Heute ist der siebzehnte Januar.
Sıra sayıları ile düzenli bir sıra elde edilebilir. Bir sıra sayısı bir unsurun sıradaki yerini bildirir. Örneğin bir ayın günleri bir sıralama oluşturur. Buna göre her bir günün belirli bir yeri vardır.
der siebzehnte Januar = ocak ayının on yedinci günü.
Sıra sayıları rakam olarak belirtildiğinde sayıdan sonra bir nokta gelir:
der 17. Januar
Sıra sayılarının oluşturulması
1’den 19’a kadar olan sıra sayılarında tekil kullanımda temel sayıya -te eki gelir. Bir, üç ve yedi rakamları sıra sayılarında düzensizdir.
eins | der erste Januar |
zwei | der zweite Januar |
drei | der dritte Januar |
vier | der vierte Januar |
fünf | der fünfte Januar |
sechs | der sechste Januar |
sieben | der siebte Januar |
acht | der achteJanuar |
neun | der neunte Januar |
zehn | der zehnte Januar |
elf | der elfte Januar |
zwölf | der zwölfte Januar |
dreizehn | der dreizehnte Januar |
vierzehn | der vierzehnte Januar |
Yirmiden itibaren ise sıra sayılarının oluşumu düzenlidir. Temel sayıya her zaman -ste eki eklenir:
zwanzig | der zwanzigste Januar |
einundzwanzig | der einundzwanzigste Januar |
zweiundzwanzig | der zweiundzwanzigste Januar |
dreiundzwanzig | der dreiundzwanzigste Januar |
vierundzwanzig | der vierundzwanzigste Januar |
dreißig | der dreißigste Januar |
einunddreißig | der einunddreißigste Januar |
Tarihleri söyleme
Aylar da bir yıl içerisinde belirli bir sıra ile gelir. Bir tarih söylendiğinde, ilgili ayın ismi belirtilir veya ilgili sıra sayısı söylenir:
Heute ist der siebzehnte Januar.
veya
Heute ist der siebzehnte Erste.
Zaman edatları kullanıldığında sona gelen -(s)te eki -(s)ten’e dönüşür:
-(s)te to -(s)ten:
Heute ist der siebzehnte Januar.
ama
Am siebzehnten Januar fahre ich nach Berlin.
Bir tarih söylendiğinde, sıra sayısının önündeki bazı zaman edatları da değişir:
von -> vom (= von + dem)
bis -> bis zum
Vom siebzehntenbis zum fünfundzwanzigsten Januar habe ich Urlaub.
Ordinalzahlen olarak adlandırılan Almancada sıra sayıları, listeler halinde 1’den 1 milyona olacak şekilde derlenmiştir. Zaten Almancada sayılar konusunu öğrendiyseniz sıra sayılarını anlamak oldukça kolay olacaktır.
Varlıkların sırasını veya derecesini bildirmek üzere sayı adlarından çeşitli eklerle genişletilerek sıra kavramı bildirmesine sıra sayıları denir. Yani “Birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü …” gibi ifadeler sıra sayıları olarak bilinmektedir.
Almancada rakam gösteren kelimeye –te takısı eklenerek yapılır. Yalnız birinci (1.), üçüncü’nün (3.) ve yedinci’nin (7.) siebte yazılışı farklıdır ezberlemek gerekir. Aşağıdaki tabloda 20’ye kadar olan sıra sayıları telaffuzlarıyla beraber derlenmiştir:
der erste | birinci | 1. |
der zweite | ikinci | 2. |
der dritte | üçüncü | 3. |
der vierte | dördüncü | 4. |
der fünfte | beşinci | 5. |
der sechste | altıncı | 6. |
der siebte | yedinci | 7. |
der achte | sekizinci | 8. |
der neunte | dokuzuncu | 9. |
der zehnte | onuncu | 10. |
der elfte | on birinci | 11. |
der zwölftel | on ikinci | 12. |
der dreizehnte | on üçüncü | 13. |
der vierzehnte | on dördüncü | 14. |
der fünfzehnte | on beşinci | 15. |
der sechzehnte | on altıncı | 16. |
der siebzehnte | on yedinci | 17. |
der achtzehnte | on sekizinci | 18. |
der neunzehnte | on dokuzuncu | 19. |
Ayrıca yirminciden (20.) sonraki sıra sayıları da –ste takısı eklenerek oluşturulur:
der zwanzigste | yirminci | 20. |
der einundzwanzigste | yirmi birinci | 21. |
der zweiundzwanzigste | yirmi ikinci | 22. |
der dreiundzwanzigste | yirmi üçüncü | 23. |
der vierundzwanzigste | yirmi dördüncü | 24. |
der fünfundzwanzigste | yirmi beşinci | 25. |
der sechsundzwanzigste | yirmi altıncı | 26. |
der siebenundzwanzigste | yirmi yedinci | 27. |
der achtundzwanzigste | yirmi sekizinci | 28. |
der neunundzwanzigste | yirmi dokuzuncu | 29. |
der dreißigste | otuzuncu | 30. |
der vierzigste | kırkıncı | 40. |
der fünfzigste | ellinci | 50. |
der sechzigste | altmışıncı | 60. |
der siebzigste | yetmişinci | 70. |
der achtzigste | sekseninci | 80. |
der neunzigste | doksanıncı | 90. |
der hundertste | yüzüncü | 100. |
der hunderteinundzwanzigste | yüz yirmi birinci | 121. |
der zweihundertste | iki yüzüncü | 200. |
der tausendste | bininci | 1000. |
der tausenderste | bin birinci | 1001. |
der zweitausendste | iki bininci | 2000. |
der hunderttausendste | yüz bininci | 100,000. |
der millionste | milyonuncu | 1,000,000. |
Sıra sayıları isim olarak kullanıldığında artikelleri der olur.