C-Reaktif Protein (CRP) Testi Nedir? Yüksek CRP Ne Anlama Gelir?, başlıklı yazımızda bu konunun tüm detaylarına değinmeye çalışacağız. C-reaktif protein (CRP) testi, kandaki C-reaktif protein seviyesini ölçer. Karaciğer, iltihaplanmaya yanıt olarak CRP'yi kan dolaşımına bırakır. Doktorlar, enfeksiyonlar ve belirli otoimmün hastalıklar gibi birkaç farklı inflamasyon nedenini teşhis etmeye ve izlemeye yardımcı olması amacıyla bu testi kullanır.
C-reaktif protein (CRP) testi, kanda karaciğer tarafından üretilen bir protein olan C-reaktif proteinin miktarını ölçer. Karaciğer, iltihaplanmaya cevap olarak CRP'yi kan dolaşımına iletir.
Vücut rahatsız edici bir ajanla (virüsler, bakteriler veya toksik kimyasallar gibi) karşılaştığında veya bir yaralanma meydana geldiğinde bağışıklık sistemini harekete geçirir. Bağışıklık sistemi ise ilk karşılıkları gönderir. Bunlar inflamatuar hücreler ve sitokinlerdir.
Bu hücreler, bakterileri ve diğer rahatsızlık yaratan ajanları tuzağa düşürmek için inflamatuar bir tepki başlatır veya yaralı dokuyu iyileştirmeye başlar. Sonuç; ağrı, şişlik, morarma veya kızarıklık olabilir ancak iltihaplanma, eklemler gibi görülemeyen vücut sistemlerini de etkiler.
Normalde kanda, düşük seviyelerde CRP bulunur. Orta ila ciddi düzeyde yüksek CRP seviyeleri, önemli bir enfeksiyonun veya başka bir inflamatuar durumun belirtisi olabilir.
Doktorlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli hastalıkları teşhis veya ekarte etmek için genelde bir C-reaktif protein (CRP) testi isterler:
Doktorlar ayrıca, iyileşme dönemlerinde enfeksiyon olup olmadığını kontrol etmek için ameliyat veya diğer invaziv prosedürlerden sonra hastaları izlemek amacıyla CRP testini kullanırlar.
CRP testi tek başına bir hastalığı veya iltihaplanmanın vücudun neresinde olduğunu teşhis edemez. Bu nedenle CRP testi sonuçları kişide iltihaplanma olduğunu gösteriyorsa, doktorlar genellikle ilave testler isterler.
Aşağıdakiler dahil olmak üzere ciddi bakteriyel enfeksiyon belirtileri varsa, doktor bir CRP testi isteyebilir:
Doktor, kişiye zaten bir enfeksiyon veya kronik inflamatuar bir durumun teşhisini koyduysa, tedaviyi izlemek için CRP testlerini kullanabilir.
CRP seviyeleri, vücuttaki iltihaplanma miktarına bağlı olarak artar ve azalır. CRP seviyeleri düşerse bu, iltihaplanma tedavisinin işe yaradığının bir işaretidir.
Doktor, bir CRP testine hazırlanmak için ne yapılması gerektiği konusunda hastayı bildirecektir ancak çoğu durumda, bu teste hazırlanmak için özel bir şey yapılması (testten önce aç kalmak gibi) gerekmez.
Bir kan testi için kan alımı sırasında aşağıdaki gibi bir yol izlenir:
Tüm prosedür genellikle beş dakikadan az sürer.
Bir sağlık uzmanı kan örneğini aldıktan sonra test için bir laboratuvara gönderir. Test sonuçları geldiğinde doktor, sonuçları hastayla paylaşacaktır.
Kan testleri, tıbbi test ve taramanın çok yaygın ve önemli bir parçasıdır. Bir kan testi yaptırmanın çok az riski vardır. Kan alınan yerde hafif bir hassasiyet veya morluk olabilir ancak bu genellikle hızlı bir şekilde düzelir.
Çoğu durumda CRP test sonuçları bir veya iki gün içinde alınır ancak kimi zaman bu süre biraz daha uzayabilir.
CRP testi sonuçları da dahil olmak üzere kan testi sonuçlar genellikle aşağıdaki bilgileri sağlar:
Laboratuvarların normal C-reaktif protein (CRP) seviyeleri için farklı referans aralıkları vardır. Kan testi sonuçları alındığında, raporda o laboratuvarın normal CRP aralığının ne olduğunu gösteren bilgiler olacaktır.
Genel olarak normal CRP seviyesi desilitrede (mg/dL) 0,9 miligramdan azdır.
Birçok faktör CRP seviyesini etkileyebilir. Az miktarda bir CRP seviyesi yükselmesi, aşağıdaki koşullar veya durumlardan kaynaklanabilir:
Kadınlar ve yaşlı insanlar doğal olarak daha yüksek CRP seviyelerine sahiptir. Sonuçlar hakkında herhangi bir sorusu olan kişiler, bunları bir sağlık uzmanına danışmalıdırlar.
CRP seviyesi orta ila ciddi derecede yüksekse, bu muhtemelen bir tür iltihaplanmanın olduğu anlamına gelir ancak CRP testi, iltihaplanmanın nedenini veya vücudun neresinde olduğunu gösteremez. Bu nedenle kan testi sonucu yüksek bir CRP seviyesi gösteriyorsa, doktor muhtemelen ek testler isteyecektir.
CRP seviyesinin ne kadar yüksek olduğu farklı anlamlara gelebilir.
Orta yükseklik: Desilitre başına 1,0 ila 10,0 miligram (mg/dL) arasındaki bir CRP testi sonucu, genellikle orta derecede yüksek bir seviye olarak kabul edilir. Bu sonuç, aşağıdakilerden herhangi birini gösterebilir:
Belirgin yükseklik: 10 mg/dL'nin üzerindeki bir CRP testi sonucu genellikle belirgin bir yükselme olarak kabul edilir. Bu sonuç, aşağıdakilerden herhangi birini gösterebilir:
Şiddetli yükseklik: 50 mg/dL'nin üzerindeki bir CRP testi sonucu genellikle şiddetli yükselme olarak kabul edilir. 50 mg/L'nin üzerindeki sonuçların yaklaşık %90'ı akut bakteriyel enfeksiyonlarla ilişkilidir.
Normal CRP seviyesi genellikle 0,9 mg/dL'nin altı olarak kabul edildiği için normal CRP seviyesinin altı ya da düşük CRP seviyesi diye bir şey yoktur.
Daha önce yüksek bir CRP sonucu olan ve şimdi daha düşük bir CRP sonucu alan bir kişi için bu durum muhtemelen, iltihaplanmanızın azaldığı ve/veya iltihaplanma ile ilgili tedavinin işe yaradığı anlamına gelir.
CRP test sonuçları yüksek CRP seviyelerine sahip olunduğunu gösteriyorsa bu, özellikle de seviyeler çok az yükselmişse, mutlaka tedavi gerektiren bir tıbbi durum olduğu anlamına gelmez. Sigara içmek, geçirilen bir yaralanma ve belirli sağlık koşulları gibi çeşitli faktörler CRP seviyesini yükseltebilir. Ayrıca testin toplanmasında, taşınmasında veya işlenmesinde de bir hata olmuş olabilir.
Anormal bir sonucu olanların sonuçlarını doktor değerlendirip hastayla görüşecektir. Doktor, anormal CRP seviyesinin nedenini belirlemek için ek testler isteyebilir.
Anormal bir test sonucu görmek kişi için stresli olabilir. Yüksek bir CRP düzeyine sahip olmak mutlaka tıbbi bir rahatsızlığın var olduğu ve tedaviye ihtiyaç duyulduğu anlamına gelmez. 20 sağlıklı insandan yaklaşık 1'i normal aralığın dışında sonuçlara sahiptir. Anormal seviyenin nedenini belirlemek için daha fazla test yapılmasının gerekip gerekmediğini doktor değerlendirecek ve bunu hastaya açıklayacaktır.
CRP (C-reaktif protein) karaciğer üretilmekte olan bir protein çeşididir. Bedenimiz enfeksiyon, tümör, travma gibi olaylara karşı karışık bir cevap verir. Serum CRP konsantrasyonu durumunun çoğalması, beden sıcaklığının artması ve akyuvar sayısının çoğalması cevabın bir parçası haline gelir. Bu fizyolojik cevap enfeksiyona ya da enflamasyona yol açan etkeni ortadan kaldırmaya, doku zararını düşürmeye ve bedenin tamir işlevini harekete geçirmeye yönelik olmaktadır. Sağlığı yerinde olan bireylerde serum CRP yoğunlaşma seviyesi oldukça azdır. Burada bahsedilen yanıtın başlaması ile beraber serum yoğunlaşma oranı hızlı bir şekilde yükselerek 1 gün içinde bin kata kadar yükselebilir. CRP yükselişine yol açan etken yok olduğu zaman serumdaki CRP oranı saat içinde azalarak tekrardan olağan düzeylere düşer. Kalp damar rahatsızlıkları öncelikli olmak üzere enflamatuvar ve enfeksiyöz rahatsızlıkların teşhis edilmesinde ve tedaviye verilen cevabın izlenmesinde CRP testi bir parametredir.
CRP kolay bir kan testi olarak tanımlanabilir. Bedenimizdeki belirli bir toplardamardan alınmakta olan örnek ile uygulanır. Özel bir hazırlık gerektirmez, günün herhangi bir saatinde, aç veya tok değişmeksizin alınabilir. Ancak eş zamanlı bakılan testlerin bazıları açlık gerektirdiğinden dolayı, genel olarak açken ölçülmektedir. Kullanılan bazı ilaçlar CRP düzeyinde değişim oluşturabileceğinden dolayı, uzmana kullandığınız ilaçlar ile ilgili bilgi vermeniz oldukça önemlidir.
Yeni doğan bebeklerde düşük olur fakat birkaç günün ardından artarak erişkin seviyelerine ulaşır. Sağlıklı kişilerde serum CRP seviyesi ortalama olarak mg/L’dir. Yaşlanma ile beraber CRP’nin ortalama seviyesi mg/L’ye yükselebilir. Sağlıklı kişilerin %90’ında CRP oranı mg/L’den düşüktür. 3 mg/L’den yüksek CRP oranlarının normal kabul edilmediği, belirgin rahatsızlık tablosu mevcut olmasa bile altta yatmakta olan bir rahatsızlık olduğu düşünülmektedir. Bazı laboratuvarlar CRP konsantrasyonunu mg/dL türünden vermektedir. Böylece sonuç mg/L’nin 1/10’u türünde değerlendirilebilir.
Yüksek C-reaktif protein oranının semptomları, duruma ve ağırlığına bağlı şekilde değişiklik gösterir. CRP yüksekliği belirtileri şu şekildedir;
Akut enfeksiyon belirtileri ise; beden ısısının aşırı yükselmesi, kalp atış hızının yoğun hızlanma atakları, yoğun terleme, devamlı şekilde kusma durumu, soluk almada problem çekme, kurdeşen, ağız, dudak ve deride kuruluk, hafıza kaybı görülebilmektedir.
C-reaktif protein, sağlığı yerinde olan kişilerde düşük oranlarda ilerler ve bu durum da kalp hastalıkları ve inme tehlikesinin düşük olması anlamına gelmektedir. Kanda olan yüksek C-reaktif protein düzeyini azaltmanın yöntemleri şöyledir;
CRP testi uygulanarak kanda olan iltihap değeri ölçülür. Türlü enfeksiyonlar, kanser, bağışıklık sistemi ve kalp rahatsızlıkları gibi pek çok sebepten dolayı bedendeki iltihap seviyesi yümonash.pw testi rahatsızlıkların teşhis edilmesine katkı sağlayan bir monash.pw seviyesinin yüksek olması bedende enflamasyon ya da enfeksiyon varlığına, inme ya da kalp krizi tehlikesine, yakın zamanda yaşanmış bir kalp krizine, doku kaybına ya da tümör varlığına işaret etmektedir.
CRP testi ile kanda oluşan iltihap ölçülür. Türlü enfeksiyon, virüs, kalp rahatsızlıkları gibi pek çok problemden dolayı bedendeki iltihap düzeyi artar. CRP testi rahatsızlıkların teşhisi için önemli bir testtir.
Çalışmalar esnasında, stres, yara alma ve enfeksiyon sebebiyle kanda fazla miktarda medyana gelen C-reaktif protein (CRP) düzeyindeki farklılığa bakılmıştır. Çalışmaya katılan her 5 bireyden birinde, kalp rahatsızlığına bağlı CRP oranının 1 litrede 3 miligram olması gerekli olandan daha fazla olduğu tespit edilmiştir.
CRP yüksekliği, kendi kendine belirli bir semptoma yol açmamaktadır. Ancak hasta kişilerde CRP oranının yüksek olmasını tetikleyen enfeksiyon rahatsızlığı, inflamatuar hastalıklar, kanser gibi sağlık problemlerinden kaynaklı belirtiler gelişim gösterebilmektedir.
Güncelleme Tarihi: 06 Ocak
Yayınlama Tarihi: 30 Aralık
Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU
Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.
1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları
Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:
Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:
İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.
2. Kişisel Verilerin Aktarılması
Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.
3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi
Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;
Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız
Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;
Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.
5. Veri Güvenliği
Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.
6. Şikayet ve İletişim
Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “monash.pw” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;
Kanun kapsamındaki taleplerinizi, monash.pw web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.