Lavanta Yetiştiriciliği Nasıl Olur

Peki lavantanın aynı zamanda güçlü bir doğal böcek ve sinek kovucu olduğunu biliyor muydunuz? Bu sebeple bahçenize ya da balkonunuzda mutlaka olması gereken bitkilerden biridir. Üstelik lavanta yetiştirmek aşağıdaki adımları takip ettiğiniz zaman o kadar da zor değil. Artık herkes bu mucizevi ve şifa dolu bitkiyi yetiştirmek isteyecek. Lavanta nasıl yetiştirilir? lavanta nasıl bir iklimde yetişir? İşte lavanta yetiştiriciliği hakkında merak edilenleri sizler için araştırdık.

Lavanta Nasıl Yetiştirilir?

Lavanta aslında zor iklim koşullarının bitkisidir. Toprak seçimi konusunda hassas olmayan lavanta kuru, su sıkıntısı olan, besin maddelerince yoksul olan topraklarda bile yetişebilmektedir. Hatta kireç açısından zengin, süzek ve kalkerli toprakları daha verim alınabilmektedir. Lavanta çok yıllı bir Akdeniz iklimi bitkisi olmasına rağmen soğuğa karşı da oldukça dayanıklıdır. Bunun için ilk dikildiği zamanda köklerin ve yerinin güneş gören bir yerde iyi olması yeterlidir. Lavantanın sulama isteğine bakıldığında fidanlar ilk dikildiğinde belli aralıklar 3 ya da 4 defa sulama yapılması yeterli olacaktır. Sonrasında su isteği azalacak, sulanmadığı zaman da yeşil kalmaya devam edecektir. Yine de belli aralıklarla sulanması çiçek verimi ve kalitesi açısında gerekli olmaktadır. Unutulmaması gereken bir detay lavantanın ilk dönemlerde büyüme evresinin biraz yaşam olduğudur. Sonrasında iyi bakıldığı takdirde siz de nasıl büyüdüğüne inanamayacaksınız. Bahçenizde lavanta bitkisinin olmasının önemli bir avantajı ise lavantanın toprak yapısını iyileştirici ve rüzgar ve su erozyonunu önleyici bir etkisinin olduğudur. Şimdi gelelim lavanta yetiştiriciliğinin nasıl yapıldığına ve dikkat edilmesi gerekenlere?

Lavanta Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Lavanta yetiştiriciliği hem tohumdan hem de çeliklerden hem de köklü sürgünlerden (fidan gibi düşünebilirsiniz) yapılır. Yalnız fidandan üretim daha garanti ve bahçesini ya da balkonunu bir an önce bu mor çiçeklerle donatmak için en ideal olanıdır. Şimdi size adım adım lavanta yetiştiriciliği nasıl yapılır anlatacağım:

• Öncelikle lavanta bitkisini dikeceğiniz alanın otsuz, yabani otlardan arındırılmış olması gerekir. Burada belki en çok uğraşacağınız ot cinsi halk arasında ayrık otu olarak bilinen ottur. Lavanta ekilecek alanın derin bir şekilde sürülmesi ya da alan küçük ise çapalanması gerekmektedir. Ardından tırmık ile düzlenmesi gerekir.
• Herhangi bir toprak seçimi olmamasına rağmen verimin yüksek olması için toprak pH seviyesinin ,5 arasında olması idealdir.
• Önemli detaylardan biri de lavanta bitkilerini dikeceğiniz alanın güney-güney batı yönünde ve güneş gören bir alan olması gerekir.
• Lavanta dikimi için köklü sürgünlerin rahatlıkla, köklerinin sıkıştırılmadan çukura girebileceği genişlikte ve derinlikte çukurlar açılır.
• Fideler nazikçe çukura konulur ve etrafından yavaşça toprak dökülerek çukur kapatılır.
• Fidanlar dikildikten sonra mutlaka can suyu verilmedi gerekir.
• Bir diğer önemli detay ise her bitkide olduğu gibi lavanta bitkisinin de köklerine buğday saplarıyla malçlama işlemi yapabilirsiniz. Bu işlem bahçenizde hem güzel görünecek hem de topraktaki su dengesini koruyacaktır. Aynı zamanda yukarıda sözünü ettiğim ayrık otlarının da çıkmasını önleyeceği için çapalama işlemini azaltacaktır.
• En önemlisi de lavantanın Mayıs ve Kasım aylarında ekimi yapılabilir. Kasım ayında yapılan ekimin mayıs ayında yapılan ekime göre verimi daha yüksektir.
• Tüm bu işlemlerden sonra biraz hasat işleminden söz edebiliriz. Lavantanın bulunduğu iklim ve toprak yapısına göre hasadı değişmekle birlikte Temmuz ayında tam çiçeklenme başlar ve bu dönemde hasat edilebilir.
• Fidelerin ilk yılında lavantalar büyüme evresinde olduğu için köklerin daha iyi bir gelişim göstermesi adına lavanta bitkisinin uzayan sürgünlerinde budama yapmak oldukça önemlidir.

Lavanta Türkiye'de Yetişir Mi?

Lavanta birçok iklimde yetişebilen hatta bulunduğu iklime uyum sağlayabilen bir bitkidir. Bu sebeple Türkiye’nin birçok yerinde yetişebilmektedir. Türkiye’de ticari üretimin en fazla olduğu yerler Ege ve Akdeniz bölgeleridir. Aslında Türkiye’de Karadeniz bölgesi hariç birçok bölgede yetişebilmektedir. Burada yayılamamasının nedeni bölgenin fazla yağış alması ve güneşlenme süresinin kısa olmasıdır.

Lavanta Ne Kadar Sürede Yetişir?

Lavanta bitkisi yetiştirilirken çok fazla uğraş gerektirmez. Lavanta dikildikten iki yıl sonra verim vermeye başlar.

Lavanta Nasıl Bir İklimde Yetişir?

Lavanta Akdeniz ikliminin bir bitkisi olduğu için uzun bir güneşlenme süresine İhtiyaç duyar. Sıcağı sever. Günde en az saat güneşlenmeye ihtiyaç duyar. İlkbaharda ise günlük ortalama sıcaklık ° derece üzerinde olduğunda yeni sürgünler vermeye başlar.

Akdeniz kökenli olan lavantalar, ballıbabagiller familyasında yer alan bir bitkidir. Çok sevilen bu bitkinin kokusu da zihinlere kazınan özelliktedir. Birçok alanda kullanılan lavantaların antiseptik özelliği de dikkat çeker. Lavanta çayı bu durumda sıklıkla tüketilir. Cilt sağlığı için de pek çok faydası olan lavanta bitkisi, sivilcelenme durumlarında cilt toniği şeklinde kullanılabilir. Güzel görüntüsüyle gören herkesi büyüleyen lavantalar ülkemizde Akdeniz ikliminin olduğu yerlerde kolaylıkla yetişir. Antalya, Mersin, Muğla gibi illerin yanı sıra Isparta'nın meşhur lavanta bahçesi akla ilk gelen yerler arasındadır. Lavanta yetiştirmek için bilinmesi gereken önemli noktalar vardır.

Lavanta Nasıl Yetiştirilir?

Lavanta yetiştirmek son derece kolaydır. Yeni bir lavanta ekmek için öncelikle lavanta dallarını budamanız gerekecektir. Lavantaları yetiştirirken 3 veya 5 adet lavanta yaprak düğümüne ihtiyacınız olacaktır.

Dalları kesilen lavanta toprağa ekilir ve toprağın üstü kapatılır. Lavantanın köklenmesi için 2 günde bir sulanmasına özen gösterilir. Lavantanın ekiminden sonra filizlenme süreci yaklaşık 3 ila 6 hafta arasında olacaktır.

Bitkiyi yetiştirirken verimli toprağa da ihtiyacınız vardır. Lavanta yetiştiriciliğinde en uygun toprak, kireç bakımından zengin ve kuru topraklardır. derece sıcaklıkta yetişebilen lavantalar, günde saat güneş alan bir yerde yetişmelidir.

Lavanta Nasıl Ekilir?

Lavanta ekimi için öncelikle, gerekli ortamı hazırlamalısınız. Bitki için önemli olan toprak yapısı, ekim için ilk koşuldur. Toprağın nem kapasitesi bu doğrultuda yeterli düzeyde olmalıdır.

Lavanta tohumunu ekmek istediğinizde, tohumları çimlendirmeli ve bir süre sonra toprağa aktarmalısınız. Fide ekiminde ise, zengin mineralli toprağa lavanta fidesini ekerek işe başlayın. Ardından ilk can suyunu verin ve saksınızı güneşli bir alana yerleştirin.

İleriki süreçte toprağın gübrelenmesi gerekecektir. Bu işlem, bitkinizin gelişimi açısından önemlidir. Lavanta tohumunu veya fidesini ilk üç gün boyunca çok az miktarda sulamak gerekecektir.

Lavanta Çiçeği Nasıl Yetiştirilir?

Lavanta çiçeğini yetiştirirken toprak yapısı, güneşte kalma süresi gibi etmenlere dikkat etmek gerecektir. Aydınlık ortamlara hemen uyum sağlayan bu bitkiler, güneş alan yerlerde yetişmelidir. Bu doğrultuda lavantalar karanlığı sevmezler.

Akdeniz ikliminde yetişebilen bu bitkiler, soğuk ortamlarda uyku moduna girer ve canlılığını korur. Lavanta çiçeği çok nemli toprakları sevmez ve uzun süre kuru kalabilir. Toprak seçiminde ise kuru ve kireçli topraklar tercih edilebilir.

Gübreleme işlemi de bu noktada önemlidir. Lavanta yetiştiriciliğinde saksı değişimi de gereklidir. Yılda bir kez saksı ve toprağı yenileyebilirsiniz.

Lavanta Nasıl Yetiştirilir?

Lavanta yetiştirirken toprağın PH değerinin minimum 5,5 değerinde olması gerekecektir. Güneş gören yerde yetişen lavantalar, her yıl ekilebilir. Düzenli sulanan bitkiler sıcakların başlamasıyla beraber kendisini göstermeye başlayacaktır.

Zengin toprak yapısında yetişen bu bitkilerin saksı değişimi senede bir defa yapılabilir. Evde yetiştirdiğiniz bitkileri daha büyük saksılara alabilirsiniz. Lavanta yetiştiriciliğinde, diğerleri gibi tohumun kaliteli olmasında fayda vardır.

Lavanta Nasıl Ekilir ve Dikilir?

Lavanta ekmek için, saksının drenaj deliklerinin olmasına ve toprak yapısının da kireçli ve kuru olmasına dikkat edilmelidir. Lavantayı ekmek için saksının üst kısmında parmak olacak şekilde boşluk bırakın.

Lavanta tohumunu aralıklı olarak toprağa yerleştirin ve üzerini bir parmak kalınlığında örtün. Bitkinizin toprağının nemli kalmasına dikkat edin ve sulamayı buna göre yapın.

Lavanta Yetiştiriciliği

LAVANTA

Lavandula angustifolia MİLL. (Syn. L. officinalis CHAİX.)

Bilimsel sınıflandırma

Alem: Plantae

Şube: Magnoliophyta

Sınıf: Magnoliopsida

Takım: Lamiales

Familya: Lamiaceae

Cins: Lavandula L.

Kökeni ve Yayılışı : Lavandula ismi Latince lavare'den gelmekte ve yıkama anlamını taşımaktadır. Zira çok aromalı olan bu bitki yıkama veya banyo suyunda kullanılmaktadır.

Lavandula özellikle Batı Akdeniz Bölgesi'ne yayılmıştır. Bugün yabani olarak Güney Fransa'da, Orta İtalya'da, Yugoslavya'da, İspanya'da ve Yunanistan'da yaygın durumdadır. Ancak yabanilerin bulunduğu bölgeler dışında kültürü Bulgaristan, İngiltere, A.B. Devletleri ve Kuzey Afrika ülkelerinde yapılmaktadır.

Botanik özellikleri : Lavanta cm boylanabilen, Haziran, Temmuz aylarında çiçek açan yarı çalımsı çok yıllık bir bitkidir. 60 cm kadar derinlere giden kazık bir köke sahiptir. Dik duran saplar genellikle 4 köşeli olup, tüylü ve çıplak gri yeşil renktedir. Kuvvetli dallanır ve yaşlandıkça alt dallar odunlaşır. Dört köşeli dallar üzerinde karşılıklı durumda bulunan cm uzunluktaki çok kısa saplı yapraklar, ucu sivri, kenarları tam ve içeriye doğru kıvrık şeritsi tipte olup, her iki yüzü pamuksu tüylerle örtülü bulunmaktadır. Grimsi yeşil renkte bir aya kısmına sahiptir. Orta kısmında belirgin uzunluğuna bir oyu vardır. Yine yapraklardaki pamuksu tüyler yaşlı yaprakların üst yüzeylerinde görülmez, alt yüzde ise gümüşi renkli düzeler bulunur. Az çok 4 köşemsi, oldukça büyük başak tipine benzer. Çiçek durumu cm kadar uzunluğundaki çıplak sap ucunda bulunur. Çiçek başağının uzunluğu cm olup, genellikle çiçek kümesinde ve her kümede adet çiçek bulunmaktadır. Çiçek kümeleri karşılıklı duran iki yaprak tarafından korunmaktadır. Çok kısa saplı olan lavanta çiçeği gri mavi renkte, içi düz ve parlak, dışı tüylü bulunan 5 mm kadar uzunluktaki çanak yaprak tarafından korunur. Bu çanak yaprak çiçeği boru gibi sararak büyür ve üst kenarlarında 4 adet küçük sivri dişle nihayetlenir. Ayrıca bir tanede oldukça büyük ve kolay ayırt edilebilen bir çıkıntı daha bulunur. Çanak yaprakların dış yüzleri kuvvetli tüylüdür ve üzerinde 12 adet uzunlamasına damar bulunur. Çanak yaprağın tüyleri arasında salgı tomurcuğu ve tek hücreli drüze tüyleri bulunmaktadır. Çanak yaprağın altında ve en dışta fazla gelişmemiş olan bir epikalix mevcuttur. Maviden-violeye kadar değişen taç yaprağı önce boru şeklinde büyür, boğaz kısmında biraz genişler üstte ise aynı büyüklükte, yukarıya doğru 2 büyük parçalı, aşağıya doğru 3 küçük parçalı dudaklarla son bulur. Korolla tüpüne bağlanmış olup, tüp dışına çıkmayan, ikisi uzun, ikisi daha kısa 4 adet erkek organ bulunmaktadır. Bunlar taç yapraklarını hiç bir zaman geçemezler. Çiçek tabanında nektar salan bir disk bulunur. İki meyva yaprağından meydana gelen dişi organ birer tohumlu 4 gözden ibarettir. Çiçek geliştikçe zengin ve kokan nektarsalar. Çiçekler ginodioktir. Böcekelrin ziyaret etmesi sonucu yabancı döllenme olur, bununla beraber tabii olarak kendine döllenme de olabilmektedir. Taç yaprağı borusunun orta kısmında enine bir kesit alındığında sık tüylü damarları bulunan çanak yaprağın kesitinin orta kısmında anterlerin bulunduğu görülür.

Çanak yaprağın dış tarafında bulunan damarların çok sayıda dallanmış yükselen tüyleri bulunur. Bunlar arasında küçük, sapları tek hücreli olan drüze tüyleri yer almıştır. özellikle damarlar arasındaki çukurlarda labiae familyasına özgü salgı tomurcukları bulunmaktadır. Lavantanın meyvesi bir cevizciktir, genellikle uzunumsu yumurta şeklinde, 2 mm kadar boyunda, 1 mm kadar genişliktedir. Rengi koyu kahverenginden siyaha kadar değişir. dane ağırlığı 1 gr'dan azdır.

Kültürü

İklim ve Toprak İstekleri : Lavanta toprak yönünden seçici olmayan bir bitkidir. Ancak kuru, hafif, kireçce zengin yerleri sever. özellikle yeterince toprağın derinliğinde rutubetin bulunması gerekmektedir. Lavanta soğuklara fazla dayanıklı değildir. Ancak Orta Avrupa koşullarında kışı geçirecek kadar soğuğa dayanıklı bazı türleri vardır.

Tohumluk : Lavantada tohum mm uzunlukta, mm genişlikte ve mm kalınlıkta olup, dane ağırlığı gr arasında değişmektedir. Uzunumsu-oval bir şekilde olan tohum koyu kahve renginden grisiyaha kadar varyasyon göstermekle, üzeri düz ve parlak bir durumda bulunmaktadır. Tohumluluğun safiyetinin % 95, çimlenme durumunun % 70'den az olmaması istenir. Çimlenem 21 günde tamamlanır.

Yetiştirme Tekniği : Lavantanın üretimi hem generatif ve hem de vegetatif organları ile yapılabilmektedir. Vegetatif üretimi yan kök sürgünleri veya yaşlı bitkilerden elde edilecek çeliklerle yapılmaktadır. Generatif üretimde ise tohumları kullanılmaktadır. Uygulamada genel olarak üretim generatif aksamı ile yani tohumla yapılmaktadır. Tohumla üretimde de iki farklı yöntem bulunmaktadır. Bunlardan birincisi tohumların direk tarlaya ekimidir. Bu yöntem pratikte pek uygulanmamaktadır. Zira tohumları çok küçük olduğundan tohum yatağının çok iyi bir şekilde hazırlanma zorunluluğu vardır. Tohumlar küçük olduğundan ekimde zorluklar bulunmaktadır. Ayrıca çimlenmesi, özellikle çimlendikten sonra fidelerin büyümesi çok yavaş olduğundan yabancı ot sorunu gündeme gelmektedir. Bu nedenle generatif organla üretimde daha çok fideleme ile üretim yöntemi tercih edilmektedir. Bu yöntemde fidelerin elde edilmesi için önce yastıklara ekim yapılmaktadır. Yastıkların iyi hazırlanması, bunun için genellikle iyi elenmiş toprak ve yanmış hayvan gübresi ile kum oranında karıştırılarak hazırlanan harçla yastıklar doldurulur ve lavanta tohumları bu yastıklara ekilir. Genel olarak gr tohumluk yaklaşık 15 m2 yere ekilir ve buradan elde edilecek fideler bir dekar yer için yeterli bulunmaktadır. Ekimden hafta sonra bitkiler toprak yüzüne çıkarlar. Bunların sera koşullarında ikinci bir şaşırtması faydalı olabilir. Fideler belirli bir büyüklüğe ulaştığında ve dış koşullar da uygun olduğunda tarlaya şaşırtılır. Ancak fideler tarlaya şaşırtılmadan önce dış koşullara alıştırılması gereklidir. Tarlaya şaşırtma bölgelere göre çok farklılık gösterebilir. Yurdumuzda dikim bölgelere Mart başı ile Mayıs sonu arasında bir varyasyon gösterebilir. Genelde ilk yıl verim alınmamakta veya çok düşük olmaktadır. Verimin alınabilmesi için dikimin mümkün olduğu kadar erken yapılması gerekir.

Toprak Hazırlığı ve Dikim Yerinin Hazırlanması :Sonbaharda pullukla işlenen tarlanın ilkbaharda gerekiyor ise pulluk yoksa diskaro ile sürülmesi ve tırmık çekilmesi ile tarla hazırlığı yapılmış olur. dikim bu şekilde yapılabileceği gibi, hazırlanmış tarlaya ark açma pulluğu ile istenilen sıra arası mesafesinde ark açılarak fideler bu arkların yaklaşık tabandan oranındaki kısmına yapılır. Bu durumda arklara salma su verilmesi ile fidelerin sulanması çok kolaylamış olur. ancak şayet özellikle yağmurlama sistemi mevcut ise ark açmadan düz tarlaya da dikim yapılabilir. Dikimde genel olarak plantuvar kullanılır ve hemen can suyu verilir. Bitkilerde büyüme ilk yıl oldukça yavaş olur, kısa saplar meydana gelir. Çiçek başakları oluşsa bile bunlar oldukça küçük kalır. Esas büyüme ve verim ikinci yıldan itibaren başlar.

Tarlaya dikim literatürde 40x30 veya 40x40 cm olarak bildirilmektedir.

Bakım ve Gübreleme : Lavanta dikimi yapılan tarlada uzun yıllar normal bir toprak işleme yapılamayacağından, dikim yapılacak tarlanın otsuz, özellikle rizomla çoğalan yabancı otlarla kaplı bulunmaması gerekir. Lavanta dikiminden sonra diğer bir çok bitkilerde olduğu gibi toprağın belli ölçüde havalandırılması, yabancı otların yok edilmesi için çapalama gereklidir. Lavanta vegetasyon devresi esnasında aynı zamanda sulanabilmektedir.

Lavantada bakım işlerinden en önemlilerinden biri de gübrelemedir. Lavanta toprağının kireçce zengin olmasını ve bol miktarda organik madde bulunmasını ister. Bu nedenle literatürde lavanta plantajının yılda bir ahır gübresi veya kompost ile gübrelenmesi gerekli olduğu bildirilmektedir. Ayrıca azotlu ve fosforlu gübrelerin toprakta bol bulunmasını arzular.

Gübrenin verilişi dikim yılında dikimle beraber, diğer yıllar ise erken ilkbaharda yapılmalıdır.

Hasat : Yan dallardaki çiçek başaklarındaki, uç çiçekler, orta saptaki çiçek başağı çiçeklendiğinde birlikte hasat edilir.

Hasat çiçek başak sapından, başaktan 10 cm kadar aşağıdan orak vs. ile biçilerek yapılır. Lavantada mütecanis bir çiçeklenme olmadığından hasat birkaç defada tamamlanır. Hasat elle çiçekleri toplama ile de yapılır.

Lavanta hasat zamanı çiçeklenme dönemi olarak belirtilmektedir. Hasadın çiçeklenme döneminde sabahın çok erken saatlerinde yapılması daha uygundur. Erken yapılmasının diğer bir faydası da bal arılarından korunmaktır. Zira güneş doğduktan sonra lavanta tarlası bal arılarının en çok bulunduğu yer olur. özellikle elle hasat yapılacak ise iş daha da zorlaşır.

Kurutma : Lavanta çiçeklerini güneşte kurutmamak gerekir. Güneşte kurutulduğunda renk ve aroma zarar görür. Suni kurutmada ise çok dikkatli davranılmalı, sıcaklığı 30 oC civarında olmasına özen gösterilmelidir. Sapları ile hasat edilmiş lavantada sapların ayıklanması kuruttuktan sonra yapılır. Eğer endüstriyel yağ elde edilmesi öngörülmüş ise bu sapların ayıklanması mutlak zorunlu değildir.

Verim : Verim çok değişkendir. Sulu koşullarda, Bornova ekolojik koşullarında 6 yıl süre ile yürütülen denemede ortalama drog çiçek verimi dikim yılı da nazari dikkate alındığında kg/da, dikim yılında genellikle ya verim alınmaz, şayet dikim erken yapılmış ise az alınır, bu hesaba katılmadığından 5 yıllık ortalama drog çiçek verimi kg/da olarak bulunmuştur. Verime bitki sıklığı etkili olmaktadır.

Susuz koşullarda da lavantadan yüksek verim almak mümkündür.

Lavantanın uçucu yağı kullanılacak ise, bu takdirde önemli olan birim alandan elde edilecek yağ miktarıdır. Uçucu yağ miktarı bir yandan elde edilen drog miktarına, diğer yandan da uçucu yağ oranına bağlıdır.

Hastalık ve Zararlıları : Lavandula'da Cuscuta epithymum zararlı olmaktadır. Köklerde parazit olarak Armillaria mellea (Şapkalı mantar) ve Rosellinia necatrix (beyaz kök çürüklüğü hastalığı) köklerde zarar yapmaktadır.

Tüketimi

Kullanılan Bitki Kısmı : Flores Lavandulae, Herba Lavandulea

Etken Maddesi : Lavanta çiçeğinin en önemli maddesi renksiz veya hafif sarı renkli uçucu yağdır. Kodekslere göre hakiki lavanta çiçeği en az % 1 uçucu yağ içermelidir. Uçucu yağın kalitesi özellikle yağdaki linalyl acetat oranına göre değerlendirilir.

Kullanımı : Genel olarak lavanta yağı parfümeri ve kozmetik sanayiide, ayrıca sabun ve diğer endüstri kollarında güzel kokusu için kullanılmaktadır. Ancak lavanta yağı antiseptik özelliğe sahip olduğu gibi, idrar arttırıcı ve romatizma ağrılarını dindirici etkisi de vardır. özellikle sedatif etkisi nedeni ile çay şeklinde lavanta çiçeği kullanılmaktadır.

Copyright - Tarım Kütüphanesi -

Lavanta, Akdeniz’e özgü güçlü kokulu bir bitki. Mor renkte olan çiçe&#;i ve y&#;l boyunca ye&#;il kalan yapraklar&#; ile lavanta, büyüleyici bir görsel &#;ölen ya&#;at&#;r. En zorlu bahçe ko&#;ullar&#;nda bile büyüyebilmesi, lavanta yeti&#;tiricili&#;ini daha kolay hale getirir. "Bahçede lavanta nas&#;l ekilir, yeti&#;tirilir ve hasat edilir?" sorular&#;na yan&#;t vererek lavanta yeti&#;tiricili&#;ine dair tüm detaylar&#; aç&#;klayal&#;m.

Lavanta Yeti&#;tiricili&#;i Nas&#;l Yap&#;l&#;r?

Kokusu, t&#;bbi özellikleri ve güzel mavimsi-mor rengi ile lavanta, dünya çap&#;nda de&#;erli bir bitki. Tozlay&#;c&#;lar&#; bahçeye çekmesi ise lavanta yeti&#;tiricileri aç&#;s&#;ndan büyük bir avantaj. A&#;&#;r&#; seçici olmamas&#; nedeniyle, çok çe&#;itli topraklarda ve hatta humus yönünden zengin olmayan topraklarda bile yeti&#;ebilir. Lavantan&#;n, Akdeniz ülkelerinin sarp arazilerinde bile yeti&#;ti&#;i olur. Lavanta yeti&#;tiricili&#;i için temel gereksinim bol güne&#; ve ayn&#; zamanda iyi bir drenaj. Lavanta yeti&#;tirmeye ba&#;lamadan önce, bu bitkinin gereksinim duydu&#;u ko&#;ullar&#; iyi bir &#;ekilde ö&#;renmenizde fayda var.

Lavanta Ne Zaman Ekilmeli?

• Lavanta için en iyi ekim zaman&#;, topra&#;&#;n &#;s&#;nd&#;&#;&#; ilkbahar aylar&#;d&#;r. Bu dönemlerde lavanta genç bir bitki olarak ekilebilir.
• Sonbaharda lavanta ekiyorsan&#;z, k&#;&#;&#;n hayatta kalmas&#;n&#; sa&#;lamak için daha büyük ve daha yerle&#;ik bitkiler kullanabilirsiniz.
  Lavanta Dikim Alan&#;n&#;n Seçilmesi ve Haz&#;rlanmas&#;
• Lavanta, fakirden orta derecede verimliye kadar ço&#;u toprak kalitesinde büyür.
• S&#;k&#;&#;t&#;r&#;lm&#;&#; veya killi topra&#;&#;n&#;z varsa, drenaj&#; iyile&#;tirmek için biraz organik madde ekleyebilirsiniz.
• Kök çürümesini te&#;vik edecek &#;slak ve nemli alanlardan uzak durmal&#;s&#;n&#;z.
  Lavanta Dikimi
• Lavantan&#;n tohumdan yeti&#;tirilmesi kolay olmaz. Fidan sat&#;n alarak i&#;e ba&#;layabilirsiniz. &#;lkbaharda veya bitkinin sap k&#;s&#;mlar&#;n&#;n daha olgun oldu&#;u y&#;l&#;n ilerleyen aylar&#;nda birkaç santimlik fidanlardan edinebilirsiniz.
• Lavantay&#; x40 santim veya x50 santim mesafelerde dikebilirsiniz.
• Yabani otlar&#; minimumda tutmak için kaya veya çak&#;ll&#; toprak kullanabilirsiniz. Ancak a&#;&#;r&#; nemi ve kök çürümesini önlemek için bu tarz malzemeleri lavanta bitkisinin yak&#;n&#;ndan uzak tutmal&#;s&#;n&#;z.

Lavanta Bak&#;m&#;

Bulundu&#;unuz &#;ehre göre lavantan&#;n yeti&#;me ko&#;ullar&#; ve ihtiyaç duydu&#;u bak&#;m rutini farkl&#; olabilir. Bir lavanta yeti&#;tiricili&#;i kursu ile bahçenize nas&#;l bak&#;m yapabilece&#;inizi en iyi &#;ekilde ö&#;renebilirsiniz. Yine de temel bilgiler edinmeniz aç&#;s&#;ndan &#;unlar&#; unutmamal&#;s&#;n&#;z:

• Bitkiler çiçek açmaya ba&#;layana kadar ekim i&#;leminden sonra haftada bir ya da iki kez sulama yap&#;n. Olgun bitkileri tomurcuklar olu&#;ana dek her iki ila üç haftada bir, sonras&#;nda ise hasada kadar haftada bir-iki kez sulay&#;n.
• Daha so&#;uk yeti&#;tirme alanlar&#;nda, bitkiler ekstra k&#;&#; korumas&#;na ihtiyaç duyabilir. Bitkileri, rüzgar ve a&#;&#;r&#; s&#;cakl&#;ktan koruyacak ek bariyerler ile örtebilirsiniz.
• So&#;uk alanlar için bir ba&#;ka seçenek de lavantay&#; küçük kaplarda yeti&#;tirip, yaz&#;n d&#;&#;ar&#;da ve k&#;&#;&#;n iç mekanda saklamak. &#;ç mekandayken, kab&#; mümkün oldu&#;unca fazla &#;&#;&#;k alan ve güneye bakan bir pencere önünde tutun. Bitki bu dönemde uykuda olaca&#;&#;ndan suyunu az miktarda verebilirsiniz.

  Lavanta Budama

S&#;cak iklimlerde, tüm budama i&#;lemleri sonbaharda yap&#;labilir. Daha serin iklimlerde ise ilkbaharda, ye&#;il yapraklar&#;n bitkinin taban&#;ndan ç&#;kmaya ba&#;lad&#;&#;&#; zamanlar idealdir. Bitkinin üçte birini budayabilirsiniz. Bununla birlikte, lavantan&#;n yeniden büyümesi ve don olaylar&#;ndan kendisini koruyabilmesi için yapraklar&#;n tamam&#;n&#; kesmemelisiniz. Ayr&#;ca, çiçek açan saplar çiçek açma döneminde hasat edilebilir ya da bitkinin düzenli büyüme gerçekle&#;tirmesi için çiçekler solduktan sonra kesilebilir.

Lavanta Yeti&#;tiricili&#;i ve Zararl&#;lar/Hastal&#;klar

Lavanta yeti&#;tiricileri aç&#;s&#;ndan bir tehlike varsa, bu kesinlikle zararl&#;lar ve çe&#;itli bitki hastal&#;klar&#;n&#;n lavantalar&#; tahrip etmesidir. Lavantan&#;n herhangi bir hastal&#;k kapmas&#; demek, üreticinin bütün emeklerini bo&#;a ç&#;karabilir. Haliyle üreticinin lavanta yeti&#;tiricili&#;i kazanc&#; da dü&#;er. Lavanta bitkisi için iki büyük tehlike var. Bunlar:

• Nemli iklimlerde meydana gelen mantar hastal&#;klar&#;

• Fazla sulamadan kaynaklanan kök çürümesi (a&#;&#;r&#; sulama belirtisi olarak yapraklar&#;n sarard&#;&#;&#; görülür)
  Lavanta Hasad&#; ve Depolama
  Lavantan&#;n hem hasad&#; hem de depolamas&#; oldukça basit bir i&#;lem. Bunlar&#; &#;u &#;ekilde gerçekle&#;tirebilirsiniz:

• Lavanta saplar&#;n&#;, tomurcuklar&#;n ortalama olarak yar&#;s&#; aç&#;ld&#;&#;&#; zaman hasat edebilirsiniz.
• Sabah saatlerinde hasat yapmaya özen gösterin.
• Çiçekleri sap k&#;s&#;mlar&#;ndan kopar&#;n.
• Saplar&#; mümkün oldu&#;unca uzun kesin. Demetler halinde toplay&#;n ve bunlar&#; bir lastikle sabitleyin.
• Lavanta demetlerini korunakl&#; bir yere, idea* olarak iyi hava sirkülasyonunun oldu&#;u serin ve karanl&#;k bir yere asarak kurutun.
• Birkaç hafta sonra çiçekler tamamen kurur. Böylece gövde k&#;s&#;mlar&#;n&#; kavanozlara ya da kapal&#; po&#;etlere aktarabilirsiniz.

Lavanta Yeti&#;tiricili&#;i Devlet Deste&#;i

Lavanta yeti&#;tiricili&#;ine ba&#;lamak isteyenlerin merak etti&#;i konulardan biri de devletin bu alanda te&#;vikinin olup olmamas&#;. Bitkinin faydalar&#; ve sat&#;&#; hacminin yüksek olu&#;u, lavantaya kar&#;&#; ilginin artmas&#;n&#; tetikledi. Lavanta yeti&#;tirmek devlet taraf&#;ndan da desteklenen bir alan haline geldi.

Do&#;ru bir &#;ekilde yeti&#;tirildi&#;i zaman lavantadan yüksek gelir elde etmeniz mümkün. Ülkemizin ikliminin ve toprak yap&#;s&#;n&#;n lavanta yeti&#;tiricili&#;ine uygun olmas&#; ise ekstra bir f&#;rsat. Lavanta, ya&#;&#;, suyu ve mahsulü olmak üzere çok çe&#;itli &#;ekillerde kullan&#;lan bir bitki. Özellikle ekili oldu&#;u her dönümden yakla&#;&#;k olarak 7 kilogram ya&#; sunmas&#; ise üreticileri memnun eden bir ayr&#;nt&#;.

Lavanta Yeti&#;tiricili&#;i Karl&#; m&#;?

Devlet taraf&#;ndan da lavanta yeti&#;tiricili&#;i te&#;vik sunulan bir i&#; kolu oldu&#;undan, kar oran&#; da bundan etkilenir. Tar&#;m ve Orman Bakanl&#;&#;&#;’n&#;n sa&#;lam&#;&#; oldu&#;u te&#;vikler sayesinde üreticiler, daha kolay ekonomik ko&#;ullarda lavanta yeti&#;tirebilir. Bu da kar oran&#;n&#; art&#;r&#;r. Öncelikle bilmelisiniz ki, lavanta t&#;bbi aromatik bitkiler grubuna dahil. Devletin t&#;bbi ve aromatik bitki yeti&#;tirenler için belirledi&#;i bir te&#;vik paketi var.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ