Emeklilikte yaşa takılanlar arasında, TBMM’nin en genç Milletvekili AK Partili Rümeysa Kadak da yer aldı. Meclis Başkanlığı da Kadak'ın 65 yaşında emekli olacağı cevabını verdi. Bu cevabı takipçileriyle paylaşan genç vekil, “Size kötü bir haberim var; iki yıl sonra emekli olamıyorum” dedi.
EYT tartışması 2 yıl milletvekilliği yaptıktan sonra emekliliği hak edenlerin durumunu da gündeme getirdi. Binlerce kişi AK Partili Rümeysa Kadak'ın anne-babasıyla milletvekili rozeti takılırken çekilmiş fotoğrafının altına, “Adı: Rumeysa Kadak, Yaşı: Kendisi Türkiye'nin en genç milletvekili. 24 Haziran tarihinde sadece 24 yaşında emekliliğe hak kazanacak. Ama o hiçbir zaman ‘bu millete kambur' olmayacak. Reis öyle diyor”diye yazdı.
Kadak ise bu eleştirileri yanıtladı ve “Adım: Rumeysa Kadak Yaşım: 65 yaşında emekli olacağım. 2 yıl sonra emekli olamıyorum. Biliyorum, 24 yaşında emekli olmamamı dileyenleriniz vardı. Fakat 65'i beklemem gerek.” dedi. AK Partili vekil, Milletvekili Hizmetleri Başkanı Ahmet Yurtman'ın kendisine gönderdiği emekliliğiyle ilgili şu bilgi notunu da paylaştı:
PRİM VE YAŞ ŞARTI TAMAMLANIRSA
Bilgi notunda “ sayılı kanunun Maddesine göre en az 2 yıl milletvekilliğinde bulunup bu süre içerisinde Başbakanlık Müsteşarına endeksli prim ödenmesi şartının yanında, kanunun Maddesinde belirtilen prim ödeme ve yaş şartının tamamlanması halinde milletvekili statüsünde emekli olunabilmektedir. Yapılan incelemede doğum tarihiniz itibariyle 65 yaşını dolduracağınız tarihinden seçimlerin normal süresinde yapılacağı dikkate alınarak hak edeceğiniz fiili hizmet zammı süresi düşüldükten sonra tarihinde emekli aylığı bağlanabileceği anlaşılmıştır” denildi.
MİLLETVEKİLİ NASIL EMEKLİ OLUR?
Milletvekillerinin emekliliğinde de devlet memurları veya diğer çalışanların emeklilik şartları geçerli. Ancak bazı meslek gruplarındaki yıpranma hakkı milletvekillerine de tanınmış durumda. Yani 25 yıllık zorunlu çalışma süresinden 4 yıl düşülüyor. Bir kişinin milletvekili emekli maaşına hak kazanması için öncelikle 25 yılı doldurması ve en az iki yıl TBMM üyesi olması zorunlu. 2 bin lira emekli maaşı alırken, TBMM üyesi seçildikten 2 yıl sonra maaşı bugünkü rakamlarla ortalama 7 bin liraya yükseliyor. TBMM üyeliği sona erdiğinde emekliliği hak etmeyenler, şartlarını (prim gün sayısı ve yaş) tamamladıktan sonra milletvekili emekli maaşına hak kazanıyor.
MİLLETVEKİLİ EMEKLİ OLMA ŞARTLARI
- Emeklilik Yaş Gruplarının tamamlanması: Bu kurallar, sayılı seafoodplus.info Sandığı Kanunu Madde 39, Geçici Madde ; sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 28 hükümlerinde bulunmaktadır.
Milletvekilleri de diğer memurlar gibi yılı Ekim ayından önce Milletvekili seçilmiş iseler sayılı seafoodplus.info Sandığı Kanununa; yılı Ekim ayından önce memurluk, SSK., Bağ-Kur hizmeti olmayıp, ilk defa Milletvekili olarak seçilip göreve başlamışlarsa sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendine tabi olmaktadırlar.
Nasıl ki, milletvekili olmayan devlet memurları emekli olabilmeleri için Hizmet + Yaş = Emeklilik koşuluna tabi iseler,
Milletvekili olan kişiler de aynı şekilde Hizmet + Yaş = Emeklilik koşuluna tabi olmaktadırlar.
Hizmet ve emeklilik yaş grubunu tamamlamayan milletvekiline emekli aylığı bağlanması mümkün değildir. Ne zaman, hizmetini ve emeklilik yaş grubunu tamamlarlarsa o zaman emekli aylığı bağlanabiliyor.
Memurların emeklilik hizmet ve emeklilik yaş grupları nasıldır?
Memurların emeklilik hizmet ve emeklilik yaş grupları nasılsa, aynı durumdaki bir Milletvekili de aynı şekilde hizmet ve emeklilik yaş gruplarına dahil olmaktadırlar.
- Bir memurun 8 Eylül 'dan önce hizmeti var ise kadın 20, erkek 25 hizmet yılını ve sayılı seafoodplus.info Sandığı Kanunu Geçici Madde hükmünde belirlenmiş olan emeklilik yaş gruplarını tabi olmaktadırlar. Aynı kural Milletvekili seçilenin 8 Eylül tarihinden önce hizmeti var ise kadın milletvekili 20, erkek milletvekilinin 25 hizmet yılını ve emeklilik yaş gruplarından hangi yaş grubuna dahil iseler o yaş grubuna tabi olmaktadırlar.
- Bir memur çalışmaya 8 Eylül tarihinden sonra ilk defa başlamışsa; sayılı seafoodplus.info Sandığı Kanunu Madde 39 hükmüne göre kadın ve erkek memurun 25 yıl hizmetini ve kadın 58, erkek 60 yaş şartını doldurması gerekmektedir. Aynı kural Milletvekili seçilenler içinde geçerli olmaktadır.
- Bir memur çalışmaya yılı Ekim ayından sonra ilk defa başlamışsa bu defa sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 28 hükmündeki kurallara tabi olacaklardır. Bu maddeye göre kadın memurun 58, erkek memurun 60 yaş şartı ve kadın ve erkek memurun bin gün prim şartını doldurduklarında emekli aylığı bağlanabiliyor. 01/01/ tarihine kadar kademeli yaş gruplarına tabi olmaktadırlar. 01/01/ tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65 yaşını doldurmaları gerekiyor. Aynı kural Milletvekili seçilenler için de geçerli olmaktadır.
Özetle bir milletvekilinin sadece seçildiği için ve Milletvekilliğinde 2 yıl, 3 yıl, 1 dönem 2 dönem vb. gibi sürede görev yapması, bu görevlerinin sona ermesi veya görev yaparken hemen emekli aylığı alması gibi bir durum söz konusu değildir. Milletvekili emekli aylığı bağlanabilmesi için sosyal güvenlik kanunlarında yerini bulan şartları taşımaları gerekiyor. Bu şartlarda HİZMET + YAŞ GRUPLARI nın tamamlanması olmaktadır.
Genel seçimlerin ardından milletvekili mazbataları dağıtıldıktan sonra basın yayın organlarında çok sayıda grafikle karşılaşırız.
Meclisin yüzde şu kadarı hukukçu, yüzde şu kadarı doktor, öğretmen, çiftçi diye devam eder. Hemen yanda eğitim düzeyi ve cinsiyete göre yapılmış grafik göze çarpar. En çok dikkat çekense yaş dağılımı grafiğidir. Yaş grafiğinin ardından çaydan bir yudum alınır ve iki sene sonra(?) alacakları emekli maaşı hesaplanır.
Milletvekillerinin emekliliğinde de daire başkanı, müfettiş, uzman ve genel müdür gibi bürokratlarda olduğu gibi iki yıllık süre şartı aranıyor. Fakat bu iki yıllık süre emekli olmak için değil emekli olunduğunda aylığa esas statünün belirlenmesi anlamını taşıyor. Diğer bir ifadeyle bir daire başkanının makam ve görev tazminatı alabilmesi için iki yıl görevde kalması gerekiyor. Aksi halde bu haklardan faydalanamıyor. Milletvekili emekli aylığı bağlanabilmesi için de aynı şart geçerli, iki yıl vekillik. Hatta emekli iken milletvekili seçilenler de bu kurala tabi. Yani önceki aylıkları kesiliyor ve iki yıl primlerini ödüyorlar.
Genç vekillere bakacak olursak onların durumu daha zor. Zira emeklilik şartları bu yazıyı okuyan çoğu okuyucuyla aynı. Yani prim, kanunda öngörülen yaş, 25 yıllık sigortalılık şartları tamamen aynı. Fark var tabi ki polis ve askerlerde olduğu gibi milletvekilleri de 4 yıl hizmete bir yıl yıpranma ve 1 yaş düşümü alırlar.
genel seçimlerinde milletvekili olan 18 yaşında bir vekili ele alırsak bir dönem milletvekilliği yapması halinde (5 yıl) emeklilik tarihi 63 yaş 9. ayın dolumu olacaktır. Çünkü beş yıl için 65 yaştan 1 yıl üç ay düşecektir. Yani Nisan doğumlu milletvekili yılının Ocak ayında emekli olabiliyor. Tabi bir de yeterli prim günü olması gerekiyor.
Özetle; vekil olmak da zor bu memlekette, vekil de olsan yaşa takılıyorsun.