2017 Aylık Enflasyon

TÜFE’de 2017 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,69, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 11,92, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,92 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,14 artış gerçekleşti.

2017 yılında ÜFE yüzde 15,47 oldu

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2017 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,37, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 15,47 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,47 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,82 artış gösterdi.

Orta Vadeli Program'a (OVP) göre TÜFE'nin 2017 yıl sonunda yüzde 9.5 olacağı öngörülüyordu. Bir önceki OVP'de ise 2017 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 6,5 düzeyindeydi.

Yüz TL 12 yılda 35 liraya düştü

Memur ve emeklilerin enflasyon farkı belli oldu

Açıklanan enflasyon oranı ile birlikte memur ve memur emeklileri enflasyon farkı; işçi ve Bağ-Kur emeklileri ise ocak ayı zammı da belli oldu. Aralık ayında gelen yüzde 0,69'luk enflasyonun ardından oluşan zam tablosu şöyle:

* Memur ve memur emeklileri yüzde 4'lük zamma ek olarak yüzde 1,69 enflasyon farkı alacak.
* İşçi ve Bağ-Kur emeklileri ise ocak ayında yüzde 5,69 zam alacak.

Toplu sözleşme gereğince, enflasyon farkı 6 aylık dilimler halinde hesaplanıyor. Memurlar 2017'nin ilk 6 ayı için yüzde 3 zam, ikinci 6 ayı için enflasyon farkı dahil yüzde 6,92 zam almıştı.

TÜFE'de aralık'ta yüzde 0.5 artış bekleniyordu

Reuters'ın 15 kurumun katılımıyla yaptığı ankete göre, aylık TÜFE artış beklentileri yüzde 0.20-0.82 bandında yer alıyordu.

"2018'in ilk çeyreğinde enflasyon aşağı doğru hareket edecek"

Özyeğin Üniversitesi İşletme Fakültesi Ekonomi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ümit Özlale 2017 yılı enflasyon rakamlarını değerlendirdi. İşte Özlale'nin yorumları:

"Aylık bazda beklentilerin üzerinde artış göstermesine rağmen baz etkisinden dolayı 2017 yılını %12’nin biraz altında bir enflasyonla kapattık. Bir başka deyişle, TL’deki zayıflama ile fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın son dönemde de devam etmesi daha düşük kapatabileceğimiz bir 2017 enflasyonunu engelledi.

Burada 2017 senesinin bir muhasebesini yapmaktansa 2018’de bizi enflasyon cephesinde nelerin beklediğine bakmak daha doğru. Baz etkisinden dolayı 2018’in ilk çeyreğinde enflasyonda aşağı doğru bir hareket izleyeceğiz gibi duruyor. Talep yönlü baskıların 2017’nin ikinci yarısına oranla daha az olmasının beklenmesi de yardımcı olacak gibi duruyor. Bununla beraber bir iki nokta can sıkıcı. İlki orta/uzun dönem enflasyonu göstermesi açısından önem taşıyan çekirdek enflasyon Ocak 2004’den bu yana en yüksek seviyesinde: %12,30. Üstelik kamu fiyat ayarlamaları, vergi düzenlemeleri ve asgari ücretler de enflasyonu arttırıcı etki yapacak. Bu da bize enflasyonu yeniden tek haneli görmek istiyorsak maliye politikasının daha yardımcı olması gerektiğini hatırlatıyor. Hatırlamamız gereken başka şeyler de var: İlk olarak, enflasyonun çift hanelerde uzun süre kalması öngörülebilirliği azaltarak uzun dönemli büyümeyi önemli ölçüde olumsuz etkiliyor. İkincisi de enflasyon yükseldikçe yeniden fiyat istikrarının tesis etmek için katlanılması gereken üretim ve istihdam kayıpları da artıyor. "

Yükseliş eğiliminin devam ettiği enflasyonda kasım rakamları beklentilerin üzerinde geldi.Kasım ayında aylık bazda yüzde 1.2 artması beklenen TÜFE, yüzde 1.49 artış gösterdi. Yıllık enflasyon yüzde 12.98'e ulaştı. Anketlerde aylık TÜFE değişim beklentileri yüzde 0.4-1.5 bandında yer alırken, yılsonu TÜFE tahmini ise yüzde 10.5-12.6 bandında bulunuyordu. Bu oran, son 14 yılın en yüksek oranı olarak kayda geçti. Böylece 2017 tüketici fiyatları endeksinin yüzde 10’un üzerinde gerçekleşmesi kesinleşti. Aralık ayında fiyatlar hiç artmasa dahi yıllık enflasyon yüzde 11.15 seviyesinde gerçekleşecek. Kasımda giyim ve gıda fiyatları gruplarındaki artış ve kur geçişkenliğinin etkisi görüldü.  Kasım'da artış bütün harcama grupları geneline yayıldı.

Merkez Bankası'nın yakından izlediği özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden "B" Ekim'de yıllık olarak yüzde 11.79'dan yüzde 12.17'ye, "C" ise yüzde 11.82'den yüzde 12.08'e yükseldi. Böylece Ekim'de kayıtların tutulmaya başlandığı Ocak 2004'ten beri en yüksek seviyeye gelen B endeksi tarihi zirvesini daha da yukarı taşırken, C endeksi ise Ocak 2004'ten beri en yüksek seviyeye ulaştı.

Enflasyon sonrası dolar kuru gevşedi. Verinin açıklanmasından hemen önce 3.94'ün üzerindeki dolar/TL, 3.91 seviyelerine kadar çekildi. Yüksek enflasyon, TCMB'nin 14 Aralık'ta faiz artırımı yapacağına yönelik beklentileri artırdı. Bu arada Merkez Bankası, yarın 2018'e ilişkin para ve kur politikasını açıklayacak.

TÜFE’de (2003=100) 2017 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 1,49, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 11,16, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,98 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,87 artış gerçekleşti.

Aylık en yüksek artış giyim ve ayakkabıda

Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 2,11, ulaştırmada yüzde 2,01, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,84 ve konutta yüzde 1,25 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı Kasım ayında endekste düşüş gösteren grup olmadı. Ana harcama gruplarından alkollü içecekler ve tütün yüzde 0,01 ile en az artış gösteren grup oldu.

Şimşek: Enflasyonda kalıcı düşüş başlayacak

Yıllık en fazla artış ulaştırma grubunda

TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 15,78, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 13,39, ev eşyası yüzde 12,85 ve sağlık yüzde 12,38 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.

Yurt içi üretici fiyatları yüzde 2,02 arttı

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2017 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,02, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 13,91 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,30 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,38 artış gösterdi.

Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 2,70, imalat sanayi sektöründe yüzde 2,41, su sektöründe yüzde 0,93 artış ve elektrik ve gaz sektöründe yüzde 3,73 düşüş olarak gerçekleşti.

Aylık en fazla artış kok ve rafine petrol ürünlerinde

Bir önceki aya göre en fazla artış; yüzde 11,72 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 8,12 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 4,67 ile ana metallerde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz üretim ve dağıtımı yüzde 3,73 ve diğer ulaşım araçları yüzde 0,08 ile bir ay önceye göre endekslerin en fazla düştüğü alt sektörler oldu.

Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2017 yılı Kasım ayında aylık ve yıllık en fazla artış ara mallarında gerçekleşti.

Analistler enflasyon verisini değerlendirdi

ANKARA

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aralıkta aylık bazda yüzde 0,69, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,37 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11,92, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 15,47 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, aralık ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 11,14, yurt içi üretici fiyatları yüzde 15,82 arttı. 

Aylık bazda TÜFE yüzde 0,69, Yİ-ÜFE 1,37 artış gösterdi.

TÜFE, aralıkta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,92, Yİ-ÜFE ise yüzde 15,47 arttı.

En yüksek artış ulaştırma grubunda

TÜFE'de ana harcama gruplarında Aralık 2017'de, yıllık bazda en yüksek artış yüzde 18,24 ile ulaştırma grubunda görüldü.

Aralıkta aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,69 ile ulaştırma grubunda, en fazla düşüş ise yüzde 2,39 ile giyim ve ayakkabıda gerçekleşti.

Yİ-ÜFE, 2017 yılının Aralık ayında, bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 1,91, imalat sanayi sektöründe yüzde 1,34, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 1,67, su sektöründe ise 0,27 artış gösterdi.

Türkiye'de, aralıkta yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge, yüzde 13,59 ile "Van, Muş, Bitlis, Hakkari" oldu.

Geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 13,59 ile "Van, Muş, Bitlis, Hakkari" bölgesinde kaydedildi. Bunu yüzde 13,18 ile "Konya, Karaman" bölgesi izledi. En az fiyat artışı ise yüzde 11,10 ile "Ankara" bölgesinde oldu. Ankara bölgesini, yüzde 11,20 ile "Kastamonu, Çankırı, Sinop" takip etti.

Beklentiler

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistlerin aralık ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 0,51 olmuştu. Ekonomistler yıllık enflasyonun yüzde 11,73'e yükseleceğini öngörmüştü.

Muhabir: Göksel Yıldırım, Ayşenur Sağlam, Zeynep Akyıl, Arife Yıldız Ünal