Yarasa Saldırır Mı
kaynağı değiştir]
Yarasalar baykuşlar, atmacalar ve doğanlar gibi yırtıcı kuşlar ve tüneklerinde de kediler gibi tırmanabilen hayvanlar tarafından avlanırlar.[113] Yirmi kadar Yeni Dünyayılan türünün yarasaları yakaladıkları bilinmektedir; bu yılanlar mağaralar gibi yarasaların sığındıkları yerlerin girişlerinde bekleyerek uçan yarasaları yakalarlar.[114] J. Rydell ve J. R. Speakman yarasaların erken ve orta Eosen döneminde avcılardan kaçınabilmek için gececil olarak evrimleştiklerini öne sürerler.[113] Bazı zoologlar şu ana kadar kanıtların müphem olduğunu düşünmektedir.[115]
Yarasaların taşıdığı ektoparazitler arasında pireler ve akarlar dışında yarasalara özgü yarasa böcekleri ve yarasa sinekleri (Nycteribiidae ve Streblidae) sayılabilir.[116][117] Yarasalar bitlere konaklık etmeyen suda yaşamayan birkaç memeli takımı arasında yer alır. Bu muhtemelen aynı nişi dolduran özellişmiş asalaklarla olan rekabet yüzündendir.[117]
Beyaz burun sendromu ABD'nin doğusunda ve Kanada'da milyonlarca yarasanın ölümüne neden olan bir durumdur.[118] Hastalağın adı yakalanan yarasaların burunlarında, kulaklarında ve kanatlarında büyüyen beyaz Pseudogymnoascus destructansmantarından gelir. Manatar muhtemelen yarasadan yarasaya geçmekte ve hastalığa neden olmaktadır.[119] Mantar ilk olarak 2006'da New York Eyaleti'nin orta kısımlarında keşfedildi ve kısa sürede Florida'nın kuzeyinde tüm doğu sahillerine yayıldı; ölüm oranları en çok etkilenen mağaralarda %90 ila %100 arasında olarak tespit edildi.[120] 2006 yılından beri New England ve Orta Atlantik eyaletlerinde bazı türlerin tamamı yok oldu ve bazı türlerin sayıları da yüzlerce bin ve hatta milyonlarca yarasadan yalnızca birkaç yüz ve daha az yarasaya indi.[121] Kanada'nın Nova Scotia, Quebec, Ontario ve New Brunswick eyaletlerinde de benzer ölümler görüldü ve Kanada hükûmeti tüm topraklarında kalan yarasa popülasyonunu korumak için hazırlıklar yapmaya başladı.[122] Bilimsel kanıtlar mantarın yarasalara bulaşmak için daha uzun bir döneme sahip olduğu uzun kışlar daha büyük ölüm sayısıyla sonuçlanmaktadır.[123][124][125] 2014 yılında hastalık Mississippi Nehri'ni aştı[126] ve 2017'de Teksas'ta yarasalar üzerinde görüldü.[127] 2016 yılının Mart ayında ABD'nin doğusunda Washington eyaletinde bir yarasa üzerinde bulunduğu tespit edildi.[128]
Yarasalar aralarında birçok yarasa popülasyonunda endemik olarak bulunan kuduz,[129][130][131] hem doğrudan hem de guano yoluyla histoplazmozis,[132]Nipah ve Hendra virüsleri,[133][134] ve muhtemelen ebola virüsü[135][136] gibi çok sayıda zoonozpatojenindoğal konağıdır.[137] Yüksek hareketlilikleri, yaygın dağılımları, uzun yaşam süreleri, türlerin önemli ölçüde simpatrisi (yaşam alanı örtüşmesi) ve sosyal davranışları yarasaları hastalıklar için elverişli konak ve vektör hâline getirmektedir. Kemiricilerle kıyaslandığında yarasalar tür başına daha çok zoonoz virüs taşırlar ve her virüs daha çok tür ile paylaşılır.[138] Taşıdıkları patojenlerin çoğuna yüksek oranda dirençli oldukları görünmektedir ve bu da bağışıklık sistemlerinin adaptasyon düzeyini göstermektedir.[138][139][140] Çiftlik ve ev hayvanları ile etkileşimleri zoonotik hastalık geçiş riskini oluşturur.[130]Koronavirüslerin doğal konakları olduklarından ve Yünnan'da tek bir mağaradan gelen yarasaların Çin'de şiddetli akut solunum yolu sendromunun (SARS) çıkışının nedeni olarak gösterilmektedir.[132][141][142]
Sosyal davranış[değiştir kaynağı değiştir]
Küçük yarasalar manyetoalgılama kullanılırlar; kuşlar gibi Dünya'nın manyetik alanına büyük bir hassasiyetleri vardır. Küçük yarasalar kutup bazlı pusula kullanırlar yani kuzey ile güneyi ayırt edebilirler halbuki kuşlar manyetik alanın gücünü kullanarak uzun mesafe yolculukta kullanılmak üzere enlemleri ayırt edebilirler. Nasıl işlediği bilinmemekle birlikte manyetit partiküllerinin rolü olabilir[61][62]
Termoregülasyon[değiştir 
Uçan bir soluk yarasa.
Güneşin battığı sırada hiç gökyüzüne baktınız mı? Bazı hayvanların etrafta uçtuğunu gördünüz mü? En başta onların kuş olduğunu düşünebilirsiniz. Biraz izledikten sonra onların kuşlar gibi uçmadığını farkedersiniz. Onlar süzülerek uçmaz, daha düzensiz ve tahmin edilemez bir seyir izler. Bu durumda muhtemelen yarasa görüyorsunuzdur.
Yarasalar hakkında yanlış bilinenler
İnsanlar gibi, yarasalar da memelidir. Onlar sıcakkanlıdır, kıllarla kaplıdır ve yavrularını emzirir. İnsanlardan farklı olarak, yarasaların kanatları vardır ve yarasalar bu sayede uçabilir. Dış görünüşlerindeki farklılıklar bir yana bırakıldığında, yarasaların kemiklerine baktığımızda, kuşlara ve hatta insanlara çok benzediğini görürüz.
Muhtemelen şu ifadeyi duymuşsunuzdur: “yarasa gibi kör”. Aslında yarasalar oldukça iyi görebilir. Hatta yarasalar, insanlar gibi, duyabilir, koklayabilir ve hissedebilir. Zamanının büyük bir çoğunluğunu günışığında geçiren insanlardan farklı olarak, yarasalar gececil canlılardır ve bu sebeple onları sadece geceleri görürsünüz. Yarasalar karanlıkta yiyecek bulmak için yüksek frekanslı ses dalgalarını ve en sevdikleri yiyecek olan böcekleri bulmak ve yakalamak için ekolarını kullanır. Ses dalgaları çok yüksektir, insanlar duyamaz, ancak yarasalar ve balina gibi bazı diğer hayvanlar yiyecek bulmak için ses dalgaları ve ekolarını kullanır. Buna ekolokasyon denilmektedir.
Yarasanın anatomisi
Yarasalar ilginç bir anatomiye sahipler. Yarasaların anatomisini kuşlar ve insanlarla karşılaştırdığınızda, bazı benzerlikler görürsünüz.
Her yerde yarasa bulabilirsiniz
Yarasaların, Antartika dışında her kıtada yaşadığını biliyor muydunuz? Bu yarasaları Alaska kadar kuzeyde bulabileceğiniz gibi, Arjantin kadar güneyde de bulabileceğiniz anlamına gelmektedir. Neredeyse 1000 farklı yarasa türü vardır ve yarasa türlerinin büyük bir çoğunluğu havanın güzel ve sıcak olduğu ekvator yakınlarında tropikal bölgelerde yaşar.
Yarasalar farklı boyutlardadır
Yarasalar şaşırtıcı derecede birbirinden farklı boyutlarda olabilir. Dünyanın en küçük yarasası Tayland’da bulunan yabanarısı yarasadır. Bu yabanarısı yarasasının vücudu (üç kat daha hızlıdır) sizin baş parmağınız boyutundadır, bir sentten daha hafiftir ve 15.24 cm (6 inç) boyutunda kanat genişliğine sahiptir. En büyük yarasa rekoru ise Uçan Tilki’ye aittir. Bu yarasaların kanat genişliği 1.8 metre (6 feet) kadar geniş olabilir. Uçan tilkiler meyve yiyen yarasalardır ve Asya, Avustralya, Endonezya ve Filipinler dahil olmak üzere tropik bölgelerde bulunur.
İyi bir yarasa evi nasıl olmalıdır?
Farklı türdeki yarasalar farklı yerlerde konaklar. Bazı yarasalar ağaç kavuklarında veya büyük yaprakların altında yaşar. Bazı yarasalar ağaç kabuklarının altında yaşar ve bazıları ise ağaç dallarına tutunur. Bazı yarasa türleri mağaralarda, kayalıklarda ve terkedilmiş madenlerde yaşar. Mağaralar birçok yarasaya ev sahipliği yapabilir. Örneğin, Teksas’ta bulunan Bracken Mağarası 20 milyon Meksikan kuyruksuz yarasaya ev sahipliği yapmaktadır. Burada, dünyanın en kalabalık ikinci şehri olan Mexico City’de yaşayan insan sayısından daha fazla yarasa bulunmaktadır. Bazı yarasalar mağaralarda yaşamaktan hoşlanırken, bazı yarasalar şehirlerde yaşamaktan hoşlanır. Şehir yarasaları köprülerin ve binaların altında bulunabilir. Hatta bazı yarasalar yarasa evlerinde yaşamaktadır. Yarasa evleri, insanların yarasaların dikkatini çekmek için yaptıkları kuşevlerine benzeyen küçük tahta kutular şeklindedir.
Neden biri yarasaların dikkatini çekmek ister?
Soluk yarasa, Meksika’da ve Amerika Birleşik Devletleri’nin batısında bulunan böcekçil bir yarasadır. Soluk yarasalar yerde sürünen avları duyabilmek için büyük kulaklarını kullanır.
Yarasaların insanlara oldukça yardımcı olduğunu biliyor muydunuz? Yarasalar çok fazla böcek yer. Bu şekilde çok fazla böcek yemeleri sebebiyle, sizi rahatsız edecek daha az böcek bulunur. Çiftçiler, yarasalar sayesinde daha az böcek ilacı kullanıp, ilaç masrafından tasarruf ettikleri için yarasaları severler.
Tropik alanlarda, meyve ve bitki özü yiyen yarasalar çiçeklerin tozlaşması ve tohumların dağılması için önemlidir. Hatta, 300’den fazla tropik bitki, tohum dağılımı ve tozlaşma için yarasalara bağlıdır. Muz, mango, avakado, hurma ve incir bunlara dahildir. Tohumların dağılmasıyla, yarasalar, insanların tahrip ettiği yağmur ormanlarının yeniden oluşumuna yardımcı olur.
Bu sizi şaşırtabilir, ancak vampir yarasalar da insanlar için çok önemlidir. Vampir yarasaların salyalarında özel bir kimyasal madde vardır ve bu kanın pıhtlaşmasını önler. Bu, yarasaların, ineklerden ve domuzlardan kolaylıkla kan içmesine olanak sağlar. Bilim adamları bu kimyasal madde üzerinde çalışmışlar ve bu kimyasal maddeyi kan pıhtılaşması ve kalp spazmına karşı insanlara fayda sağlayan bir ilacın geliştirilmesinde kullanmışlardır.
Yarasalardan korkmalı mıyım?
Birçok insan yarasadan korkar, çünkü bütün yarasaların kuduz olduğu düşünülür. Tüm diğer memeliler gibi yarasalarda kuduz olabilir. Ancak, çok az yarasa kuduzdur. Ayrıca hatırlanacağı üzere, sadece kuduz bir hayvan sizi ısırırsa veya bu hayvanın salyasıyla temas ederseniz kuduz kapabilirsiniz. Bu sadece bir yarasaya bakarak kuduz olamayacağınız anlamına gelmektedir.
Bazı insanlar yarasaların saça takılacağını düşünür. Bu da doğru değildir. Yarasalar oldukça iyi uçar ve sizin saçınıza doğru uçmaktan kolaylıkla kaçınabilir.
nest...
Uçan bir soluk yarasa.
Güneşin battığı sırada hiç gökyüzüne baktınız mı? Bazı hayvanların etrafta uçtuğunu gördünüz mü? En başta onların kuş olduğunu düşünebilirsiniz. Biraz izledikten sonra onların kuşlar gibi uçmadığını farkedersiniz. Onlar süzülerek uçmaz, daha düzensiz ve tahmin edilemez bir seyir izler. Bu durumda muhtemelen yarasa görüyorsunuzdur.
Yarasalar hakkında yanlış bilinenler
İnsanlar gibi, yarasalar da memelidir. Onlar sıcakkanlıdır, kıllarla kaplıdır ve yavrularını emzirir. İnsanlardan farklı olarak, yarasaların kanatları vardır ve yarasalar bu sayede uçabilir. Dış görünüşlerindeki farklılıklar bir yana bırakıldığında, yarasaların kemiklerine baktığımızda, kuşlara ve hatta insanlara çok benzediğini görürüz.
Muhtemelen şu ifadeyi duymuşsunuzdur: “yarasa gibi kör”. Aslında yarasalar oldukça iyi görebilir. Hatta yarasalar, insanlar gibi, duyabilir, koklayabilir ve hissedebilir. Zamanının büyük bir çoğunluğunu günışığında geçiren insanlardan farklı olarak, yarasalar gececil canlılardır ve bu sebeple onları sadece geceleri görürsünüz. Yarasalar karanlıkta yiyecek bulmak için yüksek frekanslı ses dalgalarını ve en sevdikleri yiyecek olan böcekleri bulmak ve yakalamak için ekolarını kullanır. Ses dalgaları çok yüksektir, insanlar duyamaz, ancak yarasalar ve balina gibi bazı diğer hayvanlar yiyecek bulmak için ses dalgaları ve ekolarını kullanır. Buna ekolokasyon denilmektedir.
Yarasanın anatomisi
Yarasalar ilginç bir anatomiye sahipler. Yarasaların anatomisini kuşlar ve insanlarla karşılaştırdığınızda, bazı benzerlikler görürsünüz.
Her yerde yarasa bulabilirsiniz
Yarasaların, Antartika dışında her kıtada yaşadığını biliyor muydunuz? Bu yarasaları Alaska kadar kuzeyde bulabileceğiniz gibi, Arjantin kadar güneyde de bulabileceğiniz anlamına gelmektedir. Neredeyse 1000 farklı yarasa türü vardır ve yarasa türlerinin büyük bir çoğunluğu havanın güzel ve sıcak olduğu ekvator yakınlarında tropikal bölgelerde yaşar.
Yarasalar farklı boyutlardadır
Yarasalar şaşırtıcı derecede birbirinden farklı boyutlarda olabilir. Dünyanın en küçük yarasası Tayland’da bulunan yabanarısı yarasadır. Bu yabanarısı yarasasının vücudu (üç kat daha hızlıdır) sizin baş parmağınız boyutundadır, bir sentten daha hafiftir ve 15.24 cm (6 inç) boyutunda kanat genişliğine sahiptir. En büyük yarasa rekoru ise Uçan Tilki’ye aittir. Bu yarasaların kanat genişliği 1.8 metre (6 feet) kadar geniş olabilir. Uçan tilkiler meyve yiyen yarasalardır ve Asya, Avustralya, Endonezya ve Filipinler dahil olmak üzere tropik bölgelerde bulunur.
İyi bir yarasa evi nasıl olmalıdır?
Farklı türdeki yarasalar farklı yerlerde konaklar. Bazı yarasalar ağaç kavuklarında veya büyük yaprakların altında yaşar. Bazı yarasalar ağaç kabuklarının altında yaşar ve bazıları ise ağaç dallarına tutunur. Bazı yarasa türleri mağaralarda, kayalıklarda ve terkedilmiş madenlerde yaşar. Mağaralar birçok yarasaya ev sahipliği yapabilir. Örneğin, Teksas’ta bulunan Bracken Mağarası 20 milyon Meksikan kuyruksuz yarasaya ev sahipliği yapmaktadır. Burada, dünyanın en kalabalık ikinci şehri olan Mexico City’de yaşayan insan sayısından daha fazla yarasa bulunmaktadır. Bazı yarasalar mağaralarda yaşamaktan hoşlanırken, bazı yarasalar şehirlerde yaşamaktan hoşlanır. Şehir yarasaları köprülerin ve binaların altında bulunabilir. Hatta bazı yarasalar yarasa evlerinde yaşamaktadır. Yarasa evleri, insanların yarasaların dikkatini çekmek için yaptıkları kuşevlerine benzeyen küçük tahta kutular şeklindedir.
Neden biri yarasaların dikkatini çekmek ister?
Soluk yarasa, Meksika’da ve Amerika Birleşik Devletleri’nin batısında bulunan böcekçil bir yarasadır. Soluk yarasalar yerde sürünen avları duyabilmek için büyük kulaklarını kullanır.
Yarasaların insanlara oldukça yardımcı olduğunu biliyor muydunuz? Yarasalar çok fazla böcek yer. Bu şekilde çok fazla böcek yemeleri sebebiyle, sizi rahatsız edecek daha az böcek bulunur. Çiftçiler, yarasalar sayesinde daha az böcek ilacı kullanıp, ilaç masrafından tasarruf ettikleri için yarasaları severler.
Tropik alanlarda, meyve ve bitki özü yiyen yarasalar çiçeklerin tozlaşması ve tohumların dağılması için önemlidir. Hatta, 300’den fazla tropik bitki, tohum dağılımı ve tozlaşma için yarasalara bağlıdır. Muz, mango, avakado, hurma ve incir bunlara dahildir. Tohumların dağılmasıyla, yarasalar, insanların tahrip ettiği yağmur ormanlarının yeniden oluşumuna yardımcı olur.
Bu sizi şaşırtabilir, ancak vampir yarasalar da insanlar için çok önemlidir. Vampir yarasaların salyalarında özel bir kimyasal madde vardır ve bu kanın pıhtlaşmasını önler. Bu, yarasaların, ineklerden ve domuzlardan kolaylıkla kan içmesine olanak sağlar. Bilim adamları bu kimyasal madde üzerinde çalışmışlar ve bu kimyasal maddeyi kan pıhtılaşması ve kalp spazmına karşı insanlara fayda sağlayan bir ilacın geliştirilmesinde kullanmışlardır.
Yarasalardan korkmalı mıyım?
Birçok insan yarasadan korkar, çünkü bütün yarasaların kuduz olduğu düşünülür. Tüm diğer memeliler gibi yarasalarda kuduz olabilir. Ancak, çok az yarasa kuduzdur. Ayrıca hatırlanacağı üzere, sadece kuduz bir hayvan sizi ısırırsa veya bu hayvanın salyasıyla temas ederseniz kuduz kapabilirsiniz. Bu sadece bir yarasaya bakarak kuduz olamayacağınız anlamına gelmektedir.
Bazı insanlar yarasaların saça takılacağını düşünür. Bu da doğru değildir. Yarasalar oldukça iyi uçar ve sizin saçınıza doğru uçmaktan kolaylıkla kaçınabilir.