Pillerin Çevreye Etkisi

Pillerin çevreye etkileri nelerdir ?

yılı öncesinde, Çinko-Karbon ve Alkali-mangan tipi silindirik ve düğme pillerin bünyesinde %2 oranına kadar performans arttırıcı cıva maddesi ilave edilmekteydi. Bu maddenin zehirli oluşu ve insan sağlığına yönelik zararları göz önünde tutularak, civanın pillerde kullanımı yılından itibaren kademeli olarak azaltılmaya başlanılmış ve bugün bahis konusu miktar %0, ‘e kadar düşürülmüştür. Diğer taraftan, bünyesinde sıfır cıva içeren pillerin de üretimine başlanılmıştır. Cıva maddesiyle ilgili tek istisna düğme pillerin bünyesinde hala %2 ye kadar müsaade edilmesidir. Diğer pil türleri ve akümülatörler cıva içermezler.

Şarj edilebilen türdeki nikel-kadmiyum (Ni-Cd) pilleri zehirli ve insan sağlığını etkileyebilen kadmiyum maddesini barındırırlar. Pillerdeki kadmiyum oranı kullanılan teknolojiye göre % dolaylarında değişir. Ni-Cd pillerinde kadmiyum maddesi miktarının teknik olarak düşürülmesi mümkün olmadığından bu piller yerine Ni-Mh pil türü geliştirilmiş ve Ni-Cd pillerinin kullanım yerleri şimdilik kablosuz güç aletleri, tıbbı cihazlar, acil aydınlatma/alarm sistemleri, uzay araçları ve askeri amaçlı cihazlarla sınırlandırılmıştır. Bu sınırlamanın yılından itibaren daha da daralacağı ve zaman içerisinde bahis konusu pillerin pazar payının çok azalacağı tahmin edilmektedir. Şu anda AB ülkelerinde piller bünyesinde bulunmasına müsaade edilen kadmiyum miktarı azami %0,’ dır.

Kurşun maddesi taşınabilir pil ve bataryaların bünyesine girmez. Zehirli nitelikteki bu madde yalnız otomotiv aküleri ile kurşun-asit esaslı endüstriyel akümülatörlerin üretiminde kullanılır. Pil, batarya ve akümülatörler için son Avrupa direktifinde müsaade edilen azami kurşun miktarı ise %0, seviyesindedir.

Atık pil ve akümülatörlerin kontrolü ile ilgili yönetmeliklerde, pillerin çöpe atılmasını önlemek bakımından, pil ve akümülatörlerin üzerinde (veya ambalajında) üstünde çarpı işareti bulunan bir çöp bidonu şeklinin bulunması zorunlu kılınmıştır. Pil veya akümülatörler bünyesinde bulunan cıva, kadmiyum veya kurşun maddesi miktarının yukarıda belirtilen oranların üstünde olması durumunda da, çöp bidonunun altına bu maddelerin kimyasal sembollerinin yazılması gerekmektedir.

Taşınabilir pil ve bataryalar Bünyelerinde herhangi bir radyoaktif madde içermezler. Diğer taraftan taşınabilir piller ve çeşitli türlerdeki akümülatörler çinko, demir, manganez, nikel, kurşun, kadmiyum, kobalt ve nadir toprak elementlerini yüksek oranlarda içerirler. Belirtilmesi gereken önemli bir husus Avrupa Birliğine bağlı ülkelerde metal sanayinin %80 den fazla oranlarda maden filizleri, maden alaşımları veya birincil metallerin ithalatında bağımlı olmasıdır. Yapılan incelemeler piller içerdikleri metaller bakımından maden filizleri ve alaşımlarından sonra en yüksek miktarlarda metal bulunduran kaynaklar olduğunu göstermiştir. Ayrıca metallerin atık pillerden geri kazanılma maliyetlerinin (özellikle enerji tüketimi açısından) bu metallerin maden filizleri ve alaşımlarından çıkartılma maliyetlerinden çok daha düşük olduğu belirlenmiştir.

yılı verilerine göre AB ülkelerinde yaklaşık bin ton kadar taşınabilir pil piyasaya sürülmüştür. Bu miktardaki piller bünyesinde ise çeşitli metallerden toplam bin ton bulunabilmektedir. Bahis konusu metallerin piyasa değeri milyon euro olarak hesaplanmıştır.

Yukarıdaki açıklamalardan görüleceği üzere atık piller çöpe atılmayacak kadar değerlidirler ve bu nedenle de son on yıl içerisinde Avrupa’da çok sayıda geri kazanım tesisi kurulmuştur.

Netice olarak atık piller bünyesindeki zehirli maddelerin artık kontrol altına alındığı hususu da göz önünde tutularak, bugün çalışmalar ağırlıklı olarak bahis konusu pillerin bünyelerindeki çeşitli metallerin geri kazanılmasına yönlendirilmiş durumdadır.

Atık piller neden toplanmalı ?

Pil üreticileri, kullandıkları yeni teknolojilerle hem daha çok fayda yaratmakta, hem de çevre için daha dost üretim gerçekleştirmektedir. Yine de tükenen pilleri çevreye veya çöpe atmamalıyız. Çünkü atık pillerin içerisindeki çeşitli kimyasal maddeler çöp depolama alanlarında yeraltı sularına ve toprağa karışarak kirlilik yaratabilir. Hem bu nedenle hem de atık pillerin geri kazanımı yoluyla doğal kaynakların verimli kullanımını artırmak için Atık pilleri naylon torba, karton kutu ya da kavanozlarda biriktirilerek, süpermarketlerde, okullarda, muhtarlıklarda, belediyelerin belirlediği toplama merkezlerinde bulunan atık pil kutularına atmalı veya pilimizi satın aldığımız satış noktasına geri götürülmeliyiz.   

seafoodplus.info

Tanım olarak pil; elektrik enerjisi üretebilmek için kimyasal enerjinin depolandığı birimlerdir. Piller bünyelerinde barındırdıkları kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür.

Hayatımızın birçok alanında kullandığımız pillerin tarihi milat öncesine kadar dayanmaktadır. Modern pillerin tarihi ise yıllara dayanır. İtalyan fizikçi Alessandro Volta’nın geliştirdiği voltaik piller her gün teknolojisi gelişen pillerin atası olarak kabul edilir.

Pillerin içerdiği kimyasal maddelerden ötürü insan ve çevre sağlığı açısından zararlı olduğu bir gerçektir. Avrupa’da yapılan araştırmalarda yaklaşık kırk yıl önce insan ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri dile getirilmeye başlanmıştır. İçeriğinde bulunan ağır metallerden özellikle civa ve kurşun gibi maddeleri ihtiva etmesi çevre örgütlerinden büyük tepkiler toplamıştır. Pil üreticileri, pillerin içerdikleri ağır metallerin azaltılması yönünde geliştirmeler yapmak zorunda kalmıştır.

Ülkemizde de pillerin insan sağlığına ve çevreye verdiği zararların azaltılması amacıyla yılında “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” yürürlüğe girmiştir.

Atık Pil Nedir?

Atık pil faydalı kullanım ömrünü tamamlamış, aldığı darbe sonucu bütünlüğü bozulmuş veya son kullanma tarihi geçmiş kullanım alanı kalmamış pillere verilen addır. Gün geçtikçe pil üreticileri, pillerin içerdiği zararlı maddeleri azaltsa da henüz istenilen seviyelere ulaşamamışlardır.

Atık piller doğaya ciddi zararlar vermeye devam etmektedir. Atık piller, yönetmeliklere uygun toplanmadığında içerdiği zehirli kimyasallar toprağa ve suya karışmaya devam etmektedir. Çevre bilinci günden güne gelişen ülkemizde, atık pillerin nasıl toplanması gerektiği konusundaki farkındalık da zamanla gereken seviyelere ulaşacaktır.

Atık Piller Nasıl Toplanır?

 Çevre Yönetim Sistemleri ISO standartları pillerin de nasıl ayrıştırılacağı konusunda maddeler içermektedir. Öncelikle atık pil herhangi bir çöp değildir. Evsel atıklarımız gibi evlerimizde bulunan çöp poşetlerine atılarak bertaraf edilen piller belediyelerin çöp sahalarında toprakla temas etmektedir. Bu şekilde bir yaklaşım kesinlikle çevreci bir yaklaşım değildir. Büyük çevre sorunlarına yol açar.

Türkiye’ de atık pillerin ayrıştırılması ve toplanması faaliyetlerini, yılında “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı” tarafından kurulan” Türkiye Atık Pil Derneği” yürütür.  ISO standartlarına uygun faaliyet gösteren iş yerlerinde atık pil üniteleri bulunur. Çalıştığınız iş yerinde atık pil toplama ünitesi mevcut ise oluşan atık piller bu üniteye atılmalıdır. Çalıştığınız işyerinde atık pil toplama ünitesi mevcut olmayabilir veya bu evsel kullanımlar sonucunda açığa çıkan atık pilleriniz olabilir. Bu durumda yapmanız gereken şey atık pillerinizi bir poşete koymak ve en yakın pil toplama ünitesine götürmek olmalıdır. Atık pil üniteleri, okullarda, belediyelerde ve süpermarketlerde bulunmaktadır.

Atık Pillerin Çevreye ve İnsan Sağlığına Zararları

Çöpe atılmış atık piller belediyelerin çöp toplama sahalarında zamanla parçalanarak, ihtiva ettikleri ağır metallerin toprağa karışmasına sebep olurlar. İnsan sağılığı açısından ciddi problemlere sebep olabilen ağır metaller bu yolla toprağa, topraktan suya sudan insana geçerek olumsuz sonuçlar doğuracaktır. Bilimsel araştırmalar, pillerin içerdiği ağır metallerin kanser, karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları ve merkezi sinir sitemi bozuklukları gibi hastalılara sebebiyet verdiğini ortaya koymuştur.

Sadece insan da değil, toprakta yaşayan bazı böcek türlerinin zehirlenmelerine yol açarak yok olmalarına sebebiyet vermektedirler. Ayrıca yıllarca doğada kaybolmayan zehirli maddeler, ekosisteme çok büyük tahribatlar vermektedir.

Atıkların birçoğunda olduğu gibi piller de, çok büyük yüzdelerde geri dönüşüm oranlarına sahip aygıtlardır. Bu nedenle atık pillerin yönetilmesi, çevresel faktörlerin yanında ekonomik anlamda da büyük kazanımlar sağlayacaktır. Ülkemizde hala pil üretilmediği göz önünde bulundurulursa, pil atık yönetiminin ülke ekonomisine yaratacağı katma değer de yadsınamaz.