Görme Engellilerin Hayatını Kolaylaştıran Teknolojiler
Üniversiteliler görme engellilerin hayatını kolaylaştırmak için yazılım geliştirdi
GAZİANTEP (AA) - OKAN COŞKUN - Gaziantep Üniversitesi öğrencileri, geliştirdikleri "Göz" isimli yapay zeka yazılımıyla görme engellilerin hayatını sesli komutlarla kolaylaştırmayı hedefliyor.
Elektrik ve Elektronik Mühendisliği ile Havacılık ve Uzay Mühendisliği bölümlerinde eğitim gören 3 öğrenci, kaldıkları yurttaki görme engelli arkadaşlarının yaşadığı zorluklardan etkilenerek yazılım geliştirmeye karar verdi.
Yaptıkları çalışmalar sonucu yapay zeka yazılımını hazırlayan gençler, üretmeyi planladıkları "akıllı gözlük" veya yaka kamerası yardımıyla görme engellilere çevredeki engelleri anlık olarak sesli iletmeyi amaçlıyor.
Gençler, yapay zeka yazılımına sahip mobil uygulamayı kullanıma sunmak için bazı firmalarla görüşüyor. Uygulama, internet platformlarına yüklendiğinde cep telefonlarına indirilebilecek.
Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü 2. sınıf öğrencisi Mustafa Seçilmiş, AA muhabirine, projeyi 1,5 yılda geliştirdiklerini söyledi.
Bir süre sonra İnovamTİM İnovasyon Yarışması'na katıldıklarını belirten Seçilmiş, bu yarışmada üçüncü olduklarını ifade etti.
Yarışmada ödüllerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu'ndan aldıklarını anlatan Seçilmiş, "Projemizde sağlıkta yapay zeka kullanarak görme engelli bireylerin kullanabileceği bir mobil uygulama geliştirdik. Görme engelliler bu uygulamayı kullanarak anlık nesne takibini sürdürerek kulaklık yoluyla öğrenecek. Aynı zamanda konum desteği sunuyoruz. Ailesiyle görme engelli birey arasındaki konum bilinebilecek." diye konuştu.
- "Uygulamamız görme engellilere göz olacak"
Bireyin bulunduğu lokasyonu ailesi ve yakınlarıyla anlık paylaşan uygulamanın güncel olarak yapıldığını aktaran Seçilmiş, şöyle devam etti:
"Bu uygulamayı kamera yoluyla kullanmayı hedefledik. Gözlükteki bir kamera veya yaka kamerası olabilir. İlerleyen süreçte imkan olursa kamerasız bir şekilde ışınları kullanarak geliştirmeyi düşünüyoruz. Bu uygulama canlı kayıt yapmıyor, yani kimsenin kaydı alınmıyor. Görme engelli birey bir arabayı görünce uygulama hemen nesneyi algılıyor ve 'araba var' diyor. Uygulama bir kişiyi kez görünce bu insanı tanımlıyor, o insanı hangi isimle tanıyorsa o isimle sesleniyor. Uygulamamız görme engellilere göz olmayı hedefliyor. Birey bu ürünü kullanırken pek çok engeli ortadan kaldıracak. Trafik ışıklarını fark edebilecek, sesli olarak iletecek. Görme engelli bireyler insanları tanıyamıyor. Uygulama aynı insanı birden fazla gördüğünde o insanı tanımlayacak ve isim yoluyla aktaracak."
- "Vicdani bir sorumluluk hissettik"
Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü 3. sınıf öğrencisi İbrahim Çeri de uygulamayı Mustafa Seçilmiş ve Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü öğrencisi Hazar Taylan Yılmaz ile geliştirdiklerini, Yılmaz'ın daha sonra İstanbul'daki bir üniversitenin Bilgisayar Mühendisliği Bölümü'ne geçiş yaptığını söyledi.
Çeri, uygulamayı kullanmanın hiçbir zorluğu olmadığına işaret ederek şunları kaydetti:
"Projemizin çıkma aşaması bir yurtta gerçekleşti. Görme engelli bir arkadaşımızın yaşadığı zorlukları ve yaşadığı engelleri görünce vicdani bir sorumluluk hissettik. Görüntü işlemedeki yapay zekayı kullanarak anlık sesle aktaran bir uygulama yaptık. Arkadaşlarımızla yarışmaya başvurduk. Engelli bireylerin günlük karşılaştığı engelleri, yani ağaç, araba, çukur, evleri görüp anında aktarılıyor ses olarak. Biz bastonu ortadan kaldırmayı hedefliyoruz. Aslında bastona da bu kamerayı yerleştirip uygulamayı kullanabiliriz. Büyük veri setlerini kullanıyoruz ve bunlar halihazırda var."
- "Gençlerimize her türlü desteği vermeye hazırız"
Gaziantep Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Recep Yumrutaş ise öğrencilerin faydalı bir uygulama ortaya koyduğuna dikkati çekti.
Görme engelli bireyler için güzel bir uygulama olduğunu dile getiren Yumrutaş, "Yapay zeka teknolojisini kullanarak uygulama yapıyorlar. Bir insanla birden fazla kez karşılaşınca o insanın kim olduğunu algılayacak ve görme engellinin kulağına aktaracak. Karşınızdan 'şu geliyor' diye bilgi verecek. Bu projeler önemli. Bunların hayata geçmesi çok önemli. Projeyi çok önemsiyorum. Proje yapmak isteyen gençlerimize her türlü desteği vermeye hazırız." dedi.
Anadolu Ajansı, DHA, İHA tarafından geçilen tüm Gaziantep haberleri, bu bölümde seafoodplus.info editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi olmadan otomatik olarak ajans kanallarından geldiği şekliyle yer almaktadır. Gaziantep Haberleri alanında yer alan haberlerin hepsinin hukuki muhatabı haberi geçen ajanslardır.
G&#;rme engellilerin hayatını kolaylaştıran teknolojiler
Türk Telekom’un görme engelliler için geliştirdiği sesli uyarı sistemi EyeSense, nesneleri tanıyabilen bir uygulama. Kullanıcı, etrafındaki objeleri ve renkleri bu uygulama üzerinden sesle duyabiliyor.
Telefonu bir renge tutan kullanıcı o rengin ne olduğunu duyarken, bunu yapmak için telefonun kamerasını kullanmak yeterli oluyor.
Görme engellilere özel akıllı saat
Kullanımı gün geçtikçe artan akıllı saatler, engellilerin de hayatlarını kolaylaştırıyor. Dot isimli bu özel saat, görme engellilerin iletişimlerini sürdürmesini sağlıyor.
Engelli bireyler, bu saat üzerinden mesajlarına erişebilirken aynı zamanda tweet atabiliyor, e-postalarını okuyup mesaj yazabiliyor.
Talking Money Identifier
Görme engellilerin aktif ve bağımsız yaşamlarını desteklemek için tasarlandı. Cihaz taşınabilir ve güvenilir yapıda. Ayrıca kullanımı da kolay. Kağıt para biriminin değerini 1 ila dolar arasında tanımlayan cihaz, konuşarak görme engelli bireyin elindeki paranın değerini bilmesini sağlar.
Microsoft, yapay zekâ ve bulut teknolojilerini kullanarak görme engellilerin gündelik hayatını kolaylaştıran Seeing AI uygulamasının Türkçe sürümünü geçtiğimiz aylarda kullanıma sundu. Uygulama, iOS kullanıcıları tarafından ücretsiz olarak yüklenebiliyor. Yapay zekâ üzerinden görsel tanıma ve betimleme teknolojisiyle çalışan Seeing AI uygulamasını kullanan görme engelliler; çevrelerindeki tüm görsel öğeleri ses yoluyla algılayabiliyor; metin okuyabiliyor, alışverişlerini daha kolay bir şekilde yapabiliyor.
GPS Cihazları
Görme engelli bireyler için, bilgi ve yönlendirme sağlamak için “konuşan” çeşitli cihazlar da mevcut. Bunlardan biri artık engelli olmayan bireylerin de elinden düşmeyen GPS’ler. GPS cihazları, hepimize olduğu gibi görme engelli bireylere aradıkları yerleri bulması ve dışarda gezinmesi için yardımcı olabilir.
Ekran Okuyucular
görme engelli bireylerin telefon ve internet kullanımlarını sağlamak için yardımcı olacak en gelişmiş teknoloji ekran okuyuculardır. Ekran okuyucu, en basit tanımıyla ekrandaki metni sese dönüştüren bir yazılım programıdır. Hatta yalnızca metinlerle sınırlı kalmaz, alternatif olarak yazı içermesi durumunda metin içinde bulunan grafik öğelerini de seslendirir. Ne yazık ki, Internet Explorer ve Safari gibi büyük internet tarayıcıları erişilebilir olsa da birçok internet sitesi ekran okuma yazılımı kullanan kişiler tarafından erişilemeyecek şekilde tasarlanıyor.