Bağırsak Düğümlenmesi

Bağırsak düğümlenmesi, sindirim sistemi sağlığını olumsuz etkileyen bir durumdur. Bağırsakların kendi üzerine dönmesi veya başka bir bağırsağa dolanması sonucunda oluşur. Bu durum, bağırsaklardaki kan akışını engelleyebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Bağırsak düğümlenmesi nedir?

Bağırsak düğümlenmesi, bağırsakların birbirine veya kendi üzerine dönmesi sonucu oluşan bir durumdur. Bu durum, bağırsaklardaki kan akışını engelleyebilir, bağırsak duvarlarında hasara ve doku ölümüne neden olabilir. Bağırsak düğümlenmesi acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir durumdur.

Bağırsak düğümlenmesi genellikle ince bağırsaklarda meydana gelir ancak kalın bağırsaklarda da nadir durumlarda görülebilir. Düğümlenme, bağırsakların hareketlerini bozabilir, besinlerin geçişini engelleyebilir ve kan akışını keserek bağırsak dokularının hasar görmesine yol açabilir.

Bağırsak düğümlenmesi belirtileri

Bağırsak düğümlenmesi, çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir.

• Şiddetli karın ağrısı: Bağırsak düğümlenmesi, şiddetli ve sürekli karın ağrısına neden olabilir. Bu ağrı, genellikle karın bölgesinin belirli bir bölümünde yoğunlaşır ve zamanla şiddetlenir.
• Bulantı ve kusma: Bağırsak düğümlenmesi olan kişilerde bulantı ve kusma da sık görülen belirtilerdir.
• Gaz ve şişkinlik: Bağırsak düğümlenmesi olan kişilerde gaz birikimi ve şişkinlik hissi de sıkça görülür. Karında gerginlik ve dolgunluk hissi oluşabilir.
• İshal veya kabızlık: Bağırsak düğümlenmesi bazen bağırsak hareketlerini etkileyerek ishal veya kabızlığa neden olabilir. Bu, kişinin normal dışkılama alışkanlıklarında değişikliklere yol açabilir.
• Kanlı dışkı: İlerlemiş durumlarda bağırsak mukozasında hasarlanmaya bağlı kanamalar görülebilir.
• Ateş: İlerlemiş vakalarda görülür.

Bağırsak düğümlenmesi nasıl anlaşılır?

Yukarıda belirtilen şikayetlerin birinin veya birkaçının var olması durumunda bağırsak düğümlenmesi olasılığı düşünülmelidir. Bu durumda, doktora başvurmak ve detaylı bir değerlendirme yapılması önemlidir. Tanı genellikle fiziksel muayene, görüntüleme testleri ve bazen de endoskopi veya kolonoskopi gibi prosedürlerle konulur.

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi nadir görülen bir durumdur ancak ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu durum genellikle doğuştan gelen bir anormallik veya bağırsaklardaki yapısal bir sorun nedeniyle oluşur. Karın şişliği, kusma, beslenme güçlüğü, kanlı dışkı, huzursuzluk gibi belirtiler fark edildiğinde derhal bir uzmana başvurulmalıdır.

Yetişkinlerde bağırsak düğümlenmesi

Geçirilmiş karın içi ameliyatlar sonrası gelişen yapışlıklıklar, karın içi enfeksiyonlar, kalın veya ince bağırsak tümörleri, bağırsağın yapısal anormallikleri, bağırsak sıkışması gelişen karın duvarı fıtıkları gibi nedenler yetişkinlerde en sık görülen bağırsak düğümlenmesi nedenleridir.

Bağırsak düğümlenmesi kendiliğinden geçer mi?

Bağırsak düğümlenmesi kendiliğinden geçmez. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir. Düğümlenen bağırsak, zamanla daha fazla hasar görebilir ve doku ölümü meydana gelebilir. Bu nedenle, bağırsak düğümlenmesi belirtileri fark edildiğinde vakit kaybetmeden doktora başvurulması önemlidir.

Bağırsak düğümlenmesi tedavisi

Bağırsak düğümlenmesi tedavisi genellikle acil bir cerrahi müdahale gerektirir. Genel prensip, düğümlenen bağırsak segmentinin düzeltilmesi, kanlanmasının sağlanmasıdır. Ayrıca altta yatan ve düğümlenmeye neden olan patolojinin de tedavi edilmesi gerekir. Bazen geri dönüşümsüz olarak dolaşımı bozulan bağırsak segmentinin alınması da gerekebilir.

Bağırsak düğümlenmesi ameliyatı açık veya laparoskopik olarak gerçekleştirilebilir. Laparoskopik yöntemde, karın bölgesine küçük kesiler yapılır ve özel cerrahi aletlerle düğümlenen bağırsak bölgesine erişilir. Düğüm çözülerek bağırsaklar normal pozisyonuna getirilir ve gerekirse hasar görmüş doku temizlenir.

Bağırsak düğümlenmesi ölümcül müdür?

Bağırsak düğümlenmesi ciddi bir durum olup, tedavi edilmezse ölümcül olabilir. Düğümlenen bağırsak, kan akışının kesilmesi sonucu doku ölümüne, bağırsağın delinmesine ve karın içinde enfeksiyonlara, peritonit tablosuna neden olabilir. Bu da hayati organların fonksiyonlarını bozabilir ve hayati risklere yol açabilir. Erken teşhis ve hızlı müdahale ölüm riskini azaltır ve komplikasyonları önler.

Bağırsak düğümlenmesi ameliyatı sonrası beslenme

Bağırsak düğümlenmesi ameliyatından sonra dikkatli bir izlem ve uygun beslenme önemlidir. İyileşme sürecinde, hastalar genellikle bir süre boyunca sıvı ve yumuşak gıdalarla beslenir ve daha sonra yavaşça normal diyetlerine geçer. Bu, bağırsakların iyileşmesine yardımcı olur ve sindirim sisteminin yavaşça normale dönmesini sağlar. Tedavi süreci hastanın durumuna ve ameliyatın karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle hastaların ameliyat sonrası diyet planı hakkında detaylı bilgi alması ve doktorunun önerilerine uyması önem taşır. 

Uzm. Dr. Tufan Hacıahmetoğlu
Bayındır İçerenköy Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı

Bağırsak düğümlenmesi ya da bir diğer tabiriyle bağırsak tıkanıklığı son zamanlarda internette en çok araştırılan konuların arasında yer alıyor. Karın ağrısı ve kabızlık şikayetlerinden mustarip olanlar ya da bir hekimden bağırsak düğümlenmesi teşhisi duyanlar bağırsak tıkanıklığına nelerin neden olduğunu öğrenmek istiyor. Gelin, Bağırsak Düğümlenmesi (Tıkanıklığı) Nedir, Neden Olur sorularını birlikte yanıtlayalım

Bağırsak Düğümlenmesi Nedir?

Halk arasında bağırsak düğümlenmesi ya da bağırsak tıkanıklığı olarak nam yapan bu hastalığa tıp dilinde volvulus denir. Volvulus yani bağırsak düğümlenmesi, ince bağırsakların ya da kalın bağırsakların bir bölümünün kendi etrafında dönmesi ya da dolanması ile meydana gelir ve bu meydana geldiğinde hem beslenme hem de bağırsak içerisindeki dolaşım engellenmiş olur. Bu da bağırsakların tıkanması anlamına gelir.

Bağırsak Tıkanıklığı Neden Olur?

Bağırsak tıkanıklığına ya da diğer adıyla düğümlenmesine yol açan asıl neden tam olarak bilinmese de bu rahatsızlığın genellikle ileri yaştaki kişilerde görüldüğü söylenebilir. Pek çok kişide farklı nedenlerle ortaya çıktığı kabul edilse de bağırsak düğümlenmesi ile ilgili kabaca nedenler şöyle sıralanabilir:

• Kolonun büyümesi,
• Cerrahi operasyon, ciddi yaralanmalar ya da enfeksiyon hastalıklarının ardından meydana gelme olasılığı olan karın içi yapışıklıklar,
• Hirschsprung hastalığı
• Kolonun dar olması,
• Kronik kabızlık, bağırsak sorunları
• Hamilelik durumu.

Bağırsak Düğümlenmesi Belirtileri Nedir?

• Karın ağrısı ya da karın bölgesinde hissedilen yüksek hassasiyet,
• Normalin dışında sıklıkta ve yeşil safra renginde kusma
• Miden bulantısı
• Şişkinlik,
• Büyük tuvalette kan görülmesi
• Sık sık yaşanan kabızlık

Bağırsak Tıkanıklığı Nasıl Geçer?

Bağırsak tıkanıklığının belirtilerinden ve nedenlerinden yukarıda uzun uzun bahsettik. Şimdi gelelim Bağırsak Düğümlenmesi Tedavisi hakkında merak edilenlere

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki bağırsak düğümlenmesi acil müdahale edilmesi gereken bir rahatsızlıktır ve çoğu zaman cerrahi müdahale gerektirir. Eğer bağırsak düğümlenmesi teşhisi konulduysa en doğru tedavi yöntemine ve cerrahi müdahale gerekip gerekmediğine hekiminiz karar verecektir.

Bağırsak Düğümlenmesine Ne İyi Gelir?

Bağırsak düğümlenmesinde tüm vakalarda cerrahi müdahale gerekmeyebilir. Sigmoid kolonda meydana gelen bağırsak düğümlenmelerinde bazen sigmoidoskopi yöntemi kullanılabilir.

Bağırsak Tıkanıklığına Ananas Suyu İyi Gelir Mi?

Yapılan bazı akademik çalışmalarda bağırsak tıkanıklığı vakalarında ananas suyu tüketilmesini tavsiye etmiş olsa da bu hastalıkla ilgili tanı almış kişilerin beslenme programına hekimiyle birlikte karar vermesi hasta açısından daha faydalı sayılmaktadır. Bunun yanında ananas suyunun taşlaşmış gıdaların kolayca parçalanmasına olanak tanıdığı ve özellikle kabızlık problemi olan kişilere de sık sık tavsiye edildiği bilinmektedir.

Bebeğiniz ayaklarını karnına çekerek ağlıyor veya kusuyorsa bağırsak düğümlenmesi sorunu ile karşı karşıya olabilirsiniz. Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümü`nden Op. Dr. Agil Abilov, çocuklarda bağırsak düğümlenmesi ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

1 yaşın altında sık görülüyor

Halk arasında "bağırsak düğümlenmesi" olarak da bilinen "invajinasyon", bir bağırsak bölümünün diğerinin içine doğru girmesi sonucu oluşan bir bağırsak tıkanıklığı tablosudur. Yenidoğan döneminde nadirdir, çocuklarda en sık ay arası gözlenir ve olguların % 70`inde bir yaş altında tanı konmaktadır. Ancak her yaşta görülebilir. Karın ağrısı nedeniyle ameliyat edilen 1 yaş altındaki çocukların en önemli ameliyat nedeni bu hastalıktır. İnvajinasyon aynı zamanda çocuklarda 6 ay ay arası görülen en sık alt makattan olan kanama nedenlerinden de biridir.

Bu belirtilere dikkat!

• Kolik ağrı: İnvajinasyonlu hastalardaki en önemli belirti karın ağrısıdır.  Ağrının tipik özelliği kolik (kramp) tarzında olmasıdır. Kolik tarz ağrı genellikle dakika kadar sürer. Bu dönemde bebek huzursuzdur, ağlar, ayaklarını karnına çeker ve spazm sonrası rahatlar. Bu ağrılar dakikalık aralıklarla tekrarlar.
• Kusma: İnvajinasyonlu olgularda başta bir refleks olarak kusma gözlenebilir; ancak mide boşaldıktan sonra genellikle tekrarlamaz. Tanıda gecikilen olgularda tıkanıklığa bağlı safralı kusma geç dönemlerde ortaya çıkar.
• Kanlı gaita: Bu hastalarda en sık gözlenen belirtilerden biri de, genellikle çilek jölesi kıvamında tarif edilen makattan kanamadır. Hastalarda invajinasyonun ilk aşamalarında normal dışkı da olabilir.

Vakit kaybetmeden doktora başvurun

Karın muayenesinde bir kitlenin ele gelmesi ile tanı konabilir. Tanıda yardımcı olan, uygulaması en kolay yöntem ultrasonografidir. Ultrasonografik incelemede iç içe girmiş bağırsaklar görülebilmektedir.

Modern tedavi yöntemleri ile şikayetler ortadan kaldırılıyor

Eskiden tek tedavi yöntemi açık cerrahi olan invajinasyonda günümüzde farklı tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Özellikle erken tanı durumunda ve altta yatan başka hastalık olmadığında havayla redüksiyon yöntemi başarılı sonuçlar vermektedir. Bu yöntemde, ameliyathanede hafif bir anestezi ile skopi altında makattan özel bir sistem ile hava verilerek iç içe geçmiş bağırsaklar çözülür. Tecrübeli ellerde başarı oranı % % 95`leri bulmaktadır. Bu yöntem ile sonuç alınamayan vakalarda cerrahi girişim uygulanır. Tanı ve tedavi için geç kalınmış hastalarda, bağırsak kanlanması bozulabildiği için bağırsağın o bölümü çıkarılabilir.

Havayla redüksiyon yönteminin avantajları:

• Çocuk açık ameliyat olmayıp, genel anestezi almamış olur. 
• Karın boşluğu açılmadığı için ileride bağırsak yapışıklığı görülme riski azalır.
• Hastanede kalış süresi daha kısadır.

Başarı oranı çok yüksek

Günümüzde; gerek komplikasyon sıklığının azlığı, gerekse hasta konforu açısından tüm dünyada artarak uygulamaya giren pnömotik redüksiyon yöntemi sayesinde hastaların % 90`dan fazlasında işlem başarı ile gerçekleştirilebilmektedir. Bu işlemin yapılabilmesi için en önemli kriter ise erken tanıdır.