Sümkürürken Kulakta Ağrı

Akut orta kulak iltihabı görülme sıklığı :

Akut orta kulak iltihabı çocukluk çağının sık karşılaşılan hastalıklarından biridir. Çocukların çoğunluğu çocukluk döneminde en az bir kez orta kulak iltihabı olur. Erkeklerde, biberonla beslenenlerde, daha küçük yaşta olanlarda, orta kulak iltihabı sık olan kardeş varsa, kalabalık ortamlarda yaşam, evde sigara içilmesi, genetik faktörler hastalığın sıklığını arttıran  hazırlayıcı durumlardır. Ayrıca yarık damak olan hastalar, bağışıklık yetmezliği olan hastalar, silier diskinezi olan hastalar, Down sendromu ve kistik fibrosis hastalarında  daha sık görülür.

Orta kulak boşluğu normalde havalı bir boşluktur ve boyutu kişiden kişiye değişiklik gösterir. Orta kulaktaki havanın basıncı östaki tüpü aracılığı ile dengelenir. Östaki tüpünün bir ucu orta kulak boşluğuna öbür ucu geniz bölgesine açılır. Bu tüp normalde kapalı konumdadır ve yutkununca , ve çiğneme esnasında açılır.  Normal olarak kapalı olması geniz bölgesinden gelecek istenmeyen şeylerin gelmesini engeller.

Orta kulak iltihabı ; kış aylarında, kalabalık ortamların daha fazla paylaşılması ve üst solunum yolu enfeksiyonlarının  sık olaması nedeniyle daha çok görülür.

Orta kulak iltihap sağlam kulak zarı arkasındaki orta kulak boşluğunun inflamatuvar hastalığıdır.

Akut orta kulak iltihabı bakteriyel iltihaptır.

Geniz eti bu bakteriyel enfeksiyonların kaynağı olabilir. Genizden östaki tüpü aracılığı ile  bu organizmaların geri taşınması/taşması burun sümkürme ve burun kapalı yutkunma ile artar. Orta kulak boşluğunun basıncın azaltıp emme etkisi yapan diğer bir durumda burun çekme alışkanlığıdır.

Orta kulak iltihabı geniz eti olan çocuklarda daha sık olur. Bu durum geniz etinin boyutu ile orantılı değildir.

Akut orta kulak iltihabının tedavisi

Antibiyotikler kullanıma girdiğinden beri akut orta kulak iltihabına bağlı komplikasyonlar nadir görülür. Ancak hastalar kontrole çağrılarak verilen tedavinin etkinliği değerlendirilir.

Tanıda ilk adım hikaye genelde çocuğun bakıcısı yada annesi tarafından verilir. Küçük çocuklarda huzursuzluk, uyumama, hasta kulağı çekiştirme ve oynama, ateş görülürken büyük çocuklar çoğunlukla kulak ağrısı anlatırlar.

Hasta hikayesi ve muayene bulguları ile tanı rahatlıkla konulur.

Tedavide uygun grup antibiyotikler kullanılır.

Akut otit tedavisinde takip iki nedenle önemlidir. Birincisi hastalığın gerilediğinin yada komplikasyon gelişip gelişmediğinin  görülmesi için ikincisi ise orta kulak oluşan sıvının geçip geçmediğinin değerlendirilmesidir. Küçük çocuklarda ab yararının değerlendirilmesi için 3 gün sonra kontrol yararlıdır. Bütün çocuklarda iki haftanın sonunda tekrar muayenesi gerekir. Eğer (süpürasyon) dış kulak yolunda akıntı oluşmuşsa bu geçene kadar takip edilmelidir.

        Akut Otitis Media (AOM); dış kulak yolu ile iç kulak yolu arasında kalan orta kulak boşluğunu döşeyen mukoza adı verilen döşeyici örtünün iltihaplanmasına Akut Otitis Media (AOM) denir. Dış kulakla orta kulak arasında bulunan orta kulak zarı orta kulak içindeki Örs, Çekiç ve Üzengi kemikleri ile iç kulağa bağlanır. Orta kulak boşluğu östaki borusu adı verilen bir tüple burun ve genize açılır. Orta kulağın havalanması ve temizlenmesi bu tüp ile sağlanır. Normalde orta kulak hava ile doludur. Basit üst solunum yolu enfeksiyonu yapan mikroplar burnu kulağa bağlayan bu Östaki tüpü aracılığı ile burundan orta kulağa geçerek orada enfeksiyona neden olurlar. Orta kulağa geçen mikroplar mukoza denilen iç zarda üreyerek iç örtüyü şişirirler. Bu şişme sonucu östaki borusu tıkanır. Östaki borusu tıkanınca kulağın havalanması bozulur ve kulakta iltihaplı sıvı birikmeye başlar. Östaki borusu tıkandığı için biriken bu sıvı, burun ve genize akamaz. Biriken bu sıvı birikme derecesine göre çocukta; kulak ağrısı, ateş, huysuzluk-huzursuzluk, hatta ilerleyen olgularda dış kulaktan sıvı gelmesi (Perfore Otitis Media) gibi çeşitli belirtilerle karşımıza çıkan orta kulak iltihabı bulgularına neden olmaktadır.    

        Östaki borusu normalde kapalıdır. Yutkunma sırasında burun ve genizde artan basınçla açılır. Burun-boğaz enfeksiyonlarında öksürme, hapşırma, emme, yutkunma, yüksek basınçla sümkürme gibi hareketler östaki borusunun ağzını açarak burun ve genizdeki mikropların orta kulağa geçişini sağlar. Orta kulağa geçen bu mikroplar orta kulakta çoğalarak enfeksiyona neden olurlar.

AKUT OTİTİS MEDİA&#;NIN NEDENLERİ

         AOM; Çocukların en sık görülen bakteriyel enfeksiyonudur. Özellikle 6 ay-2 yaş arası çocuklarda görülme sıklığı en fazladır. Çocukların %80&#;i 3 yaşına kadar en az 1 kez AOM geçirirler.

        AOM&#;nin çocuklarda sık görülmesinin birinci nedeni; çocuklar erişkinlere göre daha sık burun-boğaz enfeksiyonları geçirmektedirler. Geçirilen bu enfeksiyonlarda kolayca Östaki borusu vasıtasıyla kulağa geçerek orada enfeksiyona neden olmaktadırlar.

        AOM&#;nin ikinci nedeni ise; burundan kulağa giden Östaki tüpü erişkinlere göre daha kısa, daha yumuşak ve daha geniştir. Bu özellikler burun-boğaz enfeksiyonlarının kolayca orta kulağa geçişine neden olmaktadırlar.

        AOM&#;nin çocuklarda daha sık görülmesinin diğer nedenlerini ise şöyle sıralayabiliriz:

• Doğum ağırlığının küçük olması
• Anne sütünün yeterince alınmaması
• Çocuğun bulunduğu ortamda sigara içilmesi
• Çocuğun biberonla beslenmesi
• Çocuğun yatarak emzirilmesi ya da beslenmesi
• Ev ortamında hijyen kurallarına uyulmaması
• Evde kardeş sayısının çokluğu
• Anne-baba ve kardeşlerde AOM geçirme öyküsü gibi genetik yatkınlığın olması
• Erken çocukluk yaşının sonbahar-kış ya da ilkbahar aylarına gelmesi
• Bağışıklık sisteminin yetersizliği
• Çocuğun yeterli ve dengeli beslenememesi
• Mevsim şartlarına uygun giyinmemek
• Dudak-damak anomalileri
• Doğuştan gelen çeşitli hastalıklar
• Çocukta kronik bir hastalığın olması

        AOM&#;ye neden olan mikropların %20 si virüslerdir. Bunlar; Respiratuar Sinsisyal Virüs, Adeno Virüs, Rino Virüs, İnfluenza A ve B virüsü gibi virüslerdir. AOM&#;ye neden olan mikroların %80 i bakterilerdir. Bunlar seafoodplus.infonia, Haemophilus influenza, Morexalla catarrhalis gibi bakterilerdir.  

        Orta kulak  enfeksiyonu bulaşıcı değildir ancak orta kulak enfeksiyonuna neden olan üst solunum yolu enfeksiyonu bulaşıcıdır. Bulaşan üst solunum yolu enfeksiyonu her çocukta AOM&#;ye neden olmaz. Her çocuğun mikroba cevabı farklı seyreder. Viral üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocukların %&#;ında AOM gelişir.

AKUT OTİTİS MEDİA&#;DA KLİNİK BELİRTİLER

        AOM; basit bir üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası ortaya çıkabilir. Özellikle 2 yaş üstü çocuklarda gün süren üşüme, titreme, ateş (hastaların %&#;inde görülür) burun tıkanıklığı, burun akıntısı, nezle, boğaz ağrısı, baş ağrısı, öksürük, hırıltı, bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, halsizlik, iştahsızlık gibi belirtilerden sonra çocuğu uykudan uyandıracak şiddette bir kulak ağrısıyla kendini belli edebilir. 2 Yaş altı çocuklar kulak ağrısını çok net anlatamayabilirler. Bazen huzursuzluk tek başına kulak iltihabı belirtisi olabilir. 2 yaş altı çocuklarda kulak çekiştirme, huysuzluk, uykusuzluk, iştahsızlık da kulak iltihabının en önemli belirtisi olabilir. 2 Yaş üstü çocukların da yaklaşık %20&#;si kulak ağrısı olmadan da AOM  geçirebilirler. Bazen televizyonun yüksek sesle dinlenmesi ya da yüksek sesle konuşma da kulak iltihabı belirtisi olabilir.

        Orta kulaktaki sıvı kulak zarını dışarı doğru iterek gerginleştirir. Bu gerginleşen kulak zarı çocuklarda kulak ağrısının başlıca nedenidir. Bazen orta kulaktaki enfeksiyon ilerleyerek kulak zarını aşırı gerer, bu gerilme sonucu ağrı çocuklarda en yüksek düzeyde hissedilir ve çocuk çok huzursuzdur. Bazen bu aşırı gerilme sonucu kulak zarı delinir, orta kulaktaki iltihap sıvısı  dış kulak yolundan dışarı seafoodplus.info Perfore Otitis Media denir. Kulak zarı delinince zardaki gerginlik bittiği için kulaktaki ağrı azalır, çocuktaki huzursuzluk biter ancak kulakta iltihap devam etmektedir. Mutlaka doktor kontrolünde tedavi edilmelidir.

AKUT OTİTİS MEDİA&#;DA TEDAVİ

        AOM&#;de tedavinin amacı; öncelikle yakınmaların giderilmesi, kulaktaki enfeksiyonun tedavi edilmesi, komplikasyonların ve kalıcı işitme kaybının önlenmesidir.

        Ağrı ve ateş için; ibuprofen ya da parasetamol cinsi aneljezik ve antipretikler kullanılabilir. Kulak ağrısı şiddetli ise; kulak zarına dış kulaktan damlatılan lokal aneljezikler kullanılabilir. Kulak zarı delinmediği sürece çocuklarda antibiyotikli kulak damlaları kullanılmaz. Zeminde alerjik bir tablo varsa antihistaminikler kullanılabilir. Üst solunum yolu enfeksiyonu bulguları şiddetli ise; günü geçmeme koşulu ile buruna dekonjestanlı burun damlaları damlatılabilir.

         Kulak iltihabında burun ve genizlerin açılması çok önemlidir. Onun için çocuklarda burun-boğaz enfeksiyonlarında serum fizyolojik dediğimiz tuzlu sulu burun damlalarını her saatte bir damla bir burun deliğine, damla diğer burun deliğine olmak üzere gün süre ile çocuğunuzun burnuna damlatabilirsiniz. Doktora gidinceye kadar ibuprofen ya da paracetemol cinsi bir ağrı kesici verebilirsiniz. Ağrı olan kulağa lokal aneljezikli kulak damlası, sıcak havlu, termofor koyabilirsiniz. Çocuğunuzu ağrı olan tarafa yatırmanız da ağrıyı hafifletebilir.

         Kulak zarı delinmişse ya da kulağa tüp takılmışsa; dış kulaktan orta kulağa sıvı kaçmaması için özellikle banyo öncesinde en az 1 ay vazelinli bir pamukla dış kulak yolu kapatılmalıdır. Çocuk havuza ya da denize girecekse; vazelinli pamuk dışında ayrıca başına uygun, kulağı kapayan bir bone de  kullanmalısınız.

AOM&#;DE ANTİBİYOTİK TEDAVİSİ

        2 yaş altı çocuklarda viral başlangıçlı da olsa hastalığa genelde bakteriler de eklenmiştir. Hastalık daha ağır seyreder ve daha çok yan etkilere neden olabilir. Kulak zarında delinme ve kalıcı işitme kaybı olma oranı daha yüksektir. O nedenle AOM&#;de 2 yaş altı çocuklarda mutlaka doktor kontrolünde antibiyotik tedavisi gereklidir. Hastalığın durumuna göre doktorunuz gün süre ile uygun dozda uygun antibiyotikleri size önerecektir. Önerilen ilaçları; önerilen dozda ve önerilen zaman aralığında kullanmalısınız. Antibiyotik bitiminde çocuğunuzu mutlaka doktorunuza tekrar kontrole götürmelisiniz.

        2 yaş üstü çocuklarda çocuğun klinik durumuna, yakınmaların şiddetine, ateşin durumuna, aile-doktor işbirliğinin durumuna göre doktorunuz antibiyotik tedavisi vermeden de burun açıcılar, aneljezik ve antipretiklerle çocuğunuzu izleyebilir. Gerektiğinde tedaviye antibiyotik de ekleyebilir.

        Çocuğunuzun yakınmaları saat içerisinde geçmezse mutlaka doktorunuzu yeniden  ziyaret etmelisiniz. Antibiyotik tedavisinin bitiminde de çocuğunuzun kulağını kontrol ettirerek hastalığın tam olarak geçtiğinden emin olmalısınız. Bazen antibiyotik tedavisinin bitiminde doktorunuz size koruyucu tedavi de verebilir.

TEKRARLAYAN OTİTİS MEDİA

        6 ay içerisinde 3 ve daha fazla kulak iltihabı geçirilmesine Tekrarlayan Otitis Media denir. Böyle durumlarda koruyucu tedavi gerekebilir. Koruyucu tedavide yoğun antibiyotik tedavisi bitirildikten sonra ay süre ile düşük dozda antibiyotik tedavisi kullanılabilir. Zeminde alerji varsa alerji tedavisi yapılabilir. Kulak zarına tüp takılabilir. Geniz eti (adenoid) büyük ise alınabilir. Hangi tedavilerin uygulanacağına kontroller sonunda doktorunuz karar verecektir.

OTİTİS MEDİA&#;DAN KORUNMA

• Çocuklar en az 6 ay tek başına anne sütü almalıdır.
• 6 aydan sonra anne sütüne ek olarak ek gıda başlanmalı ama emzirme yaşına kadar sürdürülmelidir.
• Çocuklar yatarak emzirilmemeli ve yatarak beslenmemelidir. Mümkün olduğunca dik emzirilmeli ve beslenmelidir.
• Yalancı meme alan çocuklarda uykuya daldığında yalancı meme ağzından çıkartılmalıdır. Çünkü uyurken yapılan emme hareketleri Östaki borusunun ağzını açarak burun ve genizdeki besin artıkları ve enfeksiyon yapan mikropların orta kulağa geçmesini kolaylaştırmakta  bu da enfeksiyona zemin hazırlamaktadır.
• Nezle, grip gibi enfeksiyonlarda çocuklar şiddetli sümkürmemelidir. Çünkü bu şiddetli sümkürme hareketi östaki borusunun ağzını açarak burun ve genizdeki mikropların orta kulağa geçmesini kolaylaştırmaktadır.
• Çocukların yeterli ve dengeli beslenmesine özen gösterilmelidir.
• Çocuğunda yanında hatta bulunduğu evde kesinlikle sigara içilmemelidir.
• Çocuğun bulunduğu çevre koşulları düzeltilmeli, üst solunum yolu enfeksiyonunu azaltacak önlemler alınmalıdır.
• Çocuğun bulunduğu çevrede temizlik koşullarına özen gösterilmelidir.
• Çocuklar mümkün olduğu kadar kalabalık yerlerden uzak tutulmalıdır.
• Çocuklar mevsim şartlarına uygun giydirilmeli, özellikle soğuk aylarda çocukların giyimine daha çok özen gösterilmelidir.
• Çocuklar mümkün olduğu kadar sıcak aylarda soğutmada çalışan klimadan uzak tutulmalıdır.
• Çocukların sağlık kontrolleri ve aşıları zamanında yaptırılmalıdır. 

seafoodplus.info BAY

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Orta kulağı döşeyen bir örtü vardır. Bu örtüye mukoza adı verilmektedir. Bu örtü aynı zamanda östaki borusu olarak da bilinen boru şeklindeki organla, burun ve genizle irtibat halindedir. Bu örtü herhangi bir şekilde iltihaplanırsa buna orta kulak iltihabı denmektedir. Orta kulakta oluşan iltihap, geniz ve burundaki iltihapların östaki borusu vesilesi ile orta kulağa ulaşması ile oluşurlar. Orta kulak iltihapları genel olarak grip, nezle, sinüzit ya da üst solunum yollarındaki enfeksiyonu takiben ortaya çıkmaktadır.

Östaki borusunun yapısı nedeniyle okul öncesi dönemde çocuklarda, süt çocukları enfeksiyona daha çok yatkındır. Orta kulaktaki iltihaplanmanın en önemli ve belirgin belirtisi kulak ağrısıdır. Çocuklarda kulak ağrısının şiddet derecesi orta kulaktaki iltihabın kulak zarını şişirip germesine göre değişebilir. Bebeklerde uykudan uyandırabilecek bir ağrı görülür ve bununla beraber yüksek ateş gözlemlenir.

Orta kulak tedavisindeki ana amaç iltihabın doğal yolla temizlenmesidir. Bu sebeple hastaya östaki borusu ve burnu açıcı ilaçlar verilir. Antibiyotikler, burun açan spreyler, ağrı kesiciler hastalığın iyileşmesine katkı sağlarlar. Ağrı şayet durulamayacak vaziyette ise kulak zarının çizilmesi gibi cerrahi uygulamalar söz konusu olabilmektedir.

Orta Kulak İltihabının Oluşumu Nasıldır?

Orta kulak iltihabı genel olarak geniz ve burun kaynaklı, aşağıdan yukarıya doğru giden bir enfeksiyon şeklinde kendisini gösterir. Geniz ve burunda oluşan iltihaplar östaki borusu yolu ile orta kulak kısmına ulaşır. Östaki dediğimiz boru normalde kapalı durumdadır. Yutkunma esnasında geniz ve burunda artan basınç ile birlikte açılır. Yutkunma, sürekli emme ve yüksek basınçlı bir şekilde sümkürme durumları enfeksiyonun orta kulağa gitmesini hızlandıran etkenlerdir. Orta kulak iltihabı sinüzit, grip ve nezle gibi enfeksiyonlarla beraber kendisini gösterir.

Kimler Orta Kulak İltihabına Karşı Risk Altındadır?

Orta kulak iltihabı özellikle belirli bir kesimde etkin olarak kendisini gösterir. Bunlar okul öncesi dönemindeki çocuklar ve süt çocuklarıdır. Bunun altında yatan sebep östaki borusunun yapısıyla alakalıdır. Küçük çocuklarda bu yıllarda östaki borusu tam olarak gelişmemiştir. Bu sebeple kolay açılır. Bu sebeple enfeksiyonun orta kulağa ulaşması kolaydır. Okul, dershane, kreş gibi kalabalık ortamlarda orta kulak iltihabına yol açan enfeksiyonlara sıklıkla rastlanır.

Orta Kulak İltihabı Belirtileri Nelerdir?

Şiddetli kulak ağrısı orta kulak iltihabının en açık belirtisidir. Akut dönemde bu ağrı, en şiddetli şekilde kendisini gösterir. Bebekleri uyandıracak derecede şiddetli seyredebilir. Ağrıyı takiben ateş de görülür. Orta kulağın iltihapla dolması nedeniyle işitmede güçlükler görülür. Ağrının bu şiddeti iltihabın kulak zarını şişirip germesi ile doğru orantılıdır. Kulak zarındaki gerginlik ne kadar fazla olursa ağrı şiddeti de o kadar fazla olacaktır. Bu dönemde iltihap baskısı ile kulak zarı delinir. Kulak yolundan kanlı iltihap görülür. Kulak zarında gerilme bittiği an ağrı geçer. Kulak akıntısı da bu dönemde en önemli belirtilerden bir tanesidir.

Orta Kulak İltihabı Tedavisi Nasıldır?

Orta kulak iltihap tedavisinde amaç iltihabın doğa yollarla temizlenmesini sağlamaktır. Östaki borusu ve burnu açmaya yönelik ilaçlar verilir. Ağrı kesiciler, antibiyotik, burun açıcı spreyler, orta kulaktaki ve burundaki şişliği gidermek maksadıyla verilen ilaçlar hastalığın iyileşmesine yardımcı olmaktadır. Ağrı şayet çok şiddetli ise cerrahi yöntem uygulanır. Kulak zarının cerrahi operasyon ile çizilmesi kulak zarı deliklerinin önüne geçecektir.

Orta Kulak İltihabından Korunma Yolları Nelerdir?

Orta kulak enfeksiyonları bilindiği gibi geniz ve burun yolu ile orta kulağa yayılırlar. Bu sebeple dikkatli olup tedbirler almakta fayda olacaktır. Bu evrede solunum yolu enfeksiyonunu rahat atlatabilmek için gerekli tedbirler alınırsa büyük oranda sıkıntısız geçecektir. Bebekler ve çocuklar yeterli derecede istirahat etmelidirler. Doğru beslenmeleri, soğuktan ve hava kirliliğinden uzak tutulmaları, sigara dumanına maruz kalmamaları önemlidir. Burunda şayet akıntı veya iltihap var ise şiddetli bir şekilde sümkürmek iltihabın orta kulağa yayılması için davetiye çıkartır. Bu nedenle çocukların bu davranışı engellenmelidir.

Östaki borusu küçük çocuklarda yatay bir vaziyette ve az gelişmiş olduğundan biberon veya memeyle yatar pozisyonda emzirme, sütün orta kulağa kaçmasına sebep olabilir. Bu durum da orta kulak enfeksiyonuna neden olabilmektedir. Bununla beraber üst solunum yolu enfeksiyonları veya nezle olan bebekler uyurlarken yalancı meme emmesi ile yutkunma esnasında östaki borusunun açılması nedeniyle geniz ve burundaki iltihabı orta kulağa yayabilirler. Bu sebepten ötürü bebek uyurken yalancı memeyi vermemek kulak iltihabının önüne geçmek açısından tedbir niteliğindedir.

KULAKLARDA BASINÇ ARTIŞI - BAROTRAVMA

Gerek dalma, gerekse uçakta özellikle iniş ve kalkışlar gibi ani basınç değişikliği durumlarında östaki borularının iyi çalışması gerekir. Östaki borusunun iyi çalışmadığı durumlarda ani dalmalarda, yükseğe çıkmalarda ve uçaklarda oluşan ortam basıncı değişikliğine uyum sağlanamaz ve zarın iki tarafında  basınç eşitlenemez. Meydana gelen barometrik değişiklikler sonucu kulak zarı, işitme kemikçikleri, orta kulaktaki havalı boşluklar ve hatta iç kulak etkilenebilir. Buna BAROTRAVMA denir.

Uçak yolculuğu sırasında kulaklarda  ani basınç değişikleri ve ağrılar  en sık görülen sağlık sorunlarından birisidir. Çocuklarda özellikle  inişlerde olan ağlamalar  kulaktaki basınçla değişimi ile oluşan ağrıya  bağlıdır.


Östaki Borusu Neden Tıkanır

Östaki borusu, birçok sebepten dolayı tıkanabilir veya ağzı kapanabilir. Östaki borusunun tıkanmasına yol açan en sık sebep basit soğuk algınlığıdır. Orta kulak iltihapları yanında, geniz eti, burun eti şişlikleri, sinüzitler ve burun alerjileri de (saman nezlesi gibi) sık sebeplerdendir. Östaki borusu yetişkinlere göre daha dar olduğu için çocuklar tıkanıklığa daha yatkındırlar.

Östaki borusu tıkandığında orta kulak ve kulak kanalı arasındaki basınç eşitlenemez, orta kulakta vakum oluşur, kulak zarı içeri doğru çöker. Gerginleşen kulak zarı normal titreşemez ve sesler donuk, az gelir, çınlama ve ağrı oluşur. Bu durum bir süre devam ederse, orta kulaktaki dokudan salgılanan sıvı burayı doldurur. Bu duruma "orta kulakta sıvı birikimi", ‘’efüzyonlu otit’’ "seröz otit" veya "aero-otit" isimleri verilir.

Orta Kulak Basınç Artışı tehlikelimidir ?

Bazen bu sıvı içine küçük kanamalar da olabilir. Ani basınç değişikliklerinde, bu duruma hemen uyum sağlayamayan kulak zarında delinmeler olabilir. Hastalar şiddetli kulak ağrısı, işitme kaybı, çınlama hisseder. Bazı olgularda hastalık mastoid kavite dediğimiz, orta kulağın peteksi dokusuna yerleşebilir. Bu durum daha ilerde zaman zaman orta kulak enfeksiyonları ile seyreden, çoğunlukla da işitme kaybının olduğu kronik bir hastalığa dönebilir.

Çok nadiren orta kulağı iç kulaktan ayıran çok küçük iki penceredeki zarlarda basınç değişiklikleri ile zedelenme ve yırtılma olabilir, perilenf denilen iç kulak sıvıları orta kulağa akabilir. Ani ve şiddetli baş dönmeleri, çınlamalar ve işitme kayıpları olabilir. Hasta özellikle pozisyon değişikliklerinde ani baş dönmesi atakları geçirir. Denizde belli bir derinlikte bunlar oluşursa kişi hızla su yüzüne çıkmak isteyeceğinden vurgun yiyebilir ya da oryantasyonunu kaybederek daha derine fark etmeksizin inebilir. Hayati birtakım tehlikelerle karşılaşılabilir. Perilenfatik fistülü denilen iç kulaktaki sıvının sızıntısına bağlı olarak işitme tamamen kaybedilebilir.

Uçak Yolculuğu, Yükseğe Çıkma ve Dalma Nasıl Problem Yaratır?

Uçak yolculuğu sırasında özellikle inişlerde ani basınç değişiklikleri olur. Bu basınç değişikliklerinin eşitlenmesi için östaki borusunun o sırada hemen açılıp gerekir. Ancak östaki borusu iyi çalışamadığında kulak zarının iki tarafında basınç eşitlenemez. Günümüzde uçaklarda basınç kontrolü daha iyi olmakla birlikte hala sorunlar yaşanabilmektedir. Uçucu personelde sık olduğu için bu soruna ‘’hostes hastalığı’’ da denilmektedir.

Sadece uçaklarda değil basınç değişikliğine yol açan her durum problem yaratır. Aynı durumla, yüksek binalarda hızla hareket eden asansörlerin içinde veya suya dalarken karşılaşılabilir.

Uçak Yolculuğunda Yükseğe Çıkma ve Dalmada Kulakların Tıkanması Nasıl Önlenir? Neler Yapılabilir?

Yutma işlemi östaki borusunu açan kasları harekete geçirerek basıncın dengelenmesini sağlar. Bu nedenle yutkunmak, sakız çiğnemek ve esnemek faydalıdır. Uyurken yutkunma işlemi çok yavaşlayacağı için özelikle iniş sırasında uyumamaya dikkat edilmelidir. İniş sırasında bebeğin emzirilmesi ya da beslenmesi ve uyutulmamasıı faydalı olacaktır.

Burnu kapatarak kulağa hava vermeye çalışıp yutkunarak yapılan valsalva manevrası oldukça etkilidir.

Soğuk algınlığı, aktif sinüzit veya alerji sonucu burun tıkanıklığı yoğunsa uçuşu ertelenmelidir. Son günlerde bir kulak müdahalesi geçirilmişse doktorun izni ile uçulabilir.

Bu sorunu sık yaşayanlarda inişe geçmeden yaklaşık bir saat önce burun açıcı bir ilaç veya sprey kullanılabilir. Bu ilaçlar burnu ve östaki borusunu açarak orta kulak havalanmasına yardımcı olur. Alerjisi olan kişiler alerji ilaçlarını uçuş öncesi almalıdır. Kulaklar hâlâ açılmıyorsa ve ağrıyorsa kulak hekimine başvurulmalıdır.
 

Dalgıçlara, Pilotlara ve Östaki Borusu Sık Tıkananlara Kulak Basıncını Dengeleme Önerileri

• Burun kanatları parmaklarla kapatılır

• Ağızdan kuvvetli bir soluk alınır

• Ağız ve burun kapalı olarak yanak şişirilerek basınçlı hava östaki borusundan orta kulağa geçirilir.

• Bırakmadan yutkunularak kulağa hava girişi hissedilir.

• Bu valsalva hareketini birçok kez yapmak gerekebilir.

Sinüslerde Barotravma

Basınç değişikliklerinden etkilenen bir diğer organ yüz kemikleri içinde yer alan sinüs boşlukları ve sinüs yollarıdır. Aynen kulakta olduğu gibi, sinüs boşluklarını burun boşluğuna birleştiren ince kanallar ve delikler vardır. Aynı mekanizmayla bu bölgede oluşan ödem ve şişlik, sinüslerin havalanmasının bozulmasına ve sinüs mukozalarının ürettiği sıvı ile sinüs boşluklarının dolmasına neden olur. Şiddetli baş ağrıları, yüz ağrısı, geniz akıntısı oluşabilir. Bazen sinüs boşluklarında şiddetli basınç burun kanaması yapabilir.

Derin deniz dalgıçlığı ya da su altı sporları yapacak kişilerin barotravmadan korunabilmeleri için kulak burun boğaz açısından problemli olmamaları ve bu konuda bilinçli olmaları gerekir. Burundan nefes alma problemi, burunda kemik eğriliği, burun içi etlerde şişme, kronik sinüzit, kronik akıntılı kulak hastalığı, östaki borusu tıkanıklığı, kulak zarında delik olup olmadığı detaylı olarak değerlendirilmeli ve problemi olanlar dalmamalıdır.

Barotravmada Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Eğer orta kulakta ani bir sıvı toplaması olmuşsa, kulak zarını çizerek (miringotomi) orta kulaktaki basıncın azaltılması ve sıvının boşaltılması gerekebilir.

Östaki borusunun uzun süreli, geçmeyen tıkanıklıklarında kulak zarına geçici olarak tüp takılabilir.

Bu sorunu sık yaşayanlarda tedavi sebebe yöneliktir. Burundan nefes alma problemi, burunda kemik eğriliği, burun içi etlerde şişme, kronik sinüzit, kronik akıntılı kulak hastalığı, östaki borusu tıkanıklığı, kulak zarında delik olup olmadığı detaylı olarak değerlendirilmelidir. Varsa üst solunum yollarında tıkanıklık yapan anatomik bozuklukların düzeltilmesi gerekir. Kulak zarındaki yırtık ya da delikler cerrahi olarak kapatılmalıdır. Osteom ve Egzostoz gibi kulak kanalını tıkayan kemik büyümelerinin cerrahi olarak düzeltilmesi mümkündür. Baş dönmesine de neden olan bir iç kulak fistülü düşünülüyorsa, hastalığın ilaç tedavileriyle düzelmemesi durumunda fistül ameliyatları yapılabilir