Otomatik Vites Arabada Gaz Fren Yeri

Otomobil kullanmanın keyif ve konforuna biraz daha bilgi eklemeye ve siz aracınızı kullanırken görünmeyen kısımlarda neler olup bittiğine yakından bakmaya ne dersiniz? Debriyaj kullanımını azaltmaya yönelik çalışmalar sizi ’lu yılların başına götürdüğünde yarı otomatik şanzıman kavramının aslında çok da yeni bir teknoloji olmadığını düşünebilirsiniz. Ancak dönemin yarı otomatik vites mekanizmaları ile modern teknolojinin bugün sundukları arasında büyük farklar bulunuyor. Debriyaj pedalını sürücülerin hayatından tamamen çıkarmak, sadece fren ve gaz pedalı ile sürüş konforunu yakalamak ise tüm zamanların en iyi buluşlarından biri olarak bugün de popülerliğini koruyor. Kinetik enerjinin en konforlu dönüşümlerinden biri olan yarı otomatik şanzıman ve kullanımı hakkındaki bilgiler, otomobil tutkunlarını tercihler dünyasında bir yolculuğa çıkarıyor.

Yarı otomatik vites nedir?

Yarı otomatik vites sistemine sahip araçlarda, sürücüye kullanım kolaylığı sağlayan en önemli unsur, debriyaj pedalının bulunmamasıdır. Yapılması gereken sadece vites kolunu D, yani drive konumuna alarak sürüşe başlamak ve otomobile hareket kazandıran enerjinin motora, ardından tekerleklere aktarılmasını sağlamaktır. Vitesteki her değişim, tekerleklere verilen gücün değişmesi anlamına gelir. Yarı otomatik vitesli bir araç kullanan sürücü, bu güç aktarımını debriyaj pedalı yerine P, R, N ve D kollarını kullanarak yapar. Bu işaretler aynı zamanda aracın yarı otomatik vites sistemine sahip olduğunun da bir göstergesidir. P yani park konumunu, otomobilinizi durdurduktan sonra, drive konumunu ise aracınızı çalıştırıp hareket etmeden önce kullanmanız gerekir. Rear ya da reverse kolu geri sürüşlerde, N yani neutral kolu otomobili boşa almak için kullanılır. Ayrıca yarı otomatik vitesli araçlarda, vites kolunun üzerinde bulunan + ve – işaretleri, vitesi manuel olarak değiştirmenizi sağlar.

Yarı otomatik vitesli araç kullanımı sırasında nelere dikkat edilir?

Yarı otomatik vites sistemine sahip bir otomobili kullanırken dikkat edilmesi gerekenler, vites kolunun üzerindeki göstergelerin ve yokuş ile rampa kalkışlarında kaydırma olasılığına karşı fren pedalının doğru kullanılmasıdır. Aracınız hareket etmeye hazır olduğunda vites kolunu D konumuna getirmeniz ve vites geçişlerinde aracın ileri hareketini önlemek için fren pedalını basılı tutmaya dikkat etmeniz önemlidir. Yarı otomatik vitesli araçların birçoğunda yokuş kalkış desteği bulunur. Bu destek sistemine sahip olmayan araçlarda ise sürücü, kalkış anında fren pedalını basılı tutmalıdır. Hareket halindeyken vites kolu kesinlikle P konumuna getirilmemelidir. Bu durum, debriyajın kilitlenmesine ve dişlilerin zarar görmesine neden olabilir.

Yarı otomatik vites ile tam otomatik vites arasındaki farklar nelerdir?

Yarı otomatik vites ile tam otomatik vites türü arasındaki en önemli fark, kavramadır. Yarı otomatik vitesler tek kavramalı ve çift kavramaya sahiptirler. Tek kavramalı yarı otomatik şanzımanlar vites geçişlerini daha fazla hissettirirken çift kavramalı yarı otomatik şanzımanlar ise, geçişleri daha akıcı ve hızlı yaparlar. Burada birinci kavrama, tıpkı tek kavramalı yarı otomatik viteste olduğu gibi debriyaj pedalı görevini üstlenir ve aracı o anki vites değişimine hazır hale getirir. İkinci kavramanın görevi ise bu kez sistemi bir sonraki vites geçişi için önceden hazırlamaktır. Bu özellik, sürücünün vites geçişlerini minimum seviyede hissetmesini sağlar. Yarı otomatik şanzımanlar araçlarda “hill holder” yani yokuş kalkış desteği bulunmuyorsa yokuş kalkışlarında geri kayma yaşanabilir. Ancak birçok araçta bu özellik bulunmaktadır. Bu tür şanzımanlara otomatikleştirilmiş manuel veya robotize manuel şanzıman gibi isimler de verilmiştir.

Tam otomatik vitesli otomobiller ise, geleneksel otomatik vitese sahip araçlardır. Vites geçişleri sarsıntısızdır ve vites kademeleri genel olarak daha azdır. Bu yüzden yakıt tüketimi fazla olsa da, kavrama yerine tork konvertörüyle çalışırlar. Çalışma prensipleri yarı otomatik şanzımanlara göre farklıdırlar ve tam otomatik denmesinin sebeplerinden biri de, hill holder gibi yokuş kaydırma asistanına ihtiyaç duymazlar. Tam otomatik vitesli otomobiller de daha kısıtlı olsa da yokuşları daha hızlı çıkmak için bazı manuel ayarlamalar yapmak mümkündür.

Eğer işiniz sık sık şehir içinde veya şehirlerarası otobanlarda yolculuk yapmayı gerektiriyorsa, siz de yeni araç tercihinizi otomatik vitesten yana yapmak istiyor olabilirsiniz. Neyse ki çiçeği burnunda bir sürücüyseniz, otomatik araba kullanmayı öğrenmek düz vitesi öğrenmenizden çok daha kolay. Üstelik acemiliği çabucak yenebilmeniz için de birebir!

Ancak daha önce hep düz vites araçlar kullanmışsanız, özellikle de ilk zamanlar biraz yabancılık çekebileceğinizi bilmelisiniz. O halde gelin, otomatik vites araba kullanımının inceliklerini birlikte keşfedelim! Yolların tozunu dumana katmak ise size kalmış…

1. Otomatik Vites Nedir?

Otomatik vites, hız ve çekişi ayarlamaya yarayan dişlilerin sürücü müdahalesi olmadan kendiliğinden kontrol edilebildiği araç türlerini ifade ediyor. Otomatik şanzıman sistemine sahip olan bu araçlarda, hareket için sadece gaz ve fren pedalı kullanılıyor. Yani vites dişlilerinin yüksek tork üretebilmesi için debriyaja ihtiyaç duyulmuyor. Bunun yerine debriyajın görevini tork konvertörü üstleniyor. Tork konvertörü sayesinde aracın şanzımanı, sürüş esnasında ortaya çıkan enerjinin dişlilere devir gücü olarak iletilmesini sağlıyor.

Otomatik Vites Araç Çeşitleri Nelerdir?

Otomatik vites araçlar “triptonik şanzımanlı”, “yarı otomatik şanzımanlı” ve “tam otomatik şanzımanlı” olmak üzere üç çeşide ayrılıyor:

Triptonik Vitesli Araçlar

İsteğe bağlı olarak manuel kullanım imkânı da sunan araçlardır. Vites kolunun çekilmesi ile araç manuel kullanıma geçer. Bu durumda vites değişimi de koldaki artı ve eksi işaretleriyle sağlanır.

Yarı Otomatik Vitesli Araçlar

Şanzıman sistemi tek kavramalı olup sadece debriyaj işlevini otomatik olarak gerçekleştirebilen araçlardır. Bundan dolayı araç, vites geçişlerinde fark edilir düzeyde ses ve titreşim üretir.

Tam Otomatik Vitesli Araçlar

Çift kavramalı şanzıman sistemine sahip araçlardır. Böylece sürüş sırasında debriyaj otomatik olarak kontrol edilirken, geçilecek vites de aynı esnada kendi kendine ayarlanır. Vites geçişleri ise oldukça sessiz ve sorunsuz gerçekleşir.

Otomatik Vites Hangi Viteste Çalışır?

Otomatik araçlarda geçilen vites ayarı, gaz ve fren kullanımına göre kendiliğinden düşüyor ya da yükseliyor. Araç, vites geçişlerini harflerle belirtilen dişli ayarları doğrultusunda yapıyor. Böylece sayılarla belirtilen devir ayarlarına gerek olmadan, hız ve çekiş otomatik olarak ayarlanabiliyor.

Otomatik Vites Nasıl Değiştirilir?

Otomatik araçlarda da tıpkı manuel araçlarda olduğu gibi, vites kolu hareket ettirilerek geçiş sağlanıyor. Ancak vites kolunda rakamlı vites ayarları yerine, harf olarak farklı dişli ayarları (P - R - N - D - S - O - M - L) bulunuyor.

2. Otomatik Vites Üzerindeki Harflerin Anlamları Nelerdir?

Otomatik vites harfleri, aslında belirli İngilizce kelimelerin kısaltmalarından meydana geliyor. Bunun beraberinde yarı-otomatik vites harfleri ile tam otomatik vites harfleri, aracın sunduğu devir ayarlarına göre birbirinden farklı olabiliyor. Bu nedenle aşağıda açıklayacağımız otomatik vites harf anlamlarının yanında, bunların hangi araç çeşitlerinde bulunduklarını da açıklıyor olacağız:

Otomatik Vites D Harfi (Drive)

İleri gitmek için kullanılan dişli ayarıdır. Hem triptonik hem yarı hem de tam otomatiklerde mevcuttur.

Otomatik Vites P Harfi (Park)

Park esnasında kullanılması gereken ayardır. Triptonik, yarı ve tam otomatik şanzımanlı araçlarda bulunur.

Otomatik Vites N Harfi (Neutral)

Aracın “nötr modda”, yani boşta olması anlamına gelir. Tüm otomatik araç türlerinde mevcuttur.

Otomatik Vites R Harfi (Reverse)

Manuel araçlarda olduğu gibi geri vites görevi görür. Triptonik, yarı ve tam otomatik şanzımanlı araçlarda bulunur.

Otomatik Vites S Harfi (Speed)

Spor sürüş modu olarak da bilinir. Hızlı sürüşlerde kullanılır. Araç bu dişli ayarında iken vites değişim hızı ve devir aralığı daha yüksek olur. Genellikle yüksek segment olan tüm triptonik, yarı ve tam otomatik araç türlerinde görülebilir.

Otomatik Vites O Harfi (Overdrive)

Sürüş esnasında yüksek viteslere geçişi önleyerek daha seri hızlanma sağlar. Ağırlıklı olarak yüksek segment olan tüm otomatik araç çeşitlerinde bulunur.

Otomatik Vites M Harfi (Manuel)

Aracı düz vites moduna almak için kullanılır. Triptonik-yarı otomatik araçlarda mevcuttur.

Otomatik Vites L Harfi (Low)

Bu dişli ayarı, hızı 1’inci vitese sabitlemek için kullanılır. Bu ayara sahip otomatik araç çeşitlerinin bazılarında 2 ve 3 vitesleri de bulunur. Triptonik-yarı otomatik vitesli araçlarda mevcuttur.

3. Otomatik Vites Araba Nasıl Kullanılır?

“Otomatik vites PRND ne demek?” sorusunun yanıtını ve işinize yarayacak çok daha fazla bilgiyi artık öğrendiniz. Otomatik vites araba ileri geri hangisi bunu da zaten bildiğinize göre, artık devamı oldukça basit! Ancak yeni bir şoför adayıysanız, ilk kez otomatik vites kullanımı konusunda bunlardan daha fazlasını merak ediyor olabilirsiniz. Aradığınız tüm yanıtlar, yazının buradan sonrasında…

Otomatik Viteslerde 1 ve 2 Ne İşe Yarar?

Otomatik vites araçlarda devir ayarı kendiliğinden yapılabilmesine rağmen, bazılarının vites kolunda ayrıca “L” veya “” seçenekleri de bulunuyor. Bu dişli ayarları, dik yokuşlarda ve yağmurlu-karlı hava şartlarında aracın çekişten düşmemesi ve daha güvenli sürüş sağlamak için gerekebiliyor.

Otomatik Arabada El Freni Ne Zaman İndirilir?

Otomatik araçlarda el freninin; kalkış esnasında, ayak frene basılıyken, vites herhangi bir hareket ayarına getirildikten sonra indirilmesi gerekiyor.

Otomatik Vites Araba İlk Nasıl Çalıştırılır?

• Adım 1: Emniyet kemerinizi bağlayın ve aynalarınızı kontrol edin.
• Adım 2: Sağ ayağınızı fren pedalına tamamıyla basılı tutun.
• Adım 3: Vitesin P konumunda bulunduğundan emin olun.
• Adım 4: Anahtarı saat yönünde çevirerek kontağı çalıştırın.
• Adım 5: Ayağınız hala fren pedalındayken vitesi R, L veya D konumuna alın.
• Adım 6: El frenini aşağı indirin ve yavaşça gaza basın.
• Adım 7: Harekete L modunda geçtiyseniz, vitesi varsa sırasıyla 2 ve 3’üncü ayara, ardından da D moduna alın.

Otomatik Vites Nasıl Kullanılır? Nelere Dikkat Edilmelidir?

Otomatik vites araçları kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar bulunuyor:

• Araç kalkış yaparken frene basılı tutulmalıdır.
• Kalkış esnasında el freni aşağıda ise ayak frenden çekildiği anda araç hareket etmeye başlar.
• Soldaki fren ve sağdaki gaz pedalları için sadece sağ ayağın kullanılması gerekir.
• Park pozisyonuna geçmeden önce araç mutlaka durdurulmalı ve dişli ayarı P’ye getiririlmelidir.
• Park sonrası, aracın N moduna getirilmesi ve el freninin çekilmesi gerekir.
• Araçtan inmeden önce, ayak frende tutularak vites modu P’ye alınmalı ve kontak ondan sonra kapatılmalıdır.

Otomatik Vites Araba Nasıl Durdurulur?

Otomatik araçlarda debriyaj pedalı bulunmadığından durmak için sadece frene basılması yeterli oluyor. Ancak aracı sarsmamak için bu pedalın yavaş hareketlerle kullanılması gerekiyor. Ayrıca dişli ayarı değişimi sırasında aracın mutlaka durdurulması gerektiğini de hatırlamak gerekiyor.

4. Araç Kiralamada Otomatik Vites Tercihi

Otomatik araba kullanma teknikleri, görüldüğü üzere düz vitesten daha basit bir işlemler dizininden oluşuyor. Bu nedenle de -özellikle iş vb. nedenlerle- uzun süreli kullanımlarda sürücülere büyük kolaylıklar sağlıyor. Şirket aracı kullanımında artık sizin de tercihiniz otomatik vitesten yanaysa, dilediğiniz marka, segment ve modeldeki otomatik araçları Hedef Filo aracılığıyla kiralayabilirsiniz. Hedef Filo’dan uzun dönem otomatik vites araç kiralama için atmanız gereken ilk adım, linkin hemen ardında sizi bekliyor!