Kızamık Kaç Gün Sürer
kaynağı değiştir]
Ana madde: Kızamık epidemiyolojisi
&#;&#;0
&#;&#;1–8
&#;&#;9–26
&#;&#;27–38
&#;&#;39–73
&#;&#;74–
&#;&#;veri yok
&#;&#;≤ 10
&#;&#;10–25
&#;&#;25–50
&#;&#;50–75
&#;&#;75–
&#;&#;–
&#;&#;–
&#;&#;–
&#;&#;–
&#;&#;–
&#;&#;–
&#;&#;≥
Kızamık son derece bulaşıcıdır ve bir toplumda dolaşımının devam etmesi, çocukların doğumuyla duyarlı konakçıların oluşmasına bağlıdır. Yetersiz sayıda yeni konakçı üreten topluluklarda hastalık yok olacaktır. Bu kavram kızamıkta ilk kez yılında Bartlett tarafından fark edilmiş ve kızamığı destekleyen minimum sayıdan kritik topluluk büyüklüğü (CCS) olarak bahsetmiştir.[92] Ada topluluklarındaki salgınların analizi, kızamık için CCS'nin civarında olduğunu göstermiştir.[93]Sürü bağışıklığı elde etmek için, kızamığın insandan insana bulaşmasının kolay olması nedeniyle toplumun %95'inden fazlasının aşılanması gerekmektedir.[29]
Dünya Sağlık Örgütü yılında ölümün kızamıktan kaynaklandığını tahmin etmektedir.[94] Bu rakam yılında ölümden daha düşüktür. itibarıyla kızamık, dünyada aşıyla önlenebilir ölümlerin önde gelen nedenlerinden biri olmaya devam etmektedir.[19][95]Gelişmiş ülkelerde ölüm oranı daha düşüktür; örneğin İngiltere ve Galler'de 'den 'ye kadar her vakada iki ila üç arasında ölüm gerçekleşmiştir.[96] Amerika Birleşik Devletleri'nde çocuklarda her vakadan bir ila üçü ölmektedir (%0,,2).[97] Yüksek düzeyde yetersiz beslenen ve yeterli sağlık hizmeti alamayan toplumlarda ölüm oranı %10'a kadar çıkabilmektedir.[3][98] Komplikasyonlu vakalarda bu oran %'a kadar yükselebilir.[kaynak belirtilmeli] yılında, BM üye ülkeleri arasında aşılama oranlarının artması sayesinde kızamık nedeniyle ölüm sayısı yılına göre %78 daha düşüktü.[29]
| DSÖ-Bölge | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Afrika Bölgesi | |||||
| Amerika Bölgesi | 66 | ||||
| Doğu Akdeniz Bölgesi | |||||
| Avrupa Bölgesi | |||||
| Güneydoğu Asya Bölgesi | |||||
| Batı Pasifik Bölgesi | |||||
| Dünya çapında |
Aşılamanın başlatıldığı ülkelerde bile oranlar yüksek kalabilir. Kızamık, aşıyla önlenebilir çocuk ölümlerinin önde gelen nedenlerinden biridir. Dünya genelinde ölüm oranı, Kızamık Girişimi ortakları olan Amerikan Kızılhaçı, Amerika Birleşik Devletleri CDC, Birleşmiş Milletler Vakfı, UNICEF ve DSÖ tarafından yürütülen aşılama kampanyası sayesinde önemli ölçüde azaltılmıştır. Küresel olarak, 'da olan tahmini ölüm sayısı %60 azalarak 'te 'e düşmüştür.[] yılı için yapılan tahminler, ölümlerin küresel olarak daha da azalarak 'e düştüğünü göstermektedir. yılında kızamıktan kaynaklanan ölümlerin %77'si Güneydoğu Asya bölgesinde meydana gelmiştir.[] yılında dünya genelinde kızamığa bağlı ölüm gerçekleşmiş olup, bu vakaların çoğu Afrika ve Doğu Akdeniz bölgelerinden bildirilmiştir. Bu tahminler, dünya genelinde kızamık enfeksiyonu nedeniyle ölümün rapor edildiği yılına göre biraz daha yüksektir.[]
yılında DSÖ, kızamık, kızamıkçık ve konjenital kızamıkçık sendromu için laboratuvar sürveyansı sağlamak üzere Küresel Kızamık ve Kızamıkçık Laboratuvar Ağını (GMRLN) kurmuştur.[] 'dan 'e kadar olan veriler, en sık tespit edilen kızamık virüsü genotiplerinin azaldığını göstermektedir; bu da artan küresel nüfus bağışıklığının bulaşma zincirlerinin sayısını azalttığını düşündürmektedir.[]
'un ilk üç ayında bildirilen vakalar, 'in ilk üç ayına kıyasla % daha fazla olup, dünyanın her bölgesinde, hatta genel aşılama kapsamının yüksek olduğu ülkelerde bile aşılanmamış insan kümeleri arasında salgınlar görülmüştür.[] Kasım ayı ortası itibariyle bildirilen vaka sayısı, 'e kıyasla 'un ilk aylarında bildirilen enfeksiyon artış eğilimlerine benzer şekilde, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde (ulusal sistemleri aracılığıyla bildirilen) vaka ile birlikte küresel olarak 'in üzerindedir.[] yılında dünya genelinde toplam vaka sayısı 'e yükselmiştir. için bildirilen vaka sayısı 'a kıyasla daha düşüktür.[] DSÖ'ye göre, COVID pandemisi, salgınların yaşandığı ülkeler de dahil olmak üzere en az 68 ülkede aşılama kampanyalarını engellemiş ve bu da ek vaka riskinin artmasına neden olmuştur.[][]
Avrupa[değiştir Kızamık
Kızamıkçık ve Kızıl (hastalık) ile karıştırılmamalıdır.
Kızamık Diğer adlar Morbilli, rubeola[1][2] 
Dördüncü gün kızamık döküntüsü gösteren bir çocuk
Olağan başlangıcı Maruz kaldıktan gün sonra[3][4] Uzmanlık Enfeksiyon hastalıkları Belirtiler Ateş, öksürük, burun akıntısı, iltihaplı gözler, döküntü[5][6] Komplikasyon Zatürre, nöbet, ensefalit, subakut sklerozan panensefalit, immünosupresyon, işitme kaybı, körlük[7][8] Süre gün[3][4] Nedenleri Kızamık virüsü[5] Korunma Kızamık aşısı[3] Tedavi Destekleyici bakım[3] Sıklık Yıllık 20 milyon[5] Ölüm + ()[9][10]
Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu oldukça bulaşıcı bir hastalıktır.[11][5][12] Belirtiler genellikle enfekte bir kişiye maruz kaldıktan gün sonra gelişir ve gün sürer.[3][4] İlk belirtiler genellikle 40 °C'den yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve iltihaplı gözlerdir.[5][6] Semptomların başlamasından iki veya üç gün sonra ağız içinde Koplik lekeleri olarak bilinen küçük beyaz lekeler oluşabilir.[6] Genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılan kırmızı, düz bir döküntü tipik olarak semptomların başlamasından üç ile beş gün sonra başlar.[6] Yaygın komplikasyonlar arasında ishal (vakaların %8'inde), orta kulak enfeksiyonu (%7) ve zatürre (%6) yer alır.[7] Bunlar kısmen kızamığın neden olduğu bağışıklık sisteminin baskılanmasına bağlı olarak ortaya çıkar.[8] Daha az yaygın olarak nöbetler, körlük veya beyin iltihabı meydana gelebilir.[7][3] Diğer isimler arasında morbilli, rubeola, kırmızı kızamık ve İngiliz kızamığı bulunmaktadır.[1][2]Alman kızamığı olarak da bilinen kızamıkçık ve roseola, birbiriyle ilgisi olmayan virüslerin neden olduğu farklı hastalıklardır.[13]
Kızamık, enfekte kişilerin öksürük ve hapşırıkları yoluyla bir kişiden diğerine kolayca yayılanhava yoluyla bulaşan bir hastalıktır.[3] Ayrıca ağız veya burun salgılarıyla doğrudan temas yoluyla da yayılabilir.[14] Son derece bulaşıcıdır: bağışıklığı olmayan ve enfekte bir kişiyle yaşam alanını paylaşan her on kişiden dokuzu enfekte olur.[7] Dahası, kızamığın üreme sayısı tahminleri, sıklıkla atıfta bulunulan 12 ile 18 aralığının ötesinde değişiklik göstermektedir.[15] NIH tarihli bir makaleden şu alıntıyı yapmaktadır: "'de yapılan bir inceleme, 3,7 - ,3 arasında uygulanabilir kızamık R0 değerleri belirlemiştir".[16] İnsanlar döküntülerin başlamasından dört gün öncesinden, döküntülerin başlamasından dört gün sonrasına kadar başkalarına bulaştırıcıdır.[7] Genellikle bir çocukluk hastalığı olarak görülse de her yaştan insanı etkileyebilir.[17] Çoğu insan hastalığa bir kereden fazla yakalanmaz.[3] Şüpheli vakalarda kızamık virüsü testi yapılması halk sağlığı çalışmaları için önemlidir.[7] Kızamığın diğer hayvanlarda görülüp görülmediği bilinmemektedir.[14]
Bir kişi enfekte olduğunda, destekleyici bakım sonuçları iyileştirebilse de[3] spesifik bir tedavi mevcut değildir.[14] Bu bakım oral rehidrasyon solüsyonu (hafif tatlı ve tuzlu sıvılar), sağlıklı yiyecekler ve ateşi kontrol etmek için ilaçları içerebilir.[3][4] Kulak enfeksiyonları veya zatürre gibi ikincil bakteriyel enfeksiyonlar ortaya çıkarsa antibiyotik reçete edilmelidir.[3][14] Çocuklar için A vitamini takviyesi de önerilmektedir.[14] ABD'de ve yılları arasında bildirilen vakalar arasında ölüm, vakaların sadece %0,2'sinde meydana gelmiştir,[7] ancak yetersiz beslenen kişilerde bu oran %10'a kadar çıkabilmektedir.[3] Enfeksiyondan ölenlerin çoğu beş yaşından küçüktür.[14]
Kızamık aşısı hastalığı önlemede etkilidir, son derece güvenlidir ve genellikle diğer aşılarla birlikte uygulanır.[3][18]Aşılama, ile yılları arasında kızamıktan kaynaklanan ölümlerde %80'lik bir azalma sağlamıştır. yılı itibarıyla dünya genelinde çocukların yaklaşık %85'i ilk dozlarını almıştır.[14] Kızamık, başta Afrika ve Asya'nın gelişmekte olan bölgelerinde olmak üzere[3] yılda yaklaşık 20 milyon insanı etkilemektedir.[5] Aşıyla önlenebilir hastalıklar arasında önde gelen ölüm nedenlerinden biridir.[19][20] yılında 2,6 milyon kişi,[3] yılında ise kişi kızamık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. yılına gelindiğinde ise küresel aşılama programları kızamıktan ölenlerin sayısını 'e düşürmüştür.[21][22] Bu eğilimlere rağmen, bağışıklamadaki azalma nedeniyle hastalık ve ölüm oranları 'den 'a kadar artmıştır.[23][24][25]
Belirti ve bulgular[değiştir
nest...
Kızamık
Kızamıkçık ve Kızıl (hastalık) ile karıştırılmamalıdır.
| Kızamık | |
|---|---|
| Diğer adlar | Morbilli, rubeola[1][2] |
Dördüncü gün kızamık döküntüsü gösteren bir çocuk | |
| Olağan başlangıcı | Maruz kaldıktan gün sonra[3][4] |
| Uzmanlık | Enfeksiyon hastalıkları |
| Belirtiler | Ateş, öksürük, burun akıntısı, iltihaplı gözler, döküntü[5][6] |
| Komplikasyon | Zatürre, nöbet, ensefalit, subakut sklerozan panensefalit, immünosupresyon, işitme kaybı, körlük[7][8] |
| Süre | gün[3][4] |
| Nedenleri | Kızamık virüsü[5] |
| Korunma | Kızamık aşısı[3] |
| Tedavi | Destekleyici bakım[3] |
| Sıklık | Yıllık 20 milyon[5] |
| Ölüm | + ()[9][10] |
Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu oldukça bulaşıcı bir hastalıktır.[11][5][12] Belirtiler genellikle enfekte bir kişiye maruz kaldıktan gün sonra gelişir ve gün sürer.[3][4] İlk belirtiler genellikle 40 °C'den yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve iltihaplı gözlerdir.[5][6] Semptomların başlamasından iki veya üç gün sonra ağız içinde Koplik lekeleri olarak bilinen küçük beyaz lekeler oluşabilir.[6] Genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılan kırmızı, düz bir döküntü tipik olarak semptomların başlamasından üç ile beş gün sonra başlar.[6] Yaygın komplikasyonlar arasında ishal (vakaların %8'inde), orta kulak enfeksiyonu (%7) ve zatürre (%6) yer alır.[7] Bunlar kısmen kızamığın neden olduğu bağışıklık sisteminin baskılanmasına bağlı olarak ortaya çıkar.[8] Daha az yaygın olarak nöbetler, körlük veya beyin iltihabı meydana gelebilir.[7][3] Diğer isimler arasında morbilli, rubeola, kırmızı kızamık ve İngiliz kızamığı bulunmaktadır.[1][2]Alman kızamığı olarak da bilinen kızamıkçık ve roseola, birbiriyle ilgisi olmayan virüslerin neden olduğu farklı hastalıklardır.[13]
Kızamık, enfekte kişilerin öksürük ve hapşırıkları yoluyla bir kişiden diğerine kolayca yayılanhava yoluyla bulaşan bir hastalıktır.[3] Ayrıca ağız veya burun salgılarıyla doğrudan temas yoluyla da yayılabilir.[14] Son derece bulaşıcıdır: bağışıklığı olmayan ve enfekte bir kişiyle yaşam alanını paylaşan her on kişiden dokuzu enfekte olur.[7] Dahası, kızamığın üreme sayısı tahminleri, sıklıkla atıfta bulunulan 12 ile 18 aralığının ötesinde değişiklik göstermektedir.[15] NIH tarihli bir makaleden şu alıntıyı yapmaktadır: "'de yapılan bir inceleme, 3,7 - ,3 arasında uygulanabilir kızamık R0 değerleri belirlemiştir".[16] İnsanlar döküntülerin başlamasından dört gün öncesinden, döküntülerin başlamasından dört gün sonrasına kadar başkalarına bulaştırıcıdır.[7] Genellikle bir çocukluk hastalığı olarak görülse de her yaştan insanı etkileyebilir.[17] Çoğu insan hastalığa bir kereden fazla yakalanmaz.[3] Şüpheli vakalarda kızamık virüsü testi yapılması halk sağlığı çalışmaları için önemlidir.[7] Kızamığın diğer hayvanlarda görülüp görülmediği bilinmemektedir.[14]
Bir kişi enfekte olduğunda, destekleyici bakım sonuçları iyileştirebilse de[3] spesifik bir tedavi mevcut değildir.[14] Bu bakım oral rehidrasyon solüsyonu (hafif tatlı ve tuzlu sıvılar), sağlıklı yiyecekler ve ateşi kontrol etmek için ilaçları içerebilir.[3][4] Kulak enfeksiyonları veya zatürre gibi ikincil bakteriyel enfeksiyonlar ortaya çıkarsa antibiyotik reçete edilmelidir.[3][14] Çocuklar için A vitamini takviyesi de önerilmektedir.[14] ABD'de ve yılları arasında bildirilen vakalar arasında ölüm, vakaların sadece %0,2'sinde meydana gelmiştir,[7] ancak yetersiz beslenen kişilerde bu oran %10'a kadar çıkabilmektedir.[3] Enfeksiyondan ölenlerin çoğu beş yaşından küçüktür.[14]
Kızamık aşısı hastalığı önlemede etkilidir, son derece güvenlidir ve genellikle diğer aşılarla birlikte uygulanır.[3][18]Aşılama, ile yılları arasında kızamıktan kaynaklanan ölümlerde %80'lik bir azalma sağlamıştır. yılı itibarıyla dünya genelinde çocukların yaklaşık %85'i ilk dozlarını almıştır.[14] Kızamık, başta Afrika ve Asya'nın gelişmekte olan bölgelerinde olmak üzere[3] yılda yaklaşık 20 milyon insanı etkilemektedir.[5] Aşıyla önlenebilir hastalıklar arasında önde gelen ölüm nedenlerinden biridir.[19][20] yılında 2,6 milyon kişi,[3] yılında ise kişi kızamık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. yılına gelindiğinde ise küresel aşılama programları kızamıktan ölenlerin sayısını 'e düşürmüştür.[21][22] Bu eğilimlere rağmen, bağışıklamadaki azalma nedeniyle hastalık ve ölüm oranları 'den 'a kadar artmıştır.[23][24][25]