daha kolay olan etlerle beslenmeye başlamamız ile sonuçlanmıştır. Bunu yapan atalarımız avantajlı konuma geçmişlerdir. Eğer ki halen ot-temelli beslenmek isteyen atalarımız olmuşsa, bunlar muhtemelen kısa sürede açlık dolayısıyla elenmişlerdir. Tabii avlanmanın bir güç gösterisi haline dönüşmesi, cinsel seçilimi de tetiklemiş olabilir. Bu durumda, etin türümüz evrimindeki rolü katlanarak artmış olacaktır.

Sonuç olarak insan türü yavaş yavaş et tabanlı bir diyete başlamış oldular ve bunun çok önemli sonuçları oldu. Bunlar arasında açık ara en önemlisi, etin içerisinde bulunan bol proteinin sinir hücrelerinin üretimi için gereken enerjiyi bolca sağlaması ve böylece beynin harcayacağı enerji için yeterli miktarda besin maddesi bulunabilmesi oldu. Tabii zekamızın evrimi sadece et diyetine geçişle ilgili değildir, bu konuda daha fazla bilgiyi buradaki makalemizden alabilirsiniz.

Ancak evrimsel süreçte et tüketilmesinin başlamasının tek etkisi, zeka üzerine olmadı. Sindirim sistemimiz boyunca pek çok organın evrim geçirmesi ve bu yeni besini sindirmeye adapte olması gerekti. Hatta bağışıklık sistemimiz bile evrimleşmek durumunda kaldı, çünkü ette bol miktarda bakteri ve virüs bulunuyordu ve sadece bunlara karşı bağışıklık geliştirebilecek bireyler hayatta kalmayı başardılar.

Tüm bunlar sonucunda etkilenen organlardan biri de, çene ve diş yapımızdı. Beynimizin büyüyebilmesinin bizlere avantaj sağlamasından ötürü, beyne yer açmak adına ve diyetin de değişmesiyle birlikte çene yapımız küçülmeye başladı. Artık eski güçlü ve vahşi ağızlara ihtiyacımız azalmaya başlamıştı. Otlara göre sindirimi çok daha kolay olan et için fazladan dişlere ihtiyacımız kalmamıştı. İşte bu yüzden de fazladan dişler üretmeye harcanan enerji, başka alanlara harcanabilirdi. Zaten çenenin küçülebilmesi için en dıştan başlayarak dişlerden fedakarlık etmek avantaj sağlamaktaydı.

Ne var ki evrim süreci asla birkaç günde olabilecek bir süreç olmamıştır; bu, doğa yasasının "doğasından" dolayı böyledir. Nasıl ki kıta kaymaları birkaç günde gözlenebilir olaylar değilse (ve bu durum, kıtaların hareketinin doğasından ötürü böyleyse), evrim yasası da kısa sürede aşırı hızlı değişimlerin gözlenebildiği bir yasa değildir. Bunun önemiyle ilgili daha fazla bilgiyi buradaki yazımızdan alabilirsiniz. Organizmaların bütün yapıları ani çevresel değişimlere aynı hızda cevap veremezler. Çok ani değişimler, diğer yapıların bu değişime ayak uyduramamasına neden olacak ve türün elenmesiyle sonuçlanacaktır. Ancak ayak uydurabilenlerin yapıları yavaş yavaş değişmeye başlayacaktır.

Evrim sürecinin yavaş olmasından ötürü, körelmiş organların da öyle birkaç günde veya yılda kaybolması veya körelmesi beklenememektedir. Ancak canlılara baktığımızda, köreldiği belli olan organlar evrimsel süreçte varlık-yokluk skalasında farklı noktalara düşmektelerdir. Yani bir organ/yapı/mekanizma henüz işlevini yitirmeye başlamışken, bir organ/yapı/mekanizma körelmenin ileri düzeylerindedir, bir diğer organ/yapı/mekanizma yok olmak üzeredir. Pek çok organ/yapı/mekanizma da bu süreçte çoktan yok olmuştur ancak çoğu zaman yok olan bir organın eskiden orada olduğunu tespit etmek zor olabilmektedir. Körelmiş organlarla ilgili daha fazla bilgiyi buradaki makalemizden alabilirsiniz.

20 Yaş Dişleri Körelmeye Devam Ediyor!

20 yaş dişleri de popülasyon içerisinde yok olmaya doğru adım adım gitmektedir. Et ile beslenmeye 2.5 milyon yıl önce başladık ve bu sürede, artık işe yaramadığı için ve çenenin küçülebilmesi için yer açmanın avantajlı hale gelmesiyle, insan popülasyonu içerisinde 20 yaş dişleri giderek yok olmaya başladı. Eskiden popülasyonlarda bireylerin %99'undan fazlasında 20 yaş dişlerinin var olduklarını bilmekteyiz, ancak günümüzde, Dünya geneline baktığımızda bazı insanlarda ömürleri boyunca hiç 20 yaş dişinin çıkmadığını görmekteyiz.

İstatistik vermemiz gerekirse, günümüzde insanların %35'inde bu diş hiç oluşmamaktadır. Buna, evrimsel biyolojide agenez denmektedir. Yani popülasyon normları aksine, aynı popülasyon içerisindeki bireylerin, belirli bir organ/yapı/mekanizmayı embriyonik dönemde ya da zamanı geldiğinde üretememesi... 

Genel olarak insan popülasyonunda ise Tazmanya'da yaşayan Aborjinlerde 20 yaş dişleri hiçbir bireyde çıkmamaktadır. Öte yandan Meksika yerlilerinde popülasyon içerisindeki tüm bireylerde 20 yaş dişleri çıkmaktadır. Diğer tüm toplumlarda ise bu dişlerin varlığı geniş bir çeşitlilik göstermektedir. Örneğin bazı ailelerde anne tarafında 20 yaş dişleri hiç çıkmazken, baba tarafında bu dişler tamamen ağrısız olarak çıkabilmektedir. Yavrular da buna bağlı olarak çeşitlilik spektrumunda belirli noktalarda yer alabilmektedir.

20 Yaş Dişlerinin Popülasyondaki Dağılımı Çeşitliliğe Örnektir

İşte bu, popülasyon içi varyasyon (çeşitlilik) demektir. Bu çeşitlilik içerisinde, ortam koşullarına en uygun olan bireyler hayatta kalacaklardır. Örneğin insan türü de diğer hayvanlar gibi halen vahşi hayatta yaşıyor olsalardı ve et kıtlığı yaşansaydı, 20 yaş dişlerine sahip ve bunları az çok acısız kullanabilen bireyler yeşil bitkileri çok daha etkili bir şekilde sindirebileceklerdir ve vahşi ortamda diğer insanlara göre avantajlı konuma geçeceklerdir. Belki bu kıtlık ya da yeni yaşam biçimi milyonlarca yıl sürecek olsa, bir diğer körelmiş organ olan apandiks yeniden işlevini kazanmak üzere seçilim baskısına uğrayacaktır (çünkü halen apandiks eser miktarda da olsa selüloz sindirimi için salgı sağlamaktadır; ancak bu salgı hiçbir işe yaramayacak kadar azdır). Veya daha önce olanın aksine, belki apandiks değil ama karaciğerimiz ya da pankreasımız bunu yapabilecek şekilde evrimleşecektir.

Sonuçta evrim, popülasyon içerisindeki çeşitliliğin, çevre koşullarının baskısı altında, farklı yönlerde seçilmesi ve bunun sonucunda avantaj/dezavantaj durumuna göre bireylerin hayatta kalıp üreyebilenlerinin kendilerindeki güçlü fiziksel özelliklere sebep olan genleri yavrularına aktarabilmeleriyle olur. Çünkü bunun sonucunda, uzun nesiller sonrasında popülasyon içerisindeki bireyler her zaman ortama daha adapte olabilmiş bir hale gelirler ve bu değişim sırasında, seçilim tek konuda, tek yönlü olmadığı için yüzlerce, binlerce özellikleri değişecektir. İşte bir noktada türler, eskiden birbirleriyle çiftleşebilirlerken, farklı yönlerde değiştikleri için (farklı bölgelerde, farklı seçilim/doğa baskıları altında kaldıklarından ötürü) birbirleriyle çiftleşemeyecek kadar farklılaştıklarında, türleşme meydana gelir ve bir türün, yeni birden fazla türe evrimi bu şekilde olur.

Alıntı Yap

Okundu Olarak İşaretle

Paylaş

Sonra Oku

Notlarım

Yazdır / PDF Olarak Kaydet

Bize Ulaş

Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.