Dirsekte Sinir Sıkışması Egzersizleri

By Uz. Dr. Abidin Tanrıkut04 Ara, Makaleler

Dirseğinizi bir yere çarptığınızda tüm kolunuza yayılan bir elektriksel akım yada ağrı hissettiğinizde ulnar sinirinizi hissetmiş olursunuz. Ancak zaman zaman ulnar sinirin oluşturduğu bu tablo kalıcı olabildiği gibi ,elin parmaklarını ve el bileğini rahatsız eden bir tablo oluşturabilir. Ulnar sinir tüm kol boyunca uzanır ve dirseği ,el bileğini geçerek sonlanır. Elin küçük parmağı ve yüzük parmağının his duyusundan ,elin parmaklarının hareketinin bir bölümünden sorumludur. Dirseğin iç yanından mevcut olan eliniz ile de hissedebileceğiniz bir tünelden geçer. Dirseğin almış olduğu bir travmadan ulnar sinir etkilenecek olursa (dirsek kırıkları sonrası gibi) sinirde gelişen ödeme bağlı olarak sinir bu tünel içerisinde sıkışır. Bu tabloya kubital tünel sendromu yada ulnar sinir sıkışma sendromu adı verilir.

Bu durumun uzaması sonrasında sinirin üzerinde yer alan koruyucu myelin tabakası el bileği ve dirseğin hareketleri sonrasında sürtünmeye bağlı olarak aşınabilir. Bu sinir de kalıcı bir hasar oluşma ihtimali demektir. Burada elin kaslarında zayıflama kavanoz açma gibi hareketlerde zorlanma gibi şikayetler ortaya çıkar. Problem dirseği ilgilendiren bir patolojiden kaynaklansa da esas şikayetler sinirin etkili olduğu alan olan elde ve parmaklarda ortaya çıkar. Hem motor hem his duyusu ile ilgili sorunlar yaşanır.

• Dirseğin iç kısmında oluşan gerginlik hissi
• Özellikle geceleri oluşan elin küçük ve yüzük parmağında uyuşma hissi
• Araba kullanma veya telefonla konuşma gibi dirseğin uzun süre katlı pozisyonda kalması sonrasında uyuşmanın oluşması
• Müzikal bir instrumanı kullanırken yada elin parmaklarını ilgilendiren bir iş yapmada güçlük
• Kavrama yada ayıklama işleminde güçsüzlük hissi
• Tüm kolun iç yüzünde ağrı hissetme gibi şikayetler oluşabilir.

Bunlardan herhangi biri mevcut ise doktorunuza başvurun,erken tanı kolay tedavi seçeneklerini getirecektir.

Hastalığın tanısı koymada mevcut birçok yöntem mevcuttur. Hastadan alınan bilgi bunların en önemlisidir. Dirsek ile ilgili geçirilmiş bir sorununuz varsa doktorunuz sizden çeşitli röntgenler istiyebilir. Ayrıca elin, elbileğinin kaslarının ve sinirlerinin elektriksel yanıtını görmek üzere EMG istenebilir.

• Dirseğinin üzerine düşenler
• Dirsek hareketi ile ilgili işlerde çalışanlar (sekreterler, şöförler gibi)
• Diabetikler
• Artrit problemi olanlar veya troid problemi olanlar
• Alkolikler risk altında olan kişilerdir.

Cerrahi olmayan tedavi seçenekleri

• Dirseği olabildiğince düz tutarak sinirin sıkışmasını engellemek,
• Gögüs üzerinde kolların çaprazlaşmasını engellemek,
• Sık telefon görüşmeleri yapıyorsanız dirseği kullanmayacağınız bir sistem oluşturmak (megafonla konuşmak gibi)
• Çalışma masanızı ayarlayarak dirseğin kırılmış pozisyonda kalmasını engellemek,
• Geceleri kullanacağınız,kolun pozisyonunu ayarlayan ateller,
• Spor esnasında dirseği koruyan dirsekliklerin kullanımı
• Kortikosteroid enjeksiyonu (ödemi azaltmak üzere)

Cerrahi tedavi

Eğer konservatif tedavi ile kas güçsüzlüğü ortadan kaldırılamıyorsa yada ağrı şikayetleri sürüyorsa ileri tetkikler yapılarak cerrahi tedavi planlanmalıdır. Cerrahi de birçok yöntem mevcuttur, ancak en sık olarak anterior submuscular transpozisyon adı verilen sinirin geçtiği kemik tünelin arkasından önüne alınması olarak tarif edilebilecek işlem uygulanır. Cerrahi tedaviden sonra rehabilitasyon planlanarak elin gücünün tekrar kazanılması sağlanır.

ULNAR SİNİR SIKIŞMASI (CUBİTAL TUNNEL SENDROMU)

Anatomi

Ulnar sinir koldaki ana 3 sinirden biridir. Köprücük kemiğinin altından kolun üst kısmının içlerine doğru ilerler. Bir doku tüneli olan kübital tünelden dirseğin içine geçer.

Bu noktada sinir deri üzerinden hissedilebilir. Dirseğin iç kısmı bir noktaya vurulduğunda hissedilen elektrik çarpma hissi bu sinirle ilgilidir.
Ulnar sinir tuzak nöropatisi koldaki ulnar sinir sıkıştığında meydana gelir. Akabinde sinir normal olarak çalışamaz.
Sinir dirsekten sonra kolun içindeki kasların altından geçerek avuç içine ve serçe parmağımıza gelir. Sinir elin içine girerken Guyon kanalı denilen farklı bir kanalda yol alır.

Bu sinirin görevi serçe parmağına ve yüzük parmağının serçe parmağı yanındaki yarısına his vermektir. Ayrıca, elde ince hareketler yapmayı sağlayan kasları ve ön kolda kasları da kontrol eder.
Sinirin en çok sıkıştığı bölge dirseğin arka kısmıdır. Bazen bilekte, köprücük kemiğinin alt kısmında veya boyunda omurilikten çıkarken sıkışması da mümkündür.

Ulnar sinirin sıkışmasına neyin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Bazı önceden geçirilmiş faktörler sinirin sıkışma olasılığını yükseltebilir.

Bunlar;

• Dirsekte geçirilmiş kırıklar
• Kemik çıkıkları
• Dirsek eklemi şişlikleri
• Kistlerdir.

Dirseğin iç kısmına yapılan direkt bir darbe, uzun süre dirsek üzerine yaslanmak veya dirseğin içe bükülmesini gerektiren bir aktivite zaten sıkışmış durumda olan siniri daha da tahriş edebilir. Eğer ulnar sinir bilekte sıkışmış ise, sebebinin Guyon kanalında bir kist olması daha
muhtemeldir.

Bulgular

Ulnar sinir sıkışması, özellikle dirsek bükülmüş pozisyonda ise, serçe parmakta ve yüzük parmağında uyuşukluk yaratabilir. Dirseğin iç tarafında ağrı olabilir. Bazı hastalar parmaklarını oynatmakta veya nesneleri hareket ettirmekte zorluk çekebilirler.

Karpal tünel sendromu farklı bir sinir olan medyan siniri ile alakalıdır benzer bulgular gösterir. Karpal tünel sendromu genel olarak bas parmak, işaret parmağı ve orta parmakta karıncalanma hissine neden olur. Yüzük parmağı ve serçe parmakta uyuşukluk ulnar sinir sıkışıklığının genel bulgularıdır. Bu bulguların gidip gelmesi sıkça görülen bir durumdur. Araba kullanmak veya telefonla konuşmak gibi dirseğin kırılmasını gerektiren durumlarda daha sık görülür. Bazı hastalar gece parmaklarının uyuşmasından dolayı uyanırlar. Kavramanın zayıflaması ve parmak
koordinasyonunun güçleşmesi mümkündür. Eğer sinir çok fazla veya uzun süreden beri sıkışmış vaziyette ise elde kas kaybı
oluşabilir. Eldeki bu kas kaybının geri dönüsü yoktur. Bu yüzden bulgulardan herhangi biri fark edildiğinde doktora gidilmesi önemlidir.

Teşhis

Birkaç haftadan daha uzun süren veya normal aktivitelerinize engel olan bulgular gördüğünüzde mutlaka bir uzmana görününüz. Doktor sinirinizin sıkışıp sıkışmadığını anlayabilmek için elinizi muayene edecektir. Eğer sinir tahriş olmuş ise, dirsekte sinirin deri altından hissedildiği noktaya vurulması yüzük ve serçe parmağına bir elektrik çarpma hissi verecektir. Ancak bu his sinir sağlıklı durumdayken de oluşabilir.

Muhtemelen doktor omuzu, dirseği ve bileği hareket ettirecek ve bunlardan herhangi birinin bulguların sebebi olup olmadığını görmek isteyecektir. Ayrıca doktor parmaktaki hissi de test edecektir. Ulnar sinir sıkışmalarının büyük bir kısmının direkt grafide görülememesine rağmen, doktor kemik çıkıkları, artrit veya kemiğin siniri sıkıştırabileceği diğer noktaları görebilmek adına direkt grafi isteyebilir. Eğer doktor sinirin bilekte sıkıştığını düşünürse, sıkışmanın nedeninin kist veya baksa bir oluşumun sonucunda meydana gelip gelmediğini görebilmek için bilgisayarlı tomografi
veya MRI isteyebilir..

Doktor sinir iletim testleri tavsiye edebilir. Bu özel testler sinirin hangi düzeyde çalıştığını ve sıkışma noktasının yerini tespitte kolaylık sağlarlar. Sinirler kablolar gibi çalışırlar; sinir iyi çalışmadığı zaman iletim süresi çok uzun sürer. Bu test sırasında sinir bir noktadan stimule edilir. Cevabın iletilme süresi ölçülür. İletimin uzun sürdüğü nokta muhtemelen sıkışmanın da bulunduğu noktadır. Bazen küçük bir iğne ulnar sinirin kontrol ettiği kaslara batırılır. Bu kas kaybının gerçekleşip gerçekleşmediğini gösterir.

Tedavi

Kas kaybı çok fazla olmadığı sürece cerrahi dışı tedaviler muhtemelen ilk tercihtir.

Önlem
• Dirseği bükmekten kaçınmak
• Eğer sık bilgisayar kullanıyorsanız, sandalyenizin yeterince yüksek olduğundan emin olun. Sandalyenin kolçaklarını kullanmamaya çalısın.
• Dirseğiniz üzerine dayanmaktan ve dirsek iç kısmına basınç uygulayan durumlardan kaçının.
• Örneğin arabayı kullanırken açık cama kolunuzu koymayın.
• Geceleri uyurken dirseğinizi düz tutun. Bu düz konum özel bir askı ile yoksa bir dirsekliği ters takarak veya havluyu düz konumda dirseğinizin etrafında sararak sağlanabilir.

Cerrahi Dışı Tedavi

Eğer bulgular yeni başladıysa, doktor sinir etrafındaki sisliği azaltmak için ibuprofen gibi anti-enflamatuar ilaç tavsiye edebilir. Sinire zarar verme riskinden dolayı ulnar sinir etrafına steroid enjeksiyonları genellikle kullanılmaz. Bazı doktorlar sinirin tünel boyunca kaymasına yardımcı egzersizlerin bulguları düzelteceğini düşünürler. Bu egzersizler kolun ve bileğin sertleşmesine engel olabilirler.

Cerrahi Tedavi

Eğer yukarıda anlatılan yöntemler durumun iyileşmesine fayda etmez ise; sinir çok sıkışmış ise; veya kas kaybı var ise doktor sinir üzerindeki basıncı azaltmak için cerrahi operasyon önerebilir. Çoğunlukla operasyon dirsek seviyesinde yapılır ancak sıkışma bilekte ise operasyon bilek seviyesinde de yapılabilir. Bazen sinir her iki noktada da sıkışmış durumdadır. Bu yüzden cerrahi operasyon hem dirsek hem bilek seviyesinde
yapılır. Cerrahlar dirsek etrafındaki sıkışmayı rahatlatmak için çeşitli yöntemler kullanırlar. Kullanılan bütün yöntemler dirsek seviyesinde bir kesi yapılmasını içerir. Bu yöntemlerden bir tanesinde kübital tünelin sadece çatısı çıkartılır. Bu yöntem en çok sıkışmanın hafif olduğu hastalarda ise yarar. Daha sık olarak, sinir dirseğin arkasındaki kendi yerinden çıkarılarak, dirseğin önünde yeni bir yere taşınır. Buna ulnar sinirin öne aktarımı (transpozisyonu) denir. Sinir deri ve yağ dokusunu altında ama kasın üstünde, kasın içinde veya kasın altında olacak şekilde yerleştirilebilir. Sinirin nereye konulacağını belirleyen birçok faktör vardır. Doktorunuz size en uygun seçeneği tavsiye edecektir.

Eğer sinir bilekte sıkışmış ise, avuç içinizin serçe parmağının bulunduğu tarafında zigzag şeklinde kesi yapılır. Cerrah Guyon kanalının çatısını açarak ulnar sinir üzerindeki basıncı alır. Eğer sıkışma nedeni bir kist ve başka bir kitle ise cerrah aynı zamanda bunu da aynı seansta çıkarır.
Cerrahi operasyon genellikle ayaktan, yatış gerektirmeksizin veya sadece bir gün hastanede yatış ile yapılır. Cerrahini tipine bağlı olarak, cerrahi operasyon sonrası bir kaç hafta süreyle atel kullanmanız gerekebilir. Eğer sinirin kas altı aktarımı olduysa atel kullanımı daha uzun süreli olabilir.
Cerrah kolun gücünü ve hareketini geri kazanabilmesi için fizik tedavi önerebilir.

Cerrahi yöntemin sonuçları genellikle iyidir. Eğer sinir çok kötü bir şekilde sıkışmış veya kas kaybı mevcut ise sinir normal haline dönemeyebilir ve bazı bulgular operasyon sonrasında bile devam edebilir. Sinirlerin iyileşmesi yavaştır ve sinirin operasyon sonrasında iyileşip iyileşmeyeceğini  ilmek bu nedenden dolayı zaman alabilir.

Profesyonel sporculardan ofis çalışanlarına, ev hanımlarından müzisyenlere kadar birçok kişide görülebilen bir rahatsızlık olan karpal tünel sendromu, doğru zamanda teşhis konulduğunda ve bir uzman tarafından yürütülen tedavi planına uyulduğunda çözüme ulaştırılabilir. Ancak gündelik yaşamın ve iş hayatının yoğun temposu içinde, karpal tünel sendromundan muzdarip kişiler, sahip oldukları rahatsızlığın varlığını ve önemini keşfetmekte zorlanabilir. Aslında bir bakıma, karpal tünel sendromunun meydana gelmesi, el bileklerinin zorlandığını, yanlış pozisyonlarda kullanıldığını ve yorulduğunu anlatan sinyaller içerir. Peki, karpal tünel nedir? Karpal tünel sendromu fizik tedavi egzersizleri ile geçer mi? Egzersizler nasıl uygulanmalıdır? Hangi belirtiler bu sendromu işaret eder? Gelin, bu soruların yanıtlarını birlikte keşfedelim.

Karpal Tünel Sendromu Nedir?

El bileğinizin dış kısmında kemikler yer alır. Bileğinizin iç tarafında ise kalın bir bağ dokusu bulunur. Bu nedenle el bileğinin yapısı tünele benzetilir. Kemikler ve bağ dokunun arasında, sinirler ve tendonlar yer alır. El bileğinde herhangi bir nedenden kaynaklı olarak oluşan sinir sıkışması, karpal tünel sendromuna yol açar. Bilekte sinir sıkışması yaşandıktan sonra oluşan belirtiler, kişiden kişiye göre farklılık gösterebilir. Ancak karpal tünel sendromunun belirtileri çoğunlukla tipiktir.

Karpal Tünel Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Karpal tünel sendromunun başlıca belirtisi, el ve baş parmak uyuşması ya da ağrısıdır. Ağrı ya da uyuşmanın hissedildiği genel alan, yüzük parmağının ortasından baş parmağının sonuna dek uzanan bölgedir. Özellikle baş parmakta, işaret parmağında ve orta parmakta karıncalanma, ağrı, uyuşukluk ve sızı hissine rastlanabilir. İlerleyen vakalarda söz konusu ağrı ve uyuşukluk, gece saatlerinde uyku pozisyonlarına bağlı olarak artış gösterebilir. Nadiren görülse de, bu ağrı kol ve omuz bölgelerine de yayılabilir.

Karpal Tünel Sendromu Kimlerde Görülür?

Karpal tünel sendromuna ağırlıklı olarak 40 yaşın üstündeki kadınlarda rastlansa da, bu rahatsızlık her yaştan ve cinsiyetten insanda meydana gelebilir. Sürekli olarak klavye ve mouse kullanan ofis çalışanlarında, el işçiliğiyle ilişkili zanaatkarlarda, marangozlar ve şoförler gibi el bileğini uzun süre aynı pozisyonda tutanlarda, sporcularda ve aşçılarda karpal tünel sendromuna rastlanma olasılığı yüksektir. Çünkü bu sendromun meydana gelmesinin temel mantığı, el bileğini zorlayıcı hareketlerin uzun süre ve tekrarlayarak yapılmasıdır. Hamilelerde, fazla kilolu bireylerde ve diyabet hastalarında da ödemden kaynaklı olarak sinir sıkışması meydana gelebilir.

Karpal Tünel Sendromu Egzersiz Yaparak Geçer mi?

Karpal tünel egzersiz yapılarak tedavisi mümkün bir rahatsızlıktır. Ancak tedavi koşulları, hastalığın derecesine ve seyrine göre farklılık gösterebilir. Karpal tünel sendromunu tetikleyen başlıca etkenlerden biri, el bileğinde yaşanan ve tekrarlayan travmalardır. Örneğin; el bileği kırıklarında ve zedelenmelerinde, özellikle de söz konusu travma tekrarlayan bir tablo çiziyorsa el bileğindeki bağ dokunun kalınlaşması ve ödem oluşması son derece olasıdır. Hastalığın teşhisi çoğunlukla hastanın şikayetleri dinlendikten ve muayene işleminden sonra konulur. Ancak kesin tanı için doktorlar, basının derecesinin anlaşılmasını sağlayan EMG tetkiki isteyebilir.

Karpal tünel sendromunda genellikle fizik tedavi egzersizleri uygulanır. Eğer bilekte ödem oluşumu söz konusuysa, doktorunuz ödem atıcı ilaç desteğine başvurabilir. Ancak egzersizler doğru ve düzenli şekilde uygulanmadığında ya da ilerleyen vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahalede amaç, kalınlaşan bağ dokusunu gevşetmektir. Operasyon sonrasında hastalığın tekrarını önlemek ve iyileşme sürecini başlatmak için yine fizik tedavi egzersizlerinin uygulanması gerekir. Bazı durumlarda karpal tünel sendromu bileklik kullanılarak da tedavi edilebilir.

Karpal Tünel Sendromu Tedavi Egzersizleri Nelerdir?

Karpal tünel sendromunun tedavisinde uygulanan egzersizlerin bir uzman tarafından belirlenmesi, tedavinin seyri açısından büyük önem taşır. El bileğinizde hâlihazırda bir travma oluşmuşsa, bilinçsiz ya da yanlış egzersiz uygulamaları nedeniyle oluşan travmayı olumsuz anlamda etkileyebilirsiniz. Bu nedenle kesin tanı ve tedavi uygulaması için mutlaka bir uzmana başvurmayı unutmamalısınız.

●    Karpal tünel sendromunda yaygın olarak uygulanan esneme egzersizlerinden ilkinde, kol düz bir şekilde karşıya uzatılır ve el parmakları yukarı bakacak, avuç içi ise karşıyı gösterecek şekilde pozisyon alınır. Daha sonra diğer elle parmak uçlarından tutulur ve parmak uçları göğse doğru hafifçe çekilerek esnetilir. Çekme açısı, el bileğini zorlayacak ya da zedeleyecek ölçüde fazla olmamalıdır.

●    İkinci egzersizde yine ilk egzersizdeki gibi kol öne doğru uzatılır. Ancak elin pozisyonu bu kez avuç içleri göğsü, parmak uçları ise zemini gösterecek şekildedir. Parmak uçları kavranarak el hafifçe göğse doğru esnetilir.

●    Üçüncü egzersizde kol, avuç içi yukarı bakacak şekilde öne doğru uzatılır ve el yumruk pozisyonuna getirilir. Daha sonra parmaklar açılır ve el gergin bir şekilde tutulur. Bir sonraki adımda bu kez parmak uçları hafifçe zemini gösterecek şekilde el bileği geriye doğru bükülür. Diğer elle baş parmak kavranır ve aşağı doğru esnetilir.

●    Dördüncü egzersizde kol dirsekten bükülü, el parmak uçları tavanı, avuç içi ise karşıyı gösterecek şekilde pozisyon sağlanır. Önce baş parmağın haricinde kalan parmaklar üst taraftan bükülerek pençe hareketi yapılır. Daha sonra parmaklar tamamen bükülerek yumruk yapılır. Son olarak baş parmak diğer parmakların üstüne kapatılır. Bu pozisyonda birkaç saniye bekledikten sonra egzersiz tekrarlanır.

Karpal tüneli sendromundan muzdarip hastaların kontrolsüz şekilde egzersiz uygulaması ya da rahatlama hissi nedeniyle el bileklerini hızlı bir şekilde sallaması, hastalığın seyri açısından risk doğurabilir. Bu nedenle sendroma ilişkin belirtileri gözlemlediğinizde doktor tavsiyeleri doğrultusunda hareket etmelisiniz. Bacak, diz ve ayak bölgesinde sık rastlanan sakatlıklara da göz atmak içinKoşu Yaparken Sık Rastlanan Sakatlıklar içeriğine göz atabilirsiniz.