Panik Atak Olduğumu Nasıl Anlarım

Öyleyse, panik bozuklu&#;u denen bir tür anksiyete bozuklu&#;unuz olabilir. Tedavi edilmeden b&#;rak&#;ld&#;&#;&#;nda, panik bozuklu&#;u ya&#;am kalitenizi dü&#;ürebilir çünkü ba&#;ka korkulara ve zihinsel sa&#;l&#;k bozukluklar&#;na, i&#;te veya okulda sorunlara ve sosyal izolasyona yol açabilir.

Panik bozuklu&#;u nedir?

Panik bozuklu&#;u olan insanlar, birkaç dakika veya daha uzun süren ani ve tekrarlayan korku ataklar&#; ya&#;arlar. Bunlara panik atak denir . Panik ataklar, gerçek bir tehlike olmad&#;&#;&#;nda bile bir felaket veya kontrolü kaybetme korkusuyla karakterizedir. Bir ki&#;i panik atak s&#;ras&#;nda da güçlü bir fiziksel reaksiyon gösterebilir. Kalp krizi geçirmi&#; gibi hissedebilir. Panik ataklar her an ortaya ç&#;kabilir ve panik bozuklu&#;u olan pek çok ki&#;i ba&#;ka bir atak geçirme ihtimalinden endi&#;e eder ve korkar.

Panik bozuklu&#;u olan bir ki&#;i, okula veya i&#;e gitmek, markete gitmek veya araba kullanmak gibi normal rutinleri gerçekle&#;tiremedi&#;i için cesareti k&#;r&#;labilir ve utanabilir.

Panik bozuklu&#;u genellikle gençli&#;in sonlar&#;nda veya yeti&#;kinli&#;in ba&#;lar&#;nda ba&#;lar. Erkeklerden daha fazla kad&#;nda panik bozuklu&#;u var. Ancak panik atak geçiren herkes panik bozuklu&#;u geli&#;tirmeyecektir.

Panik bozuklu&#;a ne sebep olur?

Panik bozuklu&#;u bazen ailelerde ortaya ç&#;kar, ancak kimse neden baz&#; aile üyelerinin buna sahipken baz&#;lar&#;n&#;n olmad&#;&#;&#;n&#; bilmiyor. Ara&#;t&#;rmac&#;lar, beynin çe&#;itli bölümlerinin ve biyolojik süreçlerin korku ve endi&#;ede anahtar rol oynad&#;&#;&#;n&#; ke&#;fettiler. Baz&#; ara&#;t&#;rmac&#;lar, panik bozuklu&#;u olan ki&#;ilerin zarars&#;z bedensel hisleri tehdit olarak yanl&#;&#; yorumlad&#;&#;&#;n&#; dü&#;ünüyor. Bilim adamlar&#; panik bozuklu&#;u olan ki&#;ilerde beyin ve vücudun nas&#;l çal&#;&#;t&#;&#;&#; hakk&#;nda daha fazla &#;ey ö&#;renerek daha iyi tedaviler olu&#;turabilirler. Ara&#;t&#;rmac&#;lar ayr&#;ca stres ve çevresel faktörlerin rol oynayabilece&#;i yollar ar&#;yorlar.

Panik bozuklu&#;unun belirtileri nelerdir?

Panik bozuklu&#;u olan ki&#;ilerde &#;unlar olabilir:

Ezici anksiyete ve korkunun ani ve tekrarlayan panik ataklar&#;
Panik atak s&#;ras&#;nda kontrolden ç&#;kma hissi veya ölüm korkusu veya yakla&#;an k&#;yamet
Panik atak s&#;ras&#;nda kalp çarp&#;nt&#;s&#; veya çarpmas&#;, terleme, titreme, titreme, nefes alma sorunlar&#;, halsizlik veya ba&#; dönmesi, ellerde kar&#;ncalanma veya uyu&#;ma, gö&#;üs a&#;r&#;s&#;, mide a&#;r&#;s&#; ve mide bulant&#;s&#; gibi fiziksel semptomlar
Bir sonraki panik ata&#;&#;n ne zaman olaca&#;&#;na dair yo&#;un bir endi&#;e
Geçmi&#;te panik ataklar&#;n meydana geldi&#;i yerlerden korkma veya kaç&#;nma
Panik bozuklu&#;u nas&#;l tedavi edilir?
Öncelikle belirtileriniz hakk&#;nda doktorunuzla konu&#;un. Doktorunuz, belirtilerinize ilgisiz bir fiziksel sorunun neden olmad&#;&#;&#;ndan emin olmak için bir muayene yapmal&#; ve sa&#;l&#;k geçmi&#;inizi sormal&#;d&#;r. Doktorunuz size bir psikiyatrist veya psikolog gibi bir ak&#;l sa&#;l&#;&#;&#; uzman&#;na ba&#;vurabilir.

Psikoterapi . Bili&#;sel davran&#;&#;ç&#; terapi (CBT) ad&#; verilen bir tür psikoterapi, panik bozuklu&#;u için birinci basamak tedavi olarak özellikle yararl&#;d&#;r. CBT size panik atakla ortaya ç&#;kan duygulara farkl&#; dü&#;ünme, davran&#;&#; ve tepki verme yollar&#; ö&#;retir. Panik ataklar s&#;ras&#;nda ortaya ç&#;kan fiziksel anksiyete ve korku hislerine farkl&#; tepki vermeyi ö&#;rendi&#;inizde ataklar ortadan kalkmaya ba&#;layabilir.

Panik atak ilaçlar&#; nelerdir?

Seçici serotonin geri al&#;m inhibitörleri (SSRI'lar)
Serotonin-norepinefrin geri al&#;m inhibitörleri (SNRI'ler)
Beta blokerler
Benzodiazepinler
SSRI'lar ve SNRI'ler genellikle depresyonu tedavi etmek için kullan&#;l&#;r, ancak ayn&#; zamanda panik bozuklu&#;unun semptomlar&#; için de faydal&#;d&#;r. Çal&#;&#;maya ba&#;lamas&#; birkaç hafta sürebilir. Bu ilaçlar ayr&#;ca ba&#; a&#;r&#;s&#;, mide bulant&#;s&#; veya uyku güçlü&#;ü gibi yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler, ço&#;u insan için genellikle &#;iddetli de&#;ildir, özellikle doz dü&#;ük ba&#;larsa ve zamanla yava&#;ça artar.

Beta bloker ad&#; verilen ba&#;ka bir ilaç türü, h&#;zl&#; kalp at&#;&#; h&#;z&#; gibi panik bozuklu&#;unun baz&#; fiziksel semptomlar&#;n&#; kontrol etmeye yard&#;mc&#; olabilir. Doktorlar panik bozuklu&#;u için yayg&#;n olarak beta bloker reçete etmese de, panik ataktan önce gelen belirli durumlarda yard&#;mc&#; olabilirler.

Sakinle&#;tirici ilaçlar olan benzodiazepinler, panik atak semptomlar&#;n&#; h&#;zla azaltmada güçlü bir &#;ekilde etkilidir, ancak sürekli kullan&#;rsan&#;z tolerans ve ba&#;&#;ml&#;l&#;&#;a neden olabilirler. Bu nedenle, doktorunuz bunlar&#; yaln&#;zca ihtiyac&#;n&#;z oldu&#;unda k&#;sa süreler için reçete edecektir.

Doktorunuz sizin için en iyi ilac&#; ve dozu bulmak için sizinle birlikte çal&#;&#;acakt&#;r.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Panik bozukluk, çoğu kez bedensel belirtilerle ortaya çıkan, korku ve endişe yaratan bir rahatsızlıktır. Temel özelliği, aniden ortaya çıkan ve zaman zaman tekrarlayan, insanı dehşet içinde bırakan yoğun sıkıntı ve korku nöbetleridir. Herhangi bir uyarılma, fiziksel egzersiz, duygusal travma, kafein, alkol, madde kullanımı gibi durumlar ilk atağı tetikleyebilir.

Panik atak, aniden başlar, giderek şiddetlenir ve 10 dakika içinde şiddeti en yoğun düzeye çıkar; çoğu zaman dakika (seyrek olarak da 1 saate kadar) devam ettikten sonra kendiliğinden geçer. Kişiler kalp krizi ve felç geçirmek, bayılmak, ölmek veya akıllarını kaybetmekten dolayı yoğun bir korku duyarlar. Panik atak kontrol edilemeyen kaygı duygusundan kaynaklı meydana gelir. Aslında kişinin kontrol edemediği şey; atak değil, kaygı duygusudur. Kaygı duygusu kişinin daha erken yaşantılarında edindiği ve kontrol etmekte güçlük çektiği bir duygu haline gelmektedir. İleriki yaşlarda ise panik ataklara sebep olabilmektedir.

Panik atağın bir sonraki evresi ise; atağın gerçekleşmesine dair bekleyiş ve kaygıdır. Kişi ya atak geçirirsem düşüncesiyle bir bekleyiş gerçekleştirmektedir. Panik atak yaşama kaygısı ve korkusu; kişinin hayatında büyük bir zaman dilimi kaplar. Bazen iş yaşamını ve aile yaşamını da olumsuz etkiler hale gelir. Bu yüzden panik atak yaşayan kişiler sadece atak anlarında değil, birçok zamanda kaygı içinde dehşete düşebilmektedirler.

Nüfusun %10’u hayatlarında en az bir kez panik atak geçirmektedir. Yaşam boyu yaygınlığı %1,,5 olmakla birlikte kadınlarda kat fazla görülmektedir. Araştırmalara göre panik bozukluk genelde ergenlik döneminin sonlarına doğru ya da 20’li yaşların ortasında başlar fakat başka herhangi bir yaş döneminde de ortaya çıkabilir. Panik atak depresyon, yaygın anksiyete bozukluğu, sosyal fobi, alkol bağımlılığı, madde bağımlılığı ile birlikte de görülebilir.

Panik atak belirtileri nelerdir?

Panik ataklar aşağıdaki belirtilerden dört veya daha fazlasının aynı anda olması ile karakterizedir:

• Çarpıntı, kalp atımlarının artması

• Terleme

• Titreme ya da sarsılma

• Nefes darlığı ya da boğuluyor gibi olma duyguları

• Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkıntı hissi

• Bulantı ya da karın ağrısı

• Baş dönmesi, sersemlik hissi, bayılacakmış gibi olma

• Kendini ya da çevresindekileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme

• Kontrolünü kaybetme korkusu

• Ölüm korkusu

• Uyuşma ya da karıncalanma

• Üşüme, ürperme ya da ateş basmaları

Panik atak için risk faktörleri

• 50 yaşın altında olma

• Kadın olma

• Ayrılmış veya boşanmış olma

• Çocuklukta cinsel taciz

• Ailede panik bozukluğu öyküsü

• Kentte yaşama

• Çocukluk veya ergenlik döneminde yaşanan kayıplar ve ayrılıklar

Panik atak nasıl tedavi edilir?

Panik atak, tedavisi mümkün olan bir rahatsızlıktır. Eğer panik atak krizleri yaşıyorsanız kesinlikle bir psikoloğa gitmelisiniz. Atakların boyutuna göre ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Ancak ilaç tedavisi etkili olmakla birlikte tedavi bittikten sonra şikayetler tekrarlayabilir. Bu nedenle ilaç tedavisi uygulansa dahi psikoterapi önerilmektedir.