BİLİMSEL ADI:
Çan çiçeği (Campanula), çan çiçeğigiller (Campanulaceae) familyasından bir, iki ya da çok yıllık bitkilerin ortak adı. Latince'de Campanula küçük çan anlamına gelir.
Anavatanı: Kuzey yarım kürenin ılıman bölgeleri
MİTOLOJİK HİKAYESİ:
Aşk ve güzellik tanrıçası Aphrodite, bakana güzellikten başka bir şey göstermeyen, diğer Tanrıçaların peşinde olduğu sihirli aynasını kaybetmiş. Kaybolan aynayı fakir bir çoban çocuk bulmuş. Aphrodite bunu öğrenince, oğlu Eros’tan aynayı almasını istemiş. Ancak aynadaki görüntüsü karşısında büyülenen çocuk, Eros’a aynayı vermeyi reddetmiş. Aynayı zorla almaya çalışan Eros’la çocuk mücadele ederken yanlışlıkla ayna kırmış ve binlerce parçaya bölünmüş. Efsaneye göre aynanın parçalarının düştüğü her yerde de çan çiçekleri yeşermiş.
ŞİFASI:
Çan çiçeğinden yapılan merhem ve kremler ağrı kesici olarak kullanılıyor. Kalp ve astım, nefes darlığı gibi akciğer problemlerinin tedavisinde bitkinin köklerinden yararlanılıyor. Her zaman dediğim gibi kullanım miktarı ve sıklığı için bir uzmana danışmak şart. Aman dikkat!
TÜYLÜ ÇAN ÇİÇEĞİ DÜNYADA SADECE KUŞ ADASI’NDA!
Dünyada sadece Aydın’ın Kuşadası ilçesinde Dilek Yarımadası Milli Parkı’ında yetişen tüylü çan çiçeği Nisan ile Haziran ayları arasında mor çiçeklerini açarak doğa severleri büyülüyor.
Dünyada 300 türü bulunan ama tüylü dokusuyla bu türlerden ayrılan endemik çan çiçeği (campanula tomentosa) sadece bahsettiğimiz bölge içinde kaya ve duvar kenarlarında yaşıyor.
Türkiye için önemli bir değere sahip olan bu çiçeğin korunmasına Milli Parklar yetkililerince çok özen gösteriliyor. Bölgeyi ziyaret etmek, çiçeklerin fotoğraflarını çekmek elbette serbest ama Dünya Koruma Birliği’nin Kırmızı Listesi’nde yer alan çiçeği koparanlara ya da zarar verenlere 73.747 TL para cezası söz konusu (ceza tutarı 2020 tarihindeki haberden alınmıştır, güncellenmiş olabilir).
Doğa mucizelerinin gerçek hazinelerimiz olduğunu hiç unutmamak dileğiyle.
ARASINDA ÇAN ÇİÇEĞİ KURUMUŞ BİR KİTAP:
Eğer ki bir zaman çan çiçeği kanlanır da hayat ağacı gövdesinden bölünür bir yıldırımla
bil ki lanetlenecektir kutsanmış altınların.
Bir Bakışın Anlattıkları,
Gözen Esmer
ARASINDA ÇAN ÇİÇEĞİ KURUMUŞ BİR ŞİİR:
Çiçeğin çan biçimindeki tacı düştü
çan sesi çıkarmadı ama düştüğünde şaştım
sonra anladım çünkü geceydi düştüğünde
drezilya¹ güzelim çiçek
geceye saygısından mı
üç gün gözledim düştü düşecek
geceye saygısından mıydı acaba
gecenin yalıtkanlığından mı yoksa
....
Çiçekçinin Yalancıları, Turgut Uyar
Turgut Uyar şiirinin sonunda altına düştüğü
bir notta; bir çiçekçinin uydurması olarak
bahsediyor varlığı meçhul drezilya çiçeğinden.
Oysa ben çan çiçeği olarak hayal ediyorum, ya siz?
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Maviş çiçeği, boru çiçeği gibi isimlerle anılan Campanula çan çiçeğinin yaygın isimlerden biri de “Meryem Ana eldiveni”dir. Antik çağda efsanelerle tanrıçalara adanan bitkiler, Hristiyanlık sonrası İsa’nın annesi Meryem’in adı ile anılmaya başlanır.
Yararlanılan Kaynaklar:
wikipedia.org/wiki/çan-çiçeği
https://www.soylentidergi.com/balkonunuzu-susleyecek-10-cicegin-mitolojik-hikayesi/
https://kocaelibitkileri.com/campanula-rotundifolia/
https://onedio.com/haber/dunyada-sadece-kusadasi-milli-park-ta-yetisen-tuylu-can-cicegi-ni-koparana-41-bin-tl-ceza-713508
https://www.ahaber.com.tr/galeri/yasam/kirmizi-listede-yer-aliyor-koparana-73747-tl-ceza-tuylu-can-cicegi-faydalari-nedir-nerelerde-yetisiyor/2
Çan Çiçeği Tohumu ( Mini Maviş ) Beyaz Renkli - 5 Tohum
Dikim Yeri: Yarı gölge
Dikim Zamanı: Kapalı ortamda her mevsim çimlendirilebilir. Açık ortamda Mart – Mayıs ayları
Toprak: Geçirgen
Sulama: Fazla sulanmayı sevmez, ancak susuz da kalamaz.
Büyüme Hızı: Hızlı
Çiçeklenme Dönemi: Ilıman bölgelerde yıl boyu
Bitkinin Maks. Eni: 35 cm
Bitkinin Maks. Boyu: 35 cm
Dona Dayanıklılık: Kısa süreli donlara dayanıklı
.
Tohum Markası : MegCiTo
İş Bankası
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
Yapı Kredi
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
Deniz Bank
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
Halk Bank
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
Garanti Bankası
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
Finans Bank
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
Teb
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
Akbank
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
3 Taksit
20.16 TL
60.48 TL
6 Taksit
10.18 TL
61.07 TL
9 Taksit
6.85 TL
61.66 TL
VakıfBank
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
Anadolubank
Tek Çekim
59.00 TL
59.00 TL
Sarkan çan çiçeği / kültür. ( Campanula garganica ) |
Çan çiçekleri ( Kargöl Yaylası / Giresun. ) |
Yakalı çan çiçeği / Tüylü çan çiçeği ( Endemik ) - Campanula tomentosa ( Dilek Yarımadası Milli Parkı, Kuşadası / Aydın ). |
Bir adı da 'cıngırak otu' olan çan çiçeklerinin, çiçekleri güzel olan başta 'Campanula gargarpitica' ve 'Campanula carpapatica' gibi bazı türleri süs bitkisi olarak da yetiştirilmektedir. Ayrıca çok fazla kültürü, varyetesi ve melezi yetiştirilmiştir.
Çan çiçekleri fazla sıcak ve kurak yerleri sevmez, serin yerlerde yetişir, soğuğa dayanıklıdır. Sıcak yerlerde ise, yazın direk güneş almayan yarı gölge yerler tercih edilmelidir. Toprak bakımından fazla seçici olmamakla beraber en iyi, organik madde bakımından zengin bahçe topraklarda yetişir. Kışın ise, aydınlık ve çok soğuk ( 10 dereceden az olmamalı ) olmayan yerlerde tutulmalıdır.
Çan çiçeği bahçelerin güneş gören yerlerine dikilmelidir, saksı çiçeği olarak ise balkon ve teraslarda yetiştirilir, açık havayı sevdiği için kapalı yerlerde olmaz. Yazın toprağı kurudukca ve düzenli olarak sulanmalıdır. Kışın ise çok daha az su yeterli olur.
Çan çiçekleri kökten ayırarak, çelikle ve tohumdan üretilir.
Bazı çan çiçeği türlerinin kökleri, taze sürgünleri ve çiçekleri yenebilir.
Yararlandığım kaynaklar: Vikipedi.
Çan çiçekleri ( campanula )
Zarif çıngırak, Büyük çan çiçeği - Campanula persicifolia ( Kürtün / Gümüşhane ) |
Yayla çanı - Campanula aucheri ( Karagöl Yaylası / Giresun ). |
|
|
Kuspida, Sütlü çan çiçeği - Campanula lactiflora. |
Sürünen çançiçeği, Elmacık - Campanula rapunculoides ( Kurul Kalesi / Ordu.) |
Yayla çanı, Anzer çıngırağı - Campanula aucheri ( Karagöl / Giresun ) |
Yumak çanı - Campanula glomerata ( Aksu Köyü, Dereli / Giresun ) |
Akçan / Beyaz çan çiçeği - Campanula alliariifolia ( Kovanlık / Bulancak ) |
Yumak çanı ( Campanula glomerata ) |
Yumak çanı, Campanula glomerata ( Çambaşı / Ordu ) |
Kuspida, Sütlü çan çiçeği - Campanula lactiflora. ( Kümbet yaylası, Dereli / Giresun. ). |
Kuspida, Sütlü çan çiçeği - Campanula lactiflora, ( Kümbet Yaylası, Dereli / Giresun. ). |
Memek, Lir biçimli çan çiçeği - Campanula lyrata ( Seferihisar / İzmir. ) |
Memek, Lir biçimli çan çiçeği - Campanula lyrata ( Seferihisar / İzmir. ) |