Kasrı Şirin Antlaşması Hangi Padişah Döneminde Imzalandı
Bağdat Fatihi: 4. Murad
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Sultan 1. Ahmed ile Mahpeyker (Kösem) Sultan'ın oğlu olarak 27 Temmuz 'de İstanbul'da doğan 4. Murad, amcası 1. Mustafa'nın tahttan indirilmesinin ardından 10 Eylül 'te tahta çıktı.
Annesi Kösem Sultan'ın da etkisiyle henüz 11 yaşındayken tahta çıkarılan 4. Murad'ın saltanatının ilk yıllarında idare, daha çok annesinin etkisi altındaki devlet adamlarının elinde kaldı.
Sultan 4. Murad, 'ye kadar devam eden süreçte, devrin olaylarında etki gösterebilecek güce sahip değildi. İstanbul'daki otorite boşluğu nedeniyle taşradaki idareciler, kendi başlarına hareket ederek birçok ayaklanma çıkardı. Gürcistan'da olaylar çıkarken, Bağdat, Safevilerin eline geçti.
4. Murad, söz konusu dönemde İstanbul'daki askerlerin zorbalığı, bunu kendi menfaatlerine alet eden devlet adamlarının tahakkümü ve eyalet isyanları gibi olumsuz durumlarda etkinlik gösterebilecek imkana sahip değildi.
Tütün ve alkolü yasaklayıp kahvehane ve meyhaneleri kapattı
Yönetimi tam anlamıyla Mayıs 'den itibaren ele alan 4. Murad, önce Sadrazam Receb Paşa'yı bertaraf edip zorbaları ortadan kaldırmaya başladı. 20 yaşında devlet idaresinde ağırlığını hissettirmeye başlayan 4. Murad, kendisine sorun çıkaran devlet yönetimindeki kişileri, sipahi ve yeniçerileri de etkisiz hale getirdi.
Kadızade Mehmed Efendi, 2 Eylül 'te Cibali Kapısı dışında başlayan yangını bahane ederek haram saydığı tütün ve kahveye karşı padişahı teşvik etti. Bunun üzerine Sultan 4. Murad da kahvehaneleri "yeni bir yangın çıkmaması" gerekçesiyle yıktırdı ve tütünü yasakladı.
İran seferi öncesinde 5 Ağustos 'te içki yasağını da ilan ettirip meyhaneleri yıktıran 4. Murad, daha sonra en yakınında bulundurduğu devle adamlarından Abaza Mehmet Paşa'yı ve ardından çok sevdiği şair Nef'i'yi öldürttü.
4. Murad, sefer güzergahında uğradığı şehirlerde görevlerini ihmal edenleri, haklarında şikayet olan kadıları, vezirleri veya tütün içenleri cezalandırdı.
Sert mizacı ile bilinen 4. Murad, Kösem Sultan'ın yanlış bilgilendirmesi sonrası Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi önce Kıbrıs'a sürme kararı verdi, sonra öfkesine yenik düşerek gemiyi Çekmece kıyılarına çektirerek Şeyhülislam'ı boğdurttu. Böylece 4. Murad, Osmanlı tarihinde daha önce görülmemiş olan ve kendisinden sonra nadir rastlanan şeyhülislam katline girişen ilk padişah olarak kayıtlara geçti.
İran sınırını belirleyen Kasr-ı Şirin Antlaşması imzalandı
Sultan 4. Murad, 8 Ağustos 'te kuşattığı Revan Kalesi ve şehrini 10 günlük bir karşı direnişin ardından fethetti. Revan'ın fethinden sonra annesinin kendisine karşı entrika çevirdiğini düşünerek 27 Ağustos'ta İstanbul’da bulunan kardeşleri Şehzade Bayezid ile Süleyman'ı boğdurtarak öldürttü. İstanbul’da Revan zaferi için dört günlük şenlikler düzenletse de genç şehzadelerin öldürtülmesi büyük hüzün ve tepki doğurdu.
11 Eylül'de Tebriz'e girerken Yahya Efendi'nin müdahalesiyle Cihan Şah ve Sultan Hasan camileri dışında şehri büyük oranda tahrip ettiren 4. Murad, kışın yaklaşması ve hastalığı sebebiyle daha ileri gidemeyerek geri döndü.
Bağdat seferi öncesi 4. Murad, kendisi için tehlikeli gördüğü Şehzade Kasım'ı da öldürttü.
4. Murad, 8 Mayıs 'de büyük bir orduyla çıktığı seferde 6 ay sonra Bağdat önlerine vardı ve 24 Aralık Cuma günü şehri teslim aldı. Fethin ardından İmam-ı Azam'ın ve Abdülkadir Geylani'nin türbelerinin bakım ve tamirini yaptırdı.
İran savaşlarına son veren ve sonraki asırlarda da esas alınan Kasr-ı Şirin Antlaşması da 4. Murad döneminde, 17 Mayıs 'da imzalandı.
Revan seferinde başlayan gut hastalığı gittikçe ilerleyen Padişah 4. Murad, Bağdat seferi dönüşü şiddetli baş ağrısı ve titremeyle yatağa düştü. Bunu önce sıtmaya bağlayan hekimler, 4. Murad'a ardından felç teşhisi koydu.
Padişah 4. Murad, yılının 8 Şubat Perşembe günü hayatını kaybetti. Şehzade Kasım'ı boğdurduğu odada vefat eden 4. Murad'ın cenazesi, Sultan Ahmed Camisi yanındaki babası I. Ahmed'in türbesine defnedildi.
4. Murad'ın adı, Beytullah'ın takı üzerine yazıldı
Osmanlı padişahları arasında farklı karakteriyle öne çıkan Sultan 4. Murad, iradesi ve hafızası kuvvetli, gözü hiçbir şeyden korkmayan biri olarak bilinirdi. Tebdili kıyafet gezerek her şeyi yakından görüp anlamaya çalışan 4. Murad, devrinde devletin iç ve dış durumunu düzeltti.
Askerin başında savaşa katılan Osmanlı padişahları arasında yer alan 4. Murad, kaynaklara göre uzun boylu, geniş omuzlu, heybetli bir kişi olarak tanınıyor. Çok kuvvetli olduğu, devrin meşhur pehlivanlarıyla güreştiği ifade edilen 4. Murad'ın okkalık gürz kullandığı, kılıç, ok, harbe ve benzeri silahları kullanmakta mahir olduğu belirtiliyor.
Musul'da Babürlü Hükümdarı Şah Cihan'ın elçisi Mir Zarif'in takdim ettiği hediyeler arasında bulunan ve ok, kurşun geçirmediği söylenen gergedan derisi kaplı kalkanı harbe ve okla deldiği anlatılır.
4. Murad dönemi alim, şair, tarihçi, hattat ve musikişinas gibi muhtelif sahalarda yetişmiş fikir adamları bakımından Osmanlı Devleti'nin en dikkate değer devirlerinden oldu. Evliya Çelebi, Katib Çelebi, Nef'i, Şeyhülislam Yahya, Veysi, Koçi Bey, Azmizade Haleti gibi önemli isimler onun döneminde yaşadı.
Arapça ve Farsça bilen 4. Murad, Muradi mahlasıyla şiirler yazdı, beste yapacak düzeyde musikiyle ilgilendi.
Çamlıca'da bir cami, Kazak saldırılarına karşı Boğaz'ın müdafaası için Anadolu Kavağı ile Rumeli Kavağı'nda müştemilatı ve camileriyle beraber kaleler yaptıran 4. Murad, Revan Seferi'nde iken verdiği emir üzerine İstanbul'un surlarını, yanan camilerini yeniden imar ettirdi.
Üsküdar tarafında İstavroz Sarayı'nı yaptıran 4. Murad, Topkapı Sarayı'nda Revan ve Bağdat fetihleri hatırasına ve 'da Bağdat ve Revan köşklerini inşa ettirdi. Özellikle Bağdat Köşkü, yüzyıldaki en yüksek sanat eserlerinden biri olarak biliniyor.
3 Nisan 'da şiddetli yağmurlar neticesinde Mescid-i Haram'ı basan suların tahrip ettiği Kabe'yi tamir ettiren 4. Murad'ın adı, Beytullah'ın takı üzerine yazıldı.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.Kasrı Şirin Antlaşması Önemi - Kasrı Şirin Antlaşması Sonuçları, Nedeni, Tarihi, En Önemli Özelliği ve Maddeleri
Giriş Tarihi: Güncelleme Tarihi:
Kasrı Şirin Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin sınırlarının çizilmesinde hususunda oldukça büyük etkileri bulunan önemli bir antlaşmadır. İsmini, günümüz İran'ının Kirmanşah eyaletinin Kasr-ı Şirin şehrinde imzalanmasından almıştır. Bu antlaşma; tarafları Osmanlı Devleti ile Safevi Devleti olan ve uzun yıllardır sürmüş olan savaşı bitirmiştir. Sınırları belirleyen anlaşma olarak da anılan Kasrı Şirin Antlaşmasının nedeni, sonuçları ve maddeleri pek çok tarih meraklısı tarafından bilinmek istenir.
Osmanlı Devleti'nin yaptığı antlaşmalar ve önemleri
Osmanlı İmparatorluğu’nun imzalamış olduğu tüm önemli anlaşmaları, Osmanlı Devleti kuruluş dönemi antlaşmaları, Osmanlı Devleti yükselme dönemi antlaşmaları, Osmanlı Devleti duraklama dönemi antlaşmaları, Osmanlı Devleti gerileme dönemi antlaşmaları ve Osmanlı Devleti dağılma dönemi antlaşmaları olarak beş ayrı başlıkta incelediğimiz içeriğimizi siz değerli okuyucularımız için hazırladık.
İşte, Osmanlı İmparatorluğu antlaşmaları kronolojisi hakkında tüm detaylar…
Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi Antlaşmaları
Devletin tarih sahnesine çıkmış olduğu ile İstanbul’un fethi arasında imzalanmış olan Osmanlı Devleti kuruluş dönemi antlaşmaları şu şekilde sıralanabilir:
Osmanlı – Venedik Antlaşması
Osmanlıların gerçekleştirmiş olduğu ilk deniz savaşının sonunda imzalanan bir antlaşmadır. Bu antlaşmayla birlikte Venedik, Osmanlı topraklarında diğer devletlerden daha fazla ticaret yapabilme hakkı elde etmiştir.
Osmanlı – Bizans Antlaşması
Bir düzenleme antlaşması olarak karşımıza çıkan bu antlaşma; Şehzade Mustafa’nın Bizans tarafından tutsak olarak tutulması amacıyla imzalanmıştır.
Edirne - Segedin Antlaşması
yılında, Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında gerçekleşen savaşı bitiren bir antlaşmadır. Bu antlaşmaya birlikte Bulgaristan, Osmanlı egemenliğini tanımak zorunda kalmıştır.
Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi Antlaşmaları
ile yılları arasında imzalanmış öne çıkan Osmanlı Devleti yükselme dönemi antlaşmaları şu şekildedir:
Osmanlı – Venedik Antlaşması
ile yılları arasında gerçekleşen Osmanlı – Venedik savaşları sonunda imzalanmıştır. Venedik Osmanlı sularında ticaret yapma hakkını elde etmiştir.
İstanbul Antlaşması ()
senesinde Kanuni Sultan Süleyman’ın gerçekleştirmiş olduğu Alman Seferi’nin sonunda Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imzalanmıştır. Avusturya arşidükünün, Osmanlı sadrazamına denk sayıldığı bu antlaşma Osmanlı Devleti yükselme dönemi antlaşmaları arasında önemli bir yere sahiptir.
İstanbul Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imzalanan bu antlaşmayla, Osmanlı Devleti’nin Macaristan toprakları üzerine hâkimiyeti tanınmıştır.
İstanbul Antlaşması ()
Fransa ile Osmanlı Devleti arasında yapılan bir ittifak antlaşmasıdır. Kutsal Roma İmparatorluğu’nun Fransa için büyük bir tehdit olması sebebiyle imzalanmıştır.
Amasya Antlaşması ()
ile yılları arasında gerçekleşen Osmanlı – Safevi Savaşı sonunda imzalanmıştır. Amasya Antlaşması; iki devlet arasında tarihte imzalanan ilk antlaşma olması sebebiyle Osmanlı Devletiyükselme dönemi antlaşmaları arasında dikkat çekmektedir.
Edirne Antlaşması ()
Kanuni Sultan Süleyman’ın gerçekleştirdiği son sefer olan Zigetvar Seferi’nin neticesinde Osmanlılar ile Avusturya arasında imzalanmıştır.
Osmanlı Devleti Duraklama Dönemi Antlaşmaları
ile yılları arasında imzalanan Osmanlı Devleti duraklama dönemi antlaşmaları şu şekilde sıralanabilir:
Ferhat Paşa Antlaşması ()
Osmanlı – Safevi Savaşı’nı sona erdiren antlaşmadır. Duraklama döneminin ilk antlaşması olması açısından da büyük bir öneme sahiptir.
Zitvatorok Antlaşması ()
yılında başlayan Osmanlı - Avusturya Savaşı’nı yılında sona erdirmiş olan antlaşmadır. İstanbul Antlaşması ile kazanılan; Avusturya arşidükünün, Osmanlı sadrazamına eşit sayılması durumu ortadan kalkmış ve iki ülke hükümdarı birbirine denk sayılmıştır. Zitvatorok Antlaşması bu özelliğiyle, Osmanlı Devleti duraklama dönemi antlaşmaları arasında öne çıkmaktadır.
Hotin Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Lehistan arasında imzalanmıştır. Bu antlaşmayla Lehistan; Eflak ve Boğdan’ın iç işlerine karışmayacağını taahhüt etmiştir.
Kasr-ı Şirin Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Safeviler arasında yılında imzalanmıştır. Mezopotamya’yı Osmanlı hâkimiyetine sokan antlaşma; aynı zamanda bugünkü İran – Türkiye sınırını da belirlemiştir.
Bucaş Antlaşması ()
Osmanlı ile Lehistan arasında imzalanan Bucaş Antlaşması neticesinde Osmanlı Devleti, batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
Bahçesaray Antlaşması ()
Osmanlı – Rus Savaşı’nı bitiren antlaşmadır. Osmanlı Devleti Rusya arasında ilk imzalanan antlaşma olması açısından Osmanlı Devleti duraklama dönemi antlaşmaları arasında öne çıkmaktadır.
Karlofça Antlaşması ()
yılında başlayan ve 16 yıl boyunca süren Osmanlı – Kutsal İttifak Savaşları’nı sona erdiren antlaşmadır. Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti; ilk kez bu denli büyük toprak kaybı yaşamıştır. Aynı zamanda bu antlaşma duraklama döneminin son antlaşmasıdır.
Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi Antlaşmaları
ile yılları arasında Osmanlıların imzalamış olduğu antlaşmalar şu şekildedir:
Prut Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında gerçekleşen Prut Savaşı sonunda imzalanan antlaşmadır. Azak Kalesi Osmanlı Devleti’ne bırakılmıştır.
Pasarofça Antlaşması ()
Osmanlı – Avusturya – Venedik Savaşları’nın sonunda imzalanmıştır. Yukarı Sırbistan ve Belgrad Avusturya’ya, Dalmaçya kıyıları ise Venedik’e bırakılmıştır. Ortaya çıkan sonuçlar açısından, Osmanlı Devleti gerileme dönemi antlaşmaları arasında dikkat çekmektedir.
Ahmet Paşa Antlaşması ()
Osmanlı – Safevi Savaşı’nı sona erdiren antlaşmadır. Bu antlaşma ile Aras Nehri iki devlet arasında sınır kabul edilmiştir.
Belgrad Antlaşması ()
tarihinde Avusturya ve Rusya ile imzalanan bu antlaşmaya göre; Belgrad ve Kuzey Sırbistan yeniden Osmanlı egemenliğine girmiştir. Belgrad Antlaşması; yüzyılda imzalanan en kazançlı antlaşma olması sebebiyle Osmanlı Devleti dağılma dönemi antlaşmaları arasında önemli bir yere sahiptir.
Küçük Kaynarca Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan bu antlaşma ile Rusya; Ortodoksların koruyuculuğunu üstlenmiş ve Karadeniz’de donanma bulundurma hakkına sahip olmuştur.
Ziştovi Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imzalanan Ziştovi Antlaşması’ndan sonra bu iki ülke bir daha birbiriyle savaşmamıştır.
Yaş Antlaşması ()
– Osmanlı – Rus Savaşı’nı sonlandıran Yaş Antlaşması ile Osmanlılar; Kırım üzerindeki Rusya hâkimiyetini tanımak zorunda kalmışlardır.
Osmanlı Devleti Dağılma Dönemi Antlaşmaları
ile yılları arasında imzalanan önemli antlaşmalar şunlardır:
Paris Barış Senedi ()
Fransa’nın Mısır üzerine gerçekleştirdiği seferin, Osmanlı Devleti tarafından geri püskürtülmesi üzerine imzalanmış olan antlaşmadır. Bu antlaşmayla Fransa Mısır’dan çekilmiş ve Mısır, Osmanlı hakimiyeti altında kalmıştır.
Bükreş Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanmıştır ve bu antlaşma neticesinde Sırplar özerk bir statü kazanmışlardır. Bükreş Anlaşması bu özelliği sebebiyle Osmanlı Devleti dağılma dönemi antlaşmaları arasında öne çıkmaktadır.
Edirne Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında gerçekleşen Savaşı’nı sona erdiren antlaşmadır. Bu antlaşma uyarınca Yunanistan bağımsız bir devlet olmuştur.
Hünkar İskelesi Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan bir saldırmazlık antlaşmasıdır. Bu antlaşma, boğazlar üzerinde Rusya’ya büyük avantajlar sağladığı için Boğazlar Sorunu’nun yaşanmasına sebep olmuştur. Hünkâr İskelesi Antlaşması, Osmanlı Devleti dağılma dönemi antlaşmaları arasında büyük bir öneme sahiptir.
Balta Limanı Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında imzalanmış bir ticaret antlaşması olan Balta Limanı Antlaşması ile İngiliz tüccarlara verilen ayrıcalıklar nedeniyle Osmanlı sanayisi büyük bir darbe almıştır.
Paris Antlaşması ()
Rusya ile Osmanlılar, Fransa ve İngiltere arasında imzalanan bu antlaşma ile Rusya tarafından bozulan siyasi denge yeniden tesis edilmiştir ve Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti olarak kabul edilmiştir.
Berlin Antlaşması ()
93 Harbi sonrası imzalan Ayestefanos Antlaşması’nın geçersiz kılınması amacıyla Berlin’de toplanan kongre sonucu imzalanmıştır. Osmanlılar, Rusya, İngiltere, Fransa, Avusturya-Macaristan, İtalya ve Almanya arasında imzalanan Berlin Antlaşması ile Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsızlıklarını kazanmışlardır.
Ortaya koyduğu sonuçlar itibariyle Berlin Antlaşması, Osmanlı Devleti dağılma dönemi antlaşmaları arasında öne çıkmaktadır.
Uşi Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile İtalya arasında gerçekleşen Trablusgarp Savaşı sonunda imzalanmıştır. Bu antlaşmaya göre Trablus ve Bingazi Osmanlılar tarafından kaybedilmiş; On İki Ada geçici bir süreliğine İtalya’ya bırakılmıştır.
Mondros Ateşkes Antlaşması ()
1. Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanmıştır. Osmanlı Devleti için çok ağır şartlar içeren bu antlaşma ile Osmanlı Devleti fiilen sona ermiştir.
Sevr Barış Antlaşması ()
Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan ve maddeden oluşan Sevr Antlaşması; Meclis-i Mebusan kapalı olduğu için hiçbir zaman onaylanmamış ve hukuken geçersiz bir antlaşma olarak kalmıştır.