Sarhoş Araba Kullanmanın Cezası

Bu yazımızda, Alkollü araç kullanma cezası 2023 yılında ne kadar, Alkollü araç kullanma cezası affı nasıl olur, Alkollü araç kullanma cezası mahkeme kararları nelerdir ve 2. defa alkollü araç kullanma cezası nedir konularına değineceğiz.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na (KTK) ve bu kanuna dayanılarak çıkartılmış olan Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne (KTY) göre karayollarında uyuşturucu/uyarıcı madde tesirinde ve/veya alkollü iken araç kullanmak yasaktır (KTK m. 48/I, KTY m. 97/I). Bu durum trafik görevlilerince uygun teknik cihazlar kullanılmak suretiyle yapılan promil ölçümleri neticesinde saptanır (KTK m. 48/II). Bu inceleme rutin bir uygulamanın parçası olabileceği gibi (KTY m. 97/II) trafik kazasının gerçekleşmesi durumunda yasal bir zorunluluk olarak da ortaya çıkabilir; bu gibi durumlarda teknik cihazla yapılan ölçüme itiraz eden sürücü, sağlık kuruluşuna sevk edilerek kan değerleri üzerinden alkol analizi yaptırılabilir (KTK m. 48/III).

Araç Değer Kaybı Davası – Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır, Değer Kaybı Talebi Şartları

Alkollü Araç Kullanma Cezası 2023

Sağlık kuruluşuna sevk edilen sürücülerin zamanla kanlarındaki alkol oranı düşeceğinden ilgili yönetmelik hükmü ile şöyle bir düzenleme yapma yoluna gidilmiştir:

“Teknik cihazla yapılan ölçüm sonucuna itiraz edilerek tespitin sağlık kuruluşlarında yaptırılması halinde, her iki tespit arasındaki süre, teknik cihazla ölçüm yapılmasına izin verilmemesi halinde ise kaza saati ile sağlık kuruluşunda yapılan tespit saati arasındaki süre göz önünde bulundurularak sağlık kuruluşunda yapılan tespit sonucuna ilk ölçümü yapan trafik kuruluşu tarafından her bir saat için 0,15 promil eklenmek suretiyle alkol oranı belirlenir ve çıkan sonuca göre işlem tesis edilir.”(KTY m. 97/V-b-3)

Yasada belirtilen promil değer eşiğinin aşılması durumunda sürücüye yasada öngörülen yaptırımlar uygulanır.

0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı (Hususi otomobil dışındaki araçlar için 0.21 promil) tespit edilen sürücülere idari para cezası, sürücü belgesinin belli sürelerle geri alınması ve cezaî yaptırım olarak tezahür edebilir (KTK m. 48/V). Alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüye:

İdari para cezası (2023 yılı itibarıyla): Birinci defasında 1.228 TL (% 25 İndirimli 921 TL), İkinci defasında 1.539 TL. (% 25 İndirimli 1.154,25 TL), üç ve üçten fazlasında 2.473 TL (% 25 İndirimli 1.854,75 TL) idari para cezası uygulanır (KTK m. 48/V).

Ceza Puanı: Ayrıca her ihlal için 20 ceza puanı uygulanır.

Sürücü belgesinin geri alınması: Geriye doğru beş yıl içerisinde; ilk defasında 6 ay, ikinci defasında 2 yıl, 3 ve daha fazlasında ise 5’er yıl süre ile sürücü belgesi geri alınır.

Alkollü araç kullanma sebebiyle geri alınmış olan sürücü belgesinin iade edilebilmesi için; ilgili kişi hakkında trafik kurallarına aykırılık dolayısıyla 2918 sayılı Kanun hükümlerine göre verilmiş olan idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şarttır. (KTK m. 48/XIII)

Trafik Kazası Avukatı

Eğitim ve psiko-teknik değerlendirme: Sürücü belgesi 2 yıl süreyle geri alınan sürücüler sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine; beş yıl süreyle geri alınan sürücüler ise psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. Sürücülerin belgelerinin geri alma süresi sonunda iade edilebilmesi için yukarıda belirtilen şartların sağlanması ve Karayolları Trafik Kanununa istinaden (48’inci madde ve diğer bütün maddeler) verilmiş olan idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması zorunludur. (KTK m. 48/XI)

Adli ceza: Yaptırılan ölçümler neticesinde1,00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilenler (kazaya sebebiyet vermemiş dahi olsa) veya yasal sınırların üzerinde (Hususi otomobiller için 0.50, diğer araçlar için 0.21 promil) alkollü olarak trafik kazasına sebebiyet veren sürücüler hakkında ayrıca TCK’nın 179’uncu maddesinden de işlem yapılacaktır (KTK m. 48/VI).

Ayrıca, eğer sürücü yaralanmalı veya ölümlü ya da kollukça müdahil olunan maddi hasarlı trafik kazasına karışma hali de dahil olmak üzere alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmemiş ise hakkında 3.516 TL idari para cezası (2023 yılı itibarıyla), 2 (iki) yıl süre ile sürücü belgesinin geri alınması ve 20 ceza puanı uygulanır (KTK m. 48/IX).

TÜTÜN VE ALKOL KAÇAKÇILIĞI SUÇU

İkinci Defa Alkollü araç kullanma Cezası

Bu konuya yukarıda temas etmiş olmakla beraber uygulamada çokça sorulduğundan ayrı bir başlık altında özel olarak cevap vermek istedik. Buna göre ikinci defa alkollü araç kullandığı tespit edeilen sürücüye 1.539 TL. (% 25 İndirimli 1.154,25 TL), üç ve üçten fazla tespit edilen sürücüye ise 2.473 TL (% 25 İndirimli 1.854,75 TL) idari para cezası uygulanır (KTK m. 48/V).

Ayrıca geriye doğru beş yıl içerisinde; ikinci defa yapılan tespit üzerine 2 yıl, 3 ve daha fazlasında ise 5’er yıl süre ile sürücü belgesi geri alınır. Sürücü belgesinin iadesi için de yasal sürenin tamamlanmış olmasının yanı sıra, 2918 sayılı Kanun hükümlerine göre verilmiş olan idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şarttır. (KTK m. 48/XIII)

Zorunlu Trafik Sigortalarında Eş Değer Parça Uygulaması

Alkollü Araç Kullanma Cezası affı

Alkollü araç kullanımı neticesinde sürücü belgesinin geri alınması uygulaması yasal bir uygulamadır. Bununla birlikte uygulamada bu konuda ciddi mağduriyetler oluşmakta ve kişilerde bu konuda bir af beklentisi oluşmaktadır. Öncelikle ifade etmek gerekir ki sürücü belgelerinin geri alınması hususunda af uygulaması yapılması pek rastlanan bir durum değildir. Hiç kuşkusuz bu konuda yasal bir düzenleme yapılması mümkündür, ancak bu yönde bilinen bir çalışma bulunmamaktadır.

Ceza puanı bulunan ve ehliyetlerine el konulan kişiler için ehliyet affı yapılmasına yönelik bir çalışma bulunup bulunmadığına dair, İçişleri Bakanı’nın yanıtlaması istemiyle sunulmuş, 06/07/2020 tarih ve 7/31746 sayılı yazılı bir soru önergesi mevcuttur. Ancak bu önergeye İçişleri Bakanı tarafından -bu yazının yayınlandığı tarih itibariyle- herhangi bir yanıt verilmiş değildir.

Tütün – Alkol (TEKEL) Ruhsatı İptali İşlemine Karşı İptal Davası Yürütmeyi Durdurma (YD) Kararı

Alkollü araç kullanma hapis cezası

Yasalarımızda alkol kullanımı kural olarak suç olmadığı gibi yasak da değildir. Sadece saldırgan sarhoşluk hâli kabahatler kanunu kapsamında idari yaptırıma tâbi tutulmuştur (K.K, m. 35). Bununla birlikte, alkollü araç kullanımı trafik güvenliğini tehlikeye soktuğundan yasa koyucu tarafından yasaklanmış ve belli bir oranı geçen alkol kullanımı trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu (TCK 179) kapsamında değerlendirilmiştir.

“Yapılan tespit sonucunda, 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.

Hususi otomobil sürücüleri bakımından 0.50 promilin, diğer araç sürücüleri bakımından 0.20 promilin üzerinde alkollü olan sürücülerin trafik kazasına sebebiyet vermesi hâlinde, ayrıca Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” (KTK m. 48/VI-VII)

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK)’nun 179’uncu maddesi incelendiğinde:

“(2) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.” hükmünü içerdiği görülmektedir.

Bununla birlikte alkollü araç kullanımı neticesinde can ve mal kaybı gerçekleştiğinde gerek taksirle ölüme sebebiyet verme suçuna ilişkin TCK 85 ve gerekse taksirle yaralama suçunu düzenleyen TCK 89. Madde hükümleri kapsamında manevi unsurun değerlendirilmesi sürecinde (taksir-bilinçli taksir) dikkate alınacağı kesindir. Suçun bilinçli taksirle işlendiğine kanaat getirildiği durumlarda verilecek ceza taksirli haline göre verilecek ceza üzerinden üçte birden yarısına kadar arttırılarak hesaplanır (TCK 22/3).

Alkollü Araç kullanma Hapis Cezası Paraya Çevrilmesi

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50. Maddesi hapis cezalarının adli para cezasına çevrilmesi hususunu düzenlemektedir. Buna göre;

• Mahkeme uygun görürse kısa süreli hapis cezalarını (bir yıl ve daha az süreli) adli para cezasına çevirebilecektir. Bu konuda takdir yetkisi vardır. (TCK 50/1-a)
• Ancak eğer kısa süreli hapis cezası 30 gün veya daha az ise ve sanığın daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olması şartıyla çevirmek zorundadır. (TCK 50/3)
• Eğer sanık 18 yaşından küçük ise ya da 65 yaşından büyük ise, bir yıl ve daha az süreli hapis cezası vermiş ise para cezasına çevirmek zorundadır. (50/3)
• Suç eğer taksirli suç ise, diğer şartlar da varsa, 1 yıldan uzun süreli de olsa hapis cezası para cezasına çevrilebilir. Ancak bu hüküm bilinçli taksir halleri için uygulanamaz. (TCK 50/4)

Alkollü Araç Kullanma Cezası Mahkeme Kararları

Alkollü araç kullanmadan kaynaklı ceza davaları temel olarak ikiye ayrılabilir. Eğer kaza oluşmamış ise sadece trafik güvenliğini tehlikeye sokmaktan ötürü TCK 179’dan kaynaklı bir ceza davası söz konusu olacaktır. Buna karşılık eğer can kaybı ve yaralama ile sonuçlanan bir kaza söz konusu olmuş ise bu durumda ilgili yasa hükümleri uygulanacak, alkollü araç kullanımı ise manevi unsurun değerlendirilmesi sürecinde dikkate alınacaktır.

Bu konuda çok sayıda Yargıtay kararı mevcuttur. Bunların tamamını burada vermeye imkan yoktur. Bununla birlikte örnek olarak bazı kararlara yer vermekle yetinebiliriz:

“Görüldüğü gibi, dosya kapsamından sanığın alkollü olarak araç kullandığı sabit ise de, emniyetli bir şekilde araç kullanamayacağına ilişkin herhangi bir bilgi veya belge bulunmamaktadır. Her ne kadar olay tutanağında sanığın süratli bir şekilde araç kullandığı belirtilmişse de süratinin ne olduğu konusunda somut bir bilgi veya belge bulunmadığı gibi, olay yerine çağırılan trafik görevlilerince sanık hakkında yalnızca alkollü araç kullanmak ve araçta yaptırdığı değişikliği tescil ettirmeden araç kullanmak eylemleri nedeniyle idari yaptırım uygulanmış, süratli araç kullanmak ile ilgili bir işlem yapılmamıştır. Akabinde hastaneye götürülen sanığın, ileri derecede alkollü olduğuna ilişkin rapor düzenlenmiş, ancak emniyetli bir şekilde araç kullanamayacak hâlde olduğuna ilişkin olarak uzman hekim tarafından verilmiş bir rapor da bulunmamaktadır. O hâlde, sanığın yalnızca alkollü araç kullanması nedeniyle TCY’nin 179/3. maddesi uyarınca cezalandırılmasına olanak bulunmamaktadır” (CGK, 22.5.2007, 2-103/111)

“Oluş ve dosya içeriğine göre, Sanığın olay günü alkollü olarak cadde üzerindeki taksi durağında park halinde duran ticari taksiyi, sahibinden habersiz çalıştırıp yola çıktığı, Sıtkıpaşa caddesine dönüş yapmak istediği sırada yaya kaldırımına çarptıktan sonra direksiyonu toplayarak aynı caddeyi takiben, Yılmaz Akpınar bulvarına doğru seyir halinde iken trafiğe kapalı ve yol yapımının devam ettiği olay mahallinde aracın ön tanpon ve çamurluk kısmıyla asfalt yığınına çarpıp bunların üzerinden ilerdeki kum yığınının üzerine çıkarak tek taraflı kazaya sebebiyet verdiği olayda, alınan doktor raporunda sanığın orta derecede alkollü olduğunun belirtilmesi ve trafik görevlileri tarafından tutulan 15.11.2005 tarihli tutanağa göre alkolün etkisiyle güvenli sürüş melekelerini kaybetmiş ve emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek durumda olmasına rağmen araç kullandığının tespit edildiğinin belirtilmesi karşısında sanığa atılı trafik güvenliğini tehlikeye sokmak suçunun unsurları itibariyle oluştuğu gözetilmeden, mahkumiyeti yerine, yolun trafiğe kapalı olması nedeniyle trafiğin güvenliğinin tehlikeye düşürülmesinden bahsedilemeyeceği ve sanığın kendisinin yaralandığı olayda, kast veya olası kastın oluşmayacağı şeklindeki yasal ve yeterli olmayan gerekçelerle beraatine karar verilmesi” (bozmayı gerektirmiştir) (2.CD., 21.3.2011, 38665/5696)