Memurlar Yeşil Pasaportu Kaçıncı Derecede Alır

Soru: sayılı Kanuna tabi 7. dereceli kadroda çalışan devlet memuruyum, kazanılmış hak aylığım ve emekliliğe esas kadro derecem 3/1'i olmasına rağmen kadro derecem 7'dir. Bu durumda yeşil pasaport almam mümkün müdür?

Cevap: Devlet memurları için, kazanılmış hak aylık derecesi, kadro derecesi ve emekli keseneğine esas aylık derecesi olmak üzere üç farklı derece bulunmaktadır. Bunlar birbirine eşit olabileceği gibi aynı memur için üçü de farklı olabilir.

Kural olarak kadro derecesi ile kazanılmış hak aylık derecesinin aynı olması beklenir. Ancak sayılı Kanunda sayılan bazı özel durumlar sebebiyle her iki derece farklılık gösterebilmektedir. maddeye göre 5 ila dereceler arasında memur kazanılmış hak aylık derecesinin üç derece üstünde bir kadroya atanabilmektedir. Buna göre kazanılmış hak aylık derecesi 8 olan bir mühendis 5. dereceye atanabilmektedir. Bir başka durum ise 68/B maddesidir. On hizmet yılını tamamlayan bir uzman kazanılmış hak aylık derecesi daha aşağıda olmasına rağmen 1. derece kadroya atanabilmektedir.

Kadro derecesinin 7, kazanılmış hak aylık derecesinin 3 olması veya benzer örneklerin sebeplerinden biri kurumların kadro birikim planlaması yapmamalarının bir sonucudur. Bu durum personelin mağduriyetine yol açmaktadır. Kurumlar gelecekteki ihtiyaçlarına göre planlama yaparak zamanında dolu kadrolarda derece değişikliği, boş kadrolarda ise sınıf unvan veya derece değişikliği teklifinde bulunmalıdır. Bir diğer sebep ise bazı unvanlar için belirli derecelerde kadro bulunmamasıdır. Örneğin memur unvanı için 1 ila 4, vhki için 1 ila 2. dereceli kadro bulunmamaktadır. Oysa bu unvanlardaki personel yükseköğrenimli olması halinde kazanılmış hak aylıkları 1. dereceye kadar yükselmektedir.

sayılı Pasaport Kanunu'nun maddesinin A fıkrasında yeşil pasaport olarak bilinen hususi damgalı pasaport hakkından yararlanacak kamu görevlileri sayılmıştır. Fıkra hükmüne göre, ".birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri,." hususi damgalı pasaport hakkından yararlanabilecektir.

Madde hükmüne göre Devlet memurlarının yeşil pasaport alabilmesi için unvanlarına bakılmaksızın kadrolarının 1, 2 veya 3. dereceli kadro olması zorunludur. Emekli keseneklerine esas alınan derecelerine göre yeşil pasaport alabilecek olanlar Devlet memurları değil, emeklilik bakımından Emekli Sandığına tabi olan veya yeni sistemde sayılı Kanunun 4/c maddesi kapsamında bulunan sözleşmeli personeldir. Bu gruba KİT'lerde sayılı KHK'ye tabi olarak çalışan sözleşmeli personel örnek verilebilir.

Sonuç olarak kazanılmış hak aylık derecesi 3, kadro derecesi 7 olan bir memurun yeşil pasaport alamayacağını, kurumların kadro derecesinin daha düşük olduğu böylesi durumların oluşmaması için zamanında kadro değişikliği talebinde bulunmaları gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Yeşil Pasaport Nedir? Yeşil pasaport, bordo pasaporttan farklı olarak daha fazla dolaşım gücüne sahip olan bir pasaport türüdür. Peki, kimlere verilir? Kabaca &#;Yeşil pasaport devlet memurlarına verilir&#; diye bilinir ama bu fazla geniş bir açıklamadır. Aslında kamu görevlilerinin sadece %4’lük bir bölümü yeşil pasaporta adaydır. Bunların kimler olduğunu ve nasıl yeşil pasaport çıkartabileceklerini aşağıda detaylıca anlattık.

Yeşil pasaportun dolaşım gücü: Dünyadaki /6 ülkenin (bazı ülkeler bazı ülkeleri tanımıyor) sizce kaçına yeşil pasaport sahiplerinin vizesiz ya da kapıda veya online vize ile kolayca gitme avantajı vardır? Kopya çekmeden bi tahmin etmeye çalışın bakalım&#;Bir tahmin yürüttüyseniz, artık söylüyoruz: ülkeye!! Bu inanılmaz bir rakam. Bu kadar güçlü pasaport dünyada çok az ülkede var. Kıyaslayacak olursak, bordo pasaportun ülkeye, Amerikan pasaportunun , Rus pasaportunun , İsrail pasaportunun , Çin pasaportunun ise 52 ülkede dolaşım kolaylığı var.

YEŞİL PASAPORTU KİMLER ALABİLİR? (HUSUSİ PASAPORT KİMLERE VERİLİR)

Yeşil pasaport, bazı kamu görevlilerine (memurlar ve kamu görevlileri farklı), eski bürokratlara veriliyor. Bunlar:

&#; 1., 2. ve 3. derece kadrolarda bulunan veya sözleşmeli devlet memurlarına,

Yeşil pasaporta başvurabilmek için önce devlet memurlarının belli bir kıdeme ermesi gerekiyor. Bu kıdemin &#;derece ve kademe olarak&#; bir hesabı var. En yüksek derece 1&#;dir, en düşük ise Ama mesleğe başlayan tüm memurlar 13 dereceden başlamaz. Kişilerin askerlik durumuna, kaç sene okuduğuna, vb faktörlere göre başlangıç derecesi değişir. Mesela lisans mezunları mesleğe 9 derece 1 kademe olarak başlar, bu da 9/1 olarak ifade edilir. 1. senesinin sonunda kişi 1 kıdem ilerler ve 9 derece 2 kıdem, yani 9/2 olur. Derece ise, sicilinde bir olumsuzluk olmaması halinde 3 yılda bir ilerler. Bu hesaba göre 1., 2. ve 3. dereceden kadrolu memurlar yeşil pasaport almaya hak kazanır.

&#;  TBMM eski üyelerine,

Yani görevini tamamlamış millet vekilleri (görev sürelerinde siyah pasaport kullanıyorlar).

&#;  Eski bakanlar,

Görevlerine devam ederken siyah pasaport kullanıyorlar. Görevlerinin bitiminde yeşil pasaporta geçiyorlar.

&#; 1.,2. ve 3. derece kadro karşılığı çalışan diğer kamu görevlilerine,

Devlet memuru ve kamu personeli farklı şeyler mi derseniz, bu madde, devlette kadrolu olmayan, ancak sözleşmeli çalışan personeli ifade ediyor. Bu personel içinden 1,2 ve 3. derece kadro karşılığı olanlar da yeşil pasaporta hak kazanır.

&#; Kadro derecesi 1.,2. veya 3. derece iken emekliğe ayrılan veya görevden çekilen memur ve diğer kamu çalışanlarına,

Yukarıda bahsi geçenler emekli olduktan sonra da yeşil pasaport ayrıcalıklarını korurlar. Aynı şekilde görevlerinden kurum tarafından çekirlerse de yeşil pasaport haklarını korurlar.

&#; Görevleri süresince olmak kaydıyla büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanlarına,

Aktif olarak başkanlık yaptıkları süre boyunca, bu belediye başkanlarına da yeşil pasaport verilir.

&#; 1. derece kadro ile emekli olan belediye başkanlarına,

Yukarıda saydığımız belediye başkanları görevden ayrıldıklarında pasaportları bordo pasaporta döner. Ancak 1. derece kadroyken emekliliğe ayrılan belediye başkanları yeşil pasaportlarını korurlar.

&#;  Devlet sporcusu ünvanını taşıyan atletlere,

Hangi spor branşı olduğu fark etmez, ülkeye başarı getirdiği için devlet sporcusu statüsü verilen sporculara hem aylık bağlanıyor, hem de yeşil pasaport veriliyor.

&#;  Eskiden devlet bankaları olup, sonradan özelleştirilen Halk Bank, Ziraat Bankası ve Emlak Bankası çalışanlarından şu kişilere;

Özelleştirmeden önce yeşil pasaport hakkını elde etmiş olanlar,
Kuruluş sermaye payının en az %51’i devlete ait kamu kuruluşu olanlar,
Sosyal Güvenlik yönünden T.C. Emekli Sandığına bağlı olmak, Kamu görevlisi olanlar,
Sayılı İş Kanununa tabi olanlar.

&#;  Kadro karşılığı olmaksızın çalışıp, emekli kesenekleri 1.,2 ve 3. derece üzerinden kesilerek Emekli Sandığına yatırılan çalışanlar ve bu durumda çalışırken EMEKLİ olan sözleşmeli devlet memurlarına

&#; veriliyor.

İhracat ile uğraşan iş adamlarına verilmesi için de bir yasa var.

Bakanlar Kurulu   tarihinde &#;İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar&#;a dair aşağıdaki yasayı çıkarmış:

Son üç takvim yılında (, , ) yıllık ortalama ihracatı 1 milyon doların üzerinde olan ihracat yapan firma temsilcilerine yeşil pasaport veriliyor. 

NOT: Son üç takvim yılında yıllık ortalama ihracatı  milyon dolar arasında olan firmalara 1,
milyon dolar arasında olan firmalara 2,
milyon dolar arasında olan firmalara 3,
milyon dolar arasında olan firmalara 4,
milyon doların üstünde olan firmalara ise 5 yetkilisine hususi damgalı pasaport veriliyor.

-Bu yasa devlete karşı şu suçlardan birisininden hüküm giymemesi durumunda geçerli:
Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık.
-Diğer suçlardan hüküm giyenler, Bakanlar Kurulu&#;nun belirlediği miktarı tutturuyorsa yeşil pasaport alabilecek.

Hususi damgalı pasaporta başvurmak için, Ekonomi Bakanlığı&#;nın Talep Formu &#;nu doldurup, üyesi olduğunuz İhracatçı Birliği&#;ne gitmelisiniz.

Aile Sebebiyle Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?

Yeşil Pasaport sahibiyseniz sizin sayenizde bazı aile bireyleri de Yeşil pasaport hakkından yararlanabiliyor. Bunlar:

&#; Eşiniz,
&#; 18 yaş altı çocuklarınız,
&#; 25 yaşın altındaki, hak sahibi ebeveyn ile ikamet eden, evli olmayan, sigortalı iş sahibi olmayan (öğrenim nedeniyle yapılan kısa süreli stajlarda sigortalı olmak sayılmıyor) ve öğrenimine devam eden (öğrenci olduklarını belgelemek suretiyle) çocuklarınız veya,
&#; Yaşı kaç olursa olsun, zihinsel, ruhsal ya da bedensel engelli çocuklarını eğer sizinle  ikamet ediyor, bekar ve işsiz ise sizin yeşil pasaport hakkınızdan faydalanabiliyor. Ancak engellerini tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alacakları sağlık kurulu raporu ile belgelemeleri gerekmekte.

Eşler için şartlar

Eşi dolayısıyla yeşil pasaport alma hakkına sahip kişiler, eşlerinin halihazırda hiç pasaportu olmasa bile kendilerine yeşil pasaport çıkarabilirler.

Çocuklar için şartlar

Çocuklar, öğrenimlerine devam ettikleri sürece 25 yaşına kadar pasaportlarını kullanabilirler. Öğrenimleri sona erince bu durumu bildirmek ve yeşil pasaportlarını iptal ettirmek zorundadır. Kız çocuklar da 25 yaşın altında iken evlenirlerse yeşil pasaport statüleri sona eriyor.

Ebeveynlerinden dolayı yeşil pasaport sahibi olma hakkına sahip çocuklar, ebeveynlerinin halihazırda hiç pasaportu olmasa bile kendilerine yeşil pasaport çıkarabilirler.

Ebeveynlerinden dolayı yeşil pasaport sahibi olan çocuk, yaşı müsait olsa da çalışmaya başlayıp SGK üyeliği başladığında pasaportunu iade etmek zorundadır.

Ebeveynlerinden dolayı yeşil pasaport sahibi olan öğrenci kişi, eğer ki ailesinden başka bir şehirde eğitim görüyorsa ve yeşil pasaport süresi bittiyse, bulunduğu şehirdeki nüfus müdürlüğünden randevu alıp kendisi başvuru yapabilir. 

Yeşil pasaportlu ebeveynin vefatı durumunda
Vefat eden ebeveynden dolayı bağlanan emekli aylığı ile (yetim maaşı) çocuklar iş sahibi olarak değerlendirilmiyor. Yani, eğer yukarıdaki şartları karşılıyorsanız yetim maaşı yeşil pasaporta engel teşkil etmez.

Yeşil Pasaport Ne Kadar Süreliğine Verilir?

Yeşil Pasaportun süresi, bağlı olduğunuz kurumdaki amirinizin başvurusu ile en az 6 ay en fazla 5 yıl olmak üzere İçişleri Bakanlığınca belirleniyor. Not: Mayıs itibari ile 5 yıl olan yeşil pasaport geçerlilik süresi, yeni nesil yerli e-pasaportla 10 yıla çıktı.

YEŞİL PASAPORT NASIL ÇIKARTILIR?

Eğer yeşil pasaporta aday olabileceğinizi düşünüyorsanız başvuru işlemlerini ve gerekli evrakları Yeşil Pasaport Nasıl Alınır? yazımızdan öğrenebilirsiniz.

YEŞİL PASAPORTUN AVANTAJLARI

Yeşil pasaportun iki avantajı var:

1-) Pasaport harcından muaftır. Bordo pasaportlular defter bedeli ve pasaport harcı olmak üzere 2 farklı ücret öderler. Yeşil pasaport çıkaranların tek ödemesi gereken bedel TL&#;lik defter bedelidir. ( yılı için.)
2-) Bazı ülkelere vizesiz giriş yapabilmek. Bordo pasaportla vizesiz girilebilen ülke sayısı iken, yeşil pasaportun &#;tır. Bordo pasaportluların vizesiz gidemediği Schengen ülkelerine yeşil pasaport sahipleri vizesiz gidebilirler.

Yeşil Pasaporta Vize İstemeyen Ülkelerin eksiksiz ve güncel listesini görmek için tıklayın.
Bordo pasaport ile vizesiz gidilebilen ülkeleri görmek için Vizesiz Ülkeler yazımızı inceleyebilirsiniz.

ÖNEMLİ: Yeşil pasaporta vize istemeyen ülkelere vize almadan girebilirsiniz ancak mutlaka pasaportunuzun en az 3 ay daha geçerliliğinin olması gerekir.

YEŞİL PASAPORT İLE VİZE BAŞVURUSU

Yeşil Pasaport sahibiyseniz, ve vizeye başvuracaksanız, ülkeye giriş için yine en az 3 aylık pasaport geçerliliğinizin olması bekleniyor. Hatta 6 aylık geçerlilik arayanlar bile var.

Yani bu geçerlilik süresinin, sizin ziyaretinizi kapsaması yetmiyor: Örneğin, 1 Ocak ’te Schengen ülkelerinden birine giriş yapacak ve 20 Ocak’ta çıkış yapacaksanız, pasaportunuzun süresinin en az Nisan ’e kadar geçerli olması bekleniyor. Sizin bu durumda vize başvurunuzu Aralık&#;ta tamamlamanız lazım.

Bazı devletlerin ülkeye girişte resmi pasaportlarda aradığı minimum geçerlilik sürelerini öğrnemek için tıklayın.

ÖĞRETMENLER NE ZAMAN YEŞİL PASAPORT ALIR?

Devlet kurumlarında çalışan öğretmenler, belli bir kıdeme erdikten sonra yeşil pasaporta hak kazanır.

Diğer memurluklarda olduğu gibi derece ve kademe sistemi öğretmenlikte de mevcut. Öğretmenlerin de diğer memurlar gibi, yeşil pasaport alabilmeleri için kadro derecelerinin 3, 2 ya da 1 olması gerekiyor.

Öğretmenler göreve 9 derece, 1 kademe ile başlar. Bu 9/1 olarak ifade edilir. En yüksek derece 1&#;dir. Yani aslında yükseldikçe, derece düşer.

Olumlu sicil alan hocaların her yıl kademesi 1 artar. Kademe 3 olduktan sonraki yıl 4 olmaz. Onun yerine öğretmenin derecesi 1 sayı azalır (yani bir rütbe yükselmiş olur). Yani 9/3 olan bir öğretmenin bir sene sonraki derece kademesi 8/1 olur. Meslekten önce okunan hazırlık sınıfı ve üst üste alınan olumlu siciller kademe ilerlemesini olumlu olarak etkilerken, bazı disiplin cezaları da kademe ilerlemesini olumsuz olarak etkiliyor.

Bir öğretmen ortalama olarak her bir derecede 3 yıl çalıştığı için, öğretmenin 3. dereceye varması yaklaşık olarak 15 yıl sürüyor. Bu sürenin sonunda 3. dereceye ulaşan öğretmen yeşil pasaport almaya hak kazanıyor.