Kefir Neden Ekşi Olur

FARUK ŞÜYÜN

Fermantasyon, bir maddenin bakteriler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla, genellikle de ısı verilmesiyle köpürerek kimyasal olarak çürümesi olayı... Bu ürün süt olunca, ortaya çıkan sağlıklı ürünlerden birine kefir adı veriliyor… Kefir, özellikle Kafk asya ve Kırım’da karşımıza çıkıyor ama dünyanın dört bir yanında kullanıldığı biliniyor. Yapması kolay, içmesi de hafif ekşimiş ayran kıvamında olduğundan tüketmek zor değil…

Sihirbazlık gibi

Aslında kefir yapımı, bir tür sihirbazlık! Eğer kefir yapan bir komşunuz, ahbabınız varsa ondan alacağınız bir parça mayası ile siz de bu sihre gözlerinizle tanık olabilirsiniz. Eğer, böyle biri yoksa, Mısır Çarşısı’nda veya kimi aktarlarda maya bulmak mümkün…

Ziraat fakülteleri de çoğalttıkları küçük karnabahar veya patlamış mısır görünümündeki kefir danelerini şişeler içinde satıyorlar… İşte öyle ya da böyle aldığınız bir kaşık mayayı, yatmadan önce bir bardak ılık sütün içine atın, ertesi sabah baktığınızda, içerdiği karbondioksit nedeniyle köpürmüş kocaman bir kitle göreceksiniz… Altındaki sıvının tadına baktığınızda ise ekşimiş bir ayran lezzeti hissedeceksiniz… Yani kefiri...

Bu, en basit yöntemle elde edeceğiniz kefirdir ve süt içinde büyüyüp geliştiği için, sütün içerdiği tüm yararlı maddeleri ve daha fazlasını ona aktarmış olur. Karşı sayfa komşum Dr. Yavuz Dizdar, bu maddeleri, kefirin yararlarını sizlere anlatıyor zaten.

Ben, Kafk asya bölgesinde yüzlerce yıldır bilinen kefiri daha profesyonel olarak nasıl yapacağınızı aşağıda söyleyeceğim ama önce biraz daha bilgi vermek istiyorum… Belirttiğim gibi en basit anlatımıyla kefir, kefir tanecikleri kullanarak süt şekerinin oda sıcaklığında fermantasyonu yoluyla elde edilen bir ürün.

Kuşaktan kuşağa taşınıyor 

Kefir mayası yüzyıllardır kuşaktan kuşağa taşınıyor… Mayayı, temiz tutmak ve dikkatli bakmak koşuluyla yıllarca kullanmak mümkün… Uzun süre kullanılmayacak daneler, oda sıcağında kurutulup alüminyum folyoya sarılarak soğuk ve kuru bir yerde bir- bir buçuk yıl muhafaza edilebiliyor. Bu daneler, kullanılacağı zaman 30 derece suda 2-3 saat bırakıldığında şişerek su yüzüne çıkıyor; kaynatılıp soğutulmuş suda yıkandıktan sonra oda sıcaklığındaki süte katılınca aktif hale geliyorlar…

Nasıl yaparız?

Kefiri inek, koyun ve keçi sütünden yapmak mümkün. Kafk asya’da meşe fıçılar, deri tulumlar ya da işkembe içinde üretiliyormuş… Yukarıda biraz anlatmaya çalıştım, ev koşullarında yapmak da zor değil; püf noktalarından biri, kaynatma dışında hiçbir aşamada metal ürünler kullanmamak… Peki nasıl yapacağız? Konunun uzman isimlerinden Prof. Dr. Hasan Yaygın özetle şöyle anlatıyor:

“Süt kaynatılır; ardından başka bir kaba aktarılarak 25 dereceye kadar soğuması beklenir… Bir litre süte 15-20 gr. kefir danesi yeterlidir. Bu daneler süte katılıp iyice karıştırılır… Kabın kapağı kapatılıp oda sıcaklığında 18-24 saat kadar bekletilir… Bu sürede pıhtılaşan süt, süzgeçten geçirilip üzerinde kalan kefir daneleri hemen kullanılmayacaklarsa sterilize edilmiş suyla yıkanır ve bir bardağa konulup üzerine su dökülürse, ağzı kapalı bir şekilde buzdolabında 8-10 gün kadar saklanabilir… Altta kalan kefiri ise 2-3 gün içinde tüketmek gerekir.”

Beş bin yıllık geçmişi var 

Kefirin beş bin yıl önce bulunduğu tahmin ediliyor. Orta Asya’da yaşayan göçebe Türklerin, at sütünden kımız, keçi veya koyun sütünden de kefir ürettikleri söyleniyor. Peynir ve yoğurttan önce yapıldığı sanılıyor… Hastalıklara şifa olması nedeniyle kimi Ortadoğu ülkelerinde kefire “peygamber danesi, peygamber darısı” gibi isimler veriliyor. Kefir isminin Kafk as dillerinde “en iyi yapıldı,” Orta Asya Türkçesinde ve Arapçada keyif veren, coşturan anlamında ‘’keyf’’ veya köpük anlamında ‘’kef’’sözcüklerinden türediği öne sürülüyor.

Kefir Mayası Yapımı: 5000 Yıllık Şifalı Reçete

Kefir Rus kökenli bir kelimedir ve keyif veren anlamına gelir. Köklü bir geçmişe sahip olan kefir mayası ilk olarak Kafkasya’da yapılmaya başlandı. En sık sorulan birkaç soruyu cevaplandırıp sizleri bekletmeden kefir mayası yapımına geçeceğiz, hazır mısınız?

Kefir mayasının özü nedir?

• Hafif ekşimsi bir tada sahip olan kefir mayası fermente bir süt ürünüdür.
• Süt asitleri ve alkolün fermantasyonu sonucu oluşan maya, koyu kıvamlı ve köpüklü yapıya sahiptir.
• Son yıllarda organik beslenmeye olan eğilimin artması ile birlikte kefir mayasına olan ilgi de artmaktadır.
• Marketlerde hazır olarak kefir satın alınabileceği gibi evde de kefir mayası kullanılarak kefir yapılabilir.
• Kefir mayası neden oluşur sorusu kefir ile ilgili sorulan sorulardan biridir. Evde yapılan kefirin içerisinde özellikle bağırsaklar için yararlı 77 adet probiyotik çeşidi bulunur.

Kefir Ne Zaman İçilir? Eğer Ara Öğünlerde Düzenli Kefir İçerseniz

Kefir mayası ne işe yarar?

Uzun yaşamın sırrı olarak kabul edilen kefirin sağlığa faydaları saymakla bitmez!

• Kefir mayası içinde bulunan probiyotik bakteriler sindirim sistemini düzenleyerek bağırsakların çalışmasını hızlandırır ve kabızlık, hazımsızlık gibi sorunları ortadan kaldırır.
• Vücudun bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı mücadelesini destekler.
• Özellikle mevsim geçişlerinde vücut direncini arttırarak vücuttan mikropların temizlenmesine yardımcı olur.

Kefir Nedir? Faydaları Nelerdir? Hayrete Düşeceğiniz 11 Şifalı Özelliği

Kefir mayası içinde ne var?

• En sık sorulan kefir sorularından biri ise kefir mayasının içinde ne var sorusudur. Yüksek oranda kalsiyum ve magnezyum içeren kefir kemik ve diş sağlığını korur ayrıca menopoz döneminde kemik kaybı yaşanmasını önler.
• A vitamini ve C vitamini açısından da zengin olan kefir mayası antioksidan içeriği ile vücuttaki toksin maddelerin atımını kolaylaştırır.
• Vücutta biriken fazla su ve tuzun atılmasını sağlayarak ödem oluşmasını engeller.
• Kolesterolü dengeler ve kalp damar sağlığını koruyucudur.
• Ayrıca kefir mayası ile yoğurt yapımı yoğurdun sağlığa faydalı olan bakteri florasını da arttırır.

İpucu: 7 aşamadan oluşan kefir mayası yapımı fotoğraflı anlatımını yazı boyunca takip edebilir, aklınızdaki tüm soruların cevabına tek kaynaktan ulaşabilirsiniz.

Keyifli okumalar!

Kefir Mayası Nedir?

• Kefir ile ilgili en sık sorulan sorulardan biri de kefir mayasının ham maddesi nedir sorusudur. Kefirin ana maddesi olan kefir mayası kefir taneleridir.
• Kefir taneleri, bir diğer adı ile kefir tohumları kompleks bir mikrobiyolojik yapıdır.
• 0,5 – 3 santimetre boyutlarına sahip olan kefir taneleri buğday tanesi büyüklüğünde ve beyaz ile sarı renk aralığındadır.

Peki, kefir mayası nasıl olur?

• Patlamış mısır ya da karnabahar tanelerini andıran kefir tohumları, keçi ya da koyun sütü ile mayalanarak ekşimsi bir içecek olan kefiri oluşturur.
• Kefir tohumları bir probiyotik ve bir bakteri olan laktik asit bakterisidir.
• Mayalanma sırasında kefir tanelerinden karbondioksit açığa çıkar ve bu da kefire köpüklü bir yapı kazandırır.
• Kefir tanelerinin en dikkat çekici özelliği ise fermantasyondan sonra süzülüp tekrar kullanılabilmeleridir.
• Suda erimeyen kefir mayası süte eklendiğinde şişerek daha beyaz bir renge dönüşür.
• Kuru ve yaş olmak üzere iki çeşit kefir mayası bulunur.

Evde Doğal Kefir Mayası Nasıl Yapılır?

• Öncelikle belirtelim, tıpkı ev yapımı yoğurt hazırlarken nasıl ki önceki yoğurttan bir miktar ‘mayalık’ yoğurt ayırıyoruz, kefir mayası hazırlarken de önce kefir mayası ve çiğ sütten elde edilen ev yapımı kefir hazırlamak gerekiyor.
• Maya ve süt ile hazırlanan kefiri süzerek patlamış mısır tanelerini andıran beyaz tanecikleri ayırıp sürdürülebilir kefir mayası elde etmiş olursunuz.
• Yani özetle, sıfırdan kefir mayası yapamayacak olsanız bile 1 defaya mahsus hazır kefir mayası satın alıp daha sonrasında kendi kefirinizi üretmeye başlayarak, esasında aynı anda kefir mayası da elde etmiş olacaksınız.

Kefir mayası ile kefir yapımı konusuna gelelim. Bu süreç oldukça kolaydır. Sağlığa faydaları ile ön plana çıkan kefir mayası neden yapılıyor?

Malzemeler

• Kefir mayası
• Süt
• Cam kavanoz
• Tahta kaşık veya tel çırpıcı
• Süzgeç

Doğal kefir mayası nasıl elde edilir? İşte hazırlanışı!

• Kefir yaparken çiğ süt kullanılmalıdır. Marketlerde satılan pastörize sütler ile kefir mayası yapımı oldukça zordur. Açık süt olarak tabir edilen çiğ süt probiyotik kefir mayası yapmak için en uygun seçimdir.
• Çiğ sütü içerisindeki bakteri veya mikroplardan arındırmak için kaynattıktan sonra oda sıcaklığında (serçe parmağınızı batırdığınızda birkaç saniye dayanabileceğiniz derecede olmalı) dinlendirin.
• Cam kavanoza aldığınız sütü oda sıcaklığına getirdikten sonra kefir mayasını tahta kaşık yardımıyla sütün içine boşaltın.
• 1 litre süt için 1 ceviz tanesi büyüklüğünde kefir mayası yeterlidir.
• Kefir mayasını süte ekledikten sonra cam kavanozun kapağını kapatın.
• Mayalanma işlemi 8 – 24 saat arasında değişir.

Peki, kefir mayası nasıl oluşur?

• Mayalanma işleminin gerçekleştiğini cam kavanozdaki sütün durumuna bakarak anlayabilirsiniz.
• Kesilmiş süt gibi bir kıvama sahip olduğunda kefir hazırdır.
• Daha yoğun bir kıvam için 48 saat beklemek yeterlidir.

Kefir Mayası Nasıl Çoğaltılır?

Kefir mayasını çoğaltmak oldukça basit bir işlemdir. Evde hazırladığınız kefiri süzdüğünüzde ortaya çıkan tanecikler kefir mayasıdır. Süzülen kefir mayalarını cam bir kavanozda buzdolabına koyabilirsiniz.

Kefir mayası nasıl üretilir sorusunun cevabı:

• Kefir taneleri kendi kendine çoğalma işlemi gerçekleştirir.
• Yaklaşık 10 gün buzdolabında bozulmadan bekleyen kefir mayasını çevreniz ile paylaşabilir ve yeni kefirler yaparak değerlendirebilirsiniz.
• Hazırladığınız kefirin besin değerlerinin kaybolmaması için 2 – 3 gün içinde tüketmeniz önemlidir.

Kefir Mayası Nasıl Saklanır? 3 Farklı Yöntem

1) Buzdolabı Yöntemi (10 Gün)

Satın alınan ya da elde edilen kefir mayası nasıl muhafaza edilir?

• Kısa süreli bir çözüm olarak kefir mayasını bir kap içindeki sütün içine koyarak yaklaşık 10 gün kadar buzdolabında saklayabilirsiniz.

2) Derin Dondurucu Dondurma Yöntemi (2 ay)

Kefir mayası buzlukta saklanır mı? İşte cevabı!

• Uzun süreli saklamak için ise kefir mayasını dondurabilirsiniz.
• Mayanızı temiz içme suyu ile yıkayarak temiz bir havluya alın ve buzdolabının dondurucu bölümüne koyarak dondurun.

3) Kurutma Yöntemi (+12 Ay)

Diğer bir saklama metodu ise kefir mayasını kurutmaktır:

• İçme suyu ile yıkadığınız kefir mayasını temiz bir havlu üzerine alarak havalandırmanın iyi olduğu bir alanda rengi sararıncaya kadar kurutun.
• 2 – 5 gün içinde tamamen kuruyan kefir mayasını hava almayacak bir şekilde cam bir kavanoza ya da ağzı fermuarlı bir saklama poşeti içine alabilir ve buzdolabında saklayabilirsiniz.
• Kefir mayası saklama koşulları uygun olduğunda uzun süre kullanılabilir.

Kefir Mayası Nerede Bulunur? Nereden Alınır?

Faydaları ile dikkat çeken kefir hakkında merak edilen ise ilk kefir mayası nasıl bulundu sorusudur:

• Kefir ilk olarak 5000 yıl önce göçebe bir hayat süren Orta Asya Türkleri tarafından bulundu.
• At, keçi ve koyun yetiştiren göçebe Türkler süt ürünlerini mayalayarak çeşitli içecekler hazırladılar.
• Ayran, yoğurt ve kefir gibi fermente ürünler o zamanda yaşayan Türklerin sağlıklı olmalarını sağlardı.
• Bugün evde kefir hazırlamak için kullanmak istediğiniz kefir mayasını kefir yapan bir yakınınızdan elde edebilirsiniz.

Eğer böyle bir şansınız yoksa kefir mayası hangi marketlerde var?

• Hazır kefir mayası üniversitelerin maya hazırlayan ziraat fakültelerinden, organik ürün satan firmalardan, internet üzerinden satış yapan kefir mayası satıcılarından alabilirsiniz.
• Peki, kefir mayası aktarlarda bulunur mu? Organik ürün satışı yapan aktarlardan kefir mayası temin edebilirsiniz.

Kefir Mayasının Fiyatı Ne Kadar?

• Bir kere aldığınız kefir mayasını sürekli canlı tutarak ya da uygun ortamda muhafaza ederek yıllarca kullanabilirsiniz.
• Gerçek kefir mayası fiyatları markasına ve miktarına göre değişir.
• Peki, marketlerde, aktarlarda ve internet üzerinde satışı yapılan kefir mayası ne kadar? Kefir mayasının 100 mililitrelik miktarı 20 lira ile 50 lira arasında değişmektedir.
• Orijinal kefir mayası fiyatları ise biraz daha pahalıdır.

Kefir Mayası Bozulur Mu?

• Kefir mayanız eğer temiz ekipmanla kullanılmazsa bozulur.
• Kullandığınız çiğ sütü eğer kaynatmazsanız içeriğinde yer alan zararlı mikroorganizmalar mayanızı bozabilir.
• Kefir tanelerine el ile temas ettiğinizde mayanız bozulabilir.

Peki, kefir mayasının bozulduğunu nasıl anlarım?

• Kefirde bozulma olduğunu tadından anlayabilirsiniz.
• Kefir mayası bakımı iyi yapılmadığında kötü bir koku ve tat oluşur ve bu durumda muhtemelen mayanız bozulmuştur.
• Maya tanelerinde yüksek miktarda yapışkanlık, anormal görünüm, koyu sarı renk, rahatsızlık veren bir koku ve tanelerin yuvarlak görünümünün düzleşmesi mayanızın bozulduğuna dair bir işarettir.
• Kefir yaparken kullanılan kaşık, sürahi, kavanoz, huni ve kaynatılmamış sütten kefir mayası mikrop kaparak bozulur.

Kefir Mayası Yenir Mi?

• Kefir taneleri vücut için yararlı maya içerir.
• Kefir tanelerinden kefir yapılarak içilebilir ve yenebilir.

Peki, kefir mayası yenirse ne olur?

• Kefir mayasını sabah aç karnına ya da yemeklerden önce tüketirseniz bağırsaklarda yer alan hazımsızlık ve gaz problemlerinin önüne geçebilirsiniz.
• Kefir mayasını taze meyve suyu ya da bal ile karıştırıp tüketebilirsiniz.
• Salatalarınıza karıştırabilir ve çorbalarınızın kıvamını arttırabilirsiniz.
• Çorba ile kullanırken mayayı uzun süre ısıya maruz bırakmamalısınız.

Kefir Mayası Ne Kadar Dayanır?

• Kefir mayasını kısa süreli olarak yaklaşık 10 gün buzdolabında cam kavanozun içinde saklayabilirsiniz.
• Buzdolabında +4 derecede kefir mayasının ömrü 8 ile 10 gün arasında değişir.
• Kefir mayasını derin dondurucuda yaklaşık 2 ay kadar saklayabilirsiniz.
• En uzun süreli kefir mayası saklama ise kurutma yöntemidir. Kefir mayası kurusu 12 ile 18 aya kadar dayanıklılığını korur.

Peki, kurutulan kefir mayası nasıl canlandırılır?

• Kurutulan kefir mayası ılık süt içerisine alınır ve oda sıcaklığında bekletilerek canlandırılır.

Bebeklere Kefir Mayası Verilir mi?

Tatlı telaşlı ek gıda hazırlığı yapan anne ve babalar, bebeklerine kefir mayası verip vermeme konusunda kararsız kalmış olabilir. Bu konuda çocuk doktorlarının önerdiği bazı kurallar vardır. Sizlere kefir mayası ve ek gıda süreci hakkında bazı bilgileri hatırlatmak isteriz.

• Kefir mayası, kefirin tanecikleri olduğu için bebeklere verilmesinde herhangi bir sakınca yoktur.
• Ek gıdaya geçiş yapan ve yoğurt tüketimine başlayan bebeklere kefir mayası verilebilir.
• Süt ve süt ürünlerine karşı bir alerji durumu olmayan bebeklere, kefir mayası öncelikle ölçülü şekilde verilmelidir.
• Günden güne kefir mayasının ölçüsünü artırıp öğünlere dağıtabilirsiniz.
• Ayrıca 8. ve 9. aydan sonra vereceğiniz pankek, omlet gibi ana öğünlere kefir mayasını ekleyerek daha besleyici yemekler sunabilirsiniz.
• Kefir mayasına, doğal meyve püreleri ekleyip de bebeğinize verebilirsiniz. Böylece hem doğal mevsim meyvelerini hem de kefir mayasını bir arada almış olacaktır.
• Bebeklerin kefir mayası tüketmesi, kas ve kemik sağlığı için çok önemlidir. Kefir mayası hem protein hem de kalsiyum kaynağıdır.

Evde Kefir Nasıl Yapılır? 7 Tarif

1) Vücut Direncini Arttıran Kefir ile Hastalıkları Önleyin

Vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı koruyucu bir kalkan görevi gören kefiri siz de evinizde yapabilirsiniz. Evde Kefir Yapılışı

2) Sağlıkla Yaşama Bir Adım Daha Yaklaşın

Yüksek vitamin ve vitamin değerleri ile yaşamınızı daha sağlıklı hale getirmeye ne dersiniz? Pratik ve kolay bir tarif ile sizde evde kefir yapabilirsiniz. Evde Kefir Yapımı

3) Kefir ile Toksinlerinizi Atmaya Hazırlanın

İçeriğinde yer alan antioksidanlar ile vücutta biriken toksinleri atmaya yardımcı olan kefir ile sizde toksinlerinizden kurtulabilir hastalıklarla daha kolay mücadele edebilirsiniz. Kefir Nasıl Mayalanır

4) Hazımsızlık ve Gaz Problemi İçin Kefir

Probiyotik maya içeren kefir ile bağırsaklarınızın daha düzenli çalışmasını sağlayabilir ve hazımsızlık, gaz problemlerinden ev de yaptığınız kefir ile kurtulabilirsiniz. Probiyotik Kefir Mayalama

5) Kefir ile Bağışıklık Sisteminizi Güçlendirin

Özellikle mevsim geçişlerinde düşen vücut direncini arttırmak için evde yaptığınız kefiri kullanabilirsiniz. Kefir

6) Ödeminizi Kefir ile Atın

Vücutta biriken fazla suyun ve tuzun atılmasını kolaylaştıran kefir ile ödeminizi kolayca atabilirsiniz. Evde Kefir Hazırlanışı

7) Karaciğer Dostu Kefir ile Sağlıklı Bir Yaşam

İçeriğinde yer alan vitamin, mineral ve probiyotik ile karaciğer dostu olan kefir ile daha sağlıklı bir yaşama merhaba demek sizin elinizde. Kefir

Düzenli Yoğurt Yemek Zayıflatır Mı?

Yoğurt Besin Değerleri, Besleyici 10 Özelliği

Kefir Kaç Kalori? Sade – Meyveli Kefir Kalori ve Besin Değerleri

Yoğurt Suyunun Faydaları: Hiç Duymadığınız 15 Şaşırtan Faydaları

Yoğurdun Faydaları, Suyunun Faydaları, Yoğurt Yemenin Faydaları