Ihrama Girerken Iç Çamaşırı Giyilir Mi

İhram, iki parçalı bez olup, iple bağlanmaz, düğümlenmez ve kancalı iğne ile tutturulmaz. Hac, umre, ticaret veya herhangi bir şey için uzaktan gelenlerin, mikât denilen yerleri, ihramsız geçerek, Mekke-i Mükerreme Haremi’ne girmeleri haramdır. Geçenin, geri mikâta gelip ihrama girmesi lazımdır. İhrama girmezse, kurban kesmek lazım olur. Mikât denilen yerler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir. Mikâttan geçerken, bir iş için Hil’de kalmaya niyet edenlerin ve Hil’de oturanların, hacdan başka niyet ile ihramsız hareme girmeleri caizdir. Mikât yerlerini geçerken, niyet ederek ve telbiye yaparak, usulü ile, ihrama girilir. Mikât yerinden önce, hatta kendi memleketinde de giymek caiz ve daha iyidir.

İhram giyene yasak olanlar
İhrama giren kimseye ihramlı bulunduğu sürede (ihramdan çıkıncaya kadar) diğer zamanlarda helal olan bazı fiil ve davranışları yapması yasak olur. İşte bunlara ihram yasakları denir.
Bu yasaklar şunlardır:
1- Saç veya sakal tıraşı olmak, bıyıkları kesmek.

2- Kasık ve koltuk altı kıllarını yolmak veya tıraş etmek.

3- Vücudun diğer yerlerindeki kılları koparmak veya kesmek

4- Tırnak kesmek.

5- Vücuda veya ihrama (kadınlar elbiselerine) güzel koku sürmek, kokulu sabun kullanmak.

6- Giyim eşyası olarak hazırlanmış (dikilmiş veya örülmüş) şeyleri giymek. Normal şekilde giymeksizin, palto, pardösü, gömlek ve benzeri giyim eşyasını omuza almak veya bunları yatarken baş açıkta kalmak şartı ile üzerine örtmek yasak değildir.

7- Başını ve yüzünü örtmek, takke bere giymek veya başa sarık sarmak.

8- Eldiven, çorap veya topukları kapalı ayakkabı giymek. Giyimle ilgili yasaklar sadece erkeklere aittir. Hanımlar normal elbiselerini giyerler, ihram süresince, sadece yüzlerini örtmezler.

9- Cinsi ilişki veya öpüşmek, oynaşmak, şehvetle tutmak gibi cinsi ilişkiye götüren davranışlarda bulunmak.

Şehevi duyguları tahrik edici şeyleri konuşmak.

Tâ’attan ayrılıp, haram fiilleri yapmak.

Başkaları ile tartışmak, kavga etmek, sövmek, kötü söz ve davranışlarla gönül kırmak.

Eti ister yensin ister yenmesin her türlü kara avını avlamak.

Avcıya avını göstermek veya avlanmak konusunda yardımcı olmak.

Av hayvanlarına zarar vermek.

Harem bölgesinde kendiliğinden çıkan ot ve ağaçların koparılması, ister ihramlı, ister ihramsız herkes için yasaktır.

Hatmi ile başını yıkamak.

Hamama girmek.

Kendi üzerinde bulunan biti öldürmek ve öldürmek için göstermek.

Bunları bilerek veya bilmeyerek, unutarak yapanlara, kurban, sadaka cezaları lazım olur. Ceza olarak kesilen kurbanın etinden sahibi yiyemez. İfrad hacda bir kurban icap ettiren suçu, kârin hacı işlerse, biri umre için, iki kesmesi lazımdır.

İhramlıya yasak olmayanlar
İhramlıya yasak olmayanlar şunlardır:
1- Başına dokundurmamak şartı ile, herhangi bir şeyin altında ve gölgesinde oturmak. Şemsiye kullanmak.

2- Yıkanmak, kokusuz sabun kullanmak.

3- İhram örtülerini yıkamak veya değiştirmek.

4- Kıl koparmadan kaşınmak, gözde biten kılı veya kırılmış tırnağı koparmak.

5- Diş fırçalamak, sürme çekmek.

6- Diş çektirmek, kan aldırmak, iğne vurulmak, yara üzerine sargı sarmak.

7- Güzel koku satan dükkanda oturmak veya güzel koku satın almak.

8- Yüzük, kol saati takmak ve silah taşımak, bele kuşak, para kesesi, kemer bağlamak, omuza çanta asmak.

9- Kollarını giymeden palto veya ceket gibi dikilmiş bir elbiseyi omuzlarına almak.

Yorgan, battaniye veya herhangi bir örtü ile yüz ve baş hariç, vücudun diğer kısımlarını örtmek.

Balık vb. su ürünlerini avlamak.

Kendi emri olmadan, ihramsız kişi tarafından avlanan kara avının etinden yemek.

Karga, çaylak, yılan, akrep, fare, sinek, karınca, pire, arı, kene, keler, kelebek, kaplumbağa gibi av hayvanı olmayan hayvan veya haşerelerle, kuduz ve saldırgan köpek, kurt ve kaplan gibi yırtıcı hayvanları öldürmek.

Pire, her türlü sinek, başkasının üzerinde bulunan biti, fare, yılan, akrep, kurt, çaylak gibi zararlı ve insana saldıran hayvanları öldürmek.

Terlik gibi üstü açık ayakkabı giymek.

Bit ölmemek ve saç dökülmemek üzere kaşımak.

Renkli ihram giymek.

Gusletmek.

Başı âdet olmayan şey ile [tas, tepsi] örtmek, paket gibi şeyler koymak.

İnsanların dikip yetiştirdiği sebze ve ağaçları koparmak.

Düşman ile dövüşmek.

Kadınların deriye değmemek üzere yüzlerini örtmeleri ve dikilmiş elbise, mest, çorap giymeleri, örtü altına ziynet eşyası takmaları caizdir.

Bir hacı, Arefe günü, öğle ezanından bayramın birinci günü, sabah namazı vaktine kadar olan zaman içinde, Arafat’ta biraz dursa veya ihramlı olarak Arafat’tan geçse veya ihramlandıktan sonra hasta olup uykuda iken, baygın sedye içinde veya başka bir şeyle taşınarak nüsükler yaptırılırsa veyahut ihrama girmeden önce, hasta olan, bayılan yerine başkası ihrama girip, bu uyanmadan, ayılmadan önce, o bunun yerine de nüsükleri ayrıca yaparsa veya Arefe günü olduğunu bilmeyerek, Arafat’ta dursa, haccı sahih ve tavaf-ı kudum sakıt olur. O yerin Arafat olduğunu bilmek ve niyet etmek lazım değildir. O gün veya gece, Arafat’ta bulunmayan veya Arafat’tan geçmeyen hacı olmaz.

Hacda ihramlıya yasak olanlar
Sual: Hac için Mekke’ye gidenler, hac esnasında istedikleri gibi hareket edebilirler mi yoksa bazı şeyleri yapmaları yasak mıdır?
Cevap: Hac için Mekke’ye gidip ihram giyen kimselere, bazı şeyleri yapmaları yasak olur. Mesela, karadaki av hayvanlarını öldürmesi, dikilmiş elbise giymesi, bir yerini tıraş etmesi, kavga ve münakaşa etmesi, koku sürünmesi, tırnak kesmesi, erkeğin mest, ayakkabı giymesi ve başını örtmesi, hatmi ile başını yıkaması, eldiven, çorap giymesi, hamama girmesi, kendiliğinden çıkan ot ve ağaçların koparılması, kendi üzerinde bulunan haşeratın öldürülmesi ve öldürmek için gösterilmesi caiz değildir. Bunları bilerek veya bilmeyerek, unutarak yapanlara, kurban, sadaka cezaları lazım olur. Ceza olarak kesilen hayvanın etinden kendisi yiyemez. Müfrid hacda bir kurban icap ettiren suçu, karin hacı işlerse, biri umre için, iki kurban kesmesi lazımdır.

İhramda iken pire, her türlü sinek, başkasının üzerinde bulunan biti, fare, yılan, akrep, kurt, çaylak gibi zararlı ve insana saldıran hayvanları öldürmek, başını sabun ile yıkamak, nalın ve onun gibi üstü açık ayakkabı giymek, diş çıkartmak, bit ölmemek ve saç dökülmemek üzere hafif kaşınmak, renkli ihram giymek, gusül abdesti almak, başını dokundurmamak şartı ile, tavan, çadır, şemsiye altında gölgelenmek, başı âdet olmayan şey ile mesela tas, tepsi ile örtmek, paket gibi şeyler koymak, beline kuşak, kemer, para kesesi, kılıç, silah bağlamak, yüzük takmak, insanların dikip yetiştirdiği sebze ve ağaçları koparmak, düşman ile dövüşmek caizdir.

Kadınların başını örtmesi lazım olup, deriye değmemek üzere yüzlerini örtmeleri ve dikilmiş elbise, mest, çorap giymeleri, örtü altına ziynet eşyası takmaları caizdir.

Mekke’ye ihramsız girmek
Sual: Hac, umre veya ticaret için Mekke’ye giden bir kimse, ihram giymek mecburiyetinde midir, ihramsız Mekke’ye gidilemez mi?
Cevap: Hac, umre, ticaret için veya herhangi bir şey için uzaktan Mekke’ye gelenlerin, mikat denilen yerleri, ihramsız geçerek, Mekke-i mükerreme Haremine girmeleri haramdır. Geçenin, geri mikata gelip ihrama girmesi lazımdır. İhrama girmezse, ceza olarak kurban kesmesi lazım olur. Mikat denilen yerler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir. Mikattan geçerken, bir iş için Hilde kalmaya niyet edenlerin ve Hilde oturanların, hacdan başka niyet ile, ihramsız Hareme girmeleri caizdir. Mesela Cidde şehri Hildedir. Harem, Mekke-i mükerremeden biraz daha geniş olup, hududunu İbrahim aleyhisselâmın diktiği taşlar göstermektedir. Bu taşlar, çok kere yenilenmiştir. Mescid-i harama Harem-i Kâbe veya Harem-i şerif denir. Hac için, Hilde oturanlar Hilde, Harem-i Mekke’de oturanlar Haremde ihrama girer. Mikat yerlerini geçerken, niyet ederek ve telbiye yaparak, yani emir olunan şeyi okuyarak, usulü ile, ihrama girilir. Mikat yerinden önce, hatta kendi memleketinde de ihramı giymek caiz, hatta daha iyidir. Hac aylarından önce giymek de caiz ise de, mekruhtur. Mekke ve Medine şehirlerine Haremeyn-i şerifeyn denir.

Hac veya umreyi yahut her ikisini eda etmek için mübah olan şeylerden bazılarını kendisine belli bir süre haram kılmak, bunları yapmaktan sakınmak; İhrama girmek, Mekke haremine, haram bölgeye veya haram aya girmek; bir söz veya taahhüdün gereklerine uymaya başlamak; bir şeyi helâlden haram kılmak. İhram; mikat denilen yerde hacca veya umreye niyet ederek telbiye'de bulunmakla meydana gelir.

Telbiye duası şudur: "Lebbeyk, Allahumme Lebbeyk, La şerike leke lebbeyk. İnne'l-hamdeve'n-ni'mete leke ve'l-mülke lâ şerike leke". Anlamı: "Emrine hazırım Allahım emrine hazırım Emrine hazırım, senin ortağın yoktur. Emrine hazırım şüphe yok ki hamd da, ni'met de, sadece sana mahsustur. Senin hiç bir ortağın yoktur". Hz. Peygamberden rivayet edilen telbiye budur (Buhârî, Hacc, 26, , Libâs, 69; Müslim, Hacc, , ; Ebû Dâvud Menâsik, 26; Tirmizi, Hacc, 13; Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, , 11, 3, 79, , , , VI, ).

İhrama girene "haram" veya "muhrim" denir. Hac veya umre için dışarıdan gelen mümin (âfakî) mikat denilen yere gelince önce abdest veya gusûl abdest alır. Yalnız bu gusûl abdesti Resulullah (s.a.s)'ın ihrama girerken yaptığı bir davranış olduğundan dolayı yapılır. İhrama girerken gusûl abdesti almanın hükmü, tıpkı cuma namazına giderken alman gusûl abdesti gibidir (el-Merginânî, el-Hidaye, Kahire , I, ). Gusûl abdestini aldıktan sonra izâr ve ridâ (alt ve üst peştamal) giyer. İhramda olan kişi dikişli elbise giyemez. Avret yerini ve sıcakla soğuktan koruması için belden aşağısını izâr'la, belden yukarısını da ridâ ile örter. İzâr, göbekten diz kapağına kadar olan yerleri örten bir peştamaldır. Ridâ ise sırta, omuza ve göğse örtülen havludur. Alt peştamalın düşmemesi için bir kemerle bağlanması mümkündür. İhrama giren kimse tavafın ilk şartlarında ve sa'y ederken ridâ'sını sağ omzunun altına alır ve sol omzuna koyar; böylece sağ omuzu açıkta kalır (el-Fetâvâ'l-Hindiyye, Beyrut , l, ).

Bu şekildeki ihram erkeklere mahsustur. Kadınlar, normal elbiseleri ile ihrama girerler. Câbir (r.a) dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte; "Resulullah (s.a.s) Zülhuleyfe'de ihrama girdikten sonra iki rekat namaz kılar ve şöyle dua eder: "Allahım Ben haccetmek istiyorum, niyetim budur.

Bunu bana kolay kıl ve benden kabul buyur". Bu dua hacca niyet edenler içindir. Umreye niyet edenler ise hac yerine umreyi söyleyerek dualarını yapmış olurlar. Duadan sonra telbiye getirilir.

İhrama niyyet etmeden sadece telbiye getiren kimse "muhrim" sayılmaz. Zira ibadet ancak niyet ile olur (İbnü'l-Hümâm, Fethu'l-Kadîr, Beyrut , II, ). Hem niyet eden, hem de telbiye getiren kimse "muhrim" durumundadır. Namazların sonunda yolda giderken yüksek bir yere çıktığı, bir vadiye indiği veya bir kafile ile karşılaştığı zaman, telbiye getirilir. Ayrıca seher vakitlerinde de yüksek sesle telbiye duası okunabilir (el-Meydânî, el-Lübâb fi Şerhi'l Kitâb, Beyrut , I, ).

İhrama Giren Kimsenin Dikkat Edeceği Hususlar:

a) İhrama giren kişi, Allah'u Teâlâ'nın yasakladığı her şeyden sakınır. Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurulur: "Hacc bilinen aylardır. İşte kim onlarda haccı (kendisine) farz eder (ihrama girerse) artık hacc da ne refes ne fusuk, ne de cidal vardır" (el-Bakara, 2/). Bu ayet-i kerime de geçen, refes cima (cinsi temas) veya fahiş söz anlamında; fusuk, her türlü kötülük; cidâl ise, yol arkadaşlarıyla lüzumlu-lüzumsuz çekişme manalarında kullanılmıştır.

b) "İhramlı bulunduğunuz süre içerisinde size kara avı haram kılındı" (el-Mâide, 5/96). Ayet-i kerime'de de buyrulduğu gibi, ihramlı kişinin her türlü kara avından uzak durması şarttır. Zira ihramlı iken avlanmak yasaklanmıştır (Molla Hüsrev, Dürerü'l Hükkâm fi Şerhi Gureri'l-Ahkâm, İstanbul , l, ).

c) İhramlı olan kimse; gömlek ve şalvar gibi dikilmiş elbiseler giyemeyeceği gibi, sarık, külah, kaftan ve mest de giyemez (Molla Hüsrev, a.g.e, I, ). Daha önce açıklandığı gibi izâr ve ridâ giyer.

d) İhramlı kimse güzel koku süremez; başının ve bedeninin kıllarını tıraş edemez, tırnaklarını kesemez ve ondan bir parça bile olsa koparamaz. Yağ sürünemez ve yağlanamaz (krem kullanamaz) (el-Fetâvâ'l-Hindiyye, Beyrut , I, ).

e) Kokulu elbiseler giyemez. Bunu Resulullah (s.a.s) yasaklamıştır.

f) insanların ekip yetiştirdiği cinsten olmadığı gibi, onların emekleri sonucu da ortaya çıkmamış olan ağaç ve bitkilerin koparılması ve onlardan menfaat temin edilmesi ihrama giren kişiye yasaklanmıştır. Fakat bu yasaklama sadece Harem bölgesi için geçerlidir.

g) İhramlı olarak ölen bir kimsenin yüzü ve başı örtülür. Çünkü ölmekle ihramı sona ermiştir. Hadiste şöyle buyurulur: "Ademoğlu ölünce bütün ameller, kesilir; ancak üç amel müstesnadır" (Müslim, Vasiyye, 14; Ebû Dâvud, Vesâye, 14; Tirmizî, Ahkâm, 36). İhram da bir amel olduğundan onun da hükmü bitmiştir. Diğer yandan devesinden düşerek boynu kırılan ve ölen sahabe hakkında Allah elçisi; "Onun basını ve yüzünü örtmeyin. Çünkü kıyamet gününde o telbiye ederek gelecektir" (Tirmizi, Hacc, ). buyurmuştur. Hanefîler bu muamelenin yalnız o sahabeye mahsus olduğu görüşünü benimsemiştir.

Mikatlar (İhrama Cirme Yerleri):

Mikat sınırlı yer ve zaman anlamına gelir. Terim olarak hac ve umre için ihrama girme veri demektir (ibn Âbidîn, a.g.e, II, ).

Mikatların yeri konusunda Hz. Ömer (r.a) şöyle demiştir: "Sizden kim hacc için ihrama girmek isterse, mikattan başka yerde girmesin. Peygamberimizin gösterdiği mikatlar ise şunlardır: "Medineliler ve oradan geçecek olan yabancılar için "Zü'l Huleyfe"; Şamlılar ve oradan gelecek yabancılar için "el-Cuhfe"; Necidliler ve oradan geçecek yabancılar için "Karn"; Yemenliler ve oradan geçerek gelen yabancılar için "Yelemlem" ve nihayet Iraklılar ve o yolla gelen diğer müslümanlar için "Zâtu Irk" tır.

Resulullah (s.a.s): "Hiç kimse ihramsız olarak mikattan geçemez" (İbnü'l-Hümâm, Fethu'l-Kadîr, Beyrut , II, ) buyurmuştur. Bu hadisi esas alan Hanefi fukahası; "İster hacc, ister umre ister başka bir niyetle olsun (ticaret, seyahat vb.) hiç kimse mikatlardan ihramsız olarak geçemez. Zira ihramın vacip olması, o yere ta'zim ve hürmet içindir. Dışarıdan gelen kimseler, Resulullah (s.a.s)'ın daha önce işaret ettiği mikatlara geldikleri zaman ihrama girmeleri farz olur" (İmâm-ı, Serâhsi, el-Mebsut, Beyrut (t.y), IV, ).

Diğer yandan mikat bölgesi içinde oturan yerli mü'minler, ihtiyaçlarından dolayı ihramsız kalarak Mekke'ye girip çıkabilirler. Mekke'de oturanlar hac için ihrama bulundukları yerden girerler. Fakat umre için Mekke haremi dışından, özellikle "Ten'im" denilen yere giderek ihrama girerler. Mekke çevresindeki bir miktar alana "Harem bölgesi" denir. Harem bölgesi ile mikatlar arasında kalan alana da "Hıll bölgesi" adı verilir. Hıll'in Mekke-i Mükerreme'ye en yakın noktası, batı tarafından üç-dört mil mesafede bulunan "Ten'im" dir. Hıll bölgesinde oturan müminler de ihrama bulundukları yerden veya Mekke-i Mükerremeden girebilirler. Bunların Mekke'ye gelip gitmeleri çok olacağından kendilerine böyle bir kolaylık gösterilmiştir (bk. el-Mergînânî, a.g.e, I, ; İbn Âbidîn, a.g.e, II, vd. el-Kâsânî, Bedâyîu's-Sanayi', Beyrut /, II, , vd.).

Şâmil İA