Su Çiçeği Tedavisinde Kullanılan Ilaçlar

Su çiçeği Varisella-zoster virüsünün VZV yaptığı ateş ile seyreden çok bulaşıcı bir hastalıktır. 10 yaşından küçük çocuklarda sık görülür.  Su çiçeği çocukluk döneminde çoğunlukla hafif seyreder ve ciltte kaşıntılı, küçük, yuvarlak lezyonlarla karakterizedir

Varisella zoster virüsü havada 1-2 saat canlı kalan ve çok hızlı çoğalan bir virüstür. Kişiden kişiye daha çok hapşırma, öksürme ile havaya dağılan virüsün solunum yoluyla alınması veya göz ile teması sonucunda bulaşır. Ciltteki su çiçeği döküntüleri ile temas yoluyla da bulaşmaktadır. Su çiçeğinin kuluçka süresi yaklaşık 14-16 gündür.

VZV virüsü ile teması izleyen ilk 4 gün içinde virüs üst solunum yolu lenf bezlerine yerleşerek çoğalmaya başlar. 7. günde karaciğer ve dalak başta olmak üzere diğer organlara dağılarak çoğalmayı sürdürür. 14.günde kişide ateş, başağrısı, karın ağrısı, halsizlik gibi genel belirtiler ortaya çıkar ve hemen ardından yüz ve saçların arka diplerinden başlayarak omuz ve sırta, daha sonra kol ve bacaklara yayılan cilt döküntüleri kendini gösterir. Deride kırmızı-pembe zeminde kaşıntılı küçük kabarıklık şeklinde başlar sonra su toplamları-veziküller, iltihaplı şişmeler- püstüllere dönüşmektedir. Hafif geçirilen su çiçeği enfeksiyonunda döküntü sayısı 10-20 tane kadar az olabilmekle birlikte genellikle 300-500 adet döküntü oluşur, bu döküntüler 5-6 günde kabuklanır ve yaklaşık iki hafta içinde dökülür. Kabuklanma sürecinde bulaşıcılıklarıda kaybolmaktadır. Krutlu lezyonlar da 1-3 haftada geçer.

Yerinde bazan pembemsi renkte çöküntülü iz-skar bırakır.

Lezyonlar bir vücut alanında farklı formdadır-polimorfiktir.

Gözlerde ve ağız içinde sert damakta de döküntüler ortaya çıkabilir.

Hastalık 2-3 hafta sürmektedir, hastalığı geçirmek kişide hastalığa karşı ömür boyu bağışıklık sağlar. Ancak nadirende olsa ikinci kez su çiçeği çıkaran vakalar görülebilmektedir.

Su çiçeği aşısının kullanılmaya başlanmasından önce sadece su çiçeğine bağlı komplikasyonlar nedeniyle yılda yaklaşık 10.000 kişi hastaneye yatırılmakta ve yaklaşık 100 kişi hayatını kaybetmekteydi.

Dünyanın her yerinde görülebilen su çiçeği enfeksiyonu sadece insanlarda görülen bir hastalıktır.

Varisella zoster virüsünün ısıya dayanıksız olması nedeniyle salgınlar daha çok mevsim itibariyle Ocak-Mart ayları arasında pik yapar. Türkiye’de 20 yaşına kadar bireylerin yaklaşık %93’ü geçmişlerinde su çiçeğine maruz kalmışlardır. Tüm vakaların yarısı 5-9 yaş arası çocuklarda görülür. 15 yaş üzeri nüfusun sadece %10’unun su çiçeği hastalığı geçirmediği tahmin edilmektedir. Su çiçeği vakalarının sadece %5’i erişkinlerde olmasına rağmen su çiçeğine bağlı ölümlerin %35’ini erişkinler oluşturmakta, yani hastalık ileri yaşta daha ağır seyretmektedir.

Yetişkinlerde pnömoni ve ensefalit riski vardır.

Gebelikte ilk 3 ayda varisella olan annelerde yenidoğanın konjenital varisella sendromu gelişmektedir.

Tanı

Çok defa klinik yeterlidir. Tzanck testi, antijen tayini ve kültür yapılabilir.

Tedavi

Su çiçeğinin spesifik tedavisi yoktur. Daha çok belirtilerin kontrol altında kalması için ilaç kullanılmaktadır. Ateş düşürücüler olarak parasetamoller (Reye sendromu riskinden dolayı aspirin verilmez), kaşıntı için antihistaminikler, soğuk kompres, sulu pudralar, iltihaplı döküntüler için topikal antibiyotikler kullanılmaktadır.

Hastalık genellikle 5-7 gün içinde kendiliğinden iyileşmektedir. Hastalığı geçirenler, doğal bağışık ayılmaktadırlar.

Yaygın ve ağır su çiçeği enfeksiyonlarında zatürre, beyin tutulumu veya ağır su çiçeğine bağlı gelişebilecek diğer komplikasyonlarda antiviral ilaçlar kullanılabilmektedir. ( asiklovir, valsiklovir veya famsiklovir gibi) Antiviral tedavi oldukça yüksek maliyetli bir tedavidir ve hastalığı tam olarak tedavi etmemekte, sadece seyrini hafifletebilmektedir.

Yine su çiçeği geçirmesi riskli olan hastalarda (bağışıklık sistemi yetmezliği olan hastalar örneğin lösemili hastalar) su çiçeği başladıktan sonraki ilk 72 saat içinde antiviral tedaviye başlanmalıdır.

Daha önce sağlıklı olan ve su çiçeği geçirmekte olan çocuklarda antiviral tedavi rutinde önerilmemektedir. Döküntüler başladıktan sonra ilk 24 saat içinde başlanan antiviral tedavi hastalığın klinik belirtilerinin hafifletebilmektedir.
Su çiçeği en bulaşıcı hastalıklardan birisidir ve hastalığın bulaşmasını engellemek hemen hemen imkansızdır çünkü hasta kişi ile direkt olarak karşılaşmadan sadece aynı odaya girmekle bile bulaşabilmektedir.

Aşı Uygulaması

Su çiçeği hastalığını geçirmemiş olan;

• Bir yaşından itibaren (tercihen 15 aylık) tüm çocuklar
• Kreş ve okula başlayacak olan çocuklar
• Bağışıklık kriterleri uygun akut lösemili bireyler, immünyetmezliği olanlar
• Kronik hastalığı bulunanlar
• Organ nakli planlanan hastalar
• Sağlık personeli
• Kreş ve okul personeli
• Çocukluk çağında aşılanmamış adolesan ve erişkinler.
• Doğurgan yaşta olan ve gebe kalmayı planlayan anne adayları

Suçiçeği ve zona hastalıkları Varisella Zoster Virüsü etkenlidir. Genel olarak çocukluk döneminde görülen bu hastalık, döküntülere neden olur ve bulaşıcıdır. Hastalığın bulaşması temas ve hava yolu ile gerçekleşir ve bu nedenle aşılama tedavide önemlidir. Hastalığın mikrobu, bağışıklık sistemini en çok baskılayan virüslerdendir. Genel olarak hafif bir seyirde ilerleyen bu hastalık, bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde şiddetli yaşanabilir, zatürre ve beyin dokusunda iltihaba neden olabilir. Hamileler için de risk taşıyan bu hastalık, bebekte doğumsal sorunlara neden olabilir. Tıp literatüründe varisella olarak adlandırılan bu hastalık genel olarak ilkbahar ve kış aylarında görülür. “Su çiçeği kaç yaşında çıkar?” konu hakkında sorulan sorulardan biridir. Bu hastalık en sık 5 ile 10 yaş arasında yaşanır.

SuÇiçeği Hastalığı Nedir?

“Suçiçeği nedir?” sorusuna genellikle çocuklarda görülen, yaygın olarak kabartılı döküntüler ve ateş ile karakterize olan bulaşıcı bir hastalıktır yanıtı verilebilir. Hafif seyirli olan bu hastalık, virüs ile enfeksiyonun ardından kişinin sinir köklerine yerleşir ve sonraki yıllarda zona şeklinde yeniden aktif olur. Bu hastalık klinik seyirde 7 ile 10 günlük sürede kendi kendine düzelir. Enfeksiyonun ilk döneminde ortaya çıkan klinik bulgular 10 ile 21 günlük bir kuluçka döneminden sonra gelişir.

SuÇiçeği Hastalığının İstenmeyen Etkileri Nelerdir?

Suçiçeği hastalığı hafif seyreden bir hastalık türüdür. Ancak bazı durumlarda ciddi komplikasyonların gelişmesi söz konusu olabilir. Bu komplikasyonlar şöyledir:

• Zatürre
• Toksik şok sendromu
• Beynin iltihaplanması
• Dehidrasyon
• Cilt dokusunda, kemiklerde, eklem ve kan dolaşımı sistemlerinde bakteriyel enfeksiyon

SuÇiçeği Hastalığı Nasıl Bulaşır?

Hastalığın bulaşması için virüsü taşıyan kişi ile yakın temas gerekir. Virüsü taşıyan hasta, ciltte döküntüler belirmeden 1-2 gün önce virüsü çevresindekilere yaymaya başlar ve bu süreç tüm döküntüler kabuk bağladığında sona erer. Kişinin hasta olması için virüsün vücuda alınması ve 10 ile 21 gün süren bir kuluçka dönemine girmesi gerekir.

SuÇiçeği Hastalığı Tanı ve Tedavisi Nasıldır?

Suçiçeği tedavisi belirtileri, cilt üzerindeki döküntülerle kendini gösterir. Bu döküntülerin muayenede görülmesi ile de tanı koyulur. Ancak tanının kesin konulamadığı durumlarda laboratuvar testleri, döküntüden alınan doku örnekleri ve kan tahlillerinden yardım alınır. Ancak genel sağlık durumu iyi olan çocukların herhangi bir tedaviye ihtiyacı yoktur. Genel olarak döküntülerdeki kaşıntı için antihistaminik ilaç reçete edilir.  Virüse bağlı komplikasyon geliştirme riski yüksek olan kişilerde ise yaşanan enfeksiyon süresini kısaltmak adına farklı tedavi yöntemleri tercih edilir. Yüksek risk grubunda olan çocuklara belirli ilaçlar ya da damar içine ilaçlar verilebilir. Bu ilaçlarla hastalığın şiddeti azaltmak amaçlanır.

SuÇiçeği Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Su çiçeği belirtisi, kuluçka süresinin sonunda görülür. Su çiçeğinin başlangıcı ciltte hafif pembe lekelenmeler ile kendini gösterir. Halsizlik ve ateş diğer belirtiler arasındadır. İlk hafif pembelik olarak kendini gösteren döküntüler, durumun ilerlemesi ile içi su dolu kırmızı kabarcıklar şeklini alır. Bebeklerde bu sürece burun akıntısı, iştahsızlık, halsizlik eşlik eder. İçi su dolu olan kırmızı kabarcıklar, 12 ile 24 saat içinde kabuk bağlar, dökülme yapar ve kendini yeniler. Özellikle vücudun gövdesinde yoğun bir şekilde görülen kabarcıklar yüzde, kolda ve saçlı deride daha azdır.

SuÇiçeği Hastalığı Kimler İçin Risklidir?

Suçiçeği virüsü aşağıdaki hastalar için yüksek risk barındırır:

• İlk 1. ayını yaşayan bebekler
• 28 haftadan önce dünyaya gelen bebekler
• 2 haftadan uzun süre kortizon tedavisi görenler
• Kanser hastaları
• Hamileler
• Bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar

Gebeliğin ilk aylarında suçiçeği virüsü ile enfekte olan gebelerden dünyaya gelen bebeklerde ise uzun anomalileri ve zayıflık sıklıkla görülür. Doğuma 1 hafta kala ya da doğumdan sonraki günler içinde suçiçeği virüsü ile enfekte olan gebelerin bebeklerinde de çeşitli sorunlar yaşanabilir. Bunun yanı sıra suçiçeği geçiren kişiler, ilerleyen zamanlarda zona hastalığına yakalanma bakımından da risk altındadır. Suçiçeğinin kaynağı olan Varisella- Zoster virüsü, ciltte bulunan döküntülerin iyileşmesinin ardından sinir hücrelerinde kalabilir. İlerleyen yıllarda da bu virüs yeniden aktifleşerek zona adı verilen hastalığın yaşanmasına neden olabilir. Zona hastalığında hastanın cildinde ağrının eşlik ettiği su dolu kabarcıklar görülür.

SuÇiçeği Hastalığı İçin İstenmeyen Durumlar Nelerdir?

Hafif seyirde yaşanan suçiçeği nadir komplikasyonlar gösteren bir hastalıktır. Bu hastalıkta en sık görülen komplikasyon ise bakteriyel enfeksiyonlardır. Bakteriyel enfeksiyonlara kaşınma neden olur. Kaşınma ile deride bulunan lezyonlar mikrop kapar ve apseye kadar cilt lezyonları görülebilir. Suçiçeği geçiren ve bağışıklık sistemi baskılanmış yetişkinlerde zatürre görülebilir. Ensefalit olarak adlandırılan beyin iltihabı da nadir görülen komplikasyonlardandır. Suçiçeği, sinir sisteminde farklı sorunlara da neden olabilir. Kalp zarlarında iltihaplanma, midede gastrit, erkeklerde yaşanan testis tutulumu, eklem ve böbrek iltihapları bunlardan birkaçıdır.

SuÇiçeği Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?

Suçiçeği hastalığı, deride görülen döküntülerin şekline ve yayılmasına göre teşhis edilir.

SuÇiçeği Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Suçiçeği aşısı, hastalığın önlenmesinde etkilidir. “Çocuklar için suçiçeği aşısı ne zaman yapılır?” diye merak ediyorsanız bu aşının 1 yaşını doldurmuş çocuklara yapıldığını bilmelisiniz.

SuÇiçeği Hastalığı İçin Ne Yapılabilir?

“Suçiçeği çıkaran çocuğa ne yapılır?” hastalık hakkında merak edilen konuların başında gelir. Çocuk suçiçeği hastalığını geçiriyor ve ateşli ya da halsizse mutlaka bir doktora başvurmalısınız. Çocuğun vücudundaki kızarıklıkları kaşımasını da önlemeye çalışmalısınız. Vücudundaki döküntüler kabuk bağlayana ve kabuklar geçene kadar çocuğu yıkamayın. Çocuk okula gidiyorsa iyileşme sürecine kadar evde tutulmalıdır.

Su Çiçeği Hastalığı Nedir?

Su çiçeği virüsü olarak tanımlanan varicella zoster isimli virüs nedeniyle vücutta oluşan hastalık, içi su dolu kabartı ve döküntülerle karakterizedir ve çocuklarda halsizlik, yorgunluk oluşturur. Bulaşıcı bir hastalık olan suçiçeği aşı ile korunması mümkün olan bir hastalık olması nedeniyle Sağlık Bakanlığı'nın bebeklere uyguladığı aşı takviminde önemli bir yere sahiptir. Su çiçeği hastalığına neden olan virüs aynı zamanda zona hastalığına da neden olmaktadır. Küçük yaşlarda su çiçeği hastalığı daha hafif semptomlarla atlatılabilirken ileri yaşlarda çok daha ciddi tabloda seyreder. Hatta hamilelik döneminde bebek ölümlerine neden olabilir.

Su Çiçeği Belirtileri Nelerdir?

Yaklaşık 10 ila 20 gün arasında kuluçka evresine sahip olan su çiçeği virüsü, cilt üzerinde içi su dolu kabarcık ve döküntülerle kendini belli eder. Su çiçeği başlangıcı ciltte hafif pembe lekelenmeler ile fark edilir. Ateş ve halsizlik çocuklarda su çiçeği belirtileri arasındadır. Hafif pembe lekelenmeler hastalığın ilerlemesi ile birlikte içi su dolu kırmızı kabarcıklara dönüşür. İştahsızlık, halsizlik, keyifsizlik ve burun akıntısı bebeklerde su çiçeği belirtileri arasında yer alır. İçi su dolu kabarcıklar, yaklaşık 12 ile 24 saat içerisinde kabuk bağlayarak dökülmeye başlar ve yerine yenileri gelir. Özellikle vücudun gövde bölümünde yüksek oranda görülen kabarcıklar kolda, saçların arasında ve yüzde nispeten daha azdır. Aşırı derecede kaşıntıya neden olan hastalıkta kabarcıkların patlatılması ciltte iz bırakır.

Su Çiçeği Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Genellikle okul öncesi çocuklarda görülen suçiçeği hastalığı, okul çağı çocuklarında da görülebilir. Bulaşıcı bir hastalık olduğundan dolayı okula giden çocukların bu hastalığı kapmamaları için arkadaşlarının kişisel eşyalarını kullanmamaları ve yakın temastan uzak durmaları gerekir.  Su çiçeğinin önlenmesi için su çiçeği aşısı yapılmalıdır. Su çiçeği aşısı bebek bir yaşını doldurduktan sonra yapılmalıdır. Herhangi bir yan etkisi bulunmayan aşı, bazı çocuklarda huysuzluk, keyifsizlik ve hafif ateşe neden olabilir. Su çiçeği aşısı ile ilgili en önemli noktalardan biri de aşı vurulduktan sonraki 6 haftalık dönemdir. Bu dönemde aspirin gibi salisilat içeren ilaçlar kullanılmamalıdır.

Su Çiçeği Tedavisi

Herhangi bir ilaç tedavisi gerektirmeden bol bol istirahat, bol su tüketme ve sağlıklı beslenme ile atlatılabilen su çiçeği hastalığı yaklaşık 7 gün sürer. Bu sürenin yaklaşık 3 günü yüksek ateşli bir evredir. Bu evrede doktor tarafından ateş düşürücü ilaçlar verilebilir. Ateşin düşürülmesini sağlamak için ılık su ile duş alınması önerilebilir.  Bu hastalıkla ilgili olarak en sık sorulan sorulardan biri de su çiçeği kaşıntısına ne iyi gelir sorusudur. Kaşıntıyı engellemek için doktor tarafından krem ve losyonlar verilebilir. İçi su dolu keseciklerin patlatılması enfeksiyon riskini arttıracağı için kaşıntıyı önleyici krem ve losyonların düzenli kullanılması önerilir.

Su çiçeği aşısı uygulanmaya başladığından beri özellikle Türkiye içerisinde görülen rahatsızlık oranları oldukça düşmüştür. Aşılı olan bireyler su çiçeği geçirseler dahi çok hafif bir şekilde atlatmaktadırlar. Su çiçeği en sık 5-10 yaşlarında, kış sonu ve ilkbahar aylarında görülür. Hastalık çok bulaşıcıdır.

Bulaşma yolu insandan insana, damlacık ve havayolu iledir. Virüs tükürük bezlerinde bulunur ve kuluçka süresi on üç ile yirmi iki gün arasındadır. Su çiçeği geçiren bir birey yada çocuk hastalık bulguları başlamadan iki gün evvel hastalığı başka kişilere bulaştırmaya başlar, bulaşma süresi yaralar kabuklanıncaya kadar devam etmektedir.

Su Çiçeği Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Su çiçeği genel olarak çocukluklarda görülen bulaşıcı bir rahatsızlıktır. Tamamen virüs olan bu rahatsızlığın erken yaşlarda görülmesi genel olarak kişilerin sağlıkları ve ileri ki yaşları adına daha faydalıdır. İleriki yaşlarda görülen su çiçeği kişiyi ölümcül derecede olumsuz etkileyebilir.

Hastalığın tipik belirtisi ise içi su dolu baloncuklar, kabarıklıklar, kızarıklıklar ve döküntülerdir. Döküntüler başlangıçta duru, daha sonra flu bir hâl alır. Döküntüler son derece kaşıntılıdır bununla beraber gövdeden başlayarak surat ve saçlı bölgelere yayılır. Bazı durumlarda ağız içinde de döküntü görülebilir. Su çiçeğinin tehlikeli olduğu durumlar ve kişiler ise şu şekildedir;

Yeni doğmuş ve daha ilk ayını doldurmamış bebekler için.
28 haftadan önce doğmuş olan bebekler için.
İki hafta yada daha uzun kortizon rehabilitasyonu alanlar için.
Kanser hastaları ve kanser atlatmış kişiler için.
Bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar için.
Hamilelik sürecinde olan kişiler için.

Su Çiçeği Nasıl Geçer?

Tendeki kaşıntıyı yok etmek ve mikrop kapmasını önlemek için kişilerin her gün banyo yapması önerilir. Banyo sırasında kesinlikle kese yapılmaz. Kişilerin su çiçeği geçirdiği dönemde tırnaklarının kısa olması ve kendilerini kaşımaması gerekmektedir. Aspirin ve benzeri kan sulandırıcı ilaçlar kullanılmamalıdır.

Su çiçeği geçiren çocuğu hamile bayanlardan, yeni doğmuş bebeklerden, bağışıklık sistemi güçsüz veya tam çalışmayan insanlardan ve kortizon kullananlardan uzak bir alanda tutmak gerekmektedir. Su çiçeği geçiren çocukları döküntüler kabuklanana kadar okula göndermemek gerekmektedir. Kişilerin aşağıdaki anormal durumları yaşaması durumunda ise mutlaka bir hekim tarafından profesyonel destek talep etmesi gerekmektedir;

Tende anormal kızarıklık ve şişlik.
Yiyecek tüketiminin azalması, yutkunma zorluğu veya nefes alamama.
Düzgün idrar yapamama, idrarda yanma ve ağız kuruluğu.
Aşırı halsizlik, yürümede güçlük.
Güçlü öksürük, hırıltı, soluk alamama ve tıkanıklık.
Şiddetli baş ağrıları, aşırı kusma veya mide bulantısı.
Ortalama dört günden fazla süren ateş.
Geçmeyen boyun ve sırt ağrısı.

Su Çiçeği Tedavisi Nasıl Yapılır?

Sağlıklı bireylerde ve çocuklarda su çiçeği için herhangi bir uygulama veya tedavi yöntemi bulunmaz. Hekiminiz ateş düşürücü veya kaşıntıyı rahatlatmak adına antihistaminik ilaçlar verebilir. Fakat genel olarak su çiçeği müdahale edilmeden, kendiliğinden geçen bir rahatsızlık türüdür.

Su çiçeğinin yol açabileceği hastalıklar açısından tehlike altında olan çocuklarda antiviral ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar döküntü ortaya çıktıktan ilk yirmi dört saat sonra verildiğinde hastalığın etkisi büyük bir oranda düşer ve çocuk rahatlar. Çocuklara veya yetişkin olan bireylere kesinlikle bu dönem içerisinde aspirin veya benzeri ilaçların verilmemesi gerekmektedir.

Kişiler bu dönemde sadece doktor tarafından tavsiye edilen krem, ağrı kesici veya ateş düşürücüleri uygulayabilir. Kişiler su çiçeğinden korunmak için her yıl aralık ayı içerisinde aşı olabilir. Bununla beraber daha önce su çiçeği geçiren kişilerin büyük bir oranı tekrar bu rahatsızlığı geçirmemektedir. Aşı önleyici olarak değil sadece koruma ve belirtileri düşürmek amacı ile uygulanmaktadır.