Sevgilinin Ardından

Pera Müzesi ve theMagger işbirliğiyle hazırlanan yazılara 28 Haziran’a dek sürecek Tam Benlik: İngiliz Sinemasında Cinsiyet ve Kimlik programı ile devam ediyoruz!

Sinemada LGBTİ bireylerin yaşamlarını, hikayelerini ya da dertlerini konu edinen filmler söz konusu olduğunda çoğu zaman ‘renkli’ diye tasvir edilen karakterlerin odakta olduğu, toplumun geneline kıyasla uç noktalarda yaşanan hayatların anlatıldığı ya da çıplaklığın, cinselliğin, seksin ön planda tutulup açıkça gösterildiği bir sinema geliyor aklımıza. LGBTİ temalı filmlerin bu kalıpların dışına nadiren çıkıyor olması, yalnızca sinemanın bu alt-türünün değil, farklı cinsel yönelimleri olan bireylerin de stereotiplere dönüştürülmesinde etkili oluyor belki de, ne yazık ki. Pera Film’de devam eden Tam Benlik: İngiliz Sinemasında Cinsiyet ve Kimlik başlıklı gösterim programında yer alan Lilting (Sevgilinin Ardından) ise bu kalıpların dışına çıkıyor. Film, beklenen ‘renklilikte’ bir eşcinsel karakterden, beklenen ‘çıplaklıktaki’ ilişkiden çok uzakta duran bir hikaye anlatıyor. İnsan olmanın getirdiği duyguları koyuyor önümüze; karakterlerine belli bir cinsel yönelimin temsilcileri olarak değil, birer insan olarak bakıyor.

Kamboçya kökenli İngiliz yönetmen Hong Khaou’nun ilk filmi Lilting, Londra’da yaşayan ve birbirlerinden çok farklı olan iki insanın,  ortak bir yas ile birleşmesini konu alıyor. Kamboçyalı-Çinli erkek arkadaşı Kai’nin (Andrew Leung) ölümünün ardından Richard’ı (Ben Whishaw), İngilizce bilmeden yaşamaya çalıştığı huzur evinde oğlunun yasını tutan Junn (Cheng Pei Pei) ile iletişim kurmaya çalışırken izliyoruz. Richard, aralarındaki dil bariyerini tercüman Vann’ı (Naomi Christie) yanında sürükleyerek  aşmaya çalışırken, tek sorunun dil bariyeri olmadığının bilincinde. Junn’un Richard’a mesafeli davranmasının ardında birçok neden var: Kai’nin ölmeden önce annesine açılamamış olmasından kaynaklı sırlar, Junn’un oğlunu ondan uzaklaştırdığını, dahası kendisinin huzur evinde kalmasına neden olduğunu düşündüğü Richard’a karşı hissettiği kıskançlık ve otuz yıla yakındır yaşadığı ülkenin dilini bile öğrenmemesine neden olan inatçılığı (ya da direnişi)…

Lilting&#;in odak noktasında eşcinsel bir çift olmasına rağmen, filmin oldukça duygusal bir boyutunu ele aldığı kimlik konusu, yalnızca cinsel kimlikten ibaret değil. Richard’ın (ve Kai’nin) temsil ettiği cinsel kimliğin yanı sıra, Junn’un (ve Kai’nin) temsil ettiği  etnik/kültürel kimlik de filmin önemli bir parçasını oluşturuyor. Bir yanda, toplum tarafından ‘normal’ kabul edilen heteroseksüelliğin dışındaki cinsel yönelimlere sahip bireylerin bu kimliği benimsemesinin bir ‘açılma’ ile sonuçlanması bekleniyor. Diğer yanda, toplumun çoğunluğunu oluşturan etnik/kültürel köklerin dışındaki bireylerin o toplumda var olabilmesinin asimilasyon ile sonuçlanması bekleniyor. Lilting’de yaşanan ise bu iki kimliğin karşılaştığı dayatmaların ve yaşadığı duygusal zorlukların bir yas etrafında buluşması…

Anın ve anıların birbirine karıştığı sahnelerdeki görüntüleri ve kurgusu ile duygusal yoğunluğu artan filmde başarılı bir ilk-yönetmenlik gözlemlemeniz mümkün. Yönetmen, dil bariyerini kimi zaman izleyicinin olaylara ve anlatılanlara yabancılaşmasını sağlamak, kimi zamansa yoğun duyguların aktarımında söylenenlerin önemsizleştiğini kanıtlamak için kullanıyor ve başarılı oluyor.

Lilting,  LGBTİ temalı filmlerden beklenen alışıldık cinsellik, özgürlük ve çok-renklilik çizgisinin dışına çıkıyor ve kimlik meselesini (cinsel kimliğin de dahil olduğu) geniş bir çerçevede ele alıyor. Ve böyle yaparak, eşcinsel çiftlere özelmiş gibi görünen bir sorunun ele alındığı hikayenin ne denli insani, ne denli insana dair olduğunu savunuyor. Richard’ın aradaki dil bariyeri nedeniyle söyleyip söyleyip üzerini karaladığı sözcükleri dinlediğinizde aşkın cinsiyetsizliğini, Junn’un o upuzun monoloğundaki sözcükleri anlamadan hissedebilen Richard’ı gözlemlediğinizde duyguların dilsizliğini anlayacaksınız zaten.

IMDb Puanı: /10

İlginizi çekebilir: SineMagger&#;dan Film Önerileri

Kamboçyalı yönetmen Hong Khaou’nun ilk uzun metrajlı filmi Sevgilinin Ardından (Lilting) sıkça işlenmiş olan eşcinsel ilişki ve bunun diğer insanlarla paylaşımı konusunu yabancılık ve iletişim temaları çerçevesinde ele alıyor.

Uzun yıllar önce İngiltere’ye göç etmiş olan Junn, kocasının ölümünün de ardından özel olarak dizayn edilmiş oldukça iyi bir huzur evinde kalmaktadır. En büyük isteği oğlu Kai’yle birlikte yaşamak olsa da buna engel olan Richard vardır. Kai’nin arkadaşıdır ve Junn ondan pek hoşlanmaz ayrıca o evde olduğu sürece Junn’un taşınması da mümkün değildir. Fakat bu bekleyiş devam ederken beklenmedik bir şekilde Kai bir trafik kazasında ölür ve arkadaşı, aynı zamanda sevgilisi olan Richard Junn’la iletişim kurarak ona gerçekleri anlatmaya ve yardımcı olmaya çalışır.

Sevgilinin Ardından yer yer ilk film özelliği gösterip bazense bunun tam tersi izlenim uyandıran farklı bir yapım. Hong Khaou, ilk filmi olmasına rağmen bazı sahnelerde beklenilenden daha başarılı ve cesurca hamleler yapmış. Özellikle flashback kullanımı konusunda oldukça titiz bir çalışma gerçekleştirmiş ama yine de bu kadarı bir yerden sonra biraz fazla gelmeye başlıyor. Ayrıca yönetmenin çekim seçimleri ve kurgusunu ele alınca oldukça belirgin bir İngiliz tarzı göze çarpıyor. Özellikle mekan seçimlerinin ve açık söylemek gerekirse beklenmedik bir şekilde filmde kendine yer bulmayı başarmış olan mizah anlayışının kesinlikle tanıdık bir havası var. Ayrıca Khaou’nun Kamboçya’da doğup ardından İngiltere’ye göç ettiğini göz önüne alırsak bir anlamda oldukça kişisel bir film ama konu öylesine evrenselliğe ve üzerinde çok durulmuş olmaya evriliyor ki haliyle Sevgilinin Ardından’a olan beklentiniz belki de olması gerekenden daha fazla oluyor. İşte sıkıntı da kendini burada göstermiş açıkçası. Çünkü yönetmen konuyu oldukça durağan ve naif bir şekilde işleme çabasına girişmiş. Bu yoğun dram atmosferini mizahla, durağanlığı da flashbacklerle kırmaya çalışıyor ama yer yer başarılı olsa da genel resimde rahatsız edici olmamışlıklar var.

Oyunculuk olaraksa başarılı İngiliz aktör Ben Whishaw Richard karakterini oldukça başarılı canlandırmış. Ama birkaç bölümde oluşum aşamasındaki sorunlardan dolayı Richard karakteri abartı derecesinde Goethe’nin Werther’i tarzında tiplemeye kayan tepkiler veriyor ki filmin genel, eşcinsel ilişkiye dair naif yaklaşımının altındaki duyarlılığı zedeleyen bir yaklaşım bu. Hele ki filmin neredeyse tamamen bu naif yaklaşım üzerine kurulu olduğunu düşünürsek bu olduğundan daha fazla göze çarpan bir hata haline gelmiş.

Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi yönetmenin konuyu ele alışında bazı farklı temalar var. Bunlardan özellikle iletişim teması çok daha belirgin, diğeri daha ona hizmet eden bir seviyede. Yıllardır İngiltere’de yaşamasına rağmen tek kelime İngilizce bilmeyen Junn’ın sürekli olarak bir çevirmen vasıtasıyla başkalarıyla ve Richard’la iletişim kurması özellikle finalde evrensel bir olumlayıcı mesajı vermek için bazı yerlerde biraz zorlayıcı da olsa oldukça başarılı bir şekilde sona kadar taşınmayı başarıyor. Ayrıca neden bunca yıldır öğrenmediği sorusunu yönetmen bu olumlayıcı mesajla aynı potada eritebilme başarısını göstererek ilk film için umut verici bir performans göstermiş. Ama filmin genelindeki durağanlığın sıkıcılık boyutuna geçmesine engel olmayı başaramaması Sevgilinin Ardından’ı oldukça sınırlı bir izleyici kitlesine hitap etmesine yol açıyor. Kendi içinde fazlasıyla kişisel ve naif bir film ama işlediği konunun evrenselliğinin gerçekliği altında ezilmiş.

Filmin Konusu & Detaylar

Dram

Filmin Oyuncu ve Yönetim Kadrosu

Yapım ve yönetimde emeği geçenler

Filmin Bağlantıları

Sevgilinin Ard&#x;ndan filminin sosyal medya ve diger bağlantıları