Rotasız Seyyah Amazon

Herkesin hep bir gitme arzusu vardır. Ama ya bahanemiz vardır ya paramız yoktur Ailemizi, dostlarımızı bırakamıyoruzdur İngilizce bilmiyoruzdurİyi bir işimiz vardır bırakıp gidemiyoruzdur. Bu bahanelere sığınmayan Mehmet Genç, tek yön biletini alıp, 22 aydır hiç Türkiye’ye dönmeden gezmeye devam ediyor. Hayallerinin, doğaya olan aşkının, yerlileri tanıma ve yardım etme tutkusunun peşinden giderken de kendisine ‘Rotasız Seyyah’ diyor. Birçok insanın gıptayla izlediği ve yerinde olmak isteği Genç, 20 yıldır Amazon’da koruma altında olan bölgelere giren ilk Türk olarak Marubo yerlilerinin hayatlarına tanık oldu ve gezilerinin temasını ‘İnsan ve Yerlilere’ odakladı. Hakkını vererek dünyayı gezmek bir ömre zor sığar diyen Rotasız Seyyah’ın işte hikayesi 

Seyyah olmadan önce iyi bir işiniz vardı, neden bıraktınız?

yılına kadar İstanbul’da IT sektöründe çalıştıktan sonra işimden istifa ederek profesyonel fotoğrafçılık hayatıma başladım. Fotoğrafçılık kariyerimle beraber artık kendime de yeterince zaman ayırabiliyordum. Çünkü her gün dört saatimi İstanbul trafiğinde, harcamıyordum.  Sonra işimden istifa etmemdeki asıl sebep olan dünyayı gezme hayalimi gerçekleştirmeye başladım. İlk dört yıl ufak ufak yurt dışı gezilerimi yaptım. yılının aralık ayında ise tek yön biletimi alıp, bu son gezime çıktım. 22 aydır hiç Türkiye’ye dönmeden geziyorum.

Nasıl başladı sürekli seyahatte olma gezgin olma hali?

Çalıştığım son işimde firma sahiplerim beni eğitim için Tayvan’a göndermek istedi. Ama İngilizce bilmiyordum. İki ay özel ders alıp, çat pat İngilizceyi öğrenmeye başladım. Sonra yılında bu eğitim için 10 günlüğüne Tayvan’a gittim. Tayvan’a direkt uçuş olmadığı için seyahatim Hong Kong aktarmalıydı. Hong Kong havaalanında sekiz saat diğer uçuşu beklemektense çıkıp, ülkeyi gezeyim dedim. İşte bu saatlik Hong Kong gezim ve 10 günlük Tayvan maceramdan sonra anladım ki; ‘dünyayı gezmek için illa ki iyi bir İngilizcenin olmasına gerek yok.’ Hatta kendine güveniyorsan yabancı bir ülkeyi gezmenin aslında kolay olduğunu da gördüm. Çünkü ilk yurt dışı deneyimimde bu iki Asya ülkesini hem gezip hem de tüm işlerimi halletmiştim. Dünyayı gezme konusundaki önyargılarım yerle bir olmuştu. İstanbul’a dönünce ofis ortamında çalışamayacağımı anladım. Dünyayı gezme isteği bir virüs gibi bedenimi sarmıştı. Birkaç ay içinde işimden istifa ettim ve hobim olan fotoğrafçılığı profesyonel işim haline getirerek, hayalimi gerçekleştirdim.

Kaç yıldır gezgin haldesiniz ve nereleri gezdiniz?

                İlk yurtdışı tecrübemi yılında Hong Kong ve Tayvan’a giderek yaşadım. Sonraki 3 yıl içinde ise yine birçok kısa süreli gezilerim oldu. yılında yaptığım 2 aylık Latin Amerika gezimden sonra ise artık tek yön bilet alıp, uzun gezime çıkmaya hazırdım. yılının aralık ayından itibaren de sürekli gezer haldeyim. 40’ın üzerinde ülkeyi gördüm. Gezdim demiyorum! Çünkü bir ülkede 10 gün kalmayla o ülkeyi gerçek anlamda gezmiş sayılmazsınız.

Bu geziler için sponsor bulmadan önce ne yapıyordunuz? Gezgin olmak için çok paraya mı ihtiyaç yok mu?

Ucuz uçak biletlerini bulduğum zaman kısa süreli gezilerimi yapmaya başladım. Tabii maddi imkanlar el vermediği için gezi şeklim; ‘sırt çantalı gezgin’ diye tabir ettiğimiz şekilde oluyordu. Mesela hostellerdeki paylaşımlı odalarda kalıyordum. Singapur gezimde hiç tanımadığım 45 kişi ile aynı odada kaldığımı hatırlıyorum. Otostop çekerek yolculuk yapıyordum. Marketten aldığım malzemelerle kendi yemeğimi kendim yapıp yiyordum. Ücretsiz konaklama imkanlarının hepsini zorluyordum. Şöyle ki; bazı web siteleri aracılığıyla, gittiğiniz ülkede evlerinin bir odasını yabancılara ücretsiz açan kişileri bulabiliyorsunuz. Bu şekilde Meksika’da 3 ay yerel insanların evinde ücretsiz kaldım. Hem çok düşük maliyetlerle gezilerimi yaptım, hem de yerel insanların evlerine misafir olarak o ülkenin kültürünü yaşayarak öğrendim. Sponsor bulduktan sonra sıradan gezmeler bana tat vermemeye başladı. Meksika’daki Maya ve Tarahumara yerlilerini ziyaret ettikten sonra anladım ki yerlilerle yaşadığım tecrübeler çok daha farklı ve özeldi. O günden sonra gezilerimin ana teması artık ‘İnsan ve Yerliler’ oldu. Ama gerçek bir yerli grubunu ziyaret etmek çok pahalı. İşte sponsorlarımı bulduktan sonra yerli ziyaretlerimi yapmam kolaylaştı. Yoksa gezi şeklimin ya da konfor seviyesinin pek değiştiğini söyleyemem. Eğer geziden lüks bir beklentiniz yoksa aylık dolara birçok dünya ülkesini gezersiniz. Yeter ki biraz ‘sırt çantalı gezgin’ gibi olmaya çalışın. Ama böyle bir gezi kültürümüz pek olmadığı için yurt dışı gezilerinin pahalı olduğu düşüncesi bizde çok yaygın.

Patronumun eğitim için gönderdiği Tayvan dönüşü ofiste çalışamayacağımı anladım.

Seyahatten lüks bir beklentiniz yoksa aylık dolara birçok ülkeyi gezebilirsiniz.

Turist gibi sırtımda çanta elimde kamerayla gezmiyorum

Şu sıralar Venezuela’dasınız ve bölgenin ne kadar tehlikeli olduğunu bilmeyen yok. Ama korkmadan gezmeye devam ediyorsunuz bunu nasıl başarıyorsunuz?

Kendim için koyduğum bazı kurallarım var. Yeni gittiğim bir yerde ilk yaptığım şey o bölgedeki tehlikeli yerler neresidir, nereye gidilir, nereye gidilmez bunları öğrenmek. Mesela Rio de Janeiro’da gece sahile gidersen  yüzde 90 soyulursun. Gitmeyeceksin Şu an bulunduğum Venezuela şehri de elbet biraz tehlikeli ama akşam dışarı çıkarken yanıma cep telefonumu almıyorum. Üstümde de en fazla 10 dolarlık bir para alıyor. Biri gelip beni soymak isterse üzerimde ne varsa veririm. Adamın durduk yere beni öldürmek isteyeceğine inanmıyorum. Gece ya da gündüz tekin olmayan sokaklara da girmiyorum. Turist gibi sırtımda çantayla dolanmıyorum. Kamerayla gezmiyorum. Bu şartlarda nerede olursanız olun başınıza bir şey gelme ihtimali çok düşüktür. Dünyada kötülerden çok iyiler var.

Böyle tehlikeli yerlere giderken başıma bir şey gelirse diye arkanızda bir mektup ya da sizi bulabilecekleri bir şeyler bırakıyor musunuz?

İletişim sorunu olan bir yere gideceksem ağabeyime ve bir arkadaşıma en son nerede olduğumu, nereye gideceğimi, rehberim varsa ismini ve adresini gönderiyorum. Bundan daha fazlasını yapmıyorum. Çünkü sürekli güvenlik olayını kafama takıp, neredeyse paranoyak bir halde gezime devam etmek istemiyorum. Ben bu gezilerimi tarifsiz bir zevk aldığım için yapıyorum. Güvenlik sorunları elbet benim için de önemli ama en üst sırada kesinlikle değil.

Uyandığımda hangi ülkede olduğumu unutuyorum

Yediğiniz en farklı türdeki yemekler nelerdi?

Özellikle ziyaret ettiğim yerlilerin geleneksel yemekleri neyse onları yemeye ya da tatlarına bakmaya gayret gösteriyorum. Şu ana kadar yediklerim şöyle; Guinea pig (hamster benzeri bir hayvan), maymun, çekirge, papağan, kurt, kurbağa, kaplumbağa ve kaplumbağa yumurtası.

Yaptığınız en uzun yolculuk nereyeydi ve yol ne kadar sürdü?

Brezilya’nın Amazon bölgesinde yaşayan Marubo yerlilerine gitmem en uzun yolculuğumdu. Tamamı nehir üzerinden beş gün hiç durmadan bir tekne ile devamında iki gün ince bir kano ile bir günde arada dinlenerek toplam sekiz günde yerlilerin yaşadığı köye gitmemdi.

Bu kadar çok gezmenin olumsuz hiçbir yanı yok mu?

Son 22 aydır hiç durmadan geziyorum. Ortalama her dört günde bir başka bir bölgeye gitmişim. Yani yattığım yer her dört günde bir değişmiş. Bazı geceler uyanıp, sağa sola baktığım oluyor. Ama nerede olduğumu anlayamıyorum. Peru’da mıyım? Kolombiya’da mıyım? Yoksa Brezilya’da mı? Hangi ülkede olduğumu çıkartamıyorum. Cep telefonun ışığıyla sağa sola bakıp, kabaca hangi ülkede olduğum o an aklıma geliyor. Sonra hangi şehirde olduğumu çıkartmaya çalışıyorum.

En çok özlediğiniz şey nedir?

Aile, eş ve dost özlemini bir kenara bırakırsak. Yatağım ve Türk kahvaltısı.

Sizi takip etmek isteyenler için sosyal medya hesaplarınız ve internet adresiniz nedir?

seafoodplus.info

seafoodplus.info

Dünya küçük derler ya hiç doğru değil!

Bu gezginliği ne kadar daha sürdürmeyi planlıyorsunuz?

 ‘Dünya küçük’ diye bir söylem var ama ben ona pek katılmıyorum. Hakkını vererek dünyayı gezmek; bence bir ömre zor sığar.

Bir gün yerleşik hayata geçmek isterseniz orası neresi olur?

Türkiye’de yaşayacağım kesin.

Gezginler aşık olmaz mı?

Sizi bağlayan birileri çıkmadı mı hiç?

Gezilerim sırasında çok güzel kız arkadaşlarım oldu. Belki de normal birine geziyi bile bıraktıracak kadar güzeller. Ama bendeki dünyayı gezme ve yerlileri keşfetme aşkının önüne şu an hiçbir şey geçemedi.

Dünya seyahatinizden sonra boşluğa düşmekten korkmuyor musunuz?

Hakkını vererek dünyayı gezmeye bir ömür ancak yeteceği için o boşluğun beni hiçbir zaman bulamayacağına inanıyorum.

Gezginliği nasıl tanımlıyorsunuz?

Gezginlik; benim için fotoğrafçılığın yan elemanı gibi. Kalkıp bin bir zorlukla yerlilerin yaşadığı köylere gidiyorum. Ne için? Oradaki yerlileri gerçekten tanımak ve fotoğraflamak için. Şimdi bu yaptığım şeye gezginlik mi denir  bilmiyorum. Ama yaptığım işe öyle büyük anlamlar yüklemeyi sevmiyorum. Takipçilerimden bazen “Hayatın anlamını buldun mu?” tarzında sorular geliyor. Öyle bir amacım hiç olmadı. Tek derdim dünyayı hakkını vererek gezmek.

Brezilya bölgeyi ABD’ye karşı korumaya aldı

Amazon’da 20 yıldır koruma altında olan ve yasal izinler alınmadan girilemeyen bölgelere girdiniz. Üstelik bunu yapan ilk Türksünüz nasıl oldu bu? Nasıl kabul edildiniz?

Javari Nehri civarında altı tane farklı yerli kabilesi yaşıyor. Bunlardan kimisi çok ilkel şartlarda kimisiyse artık biraz daha modernleşmiş durumda. Ama içlerinde Korubo ve Flecherios diye iki farklı yerli kabilesi var ki; bu yerlilerle hiç kontak kurulmamış. Korubo yerlilerinden sadece 20 kişilik ufak bir grup ile temas kurulmuş o kadar. Brezilya hükümeti de 20 yıldır bu bölgeyi koruyor. Kabilelere ulaşım nehir üzerinden yapıldığı için, nehir geçişleri kontrol altında. İzinsiz girmenin imkanı yok. Bölge uçuşlara da kapalı. Gitmek istediğim Marubo yerlilerinin ilçedeki temsilcisini bulup, kendimi tanıttım. Şanslıydım ki bölgede diş hekimliği yapan bir antropolog da bana yardımcı oldu. Gerekli belgelerle beraber FUNAI adındaki oluşuma evraklar gönderildi. Normalde sonuç en erken bir ay sonra çıkarken bu temsilci sayesinde iki günde bölgeye giriş kağıtlarımıza aldık. Marubo köylerine gitmek için bir aylığına tekne kiraladım. O tekneyle yerlilerinin en büyük köyü olan Maronal’a sekiz günde ancak varabildim. Orada Marubo yerlilerini tanıma ve yılda bir kez yapılan Şaman ayinine katılma fırsatım oldu.

Peki orada başınıza gelen en ilginç olay neydi?

Daha önceki yerli ziyaretlerimde birçok şamanla tanışmıştım. Marubo yerlilerinde ise hem şaman hem de ufak büyüler yapabilen paje dedikleri birkaç kişi de vardı. Zaten bölgeye gitmemin ana sebebi de bu paje ve şamanlardı. Bir pajeyle beraber ormana girip, pajenin hangi bitkinin ne işi yaradığını yerlilere öğretmesine şahit oldum. Amazon ormanlarındaki bitki çeşitliliği dünyanın başka bir yerinde yok. Zaten Brezilya hükümetinin bölgeyi koruma altına almasının sebeplerinden biri de bu bitki örtüsü. Çünkü daha önce Amerikalı birkaç biyolog bölgedeki bitkilerle ilaç yapıp, patentini de alarak çok büyük paralar kazanmış. O sebeple bu bölgeye biyolog ve jeologların girmesi kesinlikle yasak. Paje her adım başı bir bitki gösterip ne işe yaradığını, nasıl kür yapılacağını anlatıyordu. Yani paje ve şamanlar neredeyse doğal yöntemlerle her hastalığın çözümünü bulmuşlar. 

Diğer bir konu ayahuasca ayinleri

Bu ağaç, Marubo yerlilerinin yaşadığı köylerde bolca var. İki gece şamanlar ve hatta bir de pajeyle beraber ayahuasca ayinlerine katıldım. Tüm gezilerim boyunca bulunduğum en mistik ortam istisnasız bu ayahuasca ayinleriydi.  Ayaklarım yerden kesildi ve ilahilerin ritmine kapılıp, yer çekiminin azaldığını hissettim İki gece boyunca dünyada artık bulunması çok zor olan gerçek şamanlar eşliğinde bu tecrübeleri yaşamak; parayla, pulla ölçülecek şeyler değildi.

Marubo yerlilerinin yaşamı hayata bakış açınızda değişiklik yaptı mı?

İşin özü ilkel şartlarda yaşayanlarda beni en çok etkileyen şey yerlilerin aşırı sakin olması. Marubo yerlileriyle geçirdiğim 20 günde bir kişinin bile herhangi bir olaya sinirlendiğini ya da birine bağırdığını görmedim. Tekneyle nehirde giderken, birkaç kez son sürat karaya çarptık. Neredeyse yere kapaklandığımız olmuştu. Ama onların verdiği ilk tepki kahkaha atmaktı. Biri hamaktan düşüyor, düşen dahil herkes yine kahkaha atıyor. Hiçbir şey için acele etmiyorlar. Hiçbir şeye kızmıyorlar. Tabii tüm bunları gördükten sonra ne farklı hayatlar yaşadığımızı daha iyi anlıyorum. Elimden geldiğince de hepsinden kendime bir pay çıkarıp, bohçamı doldurmaya çalışıyorum. Şu özelliğim değişti diyemem ama bu kadar şey görüp,değişmedim dersem yalan olur.

Yerlileri ziyaretinizde en zorlandığınız şey neydi?

En büyük sıkıntı tuvalet konusu. Hepsi ormana gidip, uygun buldukları bir yere tuvalet ihtiyacını yapıyor. Kendini börtü böcekten mi, zehirli yılanlardan mı, vahşi hayvanlardan mı yoksa hastalık bulaştırabilecek sivrisineklerden mi neden koruyacaksın, belli değil.

Marubo yerlileri sinirlenmiyor, acele etmiyor. Kazaları kahkahayla karşılıyor. Paje’ler ise  doğal yöntemlerle her hastalığa çare bulmuşlar.   

Yeni rota Antarktika

Bir kitap yazdınız ‘Rotasız Seyyah Yol Hikayeleri’ diye bu kitabı yazmak da bu gezginliğin amaçlarından biri miydi?

Kitap yazmak hiç aklımda yoktu çünkü kendimi o kapasitede hiçbir zaman görmedim. Gezilerim sırasında başımdan geçen olayları sosyal medya hesaplarımdan uzun uzun anlattığımda takipçilerim de bu tip paylaşımlara aşırı ilgi gösteriyor ve sürekli “Artık bir kitap yaz” diyorlardı. Tüm bu anılarımı ve yol hikayelerimi bir kitapta toplama kararı aldım. Şu an kitabı okuduğumda iyi ki yazmışım diyorum. Sanırım kitap bir ay içinde satışa çıkacak.

Gelecek planlarınız neler?

Antarktika’ya gitmek istiyorum. Ekvator’un en yüksek dağı olan 6 bin rakımlı Chimborazo zirvesine çıktıktan sonra dağcılıkla ilgili planlarım şekillenmeye başladı. 8 bin metre üzerindeki bazı dağların zirvesine çıkmak istiyorum. Her ne kadar sponsorlar olsa da bunlar maliyetli işler.  Üç aydır Amazon bölgesindeyim. Amacım Amazon’u boydan boya geçmek. Ekvator’dan başlayıp Atlantik Okyanusu’ndan çıkacağım. Şu ana kadar nehir üzerinde 5 bin km. yaptım, aya bitmiş olur. Yerlilerle ilgili uzun vadeli planım var. Konu netleşince açıklayacağım.