Makat kaşınması durumu çoğu insanın yaşamlarının belli dönemlerinde yaşamış olduğu problemlerden bir tanesidir. Bu sorunun pek çok sebebi olabilir. Genelde bu durumun önemli bir sebebi yoktur. Ancak insanları rahatsız eden bir durumdur. Makat kaşıntılarına iyi gelen bitkisel çözümler de bulunmaktadır.
Makat Kaşıntısı Nasıl Geçer, Ne İyi Gelir?
Makat kaşıntısının altında her zaman ciddi bir hastalık bulunmaz. Genelde basur sebebi ile anüs çevresinde şiddetli bir kaşınma isteği olabilir. Bunun yanında hijyene önem verilmemesi de bu tarz kaşınmaların ortaya çıkmasında etkili olan bir durumdur.
Makat kaşınmalarında bazen kaşınan bölgenin kızardığı, hassasiyet gösterdiği, şişlik olması gibi durumlar olabilmektedir. Evlerde yapılan bazı bitkisel kürler ve çaylar makat kaşınmalarına iyi gelmektedir. Ancak bu durumda da makattaki kaşıntı hala geçmiyorsa mutlaka bir doktora görünmek gerekir.
Anüste şiddetli kaşınma durumunun sona ermesi için öncelikle bu kaşınmanın sebebinin bulunması ve ona göre bir tedavi uygulanması oldukça önemlidir. Anüs kaşınmalarının sebebi ciddi bir rahatsızlık değilse o zaman evde uygulanacak tedavi yöntemleri ile bu sorundan kolay bir şekilde kurtulmak mümkündür.
Bazı durumlarda doktorlar makat kaşıntısı için kaşıntı ilaçları önerebilir. Bu durumda da kaşıntıdan kurtulmak mümkündür. Eğer bu bölgedeki kaşıntı çok etkili ise ve bir türlü geçmiyorsa o zaman lokal anestezi etkisi bulunan kremler kaşıntının hafiflemesine yardımcı olacaktır.
Evde Uygulayabileceğiniz Bitkisel Yöntemler Nelerdir?
Eğer makattaki kaşıntının ciddi bir sebebi yoksa evde uygulanan bir takım yöntemler ile bu kaşıntının geçmesi sağlanabilmektedir. Makat kaşıntısı durumunda evde uygulanabilecek basit yöntemler şu şekilde sıralanabilir;
Makat bölgesine bir miktar Hindistan cevizi yağı sürülmesi buradaki kaşıntının geçmesine yardımcı olacaktır.
Makat bölgesi ile vajinaya yoğurt sürmek buradaki mantar oluşmasını engelleyecek bir durumdur. Etkisini görebilmek için en az 1 ay boyunda düzenli bir şekilde yoğurt sürebilirsiniz.
Sarımsak tüketmek bağırsaklardaki parazitlerin dökülmesini sağlar. Eğer anal kaşınmanın sebebi bu parazitler yüzünden ise sarımsak iyi gelecektir.
Dışkılama isteğinizi bastırmamanız oldukça önemlidir. Çünkü bu şekilde davranmak kabızlık problemlerine neden olmaktadır.
Kaşınan bölgeye vazelin sürmek buranın nemlenmesine ve dış etkilerden korunmasına yardımcı olarak kaşıntının azalmasını sağlayabilir.
Şekerli gıdaların aşırı derecede tüketilmesi ishal olmanıza neden olur. Bu durum da makat bölgesini tahriş eder ve kaşınmalara yol açar. Bu sebeple şekerli gıdaların çok fazla tüketilmemesine dikkat edilmesi gerekmektedir.
Beslenmenizde lifli gıdaların tüketimi kabız olmanızı önleyecektir. Böylelikle kaşınma problemlerinde azalma görülür.
Makatta Kaşıntı Sebepleri Nelerdir?
Buradaki kaşınmanın pek çok sebebi olabilir. Kaşınmanın geçmesi için öncelikle sebebinin bulunması gerekmektedir.
Makatta fisür oluşması
Diyabet hastalığı
Bu bölgede bazı tümörler bulunması
Egzama ya da atopik dermatit gibi cilt hastalıklar
Sedef hastalığı
Kronik ishal durumları
Kronik kabız durumları
Bu ve buna benzer durumlar makatta kaşınmaya neden olabilir. Evde uygulanan yöntemler ile kaşıntı geçmiyorsa mutlaka bir doktora görünmek gerekir.
Makatta Kaşıntı Ve Makatta Yanma Nasıl Belli Olur?
Makatta kaşıntı ile birlikte sık olarak; makat etrafında kızarıklık, sulanma, ağrı, yanma ve makat derisinde kabalaşma belirir. Bu yakınmalar, cinsel organa ve kasık bölgesine doğru da yayılabilir.
Makatta Kaşıntı Ne Sıklıkta Görülür?
Makatta kaşıntı toplumda % 1-4 sıklıkta ve erkeklerde 4 kat fazla görülür. En sık belirlendiği yaş aralığı 40-60 yaştır.
Makatta Kaşıntı (Pruritus Ani) Ve Makatta Yanma Neden Olur?
Makatta Kaşıntı (Pruritus Ani) Veya Makatta Yanma Yeterince Temizlik Yapılmaması Nedeni İle Olur Mu?
Makat bölgesinde dışkı artıklarının birikmesi, makat kaşıntısına ve yanmaya neden olabilir. Makatta kaşıntı ve yanma sorunu, ağırlıklı olarak aşırı temizlik yapan kişilerde görülür ki, bu durum makat bölgesindeki koruyucu özelliği olan bazı yağların yok olması nedeniyle oluşur.
Anal Dermatit
Makat derisinde dış etkenler ile temas sonrasında ortaya çıkan aşırı duyarlılık, hassasiyet ve huzursuzluğa ‘anal dermatit’ adı verilir.
Anal Dermatit Nedenleri
Anal Dermatit İle Karışan Hastalıklar
Makatta Kaşıntının (Pruritus Ani) Sınıflandırılması
Anal Dermatit Tedavisi
Makatta Kaşıntı (Pruritus Ani) İçin Tetkikler
1.Anoskopi: Makat kanalının ışıklı anoskop adı verilen alet ile incelenmesi işlemidir.
2.Rektoskopi: Rektum adı verilen kalın bağırsağın son kısmının (20-25 cm) incelenmesi işlemidir.
3.Sigmoidoskopi: kalın bağırsağın makata yakın olan sol bölümünün tamamının incelenmesi işlemidir.
4.Kolonoskopi: Kalın bağırsağın müshil adı verilen bir ilaçla bağırsağın dışkıdan arındırılmasını takiben ışıklı bir aletle incelenmesi işlemidir.
5.Alerji testleri
6.Deri biyopsisi: kaşıntı olan makat derisinden tanı amaçlı parça örneği alınmasıdır.
Makatta Kaşıntı Ve Yanmayı (Pruritus Ani) Azaltmak İçin Önlemler
Makat Kaşıntı Veya Yanmasının (Pruritus Ani) Tedavisi
Makat Kaşıntısı Veya Yanması (Pruritus Ani) Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Makat kaşıntısı veya makatta yanma tedavi edilemezse, ileri vakalarda makat bölgesinde ciddi enfeksiyona yol açarak anal sepsis veya pelvik sepsis adı verilen, makat bölgesinden kana yayılan ve hastanın yaşamını tehdit altına alan enfeksiyona yol açabilir.
Prof. Dr. Korhan TAVİLOĞLU
Proktoloji Uzmanı
Kaynaklar
Anüs bölgesinde oluşan kaşıntı diğer vücut bölgesi kaşıntılarından farklıdır, diğer bölgelerde direk krem kullanarak rahatlama sağlanabilir ama anüs bölgesinde yaklaşım farklı olmalıdır. Öncelikle sebep olabilecek sorunlar tespit edilmeye çalışılmalı ve sebep ortadan kaldırılmalıdır.
Sebeplere ve sebeplerin nasıl önlenebileceğinin ayrıntısına geçmeden önce kullanılabilecek kremlerden söz edelim.
Bu kremleri iki gruba ayırabiliriz kortizon içerenler ve kortizon içermeyenler, kortizon içermeyenler dendiğinde tek ilaç Pruzon Merhem karşımıza çıkmaktadır, bu da kortizon gibi etkileyen ama kortizonların yan etkilerine neden olmayan fitosteroid yani bitkisel kortizon içerir.
– Beklazon
– Momecon
– Sinokort
– Advantan
– Hipokort
– Nerisona C
– Demovate
– Fucikort
Bu ve benzeri kortizonlu kremler ve merhemler bir haftadan daha uzun süre kullanılırsa deride incelmeye neden olurlar, daha da uzun kullanılırsa “parşömen” gibi deri oluşmasına neden olurlar ki deri kalitesi ciddi ölçüde azalır. Yine kortizon bölgedeki deriye has savunma mekanizmalarının bozulmasına da neden olabilir.
Yukarıda yazıldığı gibi bunların en bilineni Pruzon Merhemdir. İçeriğinde bitkisel kortizon olarak bilinen meyan kökü extraktı vardır. Meyan kökü extraktı yanı sıra bölge kaşıntılarının nedenleri arasında sayılan mantarlara da etkili tea tree oil (çay ağacı yağı- malalecua alternifolia) ve kaşınmakla ortaya çıkan deri tahrişini düzelten ve dokuyu yatıştıran kalamin içermektedir.
Pruzon merhem bu içeriği ile Türkiye’de makat kaşıntılarına özel geliştirilmiş tek ilaçtır ve iyileştirmeyeceği kaşıntı türü yoktur. Sebebi ortadan kaldırıldıysa tekrar da oluşmayacaktır.
Bütün hastalıklar gibi bu sorunun çözümüne e neden olabilecek durumların tespiti ile başlanmalıdır. Özellikle uzun süren ve basit yaklaşımlara cevap vermeyen durumlarda kişi kendisi olabilecek tüm bu nedenleri tek tek düşünüp ortadan kaldırmanın yolunu bulmalıdır. Bu başlıkta hastalık dışında gördüğümüz nedenleri ele alacağız, kaşıntıya neden olan hastalıklar konu sonunda başlık olarak ele alınacaktır.
– Mayasıl (anal dermatit)
– Makat bölgesi temizliği
– Kaşıntı yapan gıdalar
– Bölgenin ıslak bırakılması
– Dar pantolon veya etek giymek
– Sentetik iç çamaşırı giymek
– Bağırsak parazitleri
– Ters ilişki
– Kortizonlu merhem kullanmak
– Islak mendil kullanımı
Gelelim nedenlerin ayrıntılarına
Aşağıda sıralanan nedenlerin çoğu mayasıla neden olarak kaşınma yapar yani aşağıdaki nedenlerin ortadan kaldırılması mayasılı, mayasılın iyileşmesi de kaşınmayı ortadan kaldırır.
Mayasıl anüs bölgesinin bir tür deri hastalığıdır ve sebebi aşağıda sıralanan durumlardır. Bölge derisi kalınlaşır, kabalaşır, kalınlaşmasına rağmen çok dayanıksızlaşır ve yapı bu kadar bozulunca dayanılmaz düzeyde kaşıntıya neden olur. O kadar ki hasta kaşıyarak kanamaya bile neden olabilir. Diğer bölge hastalıkları ile çok karıştırılsa da çok tipik bulguları vardır ve tecrübeli bir proktoloji uzmanı gözle % 100 e yakın ihtimalle doğru teşhis koyabilir. Cit kalitesinin bozulması mantar yerleşimine de neden olabilir.
Kalçalar ayırtılıp anüs ve çevresine bakıldığında derinin pembe bir görünüm aldığı, parmak gibi kıvrımlar olduğu, ıslak bir zemin olduğu görülür. En etkili tedavisi Pruzon Merhemdir, aşağıda sıralanan olabilecek nedenler arasından asıl sebep bulunup yok edilirse tekrarlamaz.
Vücut ihtiyaç duyacak kadar nem salgılar bunu önlemek için herhangi bir şey yapılmamalı ama aşırı terleme veya aşırı salgı varsa kuru tutmak için kalçaların arasını havalandırmak ve nemi alması için kağıt havlu konulmalıdır.
Banyo ve tuvalet sonrası yıkamadan sonra kağıt havlu ile ıslaklık tamamen alınmalıdır. Bölgenin gereğinden fazla nemli olması hem mantar gelişimine neden olabilir hem de deri kalitesini bozar.
Dar pantolon, etek, içlik, külotlu çorap gibi kıyafetler kalçaların arasının yeterince havalanmasını ve olan salgıların neminin buharlaşmasını engelleyerek mayasıla ve kaşıntılara neden olabilir.
Pamuklu iç kıyafetler hem bölgenin nemini alır hem de daha iyi havalanmasını sağlar, sentetik kıyafetler nemi almadığı gibi kendisi deride alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu sebeple sentetik kıyafetlerden uzak durulmalıdır.
Bağırsak parazitlerinden özellikle kıl kurdu anüsten dışarı çıkma eğilimindedir, anüsü geçerken yaptığı hareketler kaşıntıya ve “bir şey oynuyormuş” hissine neden olur. Parazitler kişiyi rahatsız ettiği gibi ailenin diğer üyelerine de bulaşma eğilimindedir. Dışkı tahlili yaptırılıp parazit tedavisine en kısa sürede başlanmalıdır.
Sık rastlanan sebeplerden olmasa da ilişkinin kendisinden kaynaklanan mikro travma deride küçük yaralanmalara, korunma amaçlı kullanılan prezervatif ve kullanılan kaydırıcı maddeler deride alerji benzeri reaksiyona neden olabilir.
Yapı olarak vücudun en farklı bölgesi anüs bölgesidir. Gerek dışkının safra asitleri içermesi, çok yoğun mikrop olması ve gerekse bölgenin ter yapısının farklı olması temizlik uygulamalarını buraya özel hale getirmektedir. Diğer bölgelerde sıkça kullandığımız sabun, duş jeli, ıslak mendil gibi temizlik malzemeleri asla kullanılmamalıdır. Bu bölgeye özel olarak sadece duru su kullanılmalıdır, eğer mümkünse ılık su kullanımı daha iyidir.
Sabun, şampuan gibi malzemelerin temizlikte kullanımı kiri temizlerken bölgeye has deriyi koruyucu tabaka da uzaklaştırılarak hastalıklara zemin hazırlanır.
Burada yazdığımız yiyeceklerin hepsi kaşınmaya neden olur gibi algılamamak gerekir çünkü bu ihtimal düşüktür ve akılda bulundurulması gerekir.
Mayasıla neden olabilen gıdaları sıklık sırasına göre şöyle sıralayabiliriz; domates, patlıcan, yoğun acı, baharatlar, kahve ve çikolata.
Sebep araştırılırken bu gıdaların neden olup olmadığını anlamak için şöyle yaklaşılmalıdır; Pruzon Merhem kullanılır, 2-3 günde kaşınma ortadan kalkar, bu yiyecekler yeniden yenir ve hangi gıda kaşınmayı başlatıyorsa sebep bulunmuş olur ve artık tüketilmemelidir.
Yaramayan gıdayı tespit etmeye yarayan bir tahlil veya test yoktur.
Kortizonların bir çok yan etkileri vardır, bölgesel olarak kullanılan kortizonlu kremler kullanıldığı deri alanında incelmeye, hassaslaşmaya, kılcal damarlarda artışa neden olur, özellikle deri incelmesi derinin kalite kaybetmesine neden olur. Kaşıntının tedavisi için kullanılırken bu yan etkileri sebebiyle uzun süre kullanılırsa kortizonlu kremin kendisi kaşınmaya neden olabilir.
Piyasada çok değişik içerikli ıslak mendil bulunmaktadır, içeriklerinde parfüm gibi alerji yapabilen kimyasallar yanı sıra temizleyici özellikleri olan bir çok kimyasal madde içeren de vardır. Bu temizlik maddeleri de alerjiye ve deride tahrişe neden olabilir. Alerji ve tahriş yanı sıra yukarıda bahsedildiği gibi bölgeye has savunma yani koruyucu tabaka da ortadan kaldırılır ki bu da son derece sakıncalı bir durumdur. Bölgenin temizliğinde asla ıslak mendil kullanılmamalıdır.
Bu hastalıkların ayrıntılı anlatımları ilgili sayfalarda ele alınmıştır burada kısa özet halinde ele alacağız. Bu hastalıkların tedavisinin yapıldığında kaşıntı da kendiliğinden düzelir.
– Anal fissür (makat çatlağı, makatta yırtık), bu grup hastaların % 70 inde görülür
– Anal ragad, sıyrılmaya benzer bir sorundur kaşınmaya da neden olabilir.
– Kondilom (anal siğil), siğil sürekli ıslaklık yaparak ve kendisi deride hasar yaparak kaşınmaya neden olur.
– Basur (hemoroid) dış basur çevre deriyi tahriş edebilir. İç basur memesi dışarı çıktığında çamaşır ile temas ederek basur kaşıntısı oluşmasına neden olabilir.
– Fistül, sürekli cerahat şeklinde akıntı olur, cerahatin deriyi eritme özelliği sebebiyle deri yıpranır.
Bu hastalılarda görülen kaşıntılara yönelik tedavi gereksizdir, temel sorunun çözülmesi yeterli olmaktadır.
Üstte sıraladığımız hastalıklardan kaynaklı olarak anüs bölgesinde kaşıntı mevcutsa öncelikle hastalık teşhis edilmeli ve tedavi edilmelidir.
Kaşıntı herhangi bir hastalık kaynaklı değilse evde uygulayabileceğiniz bazı önlemlerle giderilebilir. İlk olarak cildi tahriş edecek davranışlardan kaçınmalı ve bölgeyi temiz, serin ve kuru tutmalısınız.
Nazikçe Temizleyin: Anüsünüzü bastırmadan, yumuşak bir şekilde koruyucu tabakaya zarar vermeden duru su ile yıkamalısınız.
Tahriş Edici Maddelerden Kaçının: Anüs temizliği için ıslak mendil, sabun ve şampuan gibi tahriş edebilecek ürünlerden kaçının. Temizliği sadece duru su ile yapın ve ıslaklığı almak için tuvalet kağıdı kullanın.
Pamuklu Çamaşır Tercih Edin: Sentetik olmayan pamuklu iç çamaşırı tercih etmelisiniz. Böylece bölgenin hava almasına ve daha az terlemesini sağlayabilirsiniz.
Beslenme Alışkanlığı: Aşırı baharat ve patlıcan, domates, çikolata ve turşu gibi besinler anüste kaşıntı olmasına yol açabilir. Beslenme alışkanlığınızı değiştirerek bu gıdaların hangisinin kaşıntı yapıp yapmadığını test edebilirsiniz.
Terleme: Makat bölgesinin aşırı terlemesi kaşıntıya neden olabilir. Eğer çok terliyorsanız kalça aralarına kağıt havlu koyabilir ve kuru kalmasını sağlayabilirsiniz.
Pruzon Kullanabilirsiniz: Pruzon pomad kaşıntıları kesmek için kullanabileceğiniz bitkisel içerikli bir merhemdir.
Aslında “geçmeyen” diye bir kavram olamaz, “sebebi bulunamayan” veya “doğru tedavi edilmeyen” diye tanımlamak daha doğru olur.
Makatınızdaki kaşınmanız geçmiyorsa doğru ilaç kullanmıyorsunuz demektir, bölgenin kaşıntılı sorunlarına özel geliştirilmiş Pruzon merhem kullanmalısınız. Kaşıntınız geçtikten sonra tekrar başlıyorsa bu tedavide başarılısınız ama sebebi hala bulamamışsınız demektir. Bu durumda yukarıda sıralanan nedenleri hayatınızdan çıkarmalısınız böylece sorunun düzelmesi beklenir, hala düzelmedi ise yukarıdakiler arasına alınamamış size özel bir sebep var demektir onu bulmanız gerekir.
Unutmayın sebebi ortadan kaldırmadıkça sonuca katlanmak zorunda kalırsınız.
Özetle;
Anüs bölgesi kaşınmaları fiziki olduğu kadar her yerde kaşınamadığı için aynı zamanda ruhsal sıkıntılara da neden olabilen bir durumdur ve bu durum kişinin yaşam kalitesini olduğundan daha fazla bozar.
Öncelikle bu soruna özel geliştirilmiş ilaç başlayın ve aynı anda sebep veya sebeplerin neler olabileceğini araştırıp o sebebi hayatınızdan çıkarın, böylece sorundan kalıcı olarak kurtulmuş olursunuz.
Geçmeyen ve süreklilik arz eden makat kaşıntısı şikayeti için genel cerrahi uzmanlarına başvurabilirsiniz. Proktoloji konusuna hakim bir genel cerrahi uzmanına başvurmanız oldukça avantaj sağlayacaktır. Kaşıntı yanı sıra makatta ağrı, akıntı, kanama, şişlik ve apse gibi şikayetler içinde bu bölüme başvurabilirsiniz. IDEA TIP’ın tüm şubelerinde proktoloji alanında tecrübeli genel cerrahi uzmanları görev yapmaktadır. Size en yakın kliniğe ulaşarak ayrıntılı bilgi ve randevu alabilirsiniz.
Kaynak:
1-) https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anal-itching/diagnosis-treatment/drc-20369350
MAKATTA KAŞINTI
Makatta kaşıntı şikâyeti olan hastalar genelde hangi sıkıntı ve sorunlarla doktora başvururlar?
Kalın bağırsağın son bölümü olan rektumun deriye açıldığı kısmına anüs-makat denir. Anal bölgede kaşıntı çok rastlanan bir sorundur. Hastalarda kaşıntı çoğu zaman dayanılmaz bir hal almakta ve hasta sürekli kaşıma isteği duymaktadır.
Hastalarımızın, çeşitli şekillerde ortaya çıkan anal kaşıntı şikâyeti ile ilgili sorularını derledik ve cevaplamaya çalıştık.
MAKATTAN KAN GELMESİ
MAKATTA ELE GELEN ŞİŞLİK
- Muhsin Abi! İğnen adamın hemoroidine denk geldi hemen sokmayı bırakmalısın. Yoksa infilak edeceksin!!
Şikâyetiniz makatta ele gelen şişlikse eşlik eden diğer şikâyetleriniz tanıya ulaşmada önem kazanmaktadır.
Hastalarımızın, çeşitli şekillerde ortaya çıkan makatta ele gelen şişlik şikâyeti ile ilgili sorularını derledik ve cevaplamaya çalıştık.
MAKATTA AKINTI
Makatta akıntı, anal bölgeyi ilgilendiren pek çok hastalığın bir bulgusu olarak ortaya çıkabilmektedir. Eşlik eden diğer yakınmalar tanıyı koymada oldukça önemlidir.
BÜYÜK TUVALETİ TUTAMAMA
KARINDA ŞİŞKİNLİK
KONSTİPASYON-KABIZLIK
Yukarıda tariflendiği şekilde kabızlığı olan bir hastada kronik konstipasyon vardır. Bu durumda hastanın doktora başvurması gerekir. Çünkü konstipasyona neden olan durumun uygun şekilde ortaya konması ve buna göre uygun tedavinin başlanması gerekmektedir. Çok farklı durumlar konstipasyona neden olabilmektedir. Bunlardan hemen en sık karşılaşılanları, öncellikli olarak diyet alışkanlıkları, az su tüketilmesi, kalın barsak hareketlerinde yavaşlama, makat kaslarında dışkılama sırasında uyumsuz kasılma olması veya her ikisinin birlikte olması ve kullanılan herhangi bir ilacın yan etkisi gibi pek çok değişik neden konstipasyona neden olabilmektedir. Konstipasyon hasta açısından son derece rahatsızlık verici bir durumdur, kalın barsak kanseri de dâhil beraberinde birçok hastalığın gelişmesine neden olmaktadır. Bu yüzden mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.
SORU: 30 yaşındayım ve kabızlık sorunum var. Küçükken başladı ve birçok ilaç kullanmama rağmen düzelmedi. Her gün tuvalete çıkıyorum ancak sert kıvamda oluyor ve çok zorlanıyorum.Deri katlantısı diye adlandırılan şişlikler sıklıkla hemoroid (basur) ve makat çatlağı (anal fissür) durumunda gözlenir ancak, makatta benzer şekilde şişliğe neden olan birçok hastalık vardır. Öncelikle, deri katlantıları; sentinel pile, bekçi meme, nöbetçi meme olarakta adlandırılır ve cinsiyet farkı gözetmezler. Öncelikle nedeninin anlaşılması gerekir. Makatta ağrı, kaşıntı ve yanma gibi yakınmalara yol açabilir. Makatta şişlik, morluk veya meme ele gelmesi birçok hastalıkta görülebilir.
1. Hemoroid hastalığında makat içinde veya dışında, yada hem makatın içi ve hemde dışında memeler olabilir.
2. Makatta çatlak durumunda nöbetçi meme adını verdiğimiz, hemoroid veya basur memelerinde olduğu gibi memeler olabilir.
3. Rektal polip adı verilen bağırsağın iyi huylu tümörlerinde de makatta şişlik ele gelebilir.
4. Makat sarkması (rektal prolapsus) makatın aşağıya doğru sarktığı durumlarda olabilir, kimi zaman hemoroid ile birlikte olabilir.
5. Makat fistülü veya apsesi; sıklıkla akıntı veya ağrılı şişlik ile birlikte olurlar.
6. Makat siğili (anal kondilom / kondiloma akuminata)
7. Tümörler: makat bölgesini habis tümörlerinde de şişlikler ele gelir.
Bu nedenle makatta ele gelen meme veya şişlik durumunda doğru tavır, konunun uzmanı olan bir Genel Cerraha başvurmak olmalıdır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Makatta kaşıntı ve şişlik çeşitli hastalıklar sonrası ortaya çıkan belirtilerdir. Makatta kaşıntı ve şişlik; anal fistül, anal fissür, hemoroid, tümör, parazitler ve deri hastalıkları sonrası ortaya çıkabilmektedir.
Anal Fistül: Bir organla diğer bir organın arasında oluşan tüp şeklindeki bağlantılara fistül denilmektedir ve bu durum makat bölgesinde meydana geldiğinde anal fistül adını almaktadır.
Bağırsağın son kısmı ile anüs çevresindeki anormal yapılardır ve anüs çevresinde önceden gelişmiş olan apseler nedeniyle meydana gelmektedir. Anal fistül tedavisi sadece cerrahi yöntemlerle yapılabilmektedir. Tedavi sırasında apse ve enfeksiyonlar boşaltılır ve fistül kanalı tamamen çıkarılmaktadır.
Anal Fissür: Dışkılama sırasında güçlük çekilmesi ve uzun süreli ıkınma sonucu makatta oluşan çatlaklardır. Çatlak oluşumu makat bölgesinde yırtılmalara sebebiyet vermektedir ve kanama görülmektedir.
Hemoroid: Makat çevresinde ve anüsün alt kısmında çeşitli sebeplerden dolayı oluşan şişliklerdir. Hemoroid, şiddetli kaşıntı yarattığı için kişiler aşırı derece rahatsızlık duymaktadır. Hemoroid oluşumu ile dışkıda kan gözlenmektedir ve mutlaka erken tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Tümör: Anal kanser adı da verilen tümörler kanserleşmeye bağlı hücrelerin tespiti ile belirlenmektedir. Makat bölgesinde tümörlerin gelişmesi ile beraber anal bölgede şiş bezeleri ve kaşıntı meydana gelmektedir.
Parazitler: Kıl kurdu olarak da bilinen parazitler bir bağırsak enfeksiyonudur ve tedavisi mümkündür. Parazitler kişiye kaşıntı ve rahatsızlık hissi vermektedir ve tehlikeli bir rahatsızlık değildir.
Deri Hastalıkları: Bazı deri enfeksiyonları makat bölgesinde şişlik ve kaşıntı yaratabilmektedir. Makat bölgesinde gelişen mantarlar kişiyi çok rahatsız etmektedir ve tedavisi kolaylıkla sağlanabilir.
Makatta kaşıntı ve şişlik oluşumu tedavisi için öncelikle bunların altında yatan nedene ulaşmak gerekmektedir. Makatta kaşıntı ve şişliğe sebep olan anal fistül ise cerrahi tedavi ile tedavisi sağlanmaktadır. Eğer neden olan başka hastalık ise hastalığına bağlı tedavi şekli uygulanmaktadır.
Makatta kaşıntı tedavi edilmezse kişinin yaşamını olumsuz etkileyerek bıktıracak düzeye getirebilir. Makatta oluşan her türlü hastalık en ufak bir hastalık dahi olsa mutlaka tedavi edilmelidir. Makat hastalıkları tedavisinde geç kalmak demek geri dönüşü olmayan hastalıklara kapı açmak demektir. Makat hastalıkları uzman doktorlar tarafından teşhis edilir ve uygun tedavi yöntemi uygulanmaktadır.
Görüldüğü üzere makatta kaşıntı ve makatta şişlik birçok rahatsızlığın ortak belirtisidir. Makatta kaşıntı ve ya şişlik önemsenmeyecek bir belirtiler değildir. Basit makat çatlaklarından tümörlere varan birçok hastalığın belirtisidir. Bu sebeple makatta kaşıntı şikayetinden muzdarip hastaların vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurarak makatta kaşıntıya sebebiyet veren hastalığını öğrenmesi, erken evrede makatta kaşıntı tedavisi için gerekli önlemleri alması gereklidir.
Makat kaşıntısı toplumda sık görülen ve erkeklerde daha fazla rastlanan bir problemdir. Mantarlar, bakteriler, tahrişler, bağırsak parazitleri ve psikolojik gibi birçok farklı sebebe bağlı oluşabilir. Bazen birkaç sebep bir arada olabilir. Krizler halinde gelebilen kaşıntı günlük yaşantıyı çekilmez hale getirebilir. Kişinin kafası oraya takılır ve moralini bozar. Tedavisiz kaldıkça belirtiler ilerler ve komplikasyonlar oluşabilir. Sebepleri ortadan kaldırmaya yönelik, hassas ve sabırlı bir tedavi süreci ile başarılı bir tedavi gerçekleşebilir.
Makat kaşıntısı; mantar, bakteri ve virüs gibi mikrobik sebepler, kimyasal tahrişler, dışkı artıkları, bağırsak hastalıkları ve stres gibi birçok farklı sebebe bağlı oluşan makat ve çevresindeki kaşıntılı durumlara denir. Bazen kaşıntıya yanma hissi eşlik edebilir. Deri belirtileri sebeplere göre çok farklı olabilir. En sık görülen belirtiler kaşıntı ile birlikte makat etrafında kızarıklık, kepeklenme, sulanma, yanma ve deride kalınlaşmadır. Bu belirtiler zamanla popoya, cinsel organa ve kasık bölgesine yayılabilir.
Toplumda %3-5 oranında görülür. Her yaş grubunda olabilir. Ancak en sık 40-60 yaş arasında rastlanır. Erkeklerde kadınlardan dört kat daha fazla görülmektedir.
Tespit edilebilen ya da edilemeyen birçok farklı sebep makatta kaşıntı ve yanma yapabilir. Başlıca sebepler aşağıda belirtilmiştir;
Normal bağırsak florasında bulunan faydalı bakterilerin azalmasına ve kandida mantarlarının artışına sebep olarak ‘Anal Kandidiyazis’ meydana gelmesiyle makat kaşıntısı oluşur.
Bazı hastalarda sebep tespit edilemeyebilir.
Makat bölgesinin yetersiz temizlenmesi sonucu dışkı artıklarının bu bölgede kalması kaşıntı ve yanma hissine sebep olabilir. Ancak makat kaşıntısı, yetersiz temizlenen kişilerden daha büyük oranda aşırı temizlenen kişilerde görülmektedir. Çünkü temizleyicilerin aşırı kullanımı derinin koruyucu asit-yağ mantosunun incelmesine sebep olmakta, bu durum deriyi mikrobik ve kimyasal etkenlere karşı korunaksız bırakmaktadır.
Makat kaşıntısı yukarıda belirtilen birçok farklı sebebe bağlı oluşabildiğinden sebebe göre değişen çok farklı ve zengin klinik görünümlerle karşımıza çıkabilir. Aşağıda belirtilenlerden bir veya birkaçı bir arada görülebilir;
Makat kaşıntısı ya da yanma hissi ve buna sebep olan durumlar tedavi edilmezse hastalık ilerler ve makat bölgesinde çok ciddi enfeksiyonlar oluşabilir. Önce anüs ve çevresinde (pelvik bölgede) iltihaplanma oluşur, mikroplar buradan bütün vücuda yayılarak Sepsis denilen ve hastanın yaşamını tehdit eden kan dolaşımının mikroplandığı yaygın enfeksiyon oluşabilir.
Hastaya yapılması gereken tavsiyeler derinin koruyucu tabakası olan asit yağ mantosunun incelmesine ve derinin hastalıklara açık hale gelmesine sebep olan her türlü mekanik, tahriş edici ve alerjik etkilerden korumaya yönelik önlemleri içermektedir. Bu amaçla aşağıdakiler tavsiye edilebilir;
Makat kaşıntısını çok farklı sebepler oluşturabildiği için tedaviler de sebeplere yönelik olmak durumundadır. Genel bir bakışla aşağıdaki şekilde özetlenebilir;
Dermatolojik Hastalıklar: Deri ile ilgili hastalıkların takip ve tedavileri dermatoloji hekimlerince yapılmaktadır. Makat bölgesinde kaşıntıya yol açabilen egzama, sedef hastalığı, liken ve ilaç alerjileri gibi durumların yanı sıra çok sayıda mikrobik hastalık olabilir. Bunların her birinin kendine özgü tedavileri mevcuttur. Tedavi süresi genellikle 2-6 haftadır. Nadiren birkaç ayı bulan durumlar da olabilir. Bu hastalıkların bir kısmının tedavisi ile ilgili ayrıntılı bilgi için aşağıda belirtilen yazılarıma göz atabilirsiniz;
Makat kaşıntısına sebep olabilecek dermatolojik hastalıkların tedavileri ile ilgili bazı örnekler verecek olursak;
Genel Hastalıklar: Diyabet, hipertiroidi, anemi, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı gibi dahili problemler dahiliye hekimlerince yönetilir ve takibi yapılır.
Obezite: Aşırı kilo varsa mutlaka hekim kontrolünde verilmelidir.
Bağırsak Hastalıkları: Genel Cerrahi hekimleri bağırsakların ve anüsün cerrahi tedavilerini uygular. Bağırsak hastalıklarının takip ve tedavileri ise Genel Cerrahi ve Dahiliye (Gastroentroloji) hekimlerince yapılır.
Cerrahi Tedavi: Nadiren gerekebilir. Basur (hemoroid), makat çatlağı ve makat fistülü gibi anüs bölgesinin ameliyat gerektiren durumları Genel Cerrahi hekimlerince tedavi edilir.
Özetleyecek olursak, makat kaşıntısı bazen dahili ya da cerrahi problemlere bağlı oluşabilmekle beraber sebeplerin büyük bir bölümü deri ile ilgili problemlerdir. Tedavide öncelikli olarak hastalığa neden olan esas problem ortadan kaldırılmaya çalışılır. Beraberinde belirtileri gidermeye ve hastayı rahatlatmaya yönelik tedavi yürütülür. Makat kaşıntısı, hastaların büyük bir bölümünde başarı ile tedavi edilebilen bir problemdir.
Dr. Ahmet ACAR
Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı
Hassas bir bölge olması nedeniyle makat (anal bölge) ve çevresindeki şikayetler ciddi sıkıntılar yaratabilir. Hastalar bu sorunlarını pek konuşmak istemedikleri ve utandıkları için sıklıkla doktora çok geç başvururlar. Toplumumuzda sık gözlenen makat çevresindeki şikayetler tek başına gözlenebildiği gibi başka hastalıklarda bu tabloya eşlik edebilir. Memorial Hizmet Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü Uzmanları, dışkılama sırasında kanama ile ortaya çıkabilen hemoroit, kolon kanseri gibi hastalıklar hakkında bilgi verdi.
Birçok rahatsızlık ilk belirti olarak dışkılama sırasında kanama ile ortaya çıkabilir. Bu nedenle ayırıcı tanı çok önemlidir,
Bu hastalıklardan kalın bağırsak kanserinin erken evrede yakalanması çok önemlidir. Bu nedenle makattan kan gelmesi, dışkıya kan bulaşması, dışkılama alışkanlıklarında değişiklik, dışkının incelmesi, karın ağrısı, halsizlik, yorgunluk ve izah edilemeyen kilo kaybı gibi şikayetleriniz varsa vakit kaybetmeden doktora gitmelisiniz!
Sağlık Bakanlığı`nın yayınladığı istatistiklerine göre; kalın bağırsak kanserleri yani kolon ve rektum kanserleri kadınlarda ikinci, erkeklerde ise üçüncü sıklıkta rastlanan kanser tipidir. Bu rakamlar oldukça ürkütücü olmasına karşın kalın bağırsak kanseri ile ilgili iki noktanın çok iyi bilinmesi gereklidir.;
1- Kalın bağırsak kanseri önlenebilir bir hastalıktır.
2- Erken evrede yakalandığında başarı ile tedavi edilmesi mümkün olan bir hastalıktır.
Hemoroidler, anal kanalın üst kısmında genişlemiş damar yumaklarıdır. Halk arasında basur ya da mayasıl olarak bilinir. Rektal kanama ( Makattan kan gelmesi), ağrı, makatta ele gelen şişlik, akıntı, makatta ıslaklık hissi ve kaşıntı ile kendini gösterebilir. İç ve dış hemoroidler olarak ikiye ayrılır. Zamanla anal kanalda yerleşen genişlemiş toplardamar yumakları makatın dışına doğru çıkar.
Rektal kanama şikayeti ile gelen hastalara rektoskopi önerilir. Kırk yaş ve üzerindeki hastalarda kabızlık şikayeti varsa ve yapılan anal muayenesinde hemoroid görülür ise mutlaka kolonoskopik tetkik önerilmektedir. Her zaman, altta yatan bir kalın barsak tümörü olup olmadığı araştırılmalıdır. Unutulmamalıdır ki hemoroid tek başına kalın barsak kanserinin belirtisi olabilir.
1 - Bağırsak fonksiyonlarının düzenlenmesi, altta yatan kabızlığın giderilmesi
2 - Diyette bol lifli gıdalara ağırlık verilmesi, günlük su alımının arttırılması ortalama 1.5-2 litre su içilmesi
3 - Lokal krem, pomat ve fitiller
4 - Cerrahi tedavi:
Bir insanın günde 1 ya da 2 kez büyük tuvalete çıkması normaldir. Bunun için bağırsak terbiyesi çok önemlidir. İnsan, belli bir saate konsantre olduğu zaman beynin komutu ile o saatte uyanabiliyorsa, her gün aynı saatte de büyük tuvalet ihtiyacını giderebilir. Bunun için; "İşyerime geç kaldım", "Tuvaletler kirli" gibi bahanelerle aslı tuvalet ihtiyacı ertelenmemelidir. Beynin, her gün büyük tuvalet ihtiyacı komutu vermesi için de kişinin bağırsak terbiyesi yapması etkili olur.
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede