Antibiyotik Pişiği Nasıl Geçer

Bebeklerde ve çocuklarda en sık karşılaşılan sağlık problemlerinin başında pişik geliyor.

Pişik sebebiyle cildinde batma, yanma ve kaşınma olan bebekler sürekli huzursuzluk yaşıyor ve ağlıyor. Tedavi edilmeyen pişiklerde, enfeksiyonlar oluşabiliyor. Uzmanlar, pişiğin tedavisinden önce oluşumunun engellenmesi gerektiğine vurgu yapıyor. Bebeklerin altının sıklıkla değiştirilmesi gerektiğini kaydeden uzmanlar, bilinçsiz antibiyotik kullanımının da pişiğe neden olduğunu belirtiyor.

Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı Başkanı Prof Dr Teoman Erdem, pişiğin derinin tahriş olması sonucu oluştuğunu söyledi. Pişiğin bebeklerin büyük bir bölümünde görüldüğünü anlatan Erdem; "Bebeklerde pişik çok sık görülüyor. Özellikle diş çıkarttıkları dönemde pişikleri artıyor. 'Neden pişiği bu kadar arttı? diye aile telaşlanıyor. Çocukta pişik varsa mutlaka altında bir problem vardır. Kolay kolay pişik oluşmaz. Bu tip durumlarda hekime götürüp tedavi ettirmek gerekiyor. Yoksa pişiklerin altından kalkılmıyor." dedi.

Star Gazetesi'ndeki habere göre, bebeklerinin altlarının sık değiştirilmemesi ve çok sık antibiyotik kullanımının pişiğe yol açtığını anlatan Erdem, şöyle konuştu; "Antibiyotik kullanımı büyük abdestin yapısını değiştiriyor. Buda bebeğin altını tahriş ediyor. Bilinçli antibiyotik kullanılması çok önemli. Her hasta olduğunda antibiyotik kullanmamak gerekiyor. Kullanımı mutlaka doktor kontrolünde olması lazım. Bunun yanında altının sık değiştirilmemesi de pişiğe neden oluyor. 'Ne kadar az bez kullanırsak o kadar az para harcarız' diye düşünen aileler var maalesef. Çocukların altı sıklıkla değiştirilmeli. Bekletmemek lazım, kaldıkça deri tahriş oluyor. Sık ve uygun bez değişimi önemli."

Süt çocukluğu döneminde bebeklerde hem günlük bakıma bağlı, hem de sağlık sorunlarından kaynaklanan çeşitli rahatsızlıklar meydana gelebilir. Bu anlamda klinik pratikte en sık karşılaşılan problemlerin başında pişik gelir. Pişiğe bağlı döküntü ve kızarıklığın nedenleri ile tedavisi hakkında ebeveynlerin yeterli ve doğru bilgiye sahip olması bebek sağlığı açısından son derece önemlidir.

Pişik Nedir?

Pişik sıklıkla vücudun hava almayan kıvrım bölgelerinin çeşitli nedenlerle ıslak veya nemli kalması sonucunda oluşur. Pişik, derinin sağlıklı ve esnek yapısının bozularak iltihaplanması ile sonuçlanan döküntü ve kızarıklığa denir. Genellikle bebeklerde idrar kaçırma ile ilişkili olduğu için bebek bezi ilişkili dermatit (diaper rash) olarak kabul edilir. Bununla birlikte pişik, yetişkinlerde de benzer nemli ve ıslak kalma durumları sebebiyle görülebilir.

Pişik temelde cildin uzun süre ıslak kalmasına bağlı olarak ikincil enfeksiyonların gelişmesiyle oluştuğu için gelişiminde idrar, dışkı, ter gibi vücut sıvıları ile birlikte bölgenin hava almaması, bebek bezi veya kıyafetle sıkı temas etmesi söz konusudur. Ayrıca pişik gelişen bölgelerin tekrarlayan travmaya maruz kaldığından söz etmek mümkündür.

Pişik Neden Olur?

Bebeklerde bebek bezi ilişkili gelişen pişiklerde karşılaşılan en önemli hata bebek bezinin kuru tutulmasına yönelik yeterli hassasiyetin gösterilmemesi, ıslak cildin temizlenmesinde gecikilmesi ve bezin çok sıkı bağlanmasıdır. İdrarla veya dışkıyla temas eden ve kısa süre içinde iltihaplanma riski ile karşı karşıya kalan cilt, bebeğin hareketleri ile birlikte bez tarafından sürekli travmaya maruz kalır. Sonuç olarak ıslaklıkla bütünlüğü bozulan cilt; travma ve iltihaplanmayla birlikte ödemlenir, kızarır ve hassasiyetle ağrı şikayetleri ortaya çıkar. Yetişkinlerde ise hasta bezi, dar kıyafet kullanımı veya yapılan aktiviteler sebebiyle pişik gelişebilir.

Pişik gelişen cilt yüzeyinin temizlenmesi ve bakımında yapılan hatalar nedeniyle pişik lezyonu daha da ilerleyebilir veya genişleyebilir. Özellikle çeşitli kimyasal maddeler, hassas hale gelen cilt yüzeyini daha da tahriş ederek lezyonda ilerlemeye yol açabilir. Yine bölgenin temizlenmesi esnasında cildin silinmesi travmaya neden olarak şikayetleri artırabilir.

Pişik Nasıl Geçer ve Nasıl Tedavi Edilir?

Bez kullanımı ve bölgenin temizliği konusunda belirli hususlara dikkat edilerek pişiğin giderilmesi ve önlenmesi mümkündür. Bu anlamda aşağıdaki tedbir ve uygulamalar pişik tedavisi ve önlenmesinde etkilidir:

Bebek bezinin ıslanması durumunda vakit geçirmeden bezin değiştirilmesi gerekir. Bezle temas eden bölgenin nemli tutulmadan en kısa sürede kurulanması ve temizlenmesi önemlidir.

Temizleme aşamasında alkol bazlı olmayan ürünler ve bol su kullanılmalı, uygun havlu veya mendille nazikçe silme yoluyla temizlik sağlanmalıdır.

Bebek bezi bağlanırken sıkı bağlanmamalı ve cildin belirli oranda hava alması temin edilmelidir. Bebek, gün içerisinde bez takılı değilken kuru bir havlu üzerinde bez bölgesiyle temas eden cildin havalanması sağlanacak şekilde takip edilmelidir.

Pişik gelişen bölgelerin tedavisinde çinko bazlı krem veya jeller kullanılabilir. Yine vazelinli kremler ve alkol bazlı olmayan nemlendiriciler yararlı olabilir. Pişiklerin tekrarının önlenmesinde bebek pudrası kullanılabilse de cildin kurumasına ve tahriş olmasına neden olabileceği ve bebek tarafından solunum yoluyla alınarak akciğerde tahrişe yol açabileceği için gerekmedikçe kullanımından kaçınılmalıdır. Nişasta kullanımı ise kandida gibi mantarların pişik bölgesinde üremesine yol açabileceğinden kesinlikle önerilmemektedir.

Pişik bölgesinin temizliğinde yoğun kokulu, parfüm bazlı, kimyasal içeriği yüksek ürünlerden kaçınılmalıdır. Sabun ile temizlik belirli bebeklerde tahrişe yol açabileceğinden az miktarda kullanılmalı ve bol su ile durulanmalıdır.

Bez üzerine giydirilen kıyafetlerin hava geçirdiğinden ve rahat olduğundan emin olmak gerekir.

Pişik döküntüsünün uzun süre sebat etmesi, ciltten kabarık ve ağrılı döküntülerin ortaya çıkması, ateş gelişmesi, pişik bölgesinde iltihaplı akıntı oluşması gibi durumlarda ise mutlaka pediatri doktoruna başvurulmalıdır.

Pişik nedir, pişik genelde bebeklerde ve çocuklarda bezlenme kaynaklı oluşabilen, zaman zaman da yetişkinlerde meydana gelebilen; bacağın iç kısımları, boyun, koltukaltı, göğüs altı ve eklem bölgelerinde oluşan kızarıklıklar ve döküntüler olarak açıklanabilir. Emzirme döneminde olan bebeklerde günlük bakım kaynaklı ya da birtakım sağlık problemlerinden kaynaklı rahatsızlıklar söz konusu olabilmektedir. Pişik, bu gibi rahatsızlıkların başında yer alır. Pişiğin neden oluştuğuna dair bilgi sahibi olmak bebeklerin bakımı ve sağlığı açısından önem teşkil etmektedir.

Bununla beraber, yetişkinlerde de karşılaşılabilen pişik kişilere oldukça rahatsızlık verebilir. Kaşıntı, yanma hissi eşliğinde döküntülerle meydana gelen pişik, tedavisi mümkün olan ve birkaç gün içerisinde geçebilecek bir rahatsızlıktır.

Pişik Nedir?

Pişik, vücutta özellikle eklem bölgeleri gibi hava almayan, katlanan kıvrım bölgelerinin ıslak ve nemli kalmasından dolayı sürtünme sebebiyle cildin tahriş olması olarak tanımlanabilir. Terleme gibi cildin uzun süre nemli kaldığı durumlar eşliğinde cilt sağlıklı ve esnek yapısını kaybederek iltihaplanır ve cilt üzerinde döküntüler oluşur. Genelde bezlenen çocuklarda idrar kaçırma sebebiyle bebek bezi ile ilişkili dermatit olarak bilinir.

Ayrıca yetişkinlerde de uzun süre nemli ve ıslak kalan bölgelerde görülebilen bir durumdur. Cildin uzun süre ıslak kalması eşliğinde ikincil enfeksiyonlar sebebiyle oluşan idrar, ter gibi vücuttan atılan sıvılar sebebiyle, yüzdükten sonra kurulanmayan bölgenin uzun süre ıslak kalarak hava almaması ya da sürtünme sebebiyle cildin tahriş olması ile karakterize bir durumdur. Bebek bezi ve kıyafet ile sık temas eden ciltte de pişik meydana gelmesi olasıdır.

Pişik Neden Olur?

Genellikle bebeklerde sıklıkla karşılaşılan bir sorun olan pişik, kirli bezin uzun süre ıslak kalması ve değiştirilmemesi kaynaklı cildin tahriş olması durumudur. Aynı zamanda cildin ıslak mendil ve bebek bezine alerji geliştirmesi durumunda, bebeğin vücudunun iyi kurutulmaması durumunda, ishal ya da katı gıdaya geçiş döneminde meydana gelebilmektedir. Pişik olan bebekler, bezi değiştirilirken normalden fazla rahatsız olabilirler ve pişik bölgeler yıkandığında ağlayabilirler. Bu durumda bebeğin tepkilerinin iyi gözlemlenmesi önemlidir. Cilt bütünlüğünün ıslaklık sebebiyle bozulması sonucunda, cilt iltihaplanır, ödem oluşur, kızarır ve yanmalar meydana gelebilir.

Bununla beraber, mantar ve bakteri oluşumu da pişiğin oluşmasına zemin hazırlar niteliktedir. Antibiyotik kullanan bebeklerde pişik oluşma ihtimali yüksektir ve ebeveynlerin bu durumda dikkatli olmaları ve önlem almaları gerekmektedir.

Yetişkinlerde de hasta bezleri, dar kıyafetler giyilmesi, bazı aktiviteler sonucu pişik oluşabilmektedir. 

Pişik oluşumunda cilt yüzeyinin kurutulmaması ve temizlenmemesi, cilt bakımında birtakım hatalar yapılması pişik döküntüleri ilerleyebilir ya da geniş bir alana yayılabilir. Özellikle bölgeye yapılan kimyasal madde teması, cilt yüzeyinde tahribata sebep olarak döküntülerin alevlenmesine yol açabilir.

Pişik Nasıl Geçer?

Pişik sebebiyle oluşan döküntüler ve kızarıklıkların tedavisinde ve oluşumunun önlenmesinde ebeveynlerin bebek sağlığına yönelik daha dikkatli davranmasını ve hassas olmasını gerektirmektedir. Bebek bakımında özellikle doğru bilgiye ve yetkinliğe sahip olmak önemlidir. Pişik oluşumuna yönelik alınabilecek tedbirler ya da uygulanabilecek tedavi yöntemleri şu şekilde belirtilebilir:

• Bebek bezinin ıslak olması durumunda bezin değiştirilmesi gerekir.
• Bez ile cildin temas halinde olduğu bölgeler nemli tutulmamalı, kurulanmalı ve temizlenmelidir.
• Temizlik sırasında alkol bazlı ürünler (ıslak mendil gibi) kullanılmamalı ve tahriş olmuş bölge bol su ile yıkanmalıdır. Ayrıca ıslanmış bölge bir havlu veya mendille nazikçe tampon hareketlerle kurutulmalıdır. 
• Bebek bezi bağlanırken sıkı bağlanmamasına özen gösterilmeli, cildin olabildiğince hava alması sağlanmalıdır.
• Pişik gelişen bölgelerde hekim tavsiyesiyle çinko bazlı kremler veya jellerden, vazelinli ve alkol içermeyen kremlerden nemlendiriciler kullanılabilir. 
• Pişik tedavisinde, önlem amaçlı da kullanılabilen bebek pudraları cildi kurutabileceği ve tahriş edebileceği gibi bebeğin solunum yoluyla akciğerlerine de olumsuz yönde etki edebileceğinden kullanılması tavsiye edilmez.
• Yine nişasta kullanımı da bölgede mantar üremesine sebep olabildiğinden pişik tedavisinde uygulanmaması gereken bir yöntemdir.
• Pişik bölgenin temizlenmesi sırasında alkollü ürünlerin kullanılmamasıyla beraber, parfümlü, yoğun kokulu kimyasal ürünler de tercih edilmemelidir.
• Sabun kullanımı da tahrişi artırabileceği için az miktarda kullanılmalı ve ardından bölge bol su ile durulanmalıdır.
• Bebeğe giydirilen kıyafet dar olmamalı; cildin hava almasını sağlayacak, sıkmayacak ve terletmeyecek şekilde olmalıdır.
• Pişik oluşan bölgedeki döküntülerin uzun süre geçmemesi, ciltte kabarık ve ağrılı lezyonlar meydana gelmesi, bebekte ateş çıkması, pişik bölgesinde iltihaplı akıntıların oluşması durumlarında pediatri hekimine başvurmanız önem arz etmektedir.

Pişik Nasıl Tedavi Edilir?

Pişikler genelde tıbbi bir tedavi gerektirmez. Pişiğin oluşmaması için alınabilecek önlemler ve ebeveynlerin uygulayabileceği bazı yöntemler ile pişik tedavi edilebilir. Eczanelerden çocuklar için pişik kremleri temin edilebilir. Eğer pişik uzun süredir geçmiyorsa; bölgede ağrılı, akıntılı, kabarık lezyonlar mevcutsa ve vücut sıcaklığında yükselme varsa en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.