Sivas Kaç Ilçesi Var

ALTINYAYLA İLÇESİ TARİHİ

ALTINYAYLA İLÇESİ TARİHİ:

Altınyayla eski bir yerleşim merkezi olmasına rağmen ne zaman ve kimler tarafından kurulduğuna dair kesin bilgiler mevcut değildir.

İlçe sınırları içerisinde yer alan Başören Köyünde yapılan arkeolojik kazılar l yılından itibaren, Almanya Marburg Üniversitesi adına Prof. Dr. Andreas MÜLLER başkanlığındaki bir ekip tarafından yapılmış ve edinilen bilgiler bulunan höyük ve eski şehir harabeleri buradaki yerleşimin tarihin ilk dönemlerinden itibaren başladığın göstermektedir.

Eski adı Tonus olan Altınyayla tarihin ilk çağlarında Anadolu’daki hâkimiyet kuran Mezopotamya- Hitit, Roma ile Bizans imparatorluğuna beşiklik ettiği M.Ö yıllarında Perslerin hâkimiyetine girdiği ve yıl önce Selçuklu ve Osmanlı Devletlerinde de yerleşim yeri olduğu rivayet edilmektedir.

Hâkimiyetinin M.Ö.l yıllarında Balkanlar üzerinden gelen Frigyalılar tarafından ortadan kaldırılması ile Tonus, Frigoya lığların hâkimiyetine girmiştir. Frigoya nın yıkılması üzerine bu devletin yerine kurulan Lidyalılar devrinde devletin kudretli komutanı Giges Mezopotamya ve İran ticaretini Ege denizine bağlıyabilmek için, yaptırdığı meşhur “Kral Yolu’nun” Tonus’un (Altınyayla) güneyinden geçtiği gezilip incelendiğinde görülen kalıntılardan anlaşılmaktadır.

Kral Yolu; Sard-Uşak-Gordion-Ankara-Çorum-Mecitözü-Tokat-Zile-Sivas-Tonus-Malatya-Harput- Dıyarbakır- Ninova-Erbil- Suda yörelerinden geçmektedir. Kale Beldesindeki Toprakkale ve Taşkale kalıntıları Kral Yolunun güvenliğini sağlamak için yapıldığı anlaşılmaktadır.

M.Ö.7l0 tarihinde Asur Hükümdarı Sargon’nun Anadolu’ya yaptığı akınlar sonucunda, Altınyayla M.Ö yılına kadar Asur egemenliğine girmiştir. M.Ö’te Medler ve Lidyalılar arasındaki antlaşma gereğince Sivas’ın doğusu Medlerin Altınyayla ve batısı ise Lidyalıların egemenliği altına girdi. Persler M.Ö yılında Med egemenliğine son vererek Sivas çevresindeki yerleşim merkezlerini ele geçirdiler. Daha sonra Makedonya Kralı Büyük İskender M.Ö ve M.Ö’de Anadolu’ya iki akın düzenlemiş bu seferler sonucunda Altınyayla’ da Pers egemenliğini ortadan kaldırmıştır. Roma kralı Tiperius M.S.l7 de Sivas’ı ele geçirince Altınyayla Roma yönetimine tabi olarak Eyalet-i Rum’un bir birimi halini almıştır’te Roma imparatorluğunun parçalanarak Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılması nedeniyle Altınyayla’ da Doğu Roma imparatorluğunun yani Bizans imparatorluğunun içerisinde kalmıştır.

Altınyayla VII-yüzyılda bir süre Sasani egemenliğine girmiş sonra tekrar Bizans egemenliğine geçmiştir yılından itibaren Altınyayla Emevi ordularının akınlarına uğramıştır.

Tarihin başlangıcından, Anadolu’nun ilk büyük devleti, Büyük Hatti Krallığı buralarda kurulmuştur. Proto Hititlerin başkenti Hattuşaş’ tır. Sarissa kenti bugünkü Altınyayla ilçesindeki Kuşaklı ile isimlendirilmektedir.

Büyük ihtimalle Kuşaklı- Sarissa Hitit kenti ve çevresinde hüküm süren krallık, Tabal ile birlikte hareket eden 24 krallıktan biriydi. Demir çağına eşitlenen tarihi Sarissa kentinde hüküm süren krallık başta Altınyayla, Şarkışla, Ulaş ve Sivas’ı nüfusu altında tutmaktaydı.

Tarihi kaynaklarda   belirtildiğine göre; Hitit Krallığı’nın  başlıca şehirleri  ise Kuşşar, Kaneş, Puruş handa  olmak üzere  Kapadokya dan kuzeye doğru  Harşana (Avrasya), Zelpa gibi  şehirleri doğuya doğru ise, Sarissina, Komava, Lahuzatiya, Razama, Hurama, Şamuha büyük ihtimalle Şarkışla ilçesidir.), Sarissa (Altınyayla-Kuşaklı), talavra/Talavra (Sivas), Tepriche (Divriği), Zaraşsina (Zara), Pakhuwa (Kangal), Tilgarimmu (Gürün), Timelkra (Darende), milidiya (Malatya) gibi  şehirleri bulunmaktaydı.

—GEÇ KALKOLİTİK ÇAGLARDA (Eski Tunç)

M.Ö– Geç Kalkoltik çağlarda Kayseri’den Sivas’a kadar sahada hüküm süren Proto Hititlerden Tabal Krallığının hâkimiyeti altında kalıyordu

M.Ö.l’lü yılların başında, Hitit Devletinin zayıflamasıyla otorite boşluğundan faydalanan bölgesel krallıklar, Hitit Devletinden ayrılarak kendi başlarına hareket etmeye başlamışlardı. Ülkenin kuzeyinde yaşayan Gaşkalar             ,başkent Hattuşaş’ a kadar gelerek her tarafı yakıp yıkmışlar, yağmalamışlardı. M.Ö.ll yılları arasında, tüm bu bölgeler Sawalar ve Gaşgalar’ ın işgali altına girmiştir. Asur belgelerinde “Tabal Ülkesi” hakkında verilen bilgilerde, Kayseri bölgesinde Geç Hitit devrine ait birçok kanıtların bulunmasıyla desteklenmiştir.

M.Ö.l yılında Hitit devletinin başına geçen seafoodplus.infoulima tahta çıkar çıkmaz, Gaşga, Azzi ve lsuvalar tarafından işgal edilen doğu ve güneydoğu bölgesini ülkesine katmak üzere iki sefer düzenledi ve böylece daha önceden elinden çıkmış toprakları tekrar ele geçirdi.

M.Ö.l yıllarda Asur Kralı Tukiltuninurta tarafından, Kızılırmak vadisine kadar olan tüm bölgelerde hüküm süren bölgesel krallıkları ele geçirdi. Böylece buralarda hüküm sürmekte olan Tabal Krallığı’ da Asurların hâkimiyeti altına geçmiş oldu.

Tabal ülkesinin önemli merkezlerinden birisi de Alman Prof. Dr. Andres Müller tarafından ortaya çıkarılan Sarissa/Kuşaklı, kentidir.

Il yılları arasında yapılan arkeolojik kazılarda Kuşaklının bulunduğu bölgenin tarihi konusunda önemli ipuçları vermektedir. Burada bulunan ayrıntılar, buluntular Hattuşaş’ daki mabedlere benzerlik göstermektedir.

Hitit başşehri dışındaki Hitit İmparatorluk çağından kalma açığa çıkarılmış ilk belirgin tapınaktır. Yine burada ele geçen buluntular M.Ö. VII. ve M.Ö. VI. yüzyıllara tarihlendirilmektedir.

Altınyayla bu tarihlerde demir çağına eşitlenen tarihi Sarissa kentinde hüküm süren Asur saldırılarına karşı Tabal ile hareket eden 24 krallıktan birisi olan, Kuşaklık/Sarissa krallığının nüfusu altında bulunuyordu. Kazı sırasında ikiz boğa ritonun bulunmuş olması, bu bölgenin Asur İmparatorluğunun etkisi altında olduğunu ortaya koymaktadır.

—ASUR İMPARATORLUĞU DÖNEMİNDE ALTINYAYLA

M.Ö tarihinde Asurlular Doğu Tabal'ı ele geçirerek bu krallığın bağımsızlığına son verdiler. Bu tarihlerde güçlü bir (Mezopotamya’da) devlet olan Asurlular, daha önce olduğu gibi Hititlerin egemen oldukları bölgesel krallıkları bu dönemde tekrar ele geçirerek, bu bölgede hüküm sürmeye başlamışlardır.

Bölgede hüküm süren küçük krallıklar, zaman, zaman, Asurluların hâkimiyetinden çıkmaya çalışmışlarsa da, Asur İmparatorluğu’nun etkisinden hiçbir zaman kendilerini kurtaramamışlardır.

Bu dönemden itibaren de Asurlara bağlı birer müstakil krallık olarak varlıklarını sürdürmüşlerdir. Tabal krallığı ‘da bu küçük krallıklardan biridir. Sivas ve havalisi, dolayısıyla Altınyayla (M.Ö–) yıllarında bağlı bulunduğu Tabal Krallığı ile birlikte Asur İmparatorluğu’nun hâkimiyeti altına girmiştir.

—URARTULAR ZAMANINDA  (M.Ö–) ALTINYAYLA

Urartu kralları Malatya’dan Kayseri ve Sivas’a kadar olan sahaları ele geçirerek bölgedeki krallıkları haraca bağlamışlardır. Tüm bu bölgeler, M.Ö’ten M.Ö yılına kadar, Urartuların egemenliği altında kalmıştır. Urartu krallığına ait bir Kitabede Sivas ve havalisinin M.Ö– yılları arasında bağlı bulunduğu Tabal krallığı ile birlikte Urartuların egemenliğine girmiştir.

—FRYGLER/MUŞKİLER ZAMANINDA  (M.Ö–) ALTINYAYLA

Frigler, Hitit ülkesine, özellikle Sivas’ın güney ve doğu bölgelerine saldırarak büyük gruplar halinde bu bölgelere yerleşerek güney Kapadokya’ya egemen olmuşlardır. Frig devleti, Büyük Hatti devletinin yıkılmasından sonra kurulmuştur.

Frigler, M.Ö yılında Kayseri’den Malatya’ya kadar olan tüm sahayı, kısa bir sürede egemenlikleri altına aldıklarında, Sivas ve havalisinde bu akınlarla birlikte Friglerin eline Geçmiştir.(M.Ö arası)

—KİMMER/İSKİT/SAKA TÜRKLERİ ZAMANINDA (M.Öl2)ALTINYAYLA

Asurluların yıkılmasıyla beraber Kafkaslardan gelen yeni göçler nedeniyle Anadolu yarımadası Kafkaslardan gelen Kimmer-İskit Türklerinin işgaline uğramıştır.

M.Ö. VII. yüzyılın sonlarına doğru Sivas ve havalisinde Tonus, Şarkışla, Uzunyayla ve Tohma havzasında Merşkiler ve Taballar hâkim unsur idiler. M.Ö.7l5 de, proto Türk olarak kabul edilen ve Kafkaslardan Fırat’ı geçerek buraları ele geçirmişlerdir. M.Ö.6l2– yılları arasında Sivas ve havalisi Medlerin hâkimiyeti altında kalmıştır.

Roma imparatorluğu zamanında seafoodplus.info4 de Roma imparatoru Tiranias zamanında Sivas toprakları ve havalisi, bu dönemde kapadokya eyaletinin Sebaseia themasına dâhil edilmiştir. Sivas ve havalisi, M.S yılına kadar Roma imparatorluğunun egemenliği altında kalmıştır.

—DOĞU ROMA İMP. ZAMANINDA (M.S–)ALTINYAYLA

Sivas ve havalisi dolayısıyla Altınyayla İlçesi, Roma imparatorluğunun M.S yılında ikiye ayrılmasından sonra, Bizans imparatorluğunun hâkimiyetine girmiştir. M.S yılında M.S yılına kadar Bizans İmparatorluğunun hâkimiyetinde yerini almıştır.

—MÜSLÜMAN (ARAP)LAR ZAMANINDA ALTINYAYLA

seafoodplus.info5 yılları arasında Erzurum’dan Sivas’a Malatya’dan Kayseri’ye kadar olan tüm bölgeler müslümanların eline geçmiştir. Mesleme Bin Abdul Melik Bin Mervan M.S yılında el-cizre sınırlarından kalkarak Sivas ve havalesini ele geçirmiştir. Bizans İmparatorluğu Kostantin, Miladi yılında askerle müslümanların elinde bulunan Sivas ve havalesini     ele geçirdi. Daha sonra de tekrar Bizansın eline geçti.

—BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ ZAMANINDA ALTINYAYLA

M.S –80 Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan M.S yılında kafkaslardaki seferine devam ediyordu. Emir Afşin Bey de Malatya yı ve daha sonra batıya ilerleyerek Kayseri' ye kadar olan tüm şehirleri ele geçirdi

Romen Diojen, Türklerin akınlarını durdurup onları Anadolu'dan atmak için iki sefer düzenledi. Sivas’ta yaşamakta olan Rumlar burad da yaşamakta olan ermenileri imparatora şikâyet ettiler Bunun üzerine Ermenilerin büyük çoğunluğu kılıçtan geçirilerek imha edildi.

Bizans İmparatoru roman Diogones’in Sivas’a kadar gelmiş olduğunu Suriye' de iken haber alan Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan suratle Malazgirt ovasına geldi Ağustos l07l tarihinde meydana gelen savaşı Alparslan kazandı. Afşin beyin l/l tarihinde Kayseri' ye kadar olan bölgelerin fetihlenmesiyle birlikte burada Büyük Selçuklu Devleti’nin egemenliği altına girmiştir.

—DANİŞMENTLİLER DEVLETİ ZAMANINDA ALTINYAYLA

(seafoodplus.info65) Sivas ve havalisi Kutalmışoğulları ve Emir Afşin' in fetihleri ile l/l yıllarında Büyük Selçuklu topraklarına katılarak l yılına kadar bu devletin egemenliği altında kaldıktan sonra l yılında Danişment Gazi’nin kurmuş olduğu Danişmend liler devletinin egemenliğine girmiştir.

Anadolu Selçuklu Sultanı Kılıçarslan ll03 tarihinde Danişmend Gazi’yi yendi. Danişmend Gazi’nin ölümüyle birlikte gittikçe zayıflayan Danişmendli Devleti toprakları, ll65 yılında, Anadolu Selçuklu Hükümdarı, II. Kılıçarslan tarafından kendi topraklarına ilhak seafoodplus.info65 yılından itibaren Anadolu Selçuklu Devleti’nin egemenliğine girmiştir.

—ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ ZAMANINDA ALTINYAYLA

(seafoodplus.info3l8) Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan ll78 Danişmend liler Devletine son vermiştir. Moğolların Anadolu' ya baskınlar yapmaları ve katliamlar sonucu buraları teslim aldılar, Moğol saldırılarına karşı koymak için, Anadolu Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Key Hüsrev Moğol ordusu ile Zara yakınlarında Kösedağı savaşları yaptı.(l)ve bu savaşı kayıbetti. Bu tarihten sonra  bu yöreler Moğol Hakimiyetine girmeye başladı.

—ERTANA DEVLETİ ZAMANINDA ALTINYAYLA

(seafoodplus.info38l)  Timurtaş paşanın kayın biraderi Eretna Bey l de İlhanlıların işgaline dek bu toprakları tek başına yönetti.l yılından itibaren Eretna Bey’in kurmuş olduğu bu devletin hâkimiyeti altına girmiştir.

Emir Eretna Beyin l yılında ölmesiyle birlikte Eretna ülkesinde kardeşler arasındaki taht mücadelesi devlet oteritesinin zayıflaması ve karışıklıklar l yılında Kadı Burhaneddin’ in Devlet yönetiminde söz sahibi olmasına kadar devam etti.l yılında Kadı Burhaneddin hükümranlığını ilan ederek bağımsız bir devlet kurdu. Böylece Eretna Devleti’ de tarihe karışmış oldu.

—KADI BURHANEDDİN DEVLETİ ZAMANINDA ALTINYAYLA

(l38l-l Kadı Burhaneddin bağımsızlığını ilan ederken devletin başkenti Sivas ve havalisi dâhil tüm bu bölgeler siyasi olarak Memlüklere tabi durumdaydı. Her zaman Memlükler' le iyi geçinmeye çalışan Kadı Burhaneddin Anadolu’daki hâkimiyetini güçlendiriken l yılında Timur büyük bir ordu ile Anadolu’ya yürümüş Timur’a itat et emrini redden Kadı Burhaneddin Timur’a karışı savaşmak için karar aldı ve Osmanlı Padişahı I. Beyazid’ e, Memlük Sultanı Berkuk’a aralarında ittifak yapmaları gerektiği konusunda teklifler götürdü. I yılının Ağustos’unda Timur’un Sivas’a doğru hareket ettiğini ve başta Malatya, Darende ve Divriği gibi bölgelerin Vali ve yöneticilerinin telaşa kapılarak kaçtıklarını bu bölgelerde bulunan göçebe Türkmen ve Moğolların’ da daha güvenli yerlere göçetemeye başladıklarını öğrenen Kadı Burhaneddin savaş hazırlıklarına başladı. Timur’un Sivas üzerine yürümüş olduğunu haber alan ve Kadı Burhaneddine bağlı Bulunan Karamanoğlu sözde yardım etmek için, Kırşehir’den başlayarak Kayseri, Develi’ye kadar her yeri yağmalamaya

I da Yıldırım Han zamanın da ilçe ile birlik Sivas Osmanlı devletinin Egemenliği altına girmiş oldu.

—OSMANLI DEVLETİ ZAMANINDA ALTINYAYLA

(M.S–)   Kadı Burhaneddin’ in ülkesi üzerinde seferini devam ettirmek isteyen, Yıldırım Beyazıt, Amasya bölgesinde iken Sivas Hükümdarı Kadı Burhaneddin ile Akkoyunlu Hükümdarı Kara yülük Osman Beyin arası açılmış, bunun üzerine Kara Yülük Osman Bey, kendisini, Kadı Burhaneddin’ den koruması için, Timur’a elçi göndermiştir.

Timur bunun üzerine büyük bir ordu ile önce Erzurum’a, sonra da Erzincan’a geldi. Timur ile Yıldırım arasındaki büyük savaşa neden olan Kara Yülük Osman Timur’un Sivas’ı muhasarasına katılmışlardı.

yılında Sivas ve çevresi teslim alınarak büyük bir katliam oldu. Şehir yakıldı ve yıkıldı halkın büyük bir kısmı kılıçtan geçirildi. Osmanlı hâkimiyeti burada sona ermiş ve Memlüklerin hâkimiyetine girmiştir.

yılında yapılan Ankara savaşıyla Yıldırım Han’ın yenilmesiyle Anadolu beylikleri tekrar kuruldu.

Sivas – yılı içinde Çelebi Mehmet’in eline geçmiştir. Buraların temamen Osmanlı hâkimiyetine girmesi / tarihlerinde olmuş, Sivas şehri Çelebi Mehmet tarafından yeniden onarılmıştır.

Fatih Sultan Mehmet Otlukbeli hazırlıklarını burada yapmış ve bu savaşın ardından Sivas ve yöresi sakin ve barış içerisinde bir dönem yaşadı.

Osmanlı imparatorluğunda  () yapılan ilk büyük toprak düzenlenmesinde Eyaleti Rum   (Sivas) olarak bilinen Sivas merkez olmak üzere bir eyalet haline getirilmiştir. Buraya bağlı 7 sancak vardır. Bunlar, Sivas merkez,1-Amasya,2-Yozgat,3-Kayseri,4-Tokat,5-Çorum,6-Arapkir,7-Divriği, Osmanlı- Rus savaşı (–) sırasında doğudan ilerleyen Rus orduları önünden kaçmak zorunda kalan Türk boyları’da bu tarihlerde aynı bölgelere yerleştirilmişlerdir.

Bunlar Altınyayla, ulaş, Kangal ve Şarkışla gibi bölgelere yerleştirilen kafkas bölgesinden gelen Türk oymaklardır.

İlçemiz,93 harbi olarak bilnen Osmanlı-Rus savaşı sırasında doğudan batıyı göçlerle yerleşmişlerdir. Az sayıda Hırıstıyan Nüfusu da Cumhuriyetin ilanından sonra başta İstanbul olmak üzere büyük kentlere göçmüşlerdir.

SİVAS İLÇELERİ

SİVAS ilçeleri alfabetik sırasına göre AKINCILAR, ALTINYAYLA, DİVRİĞİ, DOĞANŞAR, GEMEREK, GÖLOVA, GÜRÜN, HAFİK, İMRANLI, KANGAL, KOYULHİSAR, MERKEZ, SUŞEHRİ, ŞARKIŞLA, ULAŞ, YILDIZELİ, ZARA, ilçeleridir. SİVAS ilçeleriyle ilgili detaylar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. SİVAS ilçeleri detaylarına ilçe adına tıklayarak ulaşabilirsiniz. SİVAS ilçeleri alfabetik sırasına göre gösterilmiştir. SİVAS ilçelerine bağlı mahalle, köy sayıları ve isimleri listelenmiştir.
SİVAS ilinin plakası 58, SİVAS ilinin ilçe sayısı 17, SİVAS ilinin mahalle sayısı , SİVAS ilinin köy sayısı

SİVAS İLÇELERİ MAHALLE KÖY SAYILARI

SİVAS NÜFUSU öğrenmek için tıklayınız.

Site yer alan veriler çevrimiçi TUİK nüfus veritabanından alınmıştır. Bu sitede elde ettiğiniz bilgileri TÜİK'in resmi nüfus portalından doğruluğunu kontrol ediniz. Sitede yer alan bilgilerin doğruluğunu taahhüt etmiyoruz. Bu site bilgi ve eğlence sitesidir. Burada yer alan bilgiler Resmi amaçla kullanılamaz, delil olarak gösterilemez. İletişim

Tercihiniyap olarak elimizden geldiğince siz değerli okuyucularımıza her alandan bilgiler vermeye çalışıyoruz. Bu kimi zaman genel kültür alanında oluyor kimi zaman sağlık kimi zaman eğitim ve öğretim. Yine okuyucularımızın genel kültürüne katkısı olması ya da meraklarını gidermesi amacıyla Türkiye’deki tüm şehirlerin ilçelerini hazırlayarak bir yazı dizisi şeklinde sizler için yayımlamaya karar verdik. Bu yazımızda Sivas şehrindeki ilçelerin neler olduğunu öğrenebileceksiniz.

SİVAS ŞEHRİNİN KAÇ İLÇESİ VAR? SİVAS MERKEZ İLÇELERİ NELERDİR?

Tercihiniyap Forum Tekrar Aktif Tıklayın

Sivas şehrinde toplam 17 adet ilçe bulunmaktadır. Bu ilçeler içinde yüzölçümü olarak en büyüğü Sivas (Merkez) ilçesi iken en küçüğü ise Gölova ilçesidir. Nüfus olarak en büyük Sivas ilçesi yine Sivas (Merkez) iken en az nüfuslu Sivas ilçesi ise Doğanşar ilçesidir.

Sivas (Merkez) Sivas’ın merkez ilçesidir.

SİVAS İLİNİN İLÇELERİ HANGİLERİDİR?

Sivas ilinde yer alan ilçelerin tamamını aşağıdaki listede bulabilirsiniz.

• Akıncılar
• Altınyayla
• Divriği
• Doğanşar
• Gemerek
• Gölova
• Gürün
• Hafik
• İmranlı
• Kangal
• Koyulhisar
• Sivas (Merkez)
• Suşehri
• Şarkışla
• Ulaş
• Yıldızeli
• Zara

Sorularınız, görüşleriniz ve paylaşımlarınız için yazımızın altındaki yorum kısmını kullanabilir ya da forum sayfalarımızı ziyaret ederek oradaki üyelerden ve yöneticilerden faydalanabilirsiniz. Forum sayfalarını erişmek için:

► seafoodplus.info