Emziren bir annenin en çok merak ettiği konulardan birisi de, hastalandığı zaman emzirirken ilaç kullanımı. Daha doğrusu hangi ilaçları güvenle kullanabileceğidir. Aslında kesinlikle kullanılmaması gereken veya annenin sağlığı için mutlaka kullanılacaksa emzirmenin kesilmesi gereken ilaçlar bir elin 5 parmağını geçmez. Bu konuda Türkçe olarak çok sık ve güvenilir bilgiye rastlayamadığım için, süte geçen % oranlarının listeler halinde verildiği güvenilir yabancı bir kaynaktan tercüme etmeyi daha uygun buldum.
Anıl Yeşildal seafoodplus.info
En sık kullanılan ve en güvenlilerden başlayarak kesinlikle verilmemesi gereken ilaçlara kadar çok basit bir sınıflama vermek istiyorum. Mümkün olduğunca ilaçların hem içeriğini hem markasını, bazı ilaçlar için de ait oldukları grubu da vermeye çalışacağım, bunlar sizler için zor ve gereksiz terimler gibi görülse de ilacı yazan doktorunuza sorarken yardımcı olacağı için yine de önemli olduğunu düşünüyorum.
Aşağıdaki bulacağınız liste dışında kullanacağınız birçok ilacın emzirirken güvenli olup olmadığını anlamak için size çok pratik bir yöntem de önereceğim. Sadece İngilizce bilmeniz yeterli. İlacın kutusunda yazan etken maddenin ismimin yanına and breastfeeding yazarak googleda aratın genellikle 1. sırada çıkan seafoodplus.info uzantılı bağlantı sizin aradığınız ilaç ve emzrime hakkında bilgi verir. Bu ilaç sütütünüze ne kadar geçer, kullanan annelerin bebeklerinde emerken herhangi bir yan etki olmuş mu, bu ilacı kullanırken nelere dikkat etmek gerekir gibi aklınıza takılacak her tür bilgiyi verir.
Örnek arama: Diyelim Augmentin antibiyotik yazıldı, kutusunda amoksisilin klavulonat içerdiği yazıyor.
googlea amoksisilin klavulonat and breastfeeding yazıyorsunuz, 1. sırada karşınıza çıkan bağlantı aşağıdaki gibi.
seafoodplus.info
Öncelikle birçok vitamin ve mineral ilacının normal dozlarda hiçbir sorun yaratmadan kullanılabileceğini söyleyerek başlamak isterim.
Sıklıkla kullandığımız parasetamol (Minoset-Parol), ibuprofen (Nurofen-Artril), Naproksen(Apranax, Aprol) tarzı ağrı kesici ve/veya ateş düşürücüler rahatça kullanılabilir.
Bu gruptan Domperidon (Motilium) daha güvenlidir, Metoclopramide (Metpamid) ancak nadiren tek sefer ve düşük doz olacaksa kullanılabilir.
Penislin ve penislin türevleri ile makrolid grubu (Penadur, Pronapen, Pen-os, Duocid, Combicid, Sulcid, Augmentin , Klamoks, Bioment, Amoklavin, Amoksilav, Klacid, Macrol, Eritrosin, Zitromax, Azitro, Azro v.s) Sefalsporin grubu (Rocephine, Novocef, Forcef, İecef, Unacefin, Cephaxon, Zinnat, Cefatin, Cefaks, Oraceftin, Enfexia, Zimax, Serozil, Fortum, İesetum) ve Gentamisin rahatça kulanılabilir Ancak tüm bu gruplarda da alerji ve bağırsak florasının bozulmasına bağlı ishal gibi yan etkilere dikkat etmek gerekir.
Bactrim ve muadillerinden prematürte, 1 aydan küçük ve özellikle sarılığı olan bebeklerde mümkün olduğunca sakınmak gerekir. Metronidazol grubu(Flagyl, Nidazol), Klindamisin grubu(Cleosin, Klin, Klindan),Kemisetin gibi Kloramfenikol grubu ve Tetrax tarzı tetrasiklin grubu ile, Sipro ve muadili gibi siproflaksasin ve benzeri tüm fluorokinolon grubu antibiotikler mecbur kalınmadıkça verilmemelidir.
Bu gruptan birçok ilaç hakkında çok fazla bilgi olmadığı için kurdeşen veya saman nezlesi durumlarında sıkça önerilen alerji ilaçları emzirirken biraz sıkıntılıdır. Ancak son yıllarda anne sütü ve bu tür ilaçlarla yapılan çalışmalar, yine de emzirirken güvenle kullanılabilecek birkaç ilaç seçeneği sunmuştur annelere. Setrizin içeren Zyrtec ve Cetryn gibi muadilleri süte çok az geçtiği için kullanılabilir. Montelukast içeren Singulair, Notta, Once Air gibi ilaçlar güvenle kullanılabilmektedir. Bir antihistaminik ve montelukast kombinasyonu olan Levmont ve muadillerinin kullanımı emzirirken önerilmez.
Karbamezepin (Tegretol ve muadilleri), fenitoin(Epanutin, Hidantin v.s) ve valproat (Convulex, Depakin v.s) içeren epilepsi ilaçları genellikle emzirirken kullanılabilir, ancak uyuklama gibi yan etkiler açısından bebek izlenmelidir. Fenobarbital içeren Luminal yüksek oranda anne sütüne geçtiğinden kullanılmamalıdır. Gabapentin içeren Neurontin ve Lamotrigine içeren Lamictal için yeterli güvenlik bilgisi bulunmamaktadır.
Depresyon ilaçlarında yine de baştaki genel kurallara uymak ve bebeği uyuklama açısından izlemek gerekir. Ve en doğrusu mecbur kalmadıkça almamaktır.
Süte geçiş oranı çok düşük olduğu bilinen trisiklik antidepresanlar bu tür ilaçlardan en güvenli olan gruptur. Bu gruba örnek olarak Laroxyl, Tofranil, Anafranil, Sinequan, Norpramin ve İnsidonu verebiliriz.
İlle de seretonin geri alım inhibitörü grubundan ilaç verilmesi gerekirse en güvenli olanı Paroxetine içerenlerdir(Paxil, Seroksat), Prozac ve Cipralex benzerleri tercih edilmemelidir.
Moklobemid (Aurorix, Lobem v.s) süte geçişli az olduğu in yine de muhtemelen kullanılabilen depresyon ilaçlarından birisidir.
Aşağıdaki videolarda seafoodplus.info Anıl Yeşildal, Anne Sütü ve Emzirmenin Önemi ile çeşitli sağlık konuları hakkında bilgiler veriyor.
Annenin kanından %80 oranında süte geçen Lityum tuzları(Lithuril ) kesinlikle kullanılmamalıdır. Largactil, Fluanxol ve Norodol gibi antipsikotikler %1’in altında süte geçişi olduğu için kuvvetle muhtemel güvenli ilaçlardır, ancak yine de çocuğu aşırı uyuklama ve huzursuzluk açısından gözlemekte fayda vardır.
Sıklıkla kullanılan Kaptopri(Kapril, Kaptopril), Dixin, Diltiazem(Diltizem, Altizem, Dilticard, Kardil), Enalapril(Enapril, Konveril, Enalap, Renitec) Propranolol(Dideral), Quinapril(Accuizde, Acuitel) ve verapamil (izoptin) anne sütüne geçişi %5’in altında olduğu için güvenle kullanılabilecek kalp ilaçlarındandır.
Bu gruptan ritim bozuklukları için verilen Amiadaron (Cordarone) %37’yi bulan süt geçişiyle kesinlikle kullanılmaması gereken bir ilaçtır. Atenolol( Nortan, Tenoretic, Tensinor) bazen %19’a varan anne sütü geçişi olduğu çin kullanılmamalıdır. Nadolol içeren Corgard yine çok tercih edilmemesi gereken kalp ilaçlarındandır.
Özellikle Ethinyl estradiol(östrojen) içeren ilaçlar süt salgısını baskılayabilir, Levonorgesterel ve Medroksiprogesteron gibi progesteron içerenler (Mirena, Norlevo, Depo-Provera, Farlutal) güvenli olarak kabul edilmiştir.
Bazı ilaçlar vardır ki anne sütüne geçişi %10’un altında olduğu halde emziriken kesinlikle kullanılamaz veya anne sağlığı için mutlaka kullanılacaksa da emzirmekten vaz geçilmesi gerekir.
Not: Bu yazı, anne sütünden ve anne kanıdan yapılan ilaç ölçümleri sonucu bilimsel verilere dayanarak yazılmıştır, ancak kişisel farklılıklar olabileceği için yine de % garanti veremez, herhangi bir sorun halinde yazar sorumluluk kabul etmez, en doğru kararı çocuğunuzu takip eden doktorla birlikte vermelisiniz.
İçindekiler
Emziren annelerin kaygı duydukları konular arasında “ emzirme döneminde ilaç alma ” konusu önemli bir yer tutar. Esasen ilaçlar bebeklerini emziren anneler üzerinde test edilmediği için, emzirme döneminde kullanılan ilaçların bebeği nasıl etkileyeceği tam olarak bilinmemektedir.
Sadece gerekli zamanlarda ve ölçülü şekilde reçeteli ve reçetesiz ilaç kullanan annelerin geri dönüşlerinde az sayıda sorun yer alması nedeniyle emzirme döneminde ilaç kullanımının güvenilir olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle bebeğine meme veren annelerin kesinlikle ilaç kullanmaması veya ilaç kullanması gerekiyorsa emzirmenin sona erdirilmesi gibi durumlar nadir görülür.
Örneğin; öncesinde bir pediatristle görüşüp kullanılan ilaçtan bebeğin zarar görmesini en aza indirgeyecek şekilde hareket edilmesi halinde epilepsi, diyabet ve yüksek tansiyon gibi ciddi hastalıkları olan kişiler hem bu hastalıkları ile ilgili ilaç kullanabilir hem de bebeklerini emzirebilirler.
Meme vermeye birkaç gün ya da birkaç hafta ara vermek koşulu ile anneler bazı ilaçları kullanabilirler.
Bu ilaçların kullanılması sırasında anne kendi sütünü sağarak boşaltır, bebeğine ise daha önceden dondurarak sakladığı anne sütünü verirse, ilaç kullandığı süre içinde süt üretiminin azalmasını engellemiş olur.
Emzirme süresi içinde kullanılması gereken ancak bebeğe zarar verebilecek içerikte olan ilaçlar vardır. Anne bu durumda ya bebeğini emzirmeyi ya da ilaçlarını kullanmayı seçmelidir. İkisinin bir arada olma ihtimali yoktur.
Bu ilaçlar;
( Bununla birlikte sigarayı bırakmayan veya bırakamayan annelere yine de bebeklerini emzirmeleri önerilebilir. Çünkü anne sütünün yararları nikotinin zararlarından fazladır. )
Meme Emen Bebek Üzerindeki Etkileri Bilinmemekle Birlikte Kaygı Duyulan İlaçlar :
Dilerseniz Hemen nolu Telefonumuzu Arayarak Bilgi ve Randevu Alabilirsiniz.
Dilerseniz Buraya Tıklayarak İletişim Sayfamızdan Bizlere Mesajlarınızı İletebilirsiniz.
Site içeriği bilgilendirme amaçlıdır, Tanı ve tedavi için lütfen doktorunuza başvurunuz.
Prof. Dr. Ateş Karateke