Okul Öncesi Sayılar Nasıl Öğretilir

Sayı Kavramı

Okul öncesi dönemde birçok çocuk 10&#;a, 50&#;ye veya &#;e kadar hatasız sayabilirler. Fakat bu sayma ezbere saymadır ve bu onların sayı ve işlem kavramını kazandıklarını göstermez. Çünkü ezbere sayma, kişinin bir ritm öğrenir gibi aynı yolla sayı isimlerini tekrarlama ile saymasıdır (Decker , Kennedy ve Tipps

Okul öncesi çocukların sayı kavramını kazanmaları; birbirine benzeyen nesneleri sınıflara ve gruplara ayırmaları yani sınıflandırma becerisi, nesnelerin farklılıkları arasında bir düzenleme yapma yani sıralama becerisi, sayısal eşitliği ifade eden birebir eşleştirme kavramını anlamaları ve sayılacak nesnelerin uzaysal düzenlemeleri yani dağılışları nasıl olursa olsun miktarın hep aynı kalacağını anlatan sayı korunumu kazanmaları ile yakından ilgilidir.

Bu nedenle,okul öncesi dönemde çocuklarda temel sayı kavramının kazanılabilmesi için öğretmenlerin bol miktarda sınıflama, sıralama ve birebir eşleme çalışmalarına yer vermesi gerekmektedir. Öğretmen bu amaçla çocuktan nesne gruplarını sayıca birebir eşleştirmesini ve sayarak hangisinin sayıca daha az, daha fazla ve aynı sayıda olduğunu söylemesini isteyebilir. Çocuktan grupları birebir eşleştirmesini ve saymasını söyleyebilir (Hohmann ve Weikart ).
Sayı kavramının kazanılması yaşa bağlı olarak 5 yaştan 8 yaşa doğru önemli bir artış göstermektedir (Bisanz ve ark. ).

Sayı kavramı öğretilmesine öncelikle beş ve beşten küçük sayı grupları ile başlanılmalıdır (Fuson ve ark. , Sophian , Fisher ve Beckey ) ve somut nesneler kullanmalı, daha sonra resimlerden yararlanılmalıdır (Nair ve Pool ).

Öğretmen beşe kadar rakamları öğrettikten sonra masaya farklı sayılarda nesneler koyarak çocuklardan her grubu sayarak kaç tane olduğunu söylemesini isteyebilir. Bu arada öğretmen sınıfında tahta varsa nesneleri tahtaya da çizerek altına kaç tane olduklarını yazabilir. Ayrıca kağıda(veya tahtaya) birden beşe kadar rakamlar yazarak çocuktan bu rakam kadar nesne çizmesini ve sayarak sayısını söylemesini isteyebilir. Sınıfta tahta yoksa çalışmaları kağıt üzerinde yapabilir. Daha sonra pekiştirmek amacıyla çocuklarla beşe kadar olan rakamlarla ilgili oyunlar oynayarak rakam bilgisini pekiştirebilir (Nair ve Pool ).

Kısaca, rakamları öğretirken öğretmen ilk olarak bir nesne kümesi ile o nesne kümesine ait rakamları eşleştirmelidir. Bu işlem birden ona kadar olan tüm rakamlar için yapılmalıdır. Çocuklara rakamlar öğretilirken önce sözel ifade kullanılmalı, daha sonra yazılı sembol ile birleştirilmelidir (Reys ve ark).

Sıfır ve on özel sayılar olduğu için bu sayıların öğretimi diğerlerinden sonra olmalıdır. Sıfır bir kümede hiçbir nesne bulunmadığı zaman kullanılan özel bir sayıdır. Çocuklar ilk zamanlarda sıfır sayısını anlayamazlar. Bu nedenle sıfır sayısı öğretilmeden önce 1&#;den 10&#;a kadar sayılar öğretilmelidir. Sıfır sayısını öğretmek için çocuğa Kaç tane? sorusu sorulmalıdır. Kümede hiçbir nesne bulunmadığında çocuk sıfır demesi için cesaretlendirilmelidir (Busbridge ve Womack , Troutman ve Lichtenberg ).

Rakamların öğretimiyle ilgili olarak okuma ve yazma çalışmaları ancak çok fazla pratik ile kazandırılabilir. Çocuklarla yapılacak bu tür çalışmalar çoğunlukla rakamların yazılması ve adlarının söylenilmesini kapsamaktadır. Bu amaçla çocuğa bir rakam gösterip isimlendirmesini ve benzerini bulmasını isteyebiliriz (Burton ).

Rakamları Yazma
0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 ile yazılan semboller rakamlar olarak isimlendirilir (Kennedy ve Tipps ).

Rakamları tanıma ve yazma birbirinden farklı becerilerdir. Bir rakamı yazmadaki beceriksizlik, matematik başarısındaki becerisizlikle karıştırılmamalıdır. Bir rakamı güzel yazma, problem çözmek için o rakamı kullanma ile aynı anlama gelmemektedir (Burton , Hatfield ve ark. ).

Rakamları doğru olarak yazma ancak birinci sınıfta üstesinden gelinebilecek bir beceridir. Çocukların yazma becerilerini geliştirmek için okul öncesi dönemde bol miktarda rakam yazma çalışmalarına yer verilmelidir. Ancak öğretmen rakam yazma çalışmaları için kağıt kalemle rakam yazma çalışmalarından daha çok diğer rakam yazma çalışmalarına yer vermelidir. Örneğin, kum, un, toz boya üzerine parmakla rakam yazma gibi. Okul öncesi dönemde formal eğitimde rakam yazma çalışmalarını hızlandırmaya gerek yoktur. Rakamları doğru olarak yazma birkaç yılda yavaş yavaş gelişir ve çocuğu bu konuda zorlamamak gerekir.

Rakam yazma çalışmaları sırasında öğretmen çocuklarla rakam yazarken, aynı zamanda çocukların yazdıklarını okuması için de onları cesaretlendirmelidir. Bununla ilgili çeşitli oyunlar oynayabilirler (Smith ).

Rakamları yazmaya 1&#;den 5&#;e kadar olan rakamlarla başlanılmalıdır. Çocuk 5&#;e kadar rakamları öğreninceye kadar öğretmen her gün yalnız bir veya iki rakam öğretmelidir. Öğretmen rakamları yazmayı öğretirken çocukların rakamları doğru yazdıklarından emin olmalıdır. Çünkü yanlış alışkanlıkları düzeltmek doğruyu öğretmekten daha zordur. Bunun için öğretmen, çocukların rakam yazmaya doğru noktadan başlamaları için onlara rehberlik etmesi ve hangi yönde çizeceklerini göstermesi gerekmektedir. Unutulmamalıdır ki, rakamları yazma yönü yukardan aşağıya doğrudur (Nair ve Pool ).

yaşına kadar çocuklarda sağ-sol kavramı oluşmadığı için çocuklar rakamları ters yazabilirler . Özellikle sol elini kullanan çocuklarda bu durum yaygın olarak görülebilir (Copeland ).

Bazı çocuklar tüm rakamları ters yazarken, bazıları sadece 6,9,2,3,5 rakamlarında hata yapabilirler. Bazı çocuklar özellikle belirli rakamlarda problem yaşayabilmektedirler (Burton , Smith , Kennedy ve Tipps ).

Bir rakamın doğru olarak yazılması ile ilgili problemler ikinci sınıfa kadar devam edebilir. Her rakamın kendine özgü bir sembolü olduğu için çocukların her bir sembolü hafızalarına kaydetmeleri ve yazarken hafızada bu sembolü doğru olarak geri çağırmaları gerekmektedir. (Burton , Baroody ).

Problem 3. sınıfa kadar devam ederse, motor koordinasyon eksikliği, görsel problemler ve uzaysal organizasyon bozuklukları ve öğrenme engelleri olabileceği düşünülebilir (Kennedy ve Tipps ).

Çocukların rakamları doğru olarak yazabilmesi için çocuğun her rakamın ayırt edici özelliğini bilmesi gerekmektedir. Örneğin, 6 bir yuvarlak ve soldan inen bir eğriden oluşurken, bu eğrinin yönü onu 9 dan ayırmaktadır. Ayrıca 1,4,7 rakamları sadece düz çizgiler içermektedir. Ancak çocuklar bazı rakamların yazılımını birbirine karıştırabilirler. Özellikle 2 ve 5 veya 6 ve 9 rakamları arasındaki farkları ayırmak çocuklar için çok zordur. Çünkü rakamların parçalarının yönü hariç bu rakamlar benzerdir. Bazen de çocuklar bir rakam ve bir harfi bir birine karıştırabilirler. Örneğin, 5 ve S veya 3 ve E en çok karıştırılanlardır (Broody ).
Rakam yazma çalışmaları yaparken öğretmenin dikkat etmesi gereken noktalar:

*Öğretmen rakam yazma çalışmalarına öncelikle kağıt ve kalemle başlamamalıdır. Bu amaçla yapılabilecek bazı etkinlik örnekleri şunlardır;
-Zımpara kağıtlarından rakamlar oluşturma ve kesme
-Kumaşlardan rakamlar keserek onları kartona yapıştırma
-Rakamlar şeklinde çimlendirme deneyleri yapma
-Kuru baklagillerle rakamlar oluşturma ve yapıştırma
-Tebeşir, sulu boya veya parmak boya ile rakamları boyama
-Havaya el ve burun ile rakamlar çizme
-Çamur ve kil ile rakamları yapmasını isteme
*Öğretmen rakamın doğru yazımını masanın üzerine koyabilir veya bu rakamların yazılı olduğu kartları sınıfa asabilir.
*Rakamların yazımını öğretirken çocukların yazdıkları denetlenmelidir. Çünkü daha sonra yanlışları düzeltmek daha zordur.

*Sol elini kullanan çocuklar için öğretmen mümkünse sol elini de kullanarak model olmalıdır. Bu çocukların öğretmeni izlemeleri ve model almaları açısından kolaylık sağlar.

*Panoya asılması veya tahtaya yazılmasının yanı sıra öğretmen model olması açısından her çocuğun önüne rakam modelleri koymalıdır. Bu çocuğun yatay ve dikey görünüşleri kopyalamaları açısından çocuğa yardımcı olacaktır.

*Dört rakamının yazılı formları farklı yerlerde farklı şekillerde kullanıldığı için, bu çocuklar için şaşırtıcı olabilir. Bu nedenle öğretmen her iki yazılımında aynı rakam olduğunu anlamasında çocuğa yardımcı olması gerekmektedir.

*Öğretmen çocukla rakam yazma çalışmaları yaparken çocuğun 0dan 9a kadar tüm rakamları yazdığından emin olması gerekmektedir.
Sayma

Sayı kavramının gelişimi ile sayma becerisinin kazanılması tamamen birbirine bağlıdır. Sayma becerisi, sayı isimlerini sıralama bilgisini gerektirir ve sayma el göz koordinasyonu ve sözel becerileri gerektiren bilişsel bir aktivitedir (Wilkonson ). Çocuklar okul öncesi eğitim kurumlarına geldiklerinde farklı ev tecrübelerine sahip olduklarından, sayma becerisinde de farklılıklar görülür. Örneğin bir sınıfta e kadar sayabilen çocuklar bulunurken ancak 5e veya 20ye kadar sayabilen çocuklar da bulunabilir.

Çocuklar ilk olarak tek sayılarla(1,2,3gib i) ritmik saymayı öğrenirler. Daha sonra nesneleri sayarak sayma becerisini geliştirirler. Çocuk sayarken önceleri sayıların bir sıra takip ettiğini fark etmeyebilir ancak bunu zamanla öğrenir (Baroody ).

Sayma yeteneği olmaksızın, çocukların matematik eğitimlerinde eksiklik vardır. Sayma yeteneği yaklaşık yedi yaşından önce bütün çocuklar tarafından kazanılması gereken bir yetenektir. Saymanın hedefi, bir nesne kümesinin sayısını belirten bir sayı ismine varmadır. Sayma işlemi, sıralamayı içermektedir. Bu nedenle, sayma kümesinin esas sayısına varmak için sıralama kavramı kullanıldığından her iki kavramın gelişiminde sıralama önemli bir role sahiptir. Çocuk birinci nesneyi seçerek ?bir? diğer nesneyi seçerek ?iki? diye isimlendirir. Bu işlem bütün nesneler isimlendirilinceye kadar devam eder ve bu sıralamada kullanılan son sayı küme sayısını gösterir (Ortan ve Frobisher ).

Saymada, küçük çocukların kısmi bilgiye sahip oldukları birkaç yıllık bir periyot vardır. Onlar bazen doğru bazen de yanlış sayabilirler (Wilkonson ). Ancak bu dönemden sonra çocuklar her nesneyi bir sayı ile isimlendirerek saymayı başarı ile yerine getirirler. Bazen çocuklar bir nesneyi iki sayı ile isimlendirebilir veya sayarken sayma hızına bağlı olarak nesneyi atlayabilir, sırayı kaybedebilir, bir nesneyi iki kez sayabilir, sayıyı atlayabilir (Briars ve Siegler ). Bu nedenle, bazı çocuklar sayarken nesnelere dokunma ihtiyacı duyabilirler. Ancak nesneler yatay sıra halinde dizildiğinde ve çocukların hareket ettirebilecekleri somut nesneler kullanıldığında (fasulye, boncuk, düğme gibi) başarı şansları daha da artacaktır. Nesnelerle çalışırken öğretmen yalnız bir nesneye dokunarak bir sayı söylemesi konusunda çocuğa rehberlik etmeli ve sık sık yüksek sesle sayma çalışmaları yapmalıdır (Busbridge ve Womack , Nair ve Pool , Hopkins ve ark. , Ortan ve Frobisher ).

Sayma aynı zamanda toplamanın da temelini oluşturur ve birçok çocuk öğretilmeksizin bunu kendi kendilerine keşfedebilirler. Örneğin, 2+3=.. işleminin sonucunu bulmak için çocuk önce ?bir, iki? sonra ?bir, iki, üç? diyebilir ve en sonunda ?bir,iki, üç, dört, beş?diyerek son sayıyı toplam sayı olarak ifade eder. Çocuk bu iş için çoğunlukla parmaklarını kullanır. Ancak özellikle büyük sayılarla işlem yapıldığında sayma her zaman toplamada etkili bir yol değildir (Burton ).
Sayı Kavramı İle İlgili Olarak Yapılabilecek Çalışmalar;
1. 1’den 10’a kadar karışık dizilmiş rakamlar arasından model olarak çizilen rakamın eşini buluma
2. 1’den 10’a kadar karışık dizilmiş rakamlar arasından söylenilen rakamı bulma
3. 1’den 10’a  kadar karışık dizilmiş rakamlar arasından gösterilen rakamı okuma
4. Sözel yönlendirme ile çocuğun 1’den 10’a kadar saymasını isteme
5. Verilen rakamlar arasını ( gibi ) sayma
6. Verilen rakamdan geriye doğru sayma
7. Değişik sayılardaki nesneleri eşleştirme
8. İki yazılı rakamdan (5 ve 9 gibi) hangisinin daha az (veya daha fazla) olduğunu söyleme
9. Bir sayı kümesini sıraya dizme, okuma ve istenilen rakamı göstermesini isteme
Verilen iki nesne grubunu sayma ve verilen rakamla aynı olup olmadığını belirleme
Verilen iki nesne grubunu sayma ve hangisinin daha az (veya daha fazla) olduğunu söyleme
Bir nesne grubu ile birlikte verilen rakamdan ve hangisinin daha fazla olduğunu söylenme
Nesne grupları ve rakamlar verilerek, eşleştirmesini isteme
Nesneleri sayarak, üç nesne grubundan en az (en fazla) olanı söyleme
Bir rakam verilerek, bu rakama uygun sayıdaki nesne grubunu göstermesini isteme
Verilen iki nesne grubundan daha fazla olanı bulma, ve daha sonra fazla olan gruptan az nesne sayısı kadar nesne çıkarma ve kalan nesne sayısını söyleme
1’den 10’a kadar ritmik sayarken, atlanılan sayının hangisi olduğunu söyleme
Sıralanmış nesne resimlerinden söylenilen sıradaki nesneyi gösterme
Sıralanmış sayı kartlarından atlanılan sayıyı bulma
Sıralanmış nesneleri sıra sayısı ile sayma (birinci, ikinci, üçüncü gibi)
Verilen küme ile aynı, daha az, daha fazla sayılarda kümeler oluşturmalarını isteme
Nesneleri sıralarken birinci, ikinci, üçüncü gibi sıra sayılarını kullanma

Doç. Dr. Yaşare Aktaş Arnas
Ç.Ü. Eğitim Fak. İlköğretim Böl. Okul Öncesi A.B.D.

Okul Öncesi İngilizce Sayılar Nasıl Öğretilir?

Çocuklara bir şeyler öğretirken sürekli tekrar ve pratik yapmak şarttır. Bu şekilde yapmış olacağınız her egzersiz öğretmek istenilen şeyleri daha kolay kapmalarına olanak sağlayacaktır. Sayıları hep birlikte tekerleme gibi söyleyerek işe başlayabilirsiniz.
Sayılar öğretilirken öncelikle adım adım bir yol izlenmelidir.1’den 5’e kadar saymak gibi. Daha sonrasında bu 1’den 10’a çıkmalıdır. Sayılar, küçük kağıtlara yazılıp cam bir kavanozun içine atılıp karıştırılarak öğrenciye kâğıt seçmesi ve sayıyı söylemesini istemek gibi tamamen oyuna dayalı bir öğrenme biçimi de benimsenebilir.
Çocukların hala oyun döneminde oldukları unutulmamalıdır. Sayı saymak en başta zor gelebilir ama zamanla çocuklar bu tarz aktivitelerle saymaya alışkanlık göstereceklerdir.

Okul Öncesi İngilizce mevsimler Nasıl Öğretilir? >

Okul Öncesi İngilizce Renkler Nasıl Öğretilir?Okul Öncesi İngilizce Sayılar Nasıl Öğretilir?Okul Öncesi İngilizce mevsimler Nasıl Öğretilir?Okul Öncesi İngilizce Hayvanlar Nasıl Öğretilir?Okul Öncesi İngilizce Günler Nasıl Öğretilir?

Okul Öncesine İngilizce Alfabe Nasıl Öğretilir?

Çocukların okul hayatına daha iyi uyum sağlayabilmeleri için okul öncesi dönem çok önemlidir. Peki okul öncesine İngilizce alfabe, renkler, sayılar Nasıl Öğretilir? İngilizce mevsimler, hayvanlar, günler nasıl öğretilir? Merak ettiklerinizi yazımızdan okuyabilirsiniz.

Çocuklar öncelikle hala oyun döneminde oldukları için, kesinlikle alfabenin hepsini bir anda çözmelerini beklememeliyiz.

Öncelikle, İngilizce şarkılar ve çizgi filmlerle kulaklarının bu seslere aşina olmasını sağlayabilirsiniz. İngilizce harflerin fonetik görüntüsünün yer aldığı çizimler etkili olacaktır.

Fonik öğrenme çocukların harfleri ve sesleri birbiri ile eşleştirebilmesi için ne çok kullanılan öğretme şeklidir.

Çocukların görsel hafızaları çok güçlüdür. Gördüklerini anlamaya daha meyilli oldukları için öğretmek istediğiniz harfleri önce kâğıda çizili olarak göstererek daha sonrasında işitsel eğitime geçmelisiniz.

Bu şekilde çocuk, harfleri tanıyacak bir sonraki okumada sesi kendisi otomatik olarak çıkartacaktır.

Okul Öncesi İngilizce Renkler Nasıl Öğretilir?

Öncelikle çocukların muhteşem bir görsel hafızası vardır. Gördükleri her şeyi beyinlerine kaydederek öğrenirler. Bir çocuğa İngilizce renkleri öğretebilmenin ilk formülü yine görsellikten geçmektedir.

Basit bir şekilde örneğin mor rengi öğretecekseniz, mor bir kağıda yada mora boyadığınız bir kağıda “purple“yazarak çocuğun bunu beyninde eşleştirmesini sağlayarak başlayabilirsiniz. Bundan sonra göreceği her mor nesne için otomatik olarak beyninde eşleşme yapacaktır.

Okul Öncesi İngilizce Sayılar Nasıl Öğretilir?

Çocuklara bir şeyler öğretirken sürekli tekrar ve pratik yapmak şarttır. Bu şekilde yapmış olacağınız her egzersiz öğretmek istenilen şeyleri daha kolay kapmalarına olanak sağlayacaktır. Sayıları hep birlikte tekerleme gibi söyleyerek işe başlayabilirsiniz.

Sayılar öğretilirken öncelikle adım adım bir yol izlenmelidir.1’den 5’e kadar saymak gibi. Daha sonrasında bu 1’den 10’a çıkmalıdır. Sayılar, küçük kağıtlara yazılıp cam bir kavanozun içine atılıp karıştırılarak öğrenciye kâğıt seçmesi ve sayıyı söylemesini istemek gibi tamamen oyuna dayalı bir öğrenme biçimi de benimsenebilir.

Çocukların hala oyun döneminde oldukları unutulmamalıdır. Sayı saymak en başta zor gelebilir ama zamanla çocuklar bu tarz aktivitelerle saymaya alışkanlık göstereceklerdir.

Okul Öncesi İngilizce mevsimler Nasıl Öğretilir?

Öncelikle hepimizin İlkokulda duvar afişlerinden aşina olduğu mevsim tablolarından başlayabiliriz. Çocukların her daim görebilecekleri şekilde duvarlara 4 mevsimin İngilizce isimleri, uygun şekilde yazılır.

Okula başlama ayı, okulların tatil olması ayı gibi öncelikle şahit olduğu mevsimlerin İngilizce isimlerini öğrenmesini sağlarız. Kar yağdığında kayak tatili, yaz mevsiminde denize girme ayları gibi mevsimleri İngilizce isimleriyle sözlü ve yazılı olarak eşleştirmesini sağlamamız gerekmektedir.

Okul Öncesi İngilizce Hayvanlar Nasıl Öğretilir?

Çocuklar hayvanları çok sever. Arkadaşlarıyla sosyalleşemeyen çocuklara genellikle bir hayvan ile büyümesi önerilir. İlgi duydukları bir alan olduğu için hayvanların İngilizce isimlerini daha kolay öğrenilirler. Bunun için öncellikle görsel medyadan faydalanabiliriz. Bol bol çizgi film izleterek, çocuklara hayvanların neler yapabildiklerini ve kendilerine ait özellikleri gözlemlemede yardımcı olacaktır.

Günlük yaşantılarında görebilecekleri köpek, kedi, kuş gibi hayvanların nasıl sesler çıkardıklarını ve arkasından İngilizce isimlerini söyleyerek bilgileri pekiştirebiliriz.

Okul Öncesi İngilizce Günler Nasıl Öğretilir?

İngilizce bir kelimeyi öğretilirken mutlaka Türkçe ismiyle birlikte söylenmesinin yararı olacaktır. Çocuğun bir kelimeyi dayandırabileceği bir çıkış noktası olması gerektiği için mutlaka ana dilindeki karşılık ile birlikte söylenmelidir.

Haftanın günlerini öncelikle teker teker, daha sonrasında hafta içi ve hafta sonu olarak bölerek öğretmeye başlayabilirsiniz.

Mesela bugün haftanın ilk günü yani pazartesi- Monday gibi. Diğer haftalarda tekrarladıkça, haftanın ilk gününü Türkçe olarak söylersiniz ve İngilizce karşılığını otomatik olarak söyleyecektir.