Bebek Anne Karnının Neresinde Olur

Anne karnında bebeğin gelişimi üç trimester (üç aylık dönemler) halinde incelenir. Gebeliğin başlangıcı, son adet tarihinin ilk günü olarak kabul edilir. Bu hesaplamaya göre gebelik 40 hafta sürer (9 ay 10 gün). Gebe uterusun gebelik haftasına göre karındaki seviyesi şekilde gösterilmiştir.

Birinci Trimester &#; İlk Üç Aylık Dönem

Birinci trimester yani ilk üç aylık dönem, bebeğin organ gelişiminin başladığı ve tamamlandığı, anne adayının hamileliğe uyum sağladığı dönemdir. Bebeğin anne karnında geçirdiği ilk 8 haftalık dönemde, hücre ve organ taslakları oluşur. Bu dönemde annenin zararlı maddelere maruz kalması son derece sakıncalıdır. Vajinal kanamalar ve kramplar bir düşük habercisi olabilir. Bu gibi durumlarda vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Ancak genellikle yaşamla bağdaşmayacak derecede gelişim kusuru olan gebelikler bu dönemde düşükle sonuçlanır. Gebeliğin ilk tanısının konmasına neden olan Beta-HCG hormonu ilk kez, kanda döllenmiş yumurtanın rahime yuvalanmasının hemen ardından, diğer bir deyişle yumurtlama gününden sonraki günlerde kanda tespit edilebilir. Rahim içine yuvalanan döllenmiş yumurta o ay rahimin iç tabakasının dökülmesini önleyerek adet gecikmesine neden olur.

İlk 4. Hafta

Adet görme gecikir, fiziksel ve ruhsal değişiklikler başlar. Adet öncesi yaşanan değişikliklere halsizlik, yorgunluk hissi ve göğüslerde dolgunluk, uyku hali, kabızlık gibi erken belirtiler eklenir.

İlk 8. Hafta

Embriyo adı da verilen gebelik mahsülünde baş-kuyruk uzunluğu 15 &#; 20 mm civarındadır. Bu haftalarda bebeğin dili, dudakları gelişir, dişlerinin oluşumu başlar. Yemek borusu nefes borusundan ayrılır.
Akciğerlerin gelişimi bu haftada daha da hızlanır. Kalp kapakçıkları ve kalpte 4 odacık fark edilir. Bağırsakları belirgin hale gelmeye başlar. Göz kapakları kıvrım şeklinde belirmeye başlar. Bebeğin kıkırdak halindeki iskeleti artık sertleşmeye başlayacaktır, parmakları belirgin ancak perdelidir. Bu dönemde rahim bir portakal kadar büyümüştür ve bunun sonucunda kasılmalar olabilir. Ultrasonografi ile bakıldığında fetal hareketler görülse de embriyonun ilk hareketleri, anne tarafından ancak ve haftalar arasında fark edilebilir. Annenin cildinde değişiklikler meydana gelebilir. Cilt problemleri, sivilce ve yağlanma olabilir. Bu değişimler genellikle birinci trimesterin sonunda ortadan kaybolur.

İlk Hafta

Bebek haftadan itibaren idrar üretmeye başlar. Böbrekleri artık daha iyi çalışıyordur. Üretilen idrar, amniyon sıvısı içine boşalır ve sıvının devamlılığını sağlar. hafta itibari ile artık bebeğin bütün organları gelişimini tamamlamış ve hacim olarak büyümeye başlamıştır. Boyu yaklaşık olarak 70 mm kadardır. Yüz belirginleşmeye başlar. Oldukça hareketlidir. Tırnakları ortaya çıkar, saçları ve tırnakları uzamaya başlar. Bebeğin barsakları hareketlenmeye başlar. Dış genital organların gelişimi tamamlanmamıştır; fakat kızlarda dudaklar, erkeklerde ise penis ayırt edilebilir.

Büyüyen rahim anneyi eskisi kadar rahatsız etmez. Sık idrara çıkma ve midede yanma şikayetleri azalır. Fakat ilerleyen zamanlarda, gebeliğin son döneminde bu şikayetler tekrar ortaya çıkacaktır. Yine bu haftada kan hacminin artmasından dolayı baş dönmeleri, baş ağrıları gibi şikayetler olabilir. Buna karşılık bulantı ve yorgunluk şikayetleri azalacaktır.

İkinci Trimester &#; İkinci Üç Aylık Dönem (14 &#; Hafta)

Bebeğin hızla gelişimini sürdürdüğü, hamilelik döneminde en çok rahat edilen dönemdir. Bu dönemde gebeliğin erken dönemlerinde ortaya çıkan şikayetler önemli ölçüde kaybolur ve vücut gebeliğe uyum sağlar.

Hafta

Bebek, yüz kasları geliştiği için ağzını açıp kapatır, göz kapaklarını hareket ettirir. Yüz daha da belirginleşmiştir, gözleri ve kulakları yerli yerindedir.

Bağırsaklarında dışkı birikmeye başlar. Dolaşım sistemi tam işlevini yapmaya başlamıştır. Göbek kordonu olgunlaşmıştır ve bebeğin eşi olan plasenta bebekle aynı büyüklüktedir. Bebeğin solunuma ve ışığa karşı refleksi başlar. Bebek bu haftada daha da hareketlenir ve tecrübeli anne adayları bu hareketleri hissedebilir.

Hafta

Bebeğin boyu 25 cm, ağırlığı yaklaşık olarak gram civarındadır. Bebekte, cilt kalınlaşmaya, koku, tat, duyma, görme ve dokunma duyuları aktif olmaya başlar. Vücudunu kaplayan tüyler yoğun olarak baş ve boyun bölgesinde görülür. Kalp atışları hızlanır. Erkek bebeklerin testisleri karından torbaya doğru ilerler. Kız bebeklerin ise yumurta hücresi üretim süreci tamamlanmıştır. Annede, rahmin üst tarafı göbek hizasına kadar gelir ve göbek deliği ile kasığın arasında cilt üzerinde koyu renkte bir çizgi oluşmaya başlar. Buna “linea nigra” denir ve doğumdan sonra kaybolacaktır. Rahmin genişlemesi nedeni ile mideye, böbreklere ve akciğerlere baskı artabilir ve bu anneyi rahatsız etmeye başlar. Zaman zaman nefes almakta zorlanma ve sık idrara çıkma şikayetleri olabilir.

Hafta

Bebeğin boyu yaklaşık cm, ağırlığı ise gram civarındadır. Bu hafta bebeğin dönüm noktalarından biridir. Bu haftadan sonra bebeğin annesinden bağımsız, annesinin vücudu dışında çok düşük oranda da olsa yaşamını devam ettirebilme şansı vardır.

Hormonların etkisi ile bu dönemde annede diş eti kanamaları yaşanabilir. Diş etlerinde çekilmeler, diş etinde tümörü andıran ve epulis adı verilen diş eti gelişimi, hatta ileri safhalarında dişlerde çürüme ve dökülmeler meydana gelebilir. Bu tarz şikayetler olduğunda zaman kaybetmeksizin bir diş hekimine başvurulmalıdır. Aslında ideali gebe kalmadan önce diş hekimi kontrolüne gidilmesi ve gebelik süresince de diş hijyeni ve sağlığına dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu dönemde D vitamini ve kalsiyumdan zengin beslenmek önemlidir.

Üçüncü Trimester &#; Son Üç Aylık Dönem (27 &#; Hafta)

Hafta

Bebeğin boyu yaklaşık cm, ağırlığı ise gram civarındadır. Bebekte saçlar uzamış ve kaşlar gelişimini tamamlamıştır. Bebek, gözlerini açıp kapatır, uyku ve uyanıklık evreleri geçirir. Vücudu yağ depolamaya başlamıştır ve bu doğumdan sonra vücut ısısının ayarlamasında önemli rol oynar.
Annede, rahmin üst noktası neredeyse kaburgalara ulaşmıştır. Bu dönemde bacaklardaki kramplar, varisler, cilt kuruluğu, bel, sırt ağrısı, çarpıntı ve hazımsızlık şikayetleri fazlalaşabilir. Varsa hemoroid problemi daha da kötüleşebilir. Bu haftadan itibaren tansiyonun daha sıkı takip edilmesi gerekir. Yüksek tansiyon gebe ve bebek için tehlike oluşturur. Genellikle haftadan itibaren karında düzensiz kasılmalar hissedilebilir. Bu kasılmalara yalancı kasılma ya da “Braxton-Hicks” kasılmaları denir. Adet sancıları gibi ve düzensiz aralıklarla meydana gelir. Bu kasılmalar rahmi doğuma hazırlamaktadır. Bu kasılmaları dikkate almak gerekir, erken doğum habercisi olabilirler. Kasılmaların düzenli olup olmadığını anlamak için avuç içi karına konulur, kasılmaların sıklığı ve süresi ölçülür. Kasılmalar sıklaşırsa doktora başvurmak gerekir.

Hafta

Bebek artık neredeyse gram ağırlığında ve cm boyundadır. Dışarıdan gelen uyarıları daha iyi algılayabilir. Hareketleri daha da artar. Bunun yanında önceki dönemlere göre büyüme hızı azalmıştır. Bu dönemde daha da büyüdüğü için bebeğin yeri daralmıştır. Bacakları ve dizleri tam bükülmüş, ayakları çapraz, kolları ve boynu öne doğru bükülmüş bir şekilde durur. Tüm parmakları açıktır ve tırnakları da tamamen gelişmiştir.

Rahmin iyice büyümesi nedeniyle annenin kaburgalarına baskı olur. Gebe bunu kaburgasının altında batma şeklinde algılar.

Hafta

Bebek ortalama gr ağırlığında ve cm boyundadır. Bebeğin yanakları, parmakları, kolları yağ depolamaya devam ettiği için daha da belirginleşir. Bütün organ sistemleri gelişimini tamamlamıştır.

Bu haftada annede uyku düzeni bozulur. Bebeğin hacim olarak büyümesi, yavaş yavaş aşağı inmesi ve mesaneye baskı yapması nedeniyle geceleri sık sık tuvalete kalkma ihtiyacı duyar.

Hafta

Bebek ortalama gram ağırlığında ve 49 cm boyundadır. Bebeğin, bağırsaklarında “mekonyum” adı verilen dışkı birikmeye başlar. Bebek doğumdan sonraki 24 saatte bu dışkıyı çıkarır. Daha önce de bahsedilen ve rahim ağzında bulunan tıkacın atılması ile doğum başlayabilir.

Hafta

Bebeğin boyu yaklaşık olarak cm ve ağırlığı da gram civarındadır. Bebek kordonunun uzunluğu ortalama 50 cm kadardır. Bebeğin cildini kaplayan verniks kazeoza isimli kremsi madde ve lanugo adı verilen tüyler azalmaya başlar. Bu hafta itibari ile bebek artık gelişimini tamamlamıştır. Bebeğin başı doğum kanalı girişine yerleşir ve doğuma hazırdır. Nadiren bazı bebekler bu haftada doğmaz ve Haftaya kadar ulaşır.

Bu bilgiler Sağlık Bakanlığı Gebe Bilgilendirme Sınıfı Rehber kitabından alınmıştır.

Annelerin hamile olduğunu öğrendiği andan itibaren kuşkusuz en merak ettikleri şey bebekleri olur.  Gebelikte ilk haftalar oldukça yoğun ve karmaşık geçmektedir.

Gebelik kesesi bebeğin hamilelik süresinde geliştiği monash.pw içinde siyah yuvarlak bir oluşum olarak görülmektedir. İçerisi amniyon sıvısı ile doludur. Kese, şekil itibariyle yuvarlaktır ve etrafı rahim içi tabakası ile çevrilidir.  Kesenin düzgün sınırlara sahip olması normal gebelik olduğunu düşündürür.

Gebelik kesesi hamilelik ortaya çıktıktan hemen sonra ultrasonda görülemez. Ultrasonda gebelik kesesi ancak gebeliğin 5. Haftasında görülebilmektedir. Gebelik kesesi bebeğe dair görülen ilk oluşumdur.

Bebeğin kalp atışları ne zaman duyulur?

Hamilelik sürecinin en heyecan verici olayı hem anne hem de baba için  bebeğin kalp atışlarının ilk kez dinlendiği andır. Bu süreç özellikle anne adayları tarafından heyecan ve sabırsızlıkla beklenmektedir. Ancak anne adaylarının, bebeklerinin kalp atışlarıyla ilgili olarak stres yaşamaması önemlidir. Annenin stresi bebeği etkiler ve bu durum gebeliğin olumsuz etkilenmesine sebep olur.

Hamilelikte kalp atışlarının dinlenmesi farklı haftalarda izlenebilir. Genel olarak hamileliğin 6. Haftasında kalp atışları dinlenebilirken bazı hamileliklerde bu süre 7. haftayı da bulabilir. Anne adayına yapılan dopplerultrason ile bebeğin kalp atışları dinlenebilir. Hamilelikte kalp atışları en rahat şekilde monash.pwan sonra dinlenebilir. Hamilelikte 5. haftada bebeğin kalp atışlarının dinlenebilmesi için, transvajinal ultrason yapılması gerekebilir. Bu yöntem riskli hamileliklerde uygulanabilir. Ancak anne adaylarının bu konuda acele etmemesi tavsiye edilir. Bebeğin kalp atışının duyulamaması bir problem olduğunu gösterir. Böyle durumlarda anne adayının ayrıntılı bir şekilde muayene edilmesi gerekmektedir.

Ultrason muayeneleri bebeğe ve anneye zarar verir mi?

Hamilelikte bebeğin gelişimini izleyebilmek, cinsiyetini öğrenmek, kalp atışlarını duyabilmek ve bebekte oluşabilecek herhangi bir sorunun takibini yapabilmek için ultrasondan faydalanılır. Bu nedenle anne adaylarının belirli aralıklarla ultrasona girmeleri gerekmektedir. Ultrasonun insan sağlığına herhangi bir zararı olduğu saptanmamıştır.  Bebeğin sağlık durumunu ve gelişimini öğrenebilmek için hamilelik boyunca 6 ya da 7 kez ultrasona girmek yeterli olacaktır.

Hamilelikte ultrasonla ilgili risk oluşturabilecek tek faktör tecrübesiz insanlar tarafından yapılan incelemede bebekteki anomalilikleri fark edememeleri olabilir. Bu riski ortadan kaldırmak için hamilelik sürecinden 1 kere farklı bir doktora muayene olmak faydalı olacaktır.

Hamilelik sürecinde ultrason neden önemli?

Anne adayları zaman zaman ultrasonun radyasyon yaydığı düşüncesiyle bebeklerini korumak için ultrasona girmekten çekinirler. Ancak bilinenin aksine ultrason radyasyon değil ses dalgalarının görüntü oluşturmasıyla çalışmaktadır. Hafta hafta hamileliği takip etmek hem anne hem de bebek açısından oldukça önemlidir. Hamilelikte ultrasonun önemi şu şekilde sıralanabilir;

• Bebeğin cinsiyeti ultrasonda öğrenilir
• Dış gebelik veya bebeğin anne karnında ölmesi gibi durumlarda erken dönem hamilelikte girilen ultrason sayesinde anlaşılır.
• Bebeğin tahmini kilosu belirlenir böylece bebeğin kilo durumuna göre doğumun normal mi yoksa sezaryen mi olacağı kararlaştırılır.
• Hamileliğin erken döneminde bebekte saptanan anomaliler tanı koymayı ve tedavi için geç kalınmamasını sağlar.
• Annede olabilecek kist veya miyomlar ultrason sayesinde anlaşılır ve hamileliği olumsuz etkilemesinin önüne geçilir.
• Bebeğin geliş şekli ultrason sayesinde net olarak anlaşılır.

Ne kadar sıklıkla ultrason muayenesi yapılmalı?

Hamileliği hafta hafta takip etmek hem bebek hem de anne sağlığı için oldukça önemlidir. Anne adayının veya bebeğin sağlığını tehdit edecek bir durum olmadığı sürece ilk 32 haftada ayda bir son 8 haftada ise ayda iki defa olacak şekilde ultrasona girmek yeterli olacaktır.

Hamilelikte risk durumu söz konusuysa anne adayları doktorun belirlediği sıklıkta ultrason muayenesi yaptırmalıdır.

Bebekler anne karnında işitmeye haftada başlar

Bir bebeğin anne karnında ay ay gelişimi, anne adaylarının en merak ettiği konuların başında gelir. Doğumuna kadar boyunun ve kilosunun nasıl geliştiği, bu gelişimin ve değişikliklerin anne adayını nasıl etkilediği, bebeğin ilk oluşan organları, cinsiyeti hatta hangi ay tekmelemeye başladığı İşte, en çok merak edilen bu soruların yanıtları…

Gebelik her biri 14 haftadan oluşan 3 döneme ayrılır

Ailenize yeni bir üyenin katılacağını öğrendiniz. Bu andan itibaren ilerleyen gebelik haftaları boyunca anne karnındaki bebek hızlı bir büyüme gösterecek, organ ve organların meydana getirdiği sistemler gelişerek bir bölümü anne karnında işlev göstermeye başlayacaktır. Gebelik her biri 14 haftadan oluşan 3 döneme ayrılır ve her dönem trimester olarak adlandırılır. Gebeliğin ilk 10 haftası gelecekte organlara ve sistemlere farklılaşacak dokuların oluştuğu dönemdir. Bu yüzden gelişen embriyo ilaç, radyasyon, kimyasal maddeler ve enfeksiyon ajanlarına karşı bu dönemde çok duyarlıdır. haftadan sonra ise embriyo ‘fetus’ adını alır. Fetal cinsiyet sperm ile ovum’un birleşmesi sırasında belirlenir. Anneden daima X kromozomu gelirken, babadan X veya Y kromozomu gelerek döllenme aşamasında XX veya XY kromozom dizilimi oluşarak cinsiyet belirlenir. Gebeliğin yaklaşık haftasından itibaren üreme organları gelişmeye başlar. Ancak haftadan sonra kız veya erkek yönünde dış ve iç genital (üreme) organlarında farklılaşma izlenir.

Omuriliği meydana getirecek olan nöral tüp günden itibaren gelişmeye başlar ve gün nöral tüp oluşarak kapanmaya başlar. Folik asit nöral tüp gelişimi ve kapanmasında kritik bir role sahiptir. Çoğu zaman adet gecikmesi ile beraber folik asit başlanır ve nöral tüpün kapandığı dönemde anne adayı folik asit kullanamaz. Oluşan her gebeliğin ancak dörtte biri canlı doğumla sonuçlanır. Gebeliğin yerleşiminden önce (İmplantasyon) gebeliklerin yüzde 45'i yerleşimden sonra ise yüzde 30'u kaybedilir.

Önce kalp ve merkezi sinir sistemi gelişir

Embriyoda ilk gelişen yapılar kalp ve merkezi sinir sistemidir. Anne rahmine yerleşme sürecinde olan embriyonun büyümeye devam etmesi ve varlığını devam ettirebilmesi için kendine ait bir dolaşım sistemi oluşturarak anne dolaşımı ile entegre olması gereklidir. Embriyonun bir bölümü plasentayı oluşturan hücrelere farklılaşırken kalan kısmı organ ve sistemleri oluşturacak embriyonal diske farklılaşır. Embriyoda dolaşım günde oluşmaya başlar. Fetal kalp ise 4. haftadan sonra çalışmaya başlar. Aynı zamanda embriyo ve plasenta arasında dolaşımsal bağlantı kurulur. haftada en erken sinir uçları omurilikte gelişir, ayrıca iç üreme organları ile beraber böbrekler başta olmak üzere boşaltım sisteminin de oluşum süreci başlar. Aynı dönemde kalbin gelişimi tamamlanır. Üst dudak gelişimi ve kulak çıkıntıları oluşur.

Embriyo 8&#x;inci haftada hareket etmeye başlar

Embriyo 8 hafta gibi koordine olmayan hareketlere başlar, yeterince uzun izlenirse sıçrama, kol ve bacak hareketleri gözlenebilir. 10 haftaya kadar olan periyotta önce kol ve bacak çıkıntıları ortaya çıkar sonra el ve ayak parmakları oluşur. Beyin kesecikleri gelişip ön, orta ve arka beyin gelişimi başlar. Onuncu haftadan sonra artık anne karnındaki bebek ‘fetus’ olarak adlandırılır. Baş-popo uzaklığı 45 mm ve üzerine ulaştığında karın ön duvarındaki geçici fıtık kaybolur ve ince bağırsaklar karın içine döner. Özellikle nukal (Ense, boyun) saydamlık ölçülürken hafta arasında fetusun belirgin sıçrama hareketleri yaptığı izlenir. On ikinci gebelik haftasında uterus (Rahim) karın içinde yukarı doğru her hafta 1 cm yükselmeye başlar. haftada başlayan kemiklerde kalsiyum birikimi hız kazanır. Deri ve tırnak gelişimi başlar. El ve ayak parmakları ayırt edilebilir. Kendiliğinden fetal hareketler başlar.

Bebeğin cinsiyeti haftada belli olur

Dış üreme organları kadın veya erkek yönünde farklılaşmaya başlar. Anne adayı bebeğinin cinsiyetini uygun koşullar varlığında haftadan itibaren öğrenebilir. Ancak muayene ve ultrason değerlendirmesi sırasında fetusun pozisyonu, yatış şekli, bacaklarının kapalı olmasına bağlı olarak dış üreme organlarının görülmesi zor olabilir. Böyle bir durumda haftada muayenenin tekrarlanması yoluyla bebeğin cinsiyeti hakkında bilgi verilebilir. Bir bebeğin cinsiyetinin belirlenmesinin tek ultrasonografi ölçütü dış genital organların görünümüdür. Kemik yapısı, büyüklük gibi bulgular cinsiyet belirlemede kullanılmaz. Böbrekler haftada idrar üretmeye başlar.

İlk hareketler haftada hissedilir

Anne adayı ilk gebeliklerde yaklaşık haftalar arasında hareketleri hissedebilir. Ancak ilk hissedilen hareketler dokunma, çarpma şeklindedir. Zamanla hissedilen hareketler daha koordine ayakların bulunduğu bölgede ve sert hareketlerdir. Bir gebelikte baba adayını en çok heyecanlandıran bazen de korkutan olay eşinin karın bölgesine elini koyduğunda hissettiği harekettir. Genelde baba adayları gebeliğin haftaları arasında dışarıdan hareketleri hissedebilirler. Anne tarafından hareketlerin hissedilebilirliğini etkileyen faktörler, anne adayının vücut ağırlığı plasentanın yerleşim yeri ve fetusun anne rahmindeki konumudur. Annenin doğum sayısı arttıkça hareketleri hafta daha erken hissedebilir. Ancak kimi anne adayı 14 hafta gibi erken dönemde bebek hareketlerini hissettiklerini ifade etseler de bu olası değildir. Çünkü bu dönemde fetus yaklaşık g arasında bir ağırlığa sahiptir. Özellikle zayıf anne adayları bu dönemde ana atardamar atımlarını ritmik hareketler şeklinde hissedebilirler ve bu atımlar bebek hareketleri şeklinde algılanabilir. Deri de keratin adı verilen su geçirmez protein ile kaplanmaya başlar ayrıca saçlı deri adalar halinde oluşur. Lanugo adlı ince uzun koyu renkli tüyler vücudu örtmeye başlar. Fetus haftada günün yüzde 'unu hareket ederek geçirir.

haftalar arasında ise işitme başlayacaktır. Yirmi dördüncü gebelik haftasında fetus g ağırlığındadır. Cilt altında yağ depolanmaya başlar. Kaşlar ve kirpikler oluşur. Yirmi altıncı haftada deride ağrı reseptörleri ortaya çıkar. Dolayısıyla fetus ağrılı uyaranlara yüzünü buruşturarak tepki verebilir. Yirmi sekizinci haftada izole göz kırpmalar artar. Beyin korteksinin gelişimi gebelik haftalarında başlar. Yirminci haftada fetal beyin düzgün yüzeyli ve pürüzsüzdür. Beyin kıvrımlı görüntüsünü haftadan sonra kazanmaya başlar ve 2 yaşına kadar devam eder. Beyin gelişimi en son olan ve hatta doğumdan sonra da devam eden organdır.

Yutma hareketi hafta da başlar. Gebeliğin son dönemlerinde fetus günde ml amniyon sıvısı yutar. Gebeliğin haftasından sonra mide ortalama saatte bir düzenli olarak dolar ve boşalır. Pankreas ve tiroit bezinden haftadan itibaren hormonlar salınmaya başlar. Fetal böbreklerin gelişimi haftalarda başlar. Fetal idrar yapımı haftada başlar. Solunum hareketleri haftada, emme hareketleri ise haftadan sonra başlar. Duyusal işlevler ise gebeliğin 2. yarısında başlar; fetus sesleri haftada duymaya başlar, özellikle yüksek şiddette olan endüstriyel sesler, konser ve sinema salonundaki seslere hareket ederek tepki verir. Işık algısı haftadan sonra ortaya çıkar. Görme keskinliği doğumda bile azdır. Renk ayrımı ise doğumdan sonra ortaya çıkar.

Fetus nasıl beslenir?

Bebek içi sıvı dolu bir kese içinde büyür. Bu kese ve içindeki sıvı bebeği çarpmalardan korur, vücut sıcaklığını sabit tutar, bebeğin kolayca hareket edebileceği ortam sağlar, doğum sürecinde basınç yaratarak itici güç oluşturur. On altıncı gebelik haftasından itibaren amniyon sıvısının yüzde 90'lık bir bölümünü, fetusun idrarı oluşturur. Gebeliğin haftasından itibaren amniyon sıvısında azalma başlar. Gerek sıvı miktarındaki artış gerekse azalma fetus ile ilgili bazı önemli sorunların habercisi olabilir. Bu nedenle bu probleme yol açan fetus veya plasentadaki sorunun araştırılması gereklidir. Plasenta anne dolaşımı ile fetal dolaşım arasında aracılık yaparak anneden oksijen, glukoz, aminoasit, yağ asiti, eser elementler, bazı vitaminler ve antikorların kontrollü bir şekilde geçişini sağlarken, fetustan da karbondioksit ve diğer atık maddelerin anne kanına geçmesini sağlar. Anne ve bebeğin dolaşımı hiç bir zaman karışmaz. Bu özelliği ile insan plasentası diğer tüm canlıların plasentasından ayrılır. Plasenta gebeliğin haftasında fetus ile aynı ağırlıktadır. Ondan sonra ise fetus hızla büyüyecek, plasenta fetus ağırlığının altıda biri kadar bir ağırlığa sahip olacaktır.

Onuncu haftada fetal periyodun başlangıcında fetus 14 gram iken haftada doğumun gerçekleştiğini kabul edersek, doğumda yaklaşık gramdır. Bu da geçen yaklaşık 30 haftalık sürede kat büyüdüğünü bize gösterir. Fetal ağırlık artışının büyük bölümü son trimesterde gerçekleşir (28 haftadan sonra).

Bebeklerin aylara göre ağırlık ve uzunluğu

Aylara göre beklenen uzunluk ve ağırlıklar aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Bunlar yaklaşık değerlerdir. Her fetusun farklı bir büyüme hızı ve potansiyeli olduğu unutulmamalıdır.

Tamamlanmış Ay               Ağırlık (g)             Uzunluk (cm)

3                                                                        12
4                                                                        16,5
5                                                                        30
6                                                                      37,5
7                                                                      42,5
8                                                                      47,5
9                                                                      51