Sezeryan Sonrasi Dikis Bakimi

Dr. Kağan Kocatepe'nin youtube kanalında hazırladığı video içeriğinin transkripsiyonu (video sayfanın en aşağılarında)

Sezaryen dikişleri iyileşince ne kadar iz ve nedbe kalır? Flaster çıkarılırken acır mı?

Sezaryen dikiş yerlerinin altta anlatılacak nedenlerle nispeten fazla ve kalın iz kalmış bir örneğinin ameliyat sonrası görünümü, çok büyük çoğunluğunda iz oldukça incedir aslında.

Sezaryenle doğum yaptıktan sonra bizim diktiğimiz ve dışarıdan görülen o kısmı, aslında içeride daha çok miktarda dikiş var.

• İlk önce, bebek doğduktan sonra sezaryenle rahimi bir dikiyoruz. Ondan sonra rahimin dış tabakası var onu bazı doktorlar dikiyor bazıları dikmiyor.
• Ondan sonra karın zarının dış tabakası var. Onu bazı doktorlar dikiyor bazıları dikmiyor.
• Mutlaka dikilen ve dikmemiz gereken tabaka kas kılıfı tabakası, fasya adını verdiğimiz tabaka.
• Sonra cilt altı geliyor. Cilt altını bazı doktorlar dikiyor bazıları dikmiyor.
• Cildi de kendiliğinden eriyen dikiş materyalleri ile, %99 böyle artık günümüzde.

Eskiden materyaller daha farklıydı. Kedi bağırsağı denen katgüt denen bir madde vardı. Mesela bu çok reaksiyon yaratıyordu. O yüzden iyileşmesi biraz daha gecikiyordu. Ama günümüzde artık dokuya tahriş yaratma olasılığı son derece az olan dikiş materyalleri, kaliteli dikiş materyalleri kullanıyor her yerde artık hemen hemen.

Çünkü erişmesi çok kolay artık bu dikiş materyallerine.

Sezaryende cilt kesisi %99 anne adayında artık anne diyelim nasıl oluyor? Böyle yatay oluyor. Buna biz Pfannenstiel insizyon adı veriyoruz. Genelde pubis kemiği adını verdiğimiz bu dışarıdan elle hissedebildiğiniz kemiğin iki parmak üstünden yanlara doğru açıyoruz böyle.

Çok acilen sezaryen gerektiren durumlarda veya işte plasenta previanın çok ileri şekilleri olan durumlarda bazen, içeriye daha kolay, içeriyi yani rahim, rahimi daha kolay manipüle etmek için, çünkü bazen alan çok geniş olması gerekiyor. Bu şekilde kesiyoruz. Buna dikey kesi adı veriliyor.

Bunun avantajı hem daha hızlı girilebilmesi hem de içeride sonuçta Pfannenstiel insizyonu dediğimiz o yatay keside çok kısıtlı bir alandan bebeği çıkartıyoruz. Burada daha geniş bir alana sahibiz ama %99 Pfannenstiel insizyonu.

Bu bir anlamda teyelleme şeklinde, yani dışarıdan görülmeyecek cilt altı dikişler şeklinde yapılıyor. Eskiden tek tek dikiş atılıyordu ama artık teyelleme bildiğiniz teyelleme. Böyle alttan o şekilde dikiyoruz.

Sağda ve bazen solda bazen de iki tarafta o dikişlerin uçları görülebilir. Böyle ilk başladığınız yerlerin uçları ama onları da genelde içeriye gömüyoruz. Dışarıdan görülen sadece bir ince çizgi.

Sonra iyileşme süreci başladıktan sonra ne oluyor? Genelde bu tabakayı 1. gün tekrar gözden geçiriyoruz herhangi bir sorun var mı yok mu diye genelde çıkmıyor bir sorun.

Bu esnada pansuman yapıyoruz veya yapmıyoruz. Sonuçta pansuman yapılmasa da orası steril bir bölge zaten. Yani mikroplardan arınmış bir bölge daha doğrusu. Steril demek tam doğru olmaz.

Ondan sonra su geçirmez flaster ile kapatıyoruz veya su geçirmez bir tabaka oluşturacak olan bir sprey sıkıyoruz oraya. Her halükarda kısa zamanda anne, yeni anne artık banyo yapabilir hale gelir dikişleri henüz daha tam olarak iyileşmemiş olsa bile, su ile temas etmesini engelleyecek tabaka olduğu için.

Bu da işte 2. günde, 3. günde bazen evine gittiği zaman kendisi daha rahat ettiği için o zaman gerçekleşiyor.

Sonra bir hafta içerisi süreçte anne adaylarının bir kısmı şundan yakınıyorlar. Diyorlar ki sağ tarafım çok ağrıyor. Yani diğer taraflarda bir şey yok ama sağ tarafında özellikle çok ağrıyor. Bunun nedeni de dikişlerin bir anlamda öyle anlatayım bütün hepsinin birleştiği ve de en çok gerginliğe maruz kaldığı bölge olduğu için genelde sağ tarafta bazen sol tarafta bazen her iki tarafta öyle gerginlik şeklinde ağrı olabiliyor. Bu da tamamen normal.

Bu süre zarfında 1 hafta sonra doktor kontrolüne gidildiğinde aslında 3. günden itibaren su geçirmez flasteri kendiniz çıkartabilirsiniz artık çünkü kaynamış oluyor diyelim dikişler. Ama genelde 1 hafta sonra kontrolde doktor tarafından çıkartılıyor.

Annelerin en korktuğu şey aslında bu nedense enteresan bir şekilde, sezaryenden bile korkmuyorlar, ama o flaster çıkartılırken acaba bir şey olacak mı diye korkuluyor ama biz onu yavaş böyle çıkartıyoruz.

Bazen o su geçirmez flaster cilde çok aşırı tahriş yaptığı için tam böyle yapıştığı kenarlarda böyle bazen su kabarcığı da içeren lezyonlara sebebiyet verebiliyor. Bu da çok ağrılı olabiliyor.

Yani benim iki taraflı ağrım var dediği zaman, flasteri kaldırıp baktığımız zaman bir kısmında öyle kızarıklık artı su içeren baloncuklar da dahil olmak üzere ciddi tahrişler gördüğümüz oluyor. O zaman ne yapıyoruz? Onu çıkartıyoruz. Bu sefer su geçirmez sprey sıkıyoruz diyelim.

Sonra dikişler iyileşmeye devam ediyor. Nihai olarak genelde 40 çıktıktan sonra en son şekline ulaşmış oluyor ve anne adayları, anneler diyelim pardon, birbirleriyle karşılaştırıyorlar.

Diyorlar ki:

• benimkisi daha küçük benimkisi daha büyük.
• Seninkisi yana doğru biraz daha gitmiş benimkisi yana doğru gitmemiş.
• Benimkisi tam ortada seninkisi biraz diğer tarafa doğru kaymış.
• Benimkisi incecik seninkisi kalın, böyle bazen hakikaten keloid dediğimiz doku oluştuğu zaman 1 santimetre kadar kalınlıkta bile bir iz kalabiliyor.

Ama çoğu annede bikini izi dediğimiz bikininin alt kısmında kalan bikininin yani bikini tarafından örtülmüş olan kısmında (bazen yukarıya gelebiliyor) bir dikiş izi kalıyor. Kimilerinde daha kalın oluyor. Bu kullanılan dikiş materyaline de bağlı olabileceği gibi yapılan işlemin doktor tarafından yapılmasına bağlı, yani doktor faktörü olabileceği gibi genelde genetik faktör.

Ama genetik faktör derken annesi öyle olmayabilir. Kendisinde öyle olabilir. Genetik faktör kendine özgü bir genetik faktör de olabilir. Yani nedbe dokusu daha kalın olabiliyor.

Ne yapılabilir?

Bunlar için çeşitli kremler var. Bu kremler bazen 1. haftada başlanabiliyor. O skar dokusu dediğimiz nedbe dokusu dediğimiz dokuyu incelttiği için uzun vadeli kullanılıyor, doktorunuza bunu danışıp başlayabilirsiniz.

Onun dışında sezaryen cilt insizyon ile ilgili söyleyecek çok fazla bir şey yok.

Bazen böyle ilk günlerde o çizginin altında ve üstünde bazen mor alanlar olabiliyor. O da tamamen normal. Cilt altında birazcık, minimal kan birikmesine bağlı olarak.

Ama tabii ki çok çeşitli sorunlar da olabilir. Bu videonun konusu bu değil. Normal iyileşmekte olan bir sezaryen dikişi nediri burada anlatmaya çalıştım.

Sezaryen Dikişleri İle İlgili Ek Bilgiler:

İLGİLİ KONULAR:

Video: Sezaryen dikişinde kalın veya ince iz kalması neye bağlıdır, dikişler nasıl iyileşir, ağrı olur mu?

Do&#;um sonras&#; lohusal&#;k sürecini sa&#;l&#;kl&#; ve konforlu &#;ekilde atlatmak isteyen annelerin en s&#;k ara&#;t&#;rd&#;&#;&#; konular aras&#;nda do&#;um &#;ekline ba&#;l&#; iyile&#;me süreci yer al&#;yor. Bu dönemi rahatl&#;kla atlat&#;p bebe&#;i ile ilgilenmek ve geli&#;imine destek olmak isteyen anneler sezaryen do&#;um sonras&#; yaran&#;n bak&#;m&#; konusunda da oldukça titiz davran&#;yor. Memorial Diyarbak&#;r Hastanesi Kad&#;n Sa&#;l&#;&#;&#; ve Do&#;um Bölümü Op. Dr. Gamze Ak&#;n Evsen sezaryen yaras&#;na dair merak edilenleri detayl&#;ca anlatt&#;.

Sezaryen yaras&#; bak&#;m&#; nas&#;l olmal&#;d&#;r?

Sezaryen do&#;um, bebe&#;in ve bebe&#;e ait olan eklerin (suyu, plasentas&#;, kordonlar&#;) alt kar&#;n bölgesine yap&#;lan yakla&#;&#;k 10 cm’ lik bir kesi kullan&#;larak ç&#;kar&#;lmas&#;d&#;r. Bu esnada aç&#;lan kesiye sezaryen kesisi denilmektedir. Kesi ile aç&#;lan yer sadece d&#;&#;tan görünen deriye ait yap&#;lar olmamakla beraber 7 doku katman&#; mevcuttur. Bu katmanlar tek tek kapat&#;larak i&#;lem tamamlanmakta ancak d&#;&#; ortamla temas eden k&#;sm&#;n cilt olmas&#;ndan ötürü bak&#;m&#; yap&#;lmas&#; gereken k&#;s&#;md&#;r. Genelde günümüzde cilt subkutan olarak kapat&#;l&#;r yani iç k&#;s&#;mdan diki&#;le birle&#;tirilerek d&#;&#;tan görünmemesi sa&#;lan&#;r. Bu diki&#;ler genellikle ameliyat sonras&#; al&#;nmaz. Belli bir süre sonra doku içerisinde eriyip kaybolabilen malzemelerden üretilmi&#; diki&#;ler kullan&#;l&#;r. Bazen hekim tercihine göre sonradan ç&#;kar&#;labilen erimeyen diki&#;ler de kullanabilir. Günümüzde doku içerisinde uygulanan yap&#;&#;t&#;rma materyalleri ile de kapatma yap&#;lmaktad&#;r. Ameliyat sonras&#; diki&#; i&#;lemi bittikten sonra bu alan antiseptik solüsyonlar ile temizlenip steril bir gazl&#; bez ile kapat&#;l&#;r. Genellikle saat sonra aç&#;l&#;p yara aç&#;k b&#;rak&#;l&#;r. Özel durumlarda üzeri tekrar kapat&#;labilir.

• Aç&#;ld&#;ktan sonra tekrar üzeri antiseptik solüsyonla temizlenip kuruduktan sonra derinin nefes almas&#;n&#; engellemeyen k&#;smen su geçirmeyen koruyucu spreyler ile desteklenebilir. Sonras&#;nda yara aç&#;k b&#;rak&#;lacaksa ki ço&#;unlukla bunu tercih ederiz, koruyucu sprey s&#;k&#;ld&#;ysa kabuklan&#;p soyulma gerçekle&#;meden tekrar sprey ya da antiseptik solüsyon uygulanmas&#;na gerek yoktur. Yaran&#;n temiz ve kuru tutulmas&#; önemli.
• Özellikle emzirme döneminde östrojen hormonunun az olmas&#;na ba&#;l&#; a&#;&#;r&#; terleme olabilece&#;inden yaran&#;n &#;slak kalmamas&#; için mutlaka pamuklu iç çama&#;&#;r&#; ve k&#;yafetler tercih edilmelidir.  
• Göbek seviyesine kadar kapatan sentetik hasta bezleri mümkün oldu&#;unca kullan&#;lmamal&#;d&#;r.
• Su geçirmeyen spreyler veya bantlar kullan&#;larak operasyon sonras&#; hastan&#;n ilk bak&#;m&#; bittikten sonra 3. günde hasta ayakta du&#; alabilir.

Diki&#; yerlerinin takibi nas&#;l olmal&#;d&#;r?

Sezaryen diki&#; yeri düz bir çizgi &#;eklinde görülmelidir. Yara yerinin kapat&#;lmas&#; baz&#; durumlar&#;n fark edilmesini zorla&#;t&#;rabilmektedir. Yara yerinde k&#;zar&#;kl&#;k, s&#;cakl&#;k, a&#;r&#;l&#; &#;i&#;lik ve ak&#;nt&#; olmamas&#; gerekir. Yara yerinin ilk 6 hafta temiz ve kuru oldu&#;undan emin olunmal&#;d&#;r. Ancak genelde diki&#; yerlerinde enfeksiyonlar gün aras&#; görülmektedir. Özellikle kar&#;n çevresi geni&#; ya da obez hastalar için diki&#; yeri takibi oldukça önemlidir. Göbe&#;in diki&#; yerine do&#;ru sarkmas&#;ndan dolay&#; yara yeri &#;slak kal&#;p enfeksiyon olu&#;abilmektedir. Yine ek sistemik hastal&#;&#;&#; olan hastalarda da ( &#;eker hastal&#;&#;&#;, ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sistemi bozukluklar&#; vb.) enfeksiyon olu&#;ma riski fazla oldu&#;undan yara yeri s&#;k aral&#;klarla takip edilip erken dönemde önlem al&#;nmal&#;d&#;r.

Diki&#; yerlerinde özellikle kenarlarda a&#;r&#; ve di&#;er k&#;s&#;mlarda hissizlik olmas&#; da normal bir durum olarak kabul edilir. Kesi yap&#;l&#;rken gözle görünmeyen sinirler kesildi&#;inden bu bölgede uzun süre hissizlik ya da uyu&#;ukluk tarif edilebilir. Yara iyile&#;tikten sonra masaj yap&#;larak dola&#;&#;m artt&#;r&#;l&#;p sinir yenilenmesi h&#;zland&#;r&#;labilir.

Diki&#; yerinde sertlik ne anlama gelir? Normal midir?

Diki&#; yerinde sertli&#;i endurasyon olarak adland&#;r&#;l&#;r. Ço&#;u zaman diki&#; at&#;lan yerdeki doku ödeminden kaynaklanmaktad&#;r. Genelde çok geni&#; olmay&#;p a&#;r&#; yapmaz. Beraberinde ak&#;nt&#; ve k&#;zar&#;kl&#;k varsa ya da büyük çaplara ula&#;&#;yorsa, enfeksiyon, cilt alt&#; ya da di&#;er dokulardan kaynaklanan apse gibi ciddi durumlar olabilece&#;inden mutlaka doktor taraf&#;ndan de&#;erlendirilmelidir.

Sezaryen diki&#;i neden ka&#;&#;n&#;r?

Sezaryen kesisi yap&#;l&#;nca vücutta pek çok sistem aktive olur. D&#;&#; ortamdan iç ortama mikroorganizmalar için bir giri&#; yolu aç&#;l&#;r ve vücut bunu önlemek ister. Bu, vücudun temiz yara iyile&#;mesi için gösterdi&#;i bir çabad&#;r. Bu esnada pek çok madde salg&#;lan&#;r. Bunlardan biri de histamin ad&#; verilen ayn&#; zamanda alerjik reaksiyonlarda da rol alan maddedir. Histamin doku iyile&#;mesine katk&#;da bulunurken yap&#;s&#; gere&#;i ka&#;&#;nt&#;ya da sebep olabilir. Yeni dokunun henüz sa&#;laml&#;&#;&#;n&#;n gerçekle&#;medi&#;i bu ilk dönemlerde mümkün oldu&#;unca yara ka&#;&#;nmamal&#;d&#;r.

Diki&#; izi ne kadar sürede iyile&#;ir?

Sezaryen diki&#;lerinin iyile&#;mesi saat içinde epitelizasyonun tamamlanmas&#; yani d&#;&#; dokunun birle&#;ip d&#;&#; ortamla ili&#;kinin büyük ölçüde kesilmesi ile ba&#;lar. D&#;&#; derinin birle&#;mesi tamamland&#;&#;&#;ndan bu süre sonras&#;nda du&#; al&#;nmas&#;na izin verilir.  Ortalama 1 haftada d&#;&#; diki&#;ler eriyip veya al&#;n&#;p iyile&#;me büyük ölçüde sa&#;lansa da cildin elastikiyetini ve yap&#;s&#;n&#; büyük ölçüde kazanmas&#; olarak adland&#;r&#;lan tamamen iyile&#;me ortalama 6 haftay&#; bulmaktad&#;r. Diki&#; izinin normal cilt rengine yakla&#;mas&#; ya da fark edilmeyecek hale gelmesi ise bazen 1 veya 2 y&#;l da sürebilmektedir.

Diki&#; izinin olabildi&#;ince az kalmas&#; için ne yap&#;labilir?

Öncelikle her diki&#;te iyi ya da kötü mutlaka bir iz kalmaktad&#;r. Sezaryen yara bak&#;m&#; çok önemlidir. Yara bak&#;m&#; ne kadar dikkatli yap&#;l&#;rsa doku o kadar sa&#;l&#;kl&#; iyile&#;mekte ve iz daha az olu&#;maktad&#;r. Yara bak&#;m&#; için fiziksel önlemler d&#;&#;&#;nda beslenme, uyku gibi di&#;er etkenlere de dikkat edilmelidir. Diki&#; yöntemi olarak ‘’estetik diki&#;’’ olarak adland&#;r&#;lan subkutiküler diki&#; kullan&#;l&#;rsa daha az iz olu&#;umu olacakt&#;r. E&#;er emilmeyen al&#;nmas&#; gereken diki&#; kullan&#;ld&#;ysa günden uzun tutmak iz olu&#;umunu art&#;racakt&#;r. Yara iyile&#;mesinin büyük ölçüde sa&#;land&#;&#;&#; 7. Günden sonra iz olu&#;umunu azaltan kremler kullan&#;labilir. Bu kremler günde kez mutlaka masaj yap&#;larak uygulanmal&#;d&#;r. Buna ra&#;men baz&#; ciltlerde kullan&#;lan materyale reaksiyon ya da do&#;al iyile&#;me süreci olarak belirgin yara izi gözlenebilmekte bu gibi durumlarda e&#;er tekrar gebelik dü&#;ünüyorsa anne aday&#; bir sonraki sezaryen ameliyat&#;nda bu k&#;s&#;m ç&#;kar&#;labilmektedir. Ancak baz&#; cilt tiplerinde maalesef tüm yaralar belirgin iz ile iyile&#;ti&#;inden bu durumlarda tekrar iz olu&#;mas&#; kaç&#;n&#;lmazd&#;r. Ayr&#;ca günümüzde bu izleri azaltmak amac&#; ile lazer uygulamalar&#;, steroid enjeksiyonlar&#; gibi farkl&#; yöntemler de uygulanmaktad&#;r.

BU &#;ÇER&#;KLER DE &#;LG&#;N&#;Z&#; ÇEKEB&#;L&#;R

Etiketler:#Hamilelik