Tarihi Odunpazarı Taş Fırın Ekmek Ve Haşhaşlı Cevizli Ekmek

Sadece fiziksel ihtiyaçlarımızı gidermeye yönelik bir eylem olarak düşünemeyeceğimiz yemek olgusu, muhteviyat, pişirme teknikleri ve sunum gibi faktörler nedeniyle somut; etrafında şekillenen gelenek, görenek, örf, adet ve çeşitli dini ritüeller nedeniyle soyut kültürel öge olarak ele alınmalıdır. Türk ve dünya mutfakları incelendiğinde birçok yemeğin fizyolojik ihtiyaçları karşılamaktan başka göze, kulağa ve insanın iç dünyasına hitabeden sosyolojik ve sanatsal birçok işlevi olduğu görülür. Türk mutfağının geleneksel tatlarından keşkek yemeği söz konusu işlevleri, somut varlığı etrafında şekillendiren önemli bir örnektir. Anadolu‟nun birçok yöresinde başta düğün, sünnet ve cenaze gibi törensel organizasyonların vazgeçilmez lezzeti olarak karşımıza çıkan keşkek, üretim aşamasından tüketim aşamasına kadar çevresinde şekillenen sözlü anlatımlar, sözlü gelenekler, gösteri sanatları, toplumsal uygulamalar, ritüel ve festivaller açısından üzerinde düşünülmesi gereken somut olmayan kültürel bir mirastır. Anahtar Kelimeler: Keşkek, Herise, Tören, Dibek, Gelenek, Kültür, Sanat Not only must food be evaluated as an act of fulfilling our pyhsical needs but it also must be considered as one of the key elements of non-pecuniary culture with the factors such as cooking and service styles as well as traditions and religion when the food is analyzed either in Turkish cuisine or on a global scale, it is observed that it functions as a sociological and artistic phenomenon appealing to the eye, the ear and the inner world of a person apart from satisfying the physical needs. Keşkek, as one of the traditional dishes in Turkey, is a good example for the formation of the cultural elements mentioned above. It is commonly seen in various parts of Turkey in ceremonies such as wedding, circumcision feasts and funerals. From the beginning till the end, it is a non-pecuniary heritage on which a lot can be commented with oral expressions and traditions, performance and social practice. Key Words: Kesgah, Herise, Ceremony, Mortar, Tradition, Culture, Art

Eskişehir, savaş dönemlerinde Kırım ve Balkanlar başta olmak üzere bir çok yerden göç almıştır. Eskişehir mutfağı da bu göçlerden etkilenmiştir.

Göçlerle gelen yemek kültürleri, İç Anadolu yemek kültürü ile birleşmiştir. Bu birleşmeden çok zengin ve lezzetli bir mutfak kültürü oluşmuştur.

Bir çok defa sadece yemekleri için gittiğim Eskişehir, benim de en beğendiğim mutfaklardan biridir.

Bu yazıda Eskişehir&#;de ne yenir, en güzel Eskişehir yemekleri ve Eskişehir&#;de nerede yenir konularında ki tecrübelerimi yazdım. Eskişehir&#;e gidenlerin Eskişehir&#;de nerede ne yenir sorusuna iyi bir rehber olacağını umuyorum.

1- Çibörek &#; Kırım Çibörekçisi

Eskişehir&#;e her gittiğimde ilk uğradığım yer Kırım Çibörekçisi olur. 
Porsiyonda beş börek vardır ama beni kesmez bir beş daha yerim.

İyi bir çibörekte olması gereken; ince hamur, yağ çektirmeden kararında kızartma, kıyma-soğan bileşimi ve içindeki suyun muhafazası burada fazlasıyla sağlanıyor.

İnce hamurun dışı çok güzel kızartılıp hiç yağ çekmeden çıtır hale geliyor. İç malzemesi ise sulu ve çok lezzetli. Çibörek ortasından ikiye ayrıldığında içinden buharla birlikte çıkan sıcak et suyu tabağa akıyor.

Çibörek yemek için size başka yerler de önereceklerdir. Ancak hepsinde çibörek yemiş biri olarak söylüyorum. Kırım Çibörekçisi açık ara öndedir. Zaten gerçek Eskişehirliler de turist şişirmesi diğer yerleri değil, burayı tercih ederler.

Enfes çibörek tarifi

Son gidişimde usta bir kase de Şorpa gönderdi. Bu Tatarların kuzu etiyle yaptıkları bir çorba. Didiklenip haşlanan kuzu etine un ve yoğurtla yapılan meyanesinin eklenmesiyle yapılan çorba lezzetliydi.

Adres; Kentpark, Şeker Mahallesi, Borsa Caddesi, Tepebaşı/Eskişehir

2 Balaban Kebap &#; Fahrettin Usta

Eskişehir&#;in imza yemeği Balaban Kebap. Eskişehir&#;de neredeyse her sokakta yiyebileceğiniz bu kebabın hasını yiyebileceğiniz iki mekan var. Her ikisi de esnaf lokantası.

Her ikisininde kebabı yapış şekillerinde kendilerine özgü farklar var. Ancak her ikisinin kebabı da müthiş lezzetli.

Bunlardan bir tanesi dünya tatlısı Kırım tatarı Fahrettin Usta. Ustanın balaban kebabı &#;ütülü kebap&#; diye de bilinir.

Fahrettin Ustanın kendi geliştirdiği yöntemler ile hazırlayıp sunduğu Balaban kebap tam bir lezzet patlaması.

Önce dana kaburgadan yapılan sade köfteler ve kuzu bonfileden yapılan şişler ızgaraya konuyor. Usta burada şişlerin üstüne ütü koyuyor ki etin suyu içinde kalsın.
Bu ütü onun alamet-i farikası.

Kalın sıcacık pide et suyu ile ıslatılıp, süzülüp tabağa konuyor. Üzerine bol yoğurt ve domates sosu, sonrada köfte ve kuzu şişler konuyor. Üstünde bol tereyağ gezdiriliyor. Maydanoz da koyduktan sonra servis ediliyor. .

Fahrettin Usta&#;nın ütülü balaban kebabı diye bilinen kebabı müthiş bir lezzet. Bir porsiyon doyurucu ama dayanamayıp hep 1,5 yerim.

Adres: Kurtuluş Mahallesi, Yolveren Sk. No, Odunpazarı/Eskişehir

3-Balaban Kebap &#; Abdüsselam Balaban Kebap

yılından beri süregelen bir lezzet, Abdüsselam Balaban Kebap.
 Porsiyonları dolu dolu olan Balaban Kebap&#; ın İsmi Tatarca&#;da &#;ÇOK&#; anlamına gelen Balaban kelimesinden gelmektedir.

Kebaptaki şiş kısmı için özenle seçilmiş dana eti kullanılıyor. Etin Sinirleri temizlendikten sonra tuzlanıp yağlanır ve soğuk hava deposuna konulur.

Köfte kısmı için sırf dana kaburga eti kullanılıyor. Kıyma haline getirilmiş kaburga eti ekmek, rendelenmiş soğan, karabiber ile yoğruluyor. olmaktadır.

Et ve şiş kızartılırken Balaban Kebap&#;ın ısıtılmış ve doğranmış özel pidelerinin üzerine et suyu dökülüp ardından süzülüyor. Üzerine yoğurt ve domates sosu ve en son eritilmiş tereyağı dökülüyor.Şiş ve köfteler konup servis ediliyor.

Adres: Arifiye Mahallesi, Belediye Sk. No, Odunpazarı/Eskişehir

4-Muhallebi &#; Mazlumlar Muhallebicisi

yılından beri yaklaşık yıldır Eskişehir&#;de enfes tatlılar yapan Mazlumlar&#;da doğal olmayan malzeme kullanılmıyor ve imalat hala eski yöntemlerle yapılıyor. Fabrikasyon üretimin bu geleneksel lezzetleri bozacağına inanıyorlar, iyi de yapıyorlar.

Türkiye&#;nin ilk beş muhallebicisinden biri seçilen Mazlumlar&#;da Tavuk göğsü, kazandibi, sütlü kadayıf, ekmek kadayıfı, keşkül, incir muhallebisi, dondurma ve diğer tatlıları hepsi birbirinden lezzetli ve doğal.

Benim favorim su muhallebisi. Bu kadar lezzetli ve güzel kıvamlı bir su muhallebisi daha önce yemedim. .

Üzerinde İsparta&#;dan gelen gül suyu, gelincik suyu ve özel pudra şekeri olan bu lezzet harikasının damağımda yarattığı hazzı anlatamam.

Ev yapımı limonatalarını da muhakkak denemelisiniz. :

Adres:
Eskibağlar Mahallesi, Üniversite Cad. Haller Gençlik Merkezi. Tepebaşı/Eskişehir.

5-Köfte &#; Tatlıdil Köftecisi

En sevdiğim yemeklerin başında köfte gelir. Her gittiğim şehirde mutlaka köfte yerim.

Eskişehir&#;de de şehrin en iyi köfte yapan yeri Tatlıdil Köftecisi&#;ne giderim. Eskişehir&#;in en meşhur köftecisi Tatlıdil, Türkiye&#;nin de en lezzetli köfte yapan yerlerinden biridir.

Aynı dükkanda lezzetlerini hiç bozmadan yılından beri işlerine devam ediyorlar.

Köfteler tamamen katkısız olarak dana etinden yapılır. Eskişehir&#;de adet olduğu gibi köfteyle beraber ekmekler de kızartılıp, köftenin yağının ekmeğe geçmesi sağlanır.

Gelen tabakta kıvamında pişmiş yumuşacık enfes sulu köfteler, köftenin yağı ile kızarmış ekmek, soğan, biber turşusu ve domates olur.

Tahinli piyaz bir de tüm Eskişehir&#;e nam salmış inanılmaz lezzetli üzüm şırası söylediniz mi sizden mutlusu olmaz.

Adres: Arifiye Mahallesi, Çarşı Yandaş Sok. No, Odunpazarı/Eskişehir

6- Boza &#; Karakedi Bozacısı

Küçücük bir dükkan, mermer bir tezgah, üstünde eski tip cam bardaklar içinde bozalar, bozaların içinde kaşıklar, yanında tarçın.

İçeri girip tezgahtan bozalarını kendileri alan müşteriler, hemen orda ayakta veya küçük taburelerde içersiniz bozanızı, aslında kaşıkla yersiniz bozanızı, bir bardak yetmez iki bardak içersiniz en az.

Lezzetine önce şaşırır sonra hayran kalırsınız, artık başka bir yerde boza içemezsiniz, bağımlılık yapar.
İşte den beri sadece boza yapan Karakedi Bozacısı böyle bir yer.

Bozayı alışık olduğumuz gibi darıdan değil mısırdan yapıyorlar.
den beri aynı usullerle katkısız doğal boza yapıyorlar. 
İlk yudumda lezzeti ve tazeliği ile insanı şaşırtan bu boza muhakkak denenmeli.

Adres:Arifiye Mahallesi, no:, Köprübaşı Cd. No Odunpazarı/Eskişehir

7-Sulu Yemekler &#; Trakya Lokantası

yılında Gümülcine&#;den göç eden Emin Sarper ve oğlu tarafından açılan lokanta bu gün hala aynı yerinde hizmet vermektedir.

Tüm Eskişehir halkı tarafından çok sevilen “Trakya Lokantası”  şehrin simge esnaf lokantasıdır.

Sabahları dan itibaren işkembe ve paça çorbası içmek için önünde kuyruk oluşur. Öğlene kadar çorbalar bitmiş olur.

Öğlen ise birbirinden çeşitli yemekler arasından seçiminizi yapabilirsiniz. Ciğer sarma, haşlama ve pilavı lokantanın yıldızları. Ben bu gidişimde kuzu haşlama yedim. Çok güzel ve lezzetli pişirilmişti. Suyunu bile sonuna kadar kaşıklayıp bitirdim.

Eskişehir&#;in simgesi olmuş Trakya Lokantası&#;na gidip birbirinden lezzetli yemeklerini denemelisiniz.

Adres: Deliklitaş Mahallesi, Değirmen Sk. No Odunpazarı/Eskişehir.

8-Haşhaşlı Cevizli Ekmek &#; Tarihi Odunpazarı Fırını

yılından beri Eskişehir&#;e özgü taş fırın ekmekleri ve haşhaşlı cevizli ekmek yapıyorlar.

Haşhaşlı cevizli ekmek harika bir lezzet. Tavalarda yapılan bu ekmeğin üstü nar gibi kızarmış, kıtır kıtır. İçi ise yumuşacık. İçindeki haşhaşın ekmeğe verdiği harika lezzet artı bir de cevizlerin lezzeti.

Bu harika ekmekten alabildiğiniz kadar alıp evinize götürün. Gittiğiniz yerde bu Eskişehir&#; özgü ekmeği bulamayacaksınız.

Adres: Paşa MahallesiKemal Zeytinoğlu Caddesi Odunpazarı/Eskişehir.

Eskişehir&#;de Ne Yenir, Nerede Yenir Eskişehir Yemekleri

Bu içerik en son tarihinde güncellenmiştir.

Eskişehir, Balkanlar ve Kırım'dan yoğun göç almış bu şehir ve göç eden insanlar kentin kültürüne büyük katkı sağlamış. Özellikle kente göç eden Tatarlar sayesinde kent zengin bir mutfağa sahip olan Eskişehir'de mutlaka denemeniz gereken birçok lezzet bulunuyor.

Eskişehir'in Meşhur Lezzetleri

Eskişehir'de bulabileceğiniz en ünlü yöresel lezzetleri sizin listeledik.

Çibörek

Eskişehir'in meşhur lezzetlerinin başında Çibörek geliyor. Bir Kırım Tatar yemeği olan Çibörek, adeta bağımlılık yaratan bir hamur işi yemeği. Az yağlı kıyma ve ince kıyılmış soğanla yapılan Çibörek, isteğe bağlı olarak peynirli de yapılabiliyor. Bol yağ içinde kızartılan börek genel kanının aksine fazla yağ çekmiyor ve bu sebeple çıtırlığını koruyor.

Adalar Porsuk Çayı'ndan 10 dk yürüme mesafesinde bulunan "Has Kırım Çibörekcisi" bu konuda en iyi yerlerden.

Konum için tıklayın

— REKLAM —

Balaban Köfte

Eskişehir'e özgü bir diğer lezzet Balaban Köfte.

Kırım'dan Eskişehir'e göç eden Tatarların beraberinde getirdikleri tariflerden olan Balaban Köfte'yi denemek için geç saatleri beklemeyin çünkü restaurantlar günlük belirli bir porsiyon olarak sunduğundan ve talep çok olduğundan erkenden tükenebiliyor.

Bursa'da benzeri “Pideli Köfte” olarak tüketilen bu lezzet hazırlanırken pideler kare şekilde kesiliyor, kemik suyuna batırılıyor ve tabağa yerleştiriliyor. Ardından sırasıyla sos, yoğurt ve tereyağı, ızgarada pişirilen köfteler ilave edilip servise hazır hale getiriliyor. 

Ayrıca bu içerikler de ilginizi çekebilir

Bursa'nın Meşhur Yemekleri ve Yeme - İçme Mekanları

Adalar Porsuk Çayı'ndan 10 dk yürüme mesafesinde bulunan "Fahrettin Usta Balaban Kebap Salonu" bu konuda en iyi yerlerden.

Konum için tıklayın

Cevizli Haşhaşlı Ekmek

"Cevizli Haşhaşlı Ekmek" adı Eskişehir ile özdeşleşmiş bir diğer lezzet.

Özellikle Odunpazarı bölgesindeki fırınlarda her gün taze olarak satışa sunulan Cevizli Haşhaşlı Ekmek'in yapımında yaş maya içeren hamur, yoğurt, süt, zeytinyağı kullanılıyor. Küçük parçalar haline getirilip oklava ile açılan hamur, ince bir hale getirildikten sonra üzerine haşhaş ve ceviz serpiliyor. Son aşamada hamura şekil veriliyor ve fırında pişiriliyor.

Tarihi Odunpazarı Evlerine 1 dk mesafedeki "Tarihi Odunpazarı Taş Fırını" bu lezzeti her gün sıcak ve taze bulup deneyebileceğiniz mekanların başında geliyor.

Konum için tıklayın

Boza

Eskişehir'deki lezzet yolculuğunda sıradaki durağımız boza. Eskişehir'de boza mevsim farketmeksizin yaz - kış içiliyor. Malzeme olarak darı irmiği, su ve şeker kullanılan bozanın Eskişehir'deki adresi ise "Karakedi Bozacısı". yılından günümüze kadar uzanan köklü bir tarihi bulunan "Karakedi Bozacısı" Odunpazarı ilçesinde bulunuyor.

Konum için tıklayın

Ayrıca bu içerikler de ilginizi çekebilir

Eskişehir Gezilecek Yerler

Met Helvası

Eskişehir'e özgü lezzetler sadece yemeklerden oluşmuyor ve şehre özgü tatlılar da bulunuyor. Met helvası da yöre mutfağının vazgeçilmezleri arasında bulunuyor. Aslına bakarsanız Eskişehir'de helva denildiğinde birçok farklı helva akla gelebilir ama met helvası diğer helva türlerinden farklı bir yere sahiptir. Bunun kültürel ve lezzet kökenli sebepleri var. Yaklaşık 3 cm çapında silindir şekle sahip olan met helvasını tattığınızda dokusu ve tadının pişmaniyeyi andırdığını göreceksiniz. Yapımında kullanılan malzemeler ise un, yağ, şeker, limon ve su.

yılında kurulan Tanınmış Helvacı ise Eskişehir'in meşhur met helvasını denemek için en doğru mekan. Küçük ve samimi bir aile işletmesi olan Tanınmış Helvacı'da her daim taze helvalar bulmak mümkün.

Konum için tıklayın

Eskişehir’de yaşayan ve bu kente yolu düşen herkes bir şekilde bol susamlı simitlerin tadına varmıştır herhalde. Bir anda açlık bastırınca veya insanın içi ezilince imdat niyetine çevremizde simitçi arayışına girmişliğimiz olmuştur hani Ya da bir Pazar günü sıcacık aile sofrasında kahvaltı edilirken özenle hazırlanmış ev reçelleri ve çarşıdan alınmış leziz peynirlerin yanına sokağın lezzetini de içeri buyur ederken simit her zaman baş tacımız olmuştur.

Sadece geleneksel simitler mi?.. Kandil simitleri, zeytinlisi, peynirlisi veya kepekli undan yapılan çeşit çeşit tercihlere hitap eden simitler “Eskişehir unundan Kalabak suyundan yeni çıktı fırından” diye söz edilen Eskişehir simidi kendine has gevrek ve bol susamıyla oldukça meşhurdur. İster zengin olsun ister fukara bu ülkede yaşayan herkesin hayatında bir kez bile olsa tattığı yiyecek vardır ki O da simittir. Hamburgerler sandviçler ortaya çıkmadan öncede simit vardı. Türkiye’de hemen hemen her kentte ve ilçede simit fırınına rastlayabilirsiniz. Eskişehir’de Odunpazarı simidinin lezzeti diğer yörelerdeki simitlerden farklıdır. Odunpazarı meydanında yer alan simit fırınının nerdeyse yüz yıllık geçmişi var. Fırın yüzyıl boyunca aralıksız Karaçalı ailesi tarafından işletilmiş. Ailenin son fertlerinden fırının son Sahibi Macit (Karaçalı) rahmetli olunca fırın yine bir simitçi ailesi olan Yüceışıklar tarafından işletilmesi devralınmıştır. Odunpazarındaki simit fırınları tipik bir kara fırındır. Simitler burada meşe odunuyla pişiriliyor. Eskişehir simidinin hamuru İstanbul veya başka yerlerde yapılanlardan farklıdır. Hamurunda süt şeker bulunmaz. Lezzeti de meşe odunuyla pişirilmiş olmasından gelir. Odunpazarı simitinde un,su ve tuz kullanılıyor. Hamur bekledikten sonra halka biçimi verilip sıcak pekmezli suya atılıyor sonra susamlanıp pişiriliyor. Ayrıca “Lezzetli bir simit pişirildikten sonra 22 ayar altın renginde olmalıymış.” Bu fırında Odunpazarı’na özgü cevizli ekmek ve haşhaşlı çörek de yapılmaktadır. Geleneksel fırınların üretimi dışında artık en son teknoloji ve modern üretim yöntemleriyle satışa sunulmasına karşın simit hakkında çok az şey bildiğimizde bir gerçek aslında. Acaba simit sözcüğü nerden çıkmıştır? İlk kimler yapmış? Simidin sosyal yaşamımızdaki yeri ve farklı simit yapım çeşitleri gibi soruların cevaplarını da yorumlamamız gerekiyor.

Simit veya gevrek, susamla kaplı yuvarlak biçiminde ekmeklere verilen genel addır. Türkiye ve Balkanlar’da yaygın olarak tüketilen simide Yunanistan’da “kuluri” olarak adlandırılıyor. Bulgaristan’da “gevrek” ve Sırbistan’da “çevrek” Romanya’da ise “cogrigi” denir. İzmir’de ise simit “gevrek” adıyla biliniyor. Simit adı ise ilk üretildiği yer olan Smiti’den (İzmit) geldiği belirtilmektedir. İstanbul’a gelen yada İstanbul’dan Doğuya giden kervanların konaklama alanı olarak bilinen İzmit’te yolculara pratik bir yiyecek olarak hazırlanan simit, bu özelliği ile de ilk fastfood örneklerinden sayabiliriz. Kervanlarda yolculuk yapanların atıştırmalık olarak yanlarına aldıkları simitleri yol boyunca karşılaştıkları kişilere “Simiti’den” aldıklarını söyledikleri için bu halka biçimindeki yiyeceğin ismide “Simit” olarak kalmış. Yaklaşık yıllık geçmişe sahip olan simit Anadolu’da Osmanlı İmparatorluğunun hüküm sürdüğü zamana kadar uzanmaktadır. yılında hazırlanmış Üsküdar Şeriye sicilinde has undan yapılan halka şeklindeki ekmek türüne “simit-i halka” adı verilmiş. Evliya Çelebi’nin Seyahatnâmesi’nde İstanbul’da simitçilerin 70 fırında toplam çalışanın olduğu belirtilmektedir. tarihli Saray’ın mutfak defterinde çörek ve ekmeğin yanın da 30 adet halka-i simit tahsis edilmiş olduğu yazmaktadır. yüzyıldan sonra halka-i simit yerine sadece simit denilmiştir. Simit yapımı üç farklı yöntemle yapılmaktadır.
-Taban simidi; bu taş fırın içine ekmek gibi kürekle atılmaktadır.
-Tava simidi; bu ise tavada pişirilen türüdür.
- Kazan simidi; bu simit ise az susamlı veya susamsız olan parlak görünüşlü simittir.

Simit çeşitleri ve üretim teknikleri yüzyıllar boyunca değişime uğramış olsa da gelecek kuşaklara aktarmanın taşıdığı önemi bakımından simit alışkanlığımızdan kolayca vazgeçemeyeceğimize inanıyorum.