Multiple Skleroz (MS), bağışıklık sisteminin sinir hücrelerine zarar veren bir hastalıktır. Hastalık çoğunlukla kadınlarda görülmektedir. Hastalığın seyri, tedavi planı, doğurganlık, gebelik, doğum hatta emzirme süreçleri üzerinde etkili olabildiğinden MS
Alzheimer hastalığı beynin küçülmesine ve beyin hücrelerinin ölmesine neden olan ilerleyici bir nörolojik bozukluktur. Kişinin bağımsız olarak işlev görme yeteneğini etkileyen düşünme, davranışsal ve sosyal becerilerde sürekli bir düşüş yaşaması olarak ad
Hafif bilişsel bozukluğu olan kişilerin uzun ve devamlı stres ve kaygı yaşamaları durumunda, Alzheimer hastalığına yakalanma olasılıkları daha yüksektir. Yeni bir çalışma, hafif bilişsel bozukluğu ve yüksek düzeyde stresi olan kişilerin, stresli olmayanla
Beyin tümörleri kanserli (kötü huylu) veya kanserli olmayan (iyi huylu) olabilir. Kötü huylu (kanserli) veya iyi huylu beyin tümörleri özellikle bası belirtileri ve fokal nörolojik bulgulara neden olur. İyi huylu veya kötü huylu tümörler büyüdüğünde, kafa
Sirkadiyen ritim, günün 24 saatte bir tekrarlanan doğal uyku-uyanıklık döngüsüdür. Bu döngünün bozulması, sirkadiyen ritim uyku bozukluğudur. Sirkadiyen ritim bozukluğu, gündüz uykululuğundan depresyona kadar değişen semptomlara neden olabilir.
Araştırmacılar, genç ve orta yaşta daha fazla televizyon izleyen kişilerin ileriki yıllarda beyin sağlığını bozma riskinin daha yüksek olduğunu söylemektedir. Çalışmalar ayrıca, aşırı televizyon izlemenin bilişsel gerilemeye ve gri maddede (karar verme, i
Altı ila sekiz saatlik sağlıklı uyku, kardiyovasküler sağlık için önemlidir. Altı ila sekiz saatten fazla veya az süren bir uyku önerilmemektedir.
Beyindeki dopamin miktarının azalması sonucu hastaların hareketi başlatma ve hareketi kontrol etme mekanizması bozulur.
Araştırmacılar, sağlıklı bir beynin etkinliğini ve verimliliğini ileri yaşlarda da koruyabileceğini söylemektedir.
Epilepsi, nöronlar olarak adlandırılan beyin hücrelerinin diğer hücrelere düzensiz sinyaller göndermesiyle sonuçlanan kronik bir nörolojik durumdur.
Çoğu insan uykuya dalmakta zorluk çekmektedir. Ancak kronik uyku sorunları ve devam eden gündüz yorgunluğu daha ciddi bir soruna işaret edebilir.
Sağlıklı sinir lifleri, miyelinden oluşan bir koruyucu kılıf ile kaplıdır. Bu sayede hücreler arası uyarılar kolaylıkla birbirleri arasında iletilir. MS Hastalığı - Multiple Skleroz hastalığında
Araştırmacılar, bazı insanların migren atakları yaşamasına neyin sebep olduğunu tam olarak bilmiyorlar. Genler, beyindeki değişiklikler veya beyin kimyasallarının seviyelerindeki değişiklikler söz konusu olabilir.
Beyniniz, eylemi kontrol eder ve bir sinir ağı aracılığıyla kaslarınıza elektrik sinyalleri gönderir. Bu sinyaller kaslarınıza hareket etmesini söyler. Multipl sklerozunuz (MS), bağışıklık sisteminiz sinirlerine saldırır.
Alzheimer, demansın en yaygın şeklidir. Demans, günlük yaşamınızı etkileyen hafıza fonksiyonlarının veya diğer zihinsel yeteneklerin kaybı için genel bir terimdir.
Günümüz dünyasındaki birçok insan için baş ağrıları giderek daha yaygın bir sorun haline gelmiştir. Çoğu zaman stres veya dehidrasyon gibi dışsal sebeplerin birer sonucu olabilirler.
Periferik Nöropati, periferik sinirlerinizin zarar görmesi sonucu, genellikle ellerinizde ve ayaklarınızda zayıflık, uyuşukluk ve ağrıya neden olur. Ayrıca vücudunuzun diğer bölgelerini
Araştırmalar beynimizin, biz uyurken bunama gibi hastalıkları önlemeye yardımcı olduğunu öne sürdürmektedir. Bu, beynimizin uyku sırasında dinlenmek yerine çalıştığını gösteren
Beyin sağlığının önemli olmadığı hiçbir canlı yoktur. Ancak multiple skleroz (MS) ile yaşıyorsanız, bu organı korumak iki kat önemlidir. Tedavi planınızı takip etmek ve sağlıklı
Balık yağı, sardalye, hamsi, uskumru ve somon gibi yağlı balıklardan elde edilen popüler bir takviyedir. Balık yağı esas olarak iki tür omega-3 yağ asidi içerir: kalp sağlığı ve cilt
Multipl skleroz (MS), merkezi sinir sisteminin kronik bir hastalığıdır. MS, kadınları erkeklerden daha sık etkiler. Ulusal Multipl Skleroz Derneği’ne göre, kadınların MS olma olasılığı
Uyku, hem günlük hayatınız için hem de fiziksel ve zihinsel sağlığınız için kritik öneme sahiptir. Uyku bozuklukları yaşlı erişkinlerde oldukça yaygındır. Yaşlandıkça, uyku düzenleri ve
Kitap okumak hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınıza fayda sağlar.
Baş ağrısı en sık görülen yakınmaların başında gelir ve toplumun yaklaşık yüzde 90'ında görülür. Baş ağrısı, beyninizdeki bir ağrıyı ima etse de, aslında beyniniz, kan damarları ve
Merkezi sinir sisteminin kronik bir hastalığı olan MS Hastalığı, sinirlerin etrafındaki koruyucu örtünün bozulmasından kaynaklanır. Bu, beynin vücudun geri kalanıyla iletişim
Migren, hastanın günlük yaşamanı etkileyebilen, günlük aktivitelerini kısıtlayabilen bir baş ağrısı tipidir. Aromaterapi, migren atağını durdurmasa bile bazı semptomların
Epilepsi (Sara Hastalığı), beyindeki nöronal aktivitenin bozulduğu ve garip hislere, kasılmalara ve diğer nöbetlerle ilişkili semptomlara neden olan nörolojik bir problemdir.
Demans, günlük hayatı sekteye uğratacak şiddette hafıza, düşünme ve sosyal becerileri etkileyen semptomların genel adıdır. Birden fazla hastalık demansa neden olabilir.
Uyku, hem günlük hayatınız için hem de fiziksel ve zihinsel sağlığınız için kritik bir öneme sahiptir. Çok çeşitli uyku bozuklukları normal uyku döngüsünü kesintiye uğratmakla
Bacaklarınızın yorgun olması altında birçok sebep yatabilen yaygın bir semptomdur. Kilonuz fazlaysa veya yaşınız ileriyse bacaklarınız daha çabuk yorulabilir.
Demans bilişsel gerilemeyle sonuçlanan hafıza, iletişim, konsantrasyon sorunlarını içeren bir grup semptomu ifade eder. Demans, beyninizin felç gibi bir yaralanma veya hastalık
Yapılan yeni araştırmalara göre kan damarlarınızın durumu beyninizin sağlığında önemli rol oynamaktadır. Sigara içmek, yüksek kan şekeri, diyabet gibi birçok durum damarlarınızın sağlığını
Buerger hastalığı, kol ve bacaklardaki damar ve atardamarlarda görülen nadir bir hastalıktır. Latince adı Thromboangiitis obliterans olan Buerger hastalığında; kan damarları iltihaplanır, şişer ve kan pıhtıları tarafından tıkanır.
Nöroestetik alanında yapılan son araştırmalar; beynimizin, güzelliğe neden ve nasıl tepki verdiğini açıklamaktadır.
Baş ağrısı, rahatsız edici olabildiği gibi halsizliğe de neden olabilir. Genellikle baş ağrısı için endişelenmenize gerek yoktur çünkü çoğu baş ağrısı, ciddi sağlık sorunlarından kaynaklanmaz. Fakat baş ağrısı, bazen başka sorunların habercisi olabilir.
Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS), beyin ve omurilikteki sinir hücrelerini etkileyen ve kas kontrol kaybına sebep olan ilerleyici bir sinir sistemi hastalığıdır. ALS, aynı zamanda teşhis edilen beyzbol oyuncusundan sonra Lou Gehrig hastalığı olarak da adla
Parkinson hastalığı genellikle hastaların hareket kabiliyetlerine etki etse de neden olabileceği farklı sorunlar vardır.
Epilepsi, tekrarlayan nöbetlere neden olan nörolojik bir hastalıktır. Epilepsi nöbetleri beyinde ani elektriksel aktivitelere neden olur.
Baş ağrıları her yaştan insanın mustarip olduğu ve birçok çeşidi olan bir durumdur. Bu yazı, 10 farklı baş ağrısını tipi hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.
Yapılan yeni bir araştırmanın bulgularına göre aerobik yapmak, demansa (bunamaya) karşı beyne yardımcı olabilmektedir. Genel olarak egzersiz yapmanın da Alzheimer veya demans riskinin azalmasına yardımcı olduğu bilinmektedir.
Multiple Skleroz (MS), ilerleyici ve immün sistem aracılı bir hastalıktır. Bu durum vücudunuzu sağlıklı tutmak için tasarlanan sistemin yanlışlıkla vücudunuzun günlük işlevler için hayati önem taşıyan bölümlerine saldırdığı anlamına gelir.
Düşük karbonhidrat ve ketojenik diyetlerin sağlığa çeşitli faydalarının bulunduğu bilinmektedir. Düşük karbonhidrat ve ketojenik diyetlerin, kilo kaybına ve diyabeti yönetmeye yardımcı olmalarının yanında belirli nörolojik
Hidrosefali, beyinde ve beyin çevresinde aşırı sıvı birikmesi sonucu kafatasının büyümesine ve basınç artışına neden olmaktadır. Hastalığın ismi “su” ve “kafa” anlamına gelen Latince sözcüklerden oluşmakta ve “beyindeki su” olarak da bilinmektedir.
Teknoloji, insan hayatına sayısız fayda sağlamasının yanı sıra birtakım sorunlar da yaratmıştır. Dijital cihazların günümüzde hızla yayılmasıyla birlikte insanlar “dünya” ile bağlantıda kalabilmek adına sosyal medyayı devamlı biçimde kullanmaktadır.
Erken kalkma alışkanlığı hem psikolojik hem de fiziksel olarak insanları olumlu etkiler. Erken kalkan insanlar genellikle daha mutlu, proaktif ve geç uyuyan insanlardan daha üretkendir.
Beyniniz vücudunuzun kontrol merkezi olarak kalbinizin atmasını, ciğerlerinizin nefes almasını, düşünmenizi ve daha birçok görevi sağlayan önemli bir organdır.
Beyin atrofisi, başka bir adıyla serebral atrofi; nöron adı verilen beyin hücrelerinin kaybı ve bu duruma bağlı küçülmesidir. Atrofi ayrıca hücrelerin iletişim
Beyin anevrizması, beyindeki bir kan damarında olan çıkıntı veya balonlaşmasıdır. Sızdırması veya yırtılması sonucunda..
Karpal tünel, avcun iç tarafında kemikler ve bağlarla çevrili bir geçittir. Medyan sinirin sıkışması sonucu el ve kolda uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gözlemlenebilir.
Beyin pili ameliyatında, beyninizin belirli bölgelerine elektrotlar yerleştirilir. Bu elektrotlar, anormal impulsları düzenleyen elektriksel impulslar üretir veya elektriksel impulslar beyindeki belirli hücreleri ve kimyasalları etkileyebilir.
Epilepsi nöbeti, diğer bir adıyla sara krizi; beyin işlevinin sinir hücrelerinde geçici olarak meydana gelen anormal elektriksel aktivite sonucu bozulması ile oluşan nörolojik bir hastalıktır.
Bazı bilim insanları Covid-19’un akciğerlere değil beyne zarar vererek solunum yetmezliğine; baş ağrısı, felç ve nöbet gibi diğer belirtilere ve ölüme neden olduğundan şüpheleniyor.
Parkinson hastalığı ilerleyen bir hastalıktır dolayısıyla hayatınızı aniden değiştirmeyecektir. Bunun yerine günlük hayatınızdaki aktivitelerinizde yaşayacağınız zorluklarla başa çıkabilmek için...
Epilepsi nöbeti olarak da bilinen sara nöbeti, vücudunuzun kontrolünü kaybederek sarsılmaya başlamasına sebep olan bir hastalıktır ve nöbet sırasında bilinç kaybı yaşanması muhtemeldir.
Baş dönmesi; sallanma, sersemlik veya kişinin üzerinde bulunduğu zeminin hareket ettiğini sanması gibi belirtilere neden olabilecek bir durumdur. Her yaşta meydana gelebilmesine ve doktorlara sık danışılan şikayetlerden
İyi huylu beyin tümörleri normal hücrelerdeki bölünme ve büyüme aşamalarını izlemeyip, kontrolsüzce çoğalan bir hücre topluluğuna dönüşürler. Çoğu iyi huylu beyin tümörü CT veya MRI gibi beyin taramaları ile tespit edilebilir.
Menenjit, beyninizi ve omuriliği çevreleyen zarların (meninksler) iltihaplanmasıdır. Menenjitin şişmesi tipik olarak baş ağrısı, ateş ve boyun tutulması gibi semptomları tetikler.
Zona, ağrılı bir döküntüye neden olan viral bir enfeksiyondur. Zona vücudunuzun herhangi bir yerinde ortaya çıksa da genellikle gövdenin sol veya sağ tarafını saran tek bir kabarcık şeridi olarak görülür.
Migrende aura, tipik olarak gerçek ağrı oluşmadan önce ortaya çıkan garip hislerle karakterize nörolojik bir rahatsızlıktır. Bazı türleri, inme veya beyin tümörü gibi nörolojik olayların veya durumların semptomlarını taklit edebilen çeşitli aura türleri v
Demans, hafıza, düşünce ve sosyal yetenekleri etkileyen bir grup belirtiyi günlük yaşamınıza müdahale edecek kadar ciddi bir şekilde tanımlar. Spesifik bir hastalık değildir, ancak birkaç farklı hastalık bunamaya neden olabilir.
Ensefalit olarak da bilinen beynin iltihaplanmasının birkaç neden vardır, ancak en yaygın olanı viral bir enfeksiyondur. Ensefalit genellikle ateş ve baş ağrısı gibi hafif grip benzeri belirti ve semptomlara neden olur veya hiç semptom göstermez.
Kas güçsüzlüğü genellikle egzersiz eksikliği, yaşlanma, kas yaralanması veya hamilelikten kaynaklanır. Diyabet veya kalp hastalığı gibi uzun süreli durumlarda da ortaya çıkabilir.
Küme tipi baş ağrısı nadir görülmesine rağmen en ağrılı baş ağrısı türlerinden biridir. Ağrı o kadar şiddetli olabilir ki hastanın bu ağrıya dayanması kimi zaman çok güç olabilir.
Uyuşma ve karıncalanma hissi, MS hastalığının en yaygın semptomlarından ikisidir. Hastalığın ilk belirtileri arasında yer alırlar ve teşhisinde önemli rol oynarlar.
Demans; hafıza, düşünce ve sosyal yetenekleri etkileyen belirtileri olan bir hastalıktır.
9 ay süren hamilelik dönemi, sağlıklı kadınlar için de zorlu geçebilirken epilepsi hastalığı olan anne adayları ve bebek için riskli bir dönemi ifade ediyor…
Beynin kan akışının azalması yada aniden kesilmesi sonucu beyin dokusunun beslenme ve oksijenlenmesi bozulur. Bu nedenle ortaya çıkan tabloya inme yada felç denir. Etkilenen beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar.
Migren çoklu semptomlara neden olabilen nörolojik bir durumdur. Semptomlar bulantı, kusma, konuşma güçlüğü, uyuşma, karıncalanma hissi ve ışık ile sese duyarlılığı içerebilmektedir.
Epilepsi nöbetleri birçok farklı şekilde olabilir ve bu nöbetler bireyler farklı şekillerde etkileyebilir.
Miyopati, kas dokularını etkileyen hastalıklardır. Kas hastalıkları zayıflık, iltihaplanma, spazmlar ya da felç ile sonuçlanabilir.
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun yavaşladığı veya durduğu, nispeten yaygın, potansiyel olarak ciddi bir uyku bozukluğudur.
İlk olarak Aralık 2019'da Çin'de tespit edilen ve o zamandan beri dünyanın diğer bölgelerine yayılan koronavirüs....
Migren ağrılarına genellikle bulantı, kusma, ışığa ve sese aşırı duyarlılık eşlik eder.
Merkezi sinir sisteminin kronik bir hastalığı olan MS Hastalığı - Multiple Skleroz'un dünya çapında 2,5 milyondan fazla insanı etkilediği tahmin edilmektedir.
Parkinson hastalığı, beyindeki nöronların işlev bozukluğu sonucu ortaya çıkan kronik ve ilerleyici giden hareket bozukluğuna....
Uyku apnesi, uyurken nefesinizin tekrar tekrar durakladığı bir durumdur.
Çoğu insan zaman zaman baş ağrısı çeker. Ancak baş ağrınız uzun sürüyorsa, kronik günlük baş ağrılarınız olabilir.
Multipl skleroz (MS) nörolojik bir durumdur. Erişkinlerde santral sinir sistemini en sık etkileyen hastalıklardan birisidir. Dünyada yaklaşık 2.5 milyon kişiyi etkilemektedir.
Alzheimer Hastalığı demansın (bunamanın) en sık nedeni olup geri dönüşü olmayan ilerleyici bir hastalıktır. Bunama zihin işlevlerinde kaybı niteleyen bir kelimedir.
EMG, sinir ve kasların aktivitesinin elektriksel potansiyellere dökümante edilerek incelenen bir yöntemidir. Duyu ve motor sinirler elektriksel olarak uyarılarak dalgalar elde edilir.
Demans hastalığı (bunama), zihinsel becerilerin hastalık nedeniyle zayıflaması durumudur.
Menenjit, beyni ve omuriliği çevreleyen ‘meninks’ olarak bilinen zarın iltihaplanması olarak tanımlanmaktadır. Çoğunlukla görülen semptomları yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı ve ensede sertlik oluşmasıdır. Hastalığa neden olan faktörler arasında virüs, bakteri ve parazitler bulunmaktadır. Birtakım menenjitler kendi kendine iyi olabilecek kadar önemsiz bazıları ise hayati tehlike oluşturabilecek kadar ciddi olabilmektedir. Daha çok bebeklerde, çocuklarda ve genç kişilerde görülmektedir.
Çocukluk dönemlerinde yapılmakta olan karma aşılar hastalığa sebep olabilecek pek çok bakteriye karşı engelleyici faktör olmaktadır. Ancak, anne ve babaların hastalık belirtilerine önem vermesi gerekmektedir. Zaman kaybı yaşamadan ve kalıcı bir hasara sebebiyet vermeden tedavinin başlaması çok önemlidir. Bazı belirtiler erken dönemlerde gribe benzerlik göstermektedir. Belirli bir zaman içerisinde asıl belirtiler kendini belli etmektedir. Sıklıkla görülen menenjit belirtileri şu şekildedir:
Yeni doğan bebeklerde menenjit belirtileri ise şu şekildedir:
Nedenleri hastalığın türüne göre değişiklik göstermektedir. Hastalığa çoğunlukla virüsler neden olmaktadır. Sonrasında ise bakteri ve parazitler neden olabilmektedir. Neden olan virüs, bakteri ve parazitler birçok yol ile bulaşabilmektedir. En başta öksürük, öpme ve hapşırma gelmektedir. Ortak kullanım alanındaki eşyalar da bulaşmaya neden olabilmektedir. Ayrıca iyi temizlenememiş ve ortak kullanılan tabak, kaşık ve çatallardan bulaşabilmektedir. Virüs ve bakteri daha çok ağız sonra burun ve kulak yoluyla vücuda girmektedir. Sonrasında beyne ulaşıp beyin ve omuriliği saran zar üzerinde enfeksiyona sebep olmaktadırlar. Hastalık durumunda kişinin zaman kaybetmeden tedavi olması gerekmektedir. Çeşitleri şu şekilde açıklanabilir:
Birçok bakteriyel menenjit faktörüne aşı ile önlem alınabilmektedir. Aşı yapılmayan bebekler ciddi risk altında bulunmaktadır. Hastalığın risk faktörleri şu şekildedir;
Bunların dışında bebek ve çocuklar bulaşma ve bulaştırma riski taşımaktadırlar. Hapşırma, öksürme, temas etme, öpme, mutfak malzemeleri ve benzeri ortak kullanılan şeyler risk faktörüdür. Birçok kez hastalığa yakalanma riski bulunmaktadır.
Hastalığın belirlenmesinde doktor tarafından yapılan fiziki muayene, kan testi, beyin tomografisi ve lomber ponksiyon gerebilmektedir. Tedavi süreci hastanede olmalıdır. Bu sürecin ne kadar sürebileceği değişiklik göstermektedir. Genellikle erken tespit edilen vakalar çabuk iyileşme gösterir. Tedavi sonrası etkiler uzun süre devam edebilir ve geçmesi zaman alabilir. Komplikasyon yaşanıldığı durumlarda farklı tedavilere başvurulur.
Komplikasyonlar şiddetli olabilmektedir. Anne babada ya da çocukta hastalığın olması durumunda tedavi edilmez ve erteleme ne kadar çok uzarsa, hayati tehlike oluşturabilir ve kişinin hayatını engelleyici ciddi sorunlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar şu şekildedir:
Kişinin kendisinde, ailesinde veya çevresinde; yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, ani bir kusma, bilinç kaybı ve ensede sertlik varsa vakit kaybetmeden doktora gidip tedavi edilmesi gerekmektedir.
Ellerin sıklıkla yıkanması ve temizliğine dikkat edilmesi, aşıların atlanmaması ve yapılması, hijyen, öksürme ve aksırma sırasında ağzın kapatılması, hamilelik dönemlerinde tüketilen gıdalara dikkat edilmesi korunma yöntemleri arasındadır.
Bazı incelemeler ve araştırmalar sonucunda aşının koruyuculuğu yüzde 95-100 arasında olduğu bilinmektedir. Aşı sonrası kişi bu hastalığa karşı ömür boyu bağışıklık elde eder.
Güncelleme Tarihi: 14 Ekim 2022
Yayınlama Tarihi: 07 Ekim 2022
Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Hemen her yaştan bireyi etkileyebilen ve ciddi bir enfeksiyon olarak kabul edilen menenjit; özellikle bebeklerde, küçük çocuklarda, gençlerde ve genç yetişkinlerde görülür. Hızlı bir şekilde tedavi edilmediğinde hayatı tehdit eden kan zehirlenmesine ve beyinde ya da sinirlerde kalıcı hasarlara neden olabilir.
Menenjit; meninks denilen beyin ve omuriliği saran üç katmandan oluşan zarların iltihaplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Meninkslerin etrafını çevreleyen sıvının enfekte olması sonucu ortaya çıkar. Parazit, virüs, mantar ya da bakteri kaynaklı olabilir. Küçük çocuk ve yetişkinlerde görülen menenjitin en büyük nedeni pnömokoklardır. Aşı ile önlenebilen pnömokok kaynaklı menenjit çeşidinde orta kulak enfeksiyonu, zatürre ve sinüzit yaygın olarak görülür. Hem çocuk hem de yetişkinlerde görülen bir diğer menenjit ise meningokokların neden olduğu enfeksiyonlardır. Özellikle askeri kışlalar, öğrenci yurtları ve okullarda salgına neden olan bu bakteri çeşidi, üst solunum yollarını enfekte ederek enfeksiyonun beyne kadar ulaşmasına neden olabilir. Bir diğer bakteri çeşidi olan listeria ise genellikle pastörize edilmemiş yiyeceklerden insana geçer. Hamile, yenidoğan, yaşlı ve bağışıklık sistemi güçsüz kişileri hedef alan listeria, enfeksiyona neden olarak menenjit oluşturabilir. Bakteri ve viral kaynaklı menenjitler, parazitik ve mantar menenjite göre daha sık görülür. Viral menenjitler daha hafif seyrederken bakteriyel menenjit hem yetişkin hem de bebek ve çocuklarda ölüm riski yaratabilir.
Viral ve bakteriyel menenjit çeşitlerine ait belirtiler, hastalığın başlangıçta hemen hemen aynıdır. Ancak bakteriyel menenjit belirtilerinin şiddeti daha yüksektir. Aynı zamanda belirtiler yaşa göre farklılık gösterebilir.
Bebeklerde viral menenjit belirtilerinin bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:
Yetişkinlerde viral menenjit belirtilerinin bazıları şöyledir:
Bakteriyel menenjit belirtilerinin bir kısmı şöyledir:
Menenjit nedenleri hastalığın çeşidine göre farklılık gösterir. Menenjit çeşitleri şunlardır:
Bakteriyel menenjit en ciddi menenjit tipidir. Hemen tedavi edilmediğinde beyin hasarına ve hayati tehlikeye yol açabilir. Streptococcus pneumoniae (pnömokok), Neisseria meningitidis (meningokok), Listeria monocytogenes (yaşlı kişilerde, hamile kadınlarda veya bağışıklık sistemi sorunları olanlarda) gibi bakteriler, menenjite neden olan en yaygın bakteri çeşitleridir. Bu bakteri çeşitleri sinüsler, kulaklar ve boğaz yoluyla kan dolaşımına girerek beyin zarı sıvısını enfekte edebilir. Enfekte olan kişiler öksürdüğünde ya da hapşırdığında rahatsızlık, hava yoluyla diğer kişilere bulaşabilir.
Bakteriyel ya da viral yolla bulaşan menenjite oranla daha nadir görülen mantar menenjite sağlıklı insanlarda nadir olarak rastlanır. AIDS veya kanser gibi bağışıklık sistemi sorunlarına yol açan hastalıklara sahip kişilerde görülme oranı yüksektir. Kuş pisliği ile kontamine olmuş kir veya topraktan solunan Cryptococcus, Blastomyces, Histoplazma, Coccidioides gibi türler, mantar menenjite neden olan en önemli mantar çeşitleridir.
En yaygın görülen menenjit türlerinden biri olan viral menenjite özellikle yaz ve sonbahar aylarında rastlanır. Koksaki virüsü A, Koksaki virüsü B ve Ekovirüslerin neden olduğu enfeksiyonların bir kısmı menenjite dönüşebilir. Bunlara ek olarak grip, kabakulak, kızamık, uçuk, HIV ve coltivirus gibi virüslerde menenjite neden olabilir.
Bulaştırıcı özelliği bulunmayan parazit kaynaklı menenjit türü, viral ve bakteriyel menenjite oranla daha nadir görülür. Salyangoz, çiğ balık, kümes hayvanlarındaki parazitlerden ve kir, dışkı gibi dış etkenlere maruz kalan yiyeceklerden kaynaklanır. Eozinofilik menenjit (EM) olarak adlandırılır. Parazitik menenjite Angiostrongylus cantonensis, Baylisascaris procyonis, Gnathostoma spinigerum olmak üzere 3 parazit neden olur. Amip menenjit olarak da adlandırılan menenjit çeşidi, hastalığa neden olan parazit türlerinden birinin burun yoluyla vücuda girmesiyle ortaya çıkar. Burundan beyin dokusuna kadar ulaşarak beyin dokularında ciddi hasarlara yol açar. Halüsinasyonlara ve nöbetlere neden olabilir.
Menenjitin bazı çeşitleri bulaşıcıdır ve hastalıktan korunmak için kişisel hijyene dikkat etmek en iyi önlemdir. Hastalığa neden olan virüs ve bakteriler öksürük, hapşırık, öpüşme, sarılma ya da başka insanların diş fırçasının veya yemek yediği araçların kullanılması sonucunda insandan insana bulaşabilir. Menenjiti önlemek için aşağıdaki önlemleri almanız gerekebilir:
Menenjit belirtileri taşıyan kişiler doktor muayenesi için sağlık kuruluşuna gitmelidir. Belirtiler, menenjit tanısı konulması için yeterli değildir. Tanı için öncelikle hasta, doktor tarafından muayene edilir. Muayene sırasında boyunda sertlik olup olmadığı ve bakteriyel bir enfeksiyona işaret eden bir deri döküntüsü bulunup bulunmadığı kontrol edilir. Ayrıca menenjite neden olan bakterilerin varlığı için kan testleri yapılır. Beyinde ödem ve iltihap varlığının kontrolü için BT ve MRI taramaları uygulanabilir. Omurilik sıvısından örnek alınarak menenjit saptanabilir. İnce bir iğne yardımıyla bel bölgesindeki omurilik sıvısından beyin omurilik sıvısı alınır ve bu sıvının test edilmesi sonucu hastalığın teşhisi konulur.
Menenjite neden olan bakterilerin vücutta enfeksiyon geliştirmesini önlemek için en etkili yöntem aşıdır. Aşı olmamış bebekler kendilerinin yanı sıra toplumu da risk altında bırakır. Menenjit tedavisi geciktirildiğinde hem yetişkin hem de çocuklarda, nöbetler, beyin hasarı, işitme kaybı, hafıza problemleri, öğrenme güçlüğü, yürümede zorlanma, böbrek yetmezliği, şok ve ölüm gibi ciddi komplikasyonlar gelişebilir. Menenjit tedavisi hastalığın çeşidine göre yapılır. Bakteriyel menenjitte doktor, hastalığa neden olan bakteriyi saptamadan önce geniş spektrumlu bir antibiyotik tedavisine başlayabilir. Menenjite neden olan bakteri belirlendiğinde bu bakteriye özel bir antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Bazı durumlarda hastalığın semptomlarını azaltmak için kortikosteroidler de verilebilir. Viral menenjit ise genellikle bir tedaviye ihtiyaç duyulmaksızın kendi kendine geçebilir. Genellikle hastalığın semptomlarına, hastanın ağrı ve ateş durumuna göre tedavi önerilebilir. Ağrı kesici ya da ateş düşürücü ilaçlar alınması ve istirahat edilmesi doktor tarafından tavsiye edilebilir. Herpes veya grip gibi bir virüs menenjite neden olduysa, antiviral ilaçlar doktor tarafından yazılabilir.