Çilek Yetiştirme Aşamaları

Çilek Nas&#;l Yeti&#;tirilir: Tarlada, Saks&#;da, Evde

Dünya çap&#;nda en sevilen ve en çok tüketilen meyvelerden biri olan çilek, ayn&#; zamanda en çok ticareti yap&#;lan meyve çe&#;ididir. Kendine has aromas&#; ve kokusuyla hem yeti&#;kinler hem de çocuklar taraf&#;ndan be&#;eni ile tüketilen meyve, Türkiye’de Akdeniz ve Ege Bölgesi’nde yayg&#;n olarak yeti&#;tirilir.

Hassas ve bak&#;m isteyen bir meyve çe&#;idi olan çile&#;in taze olarak tüketilmesi ve buzdolab&#;nda saklanmas&#; önerilir. Ana vatan&#; Amerika olan çilek, dünya genelinde y&#;ll&#;k 5 milyon tonluk üretimi ile en çok yeti&#;tirilen meyvelerden biridir.

Lezzeti kadar faydalar&#; ile de ad&#;ndan söz ettiren çilek, düzenli olarak tüketildi&#;inde vücutta olumlu etkiler yarat&#;r. &#;eker oran&#; yüksek bir meyve oldu&#;undan dolay&#; bakteri tutucu yap&#;ya sahiptir. Ayr&#;ca yere yak&#;n bir &#;ekilde yeti&#;ti&#;inden dolay&#; bol su ile tüm topra&#;&#;ndan temizlenerek tüketilmesi önerilir.

Çilekli Kekler Pastalar Tatl&#;lar

Çilek Hangi Mevsimde Yeti&#;ir?

• Çilek hangi mevsimde yeti&#;ir, ne zaman yenir? Çilek mevsimi ilkbahard&#;r.
• Mart, nisan ve may&#;s aylar&#;nda çilek yeti&#;ir; pazar ve manav tezgahlar&#;nda tazesini bolca tüketebilirsiniz.
• Çilek hangi ayda yenir, ne zaman ç&#;kar sorunuzu mart-nisan aylar&#;ndan haziran sonlar&#;na kadar &#;eklinde yan&#;tlayabiliriz.

Çilek Nas&#;l Ekilir?

Çilek fidelerinin topra&#;a ekim zaman&#; &#;ubat ay&#;d&#;r; &#;ubat ay&#;n&#; geçirmemeye dikkat etmelisiniz. Çilek topra&#;a nas&#;l ekilir?Bahçe veya tarlada çilek yeti&#;tirecekseniz öncelikle dikim yapaca&#;&#;n&#;z yerdeki yabani otlar&#; temizleyip topra&#;&#; sürmeniz, havaland&#;rman&#;z gerekir. Sonras&#;nda topra&#;&#; düzlemelisiniz. Devam&#;nda sizi toprak analizi bekliyor; toprak analizinde herhangi olumsuz bir durum yoksa çiftlik gübresi kullanabilirsiniz. Saks&#;ya çilek ekimi için bu gibi uzun a&#;amalardan geçmeniz gerekmiyor. Saks&#;ya torflu çiçek topra&#;&#; ald&#;ktan sonra:

• Çile&#;i topra&#;a dikmek için fideyi köklerine zarar vermeden ç&#;kar&#;n.
• Topra&#;a 30 cm büyüklü&#;ünde bir çukur aç&#;n.
• Çukurun içinde küçük tepecik olu&#;turun.
• Fideyi bu tepeci&#;in üzerine yerle&#;tirin, kökler bu tepeci&#;in yanlar&#;ndan sarkabilir.
• Ard&#;ndan çok tepeleme olmamak &#;art&#;yla toprak ilave ederek fideyi gömün.
• Merkezi bölgenin topra&#;&#;n üzerinde olmas&#;na yani fidenin tamamen toprak alt&#;nda kalmamas&#;na özen gösterin.

Çilek Nas&#;l Yeti&#;tirilir?

Tarlada Çilek Yeti&#;tiricili&#;i

• dereceye kadar so&#;u&#;a dayanabilen bir bitki olan çilek, kumlu t&#;nl&#; ve hafif topraklar&#; sever.
• Kireç oran&#; yüksek olan topraklarda çilek yeti&#;tirmek zordur.
• Çilek dikiminin ilkbahar, k&#;&#;, yaz ve sonbahar olmak üzere 4 dikim zaman&#; vard&#;r.
• Serin ve nemli havalarda çilek ekimi yap&#;lmal&#;d&#;r. santime kadar kökü ile birlikte topra&#;a gömülen çilek, yapraklar&#; topra&#;&#;n üzerine gelecek &#;ekilde ekilir.
• Çilek ekimi, bak&#;m&#; özenle yap&#;ld&#;&#;&#;nda verimli mahsul alarak, leziz çilekler elde edebilirsiniz.
• Ülkemizde çilek yeti&#;tiricili&#;inin artmas&#; için devlet deste&#;i verilmektedir. Su borular&#;, malç, fide ve sulama malzemeleri çilek yeti&#;tiricili&#;i devlet deste&#;i aras&#;ndad&#;r.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;i kazanç kap&#;s&#; olarak birçok ki&#;i taraf&#;ndan tercih edilmektedir.

Topraks&#;z Çilek Yeti&#;tiricili&#;i

• Çilek yeti&#;tirme teknikleri aras&#;nda ara&#;t&#;rmalar&#;n ço&#;almas&#;yla birlikte birçok meyvede kullan&#;lan topraks&#;z tar&#;m yöntemi de yer al&#;r.
• Topraks&#;z meyve yeti&#;tirme yöntemi evde topraks&#;z çilek yeti&#;tiricili&#;i için de kullan&#;labilmektedir.
• Modern çilek yeti&#;tiricili&#;i olarak da bilinen topraks&#;z çilek yeti&#;tiricili&#;i, son dönemlerde kullan&#;lan en yayg&#;n yöntemdir.
• Suya dayal&#; bir yöntem oldu&#;u için suda çilek yeti&#;tiricili&#;i de denilen yöntem, uygun kaplar içine &#;s&#; yal&#;t&#;m&#; sa&#;layan bir madde eklenerek yap&#;l&#;r.
• Topraks&#;z çilek yeti&#;tiricili&#;i maliyeti yüksek olmas&#;na ra&#;men üretilen çileklerin kalitesi nedeniyle tercih edilen bir yöntemdir.
• Bu yeti&#;tiricilik yöntemi için toprak yerine havaland&#;r&#;lm&#;&#; durgun akan besin solüsyonu ya da besin ö&#;eleri ile zenginle&#;tirilmi&#; kaya yünü, perlit, sünger ta&#;&#; ve volkanik tüf kullan&#;l&#;r.
• Bunlara ek olarak torf gibi organik maddeler kullan&#;larak da topraks&#;z çilek yeti&#;tiricili&#;i yap&#;l&#;r.
• Bu yöntemin PVC borular içine çilek fideleri ekilerek yeti&#;tirilmesine boruda çilek yeti&#;tiricili&#;i denir.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;i e&#;itimi alarak siz de farkl&#; yöntemlerin detaylar&#;n&#; ö&#;renebilirsiniz.
• E&#;itimleri devlet destekli kurumlar ve ki&#;ilerden alabilir ya da internet üzerinden ücretsiz videolar izleyerek de çilek yeti&#;tiricili&#;i konusunda kendinizi geli&#;tirebilirsiniz.

Serada Çilek Yeti&#;tiricili&#;i

• Serada çilek yeti&#;tirmek için çilek yeti&#;tiricili&#;i aparat&#; ve malzemeleri gerekir.
• Genellikle &#;s&#;tmal&#; plastik ya da cam alçak tünellerle yap&#;lan sera yeti&#;tiricili&#;i, giderleri fazla olan bir yöntemdir.
• Torba kültürü ile çilek yeti&#;tiricili&#;inin yap&#;lmas&#;n&#;n mümkün olmad&#;&#;&#; batakl&#;k, ta&#;l&#;k ve kayal&#;k alanlara uygulanan bir yöntemdir.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;i sera içinde yap&#;l&#;yorsa, çileklerin so&#;uktan zarar görmesini engellemek amac&#;yla sera üstünden &#;s&#;tma ve ya&#;murlama yapmak için ikinci bir tünel uygulan&#;r.
• Serada çilek yeti&#;tiricili&#;i ve bak&#;m&#; zahmetli bir yöntemdir.
• Çilek yeti&#;tirme yöntemleri aras&#;nda serac&#;l&#;k genellikle mevsiminden farkl&#; bir zamanda çilek yeti&#;tirmek isteyenlerin kulland&#;&#;&#; bir yöntemdir.
• Bu yöntem sayesinde 4 mevsim çile&#;e ula&#;mak mümkün olabilmektedir.
• Kosgeb çilek yeti&#;tiricili&#;i konusunda özellikle serada çilek yeti&#;tiricili&#;inde destekleyici malzeme tedari&#;i ve hibe gibi seçeneklerle tar&#;m te&#;vi&#;i sunmaktad&#;r.

Evde Çilek Yeti&#;tiricili&#;i

• Hobi çilek yeti&#;tiricili&#;i olarak da adland&#;rabilece&#;imiz evde çilek yeti&#;tiricili&#;i oldukça ya da genel bilinen ismiyle saks&#;da çilek yeti&#;tiricili&#;i zevkli bir i&#;tir.
• Evde çilek yeti&#;tiricili&#;i için saks&#; ve sepetler kullan&#;l&#;r.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;i balkonda yap&#;ld&#;&#;&#;nda evinizin aç&#;k alan&#;nda olu&#;an renkli görüntü dekorasyona da hava katar.
• Balkonda saks&#; içinde çilek yeti&#;tirmek için en uygun çilek çe&#;idi, &#;s&#;ya dayan&#;kl&#; ve yapraklar&#; k&#;sa olan hummi-meraldo çe&#;ididir.
• Ask&#; saks&#;lar için Toscana denilen uzun filizlere sahip çilekler uygundur.
• Ask&#;daki sepetler için sarma&#;&#;k çilek yeti&#;tiricili&#;i uygun bir yöntemdir.
• Kal&#;n saplar&#; ve güçlü yap&#;s&#;ndan dolay&#; tercih edilen bu çilek çe&#;idinin uygun ortamlarda ve yeterli sulama ile boylar&#; 2 metreye kadar ula&#;abilir.

Mantar Yeti&#;tiricili&#;i, Faydalar&#;, Besin De&#;erleri

Çilek Bak&#;m&#; Nas&#;l Yap&#;l&#;r?

• Çilek yeti&#;tirme a&#;amalar&#; aras&#;nda bak&#;m konusu kaliteli mahsul elde etmek aç&#;s&#;ndan büyük önem ta&#;&#;r.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;indeki en önemli noktalardan biri topraktan yabanc&#; otlar&#;n ç&#;k&#;&#;&#;n&#;n engellenmesidir.
• Çilek a&#;&#;r&#; suland&#;&#;&#;nda bitkide mantar ve sar&#;l&#;k gibi hastal&#;klar olu&#;ur.
• Ayr&#;ca sulama suyunun tuz oran&#;n&#;n yüksekli&#;i milimosttan fazla ise kullan&#;lmamas&#; gerekir. Dikim i&#;leminden sonra can suyu denilen sulama i&#;lemi gerçekle&#;tirilir.
• Organik çilek yeti&#;tiricili&#;i yaz mevsiminde yap&#;l&#;r.  Yaz dikiminde dikilen çilek fideleri 15 gün boyunca günde 3 kez sulanmal&#;d&#;r.
• Bu dönemden sonra çile&#;in a&#;&#;r&#; sulanmamas&#; gerekir.
• A&#;&#;r&#; sulanan çileklerde mantar ya da sar&#;l&#;k gibi hastal&#;klar olu&#;abilir. Damlama sulama yöntemi çilek yeti&#;tiricili&#;inde kullan&#;lan en ideal yöntemdir.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;inde gübreleme de önemli bir konudur. Çilek topra&#;&#; her ay gübrelenmedir.
• Çilek bak&#;m&#;nda bir di&#;er önemli nokta ise çilekte ç&#;kan kollar&#;n hemen temizlenmesi gereklili&#;idir.
• Verimli çilek yeti&#;tirme nas&#;l olur diyenler için de püf noktan&#;n temizlikten geçti&#;ini söyleyelim.
• Temizlenmeyen kollar çilek verimlili&#;ini dü&#;ürür.
• Çilek yeti&#;tirmek için yap&#;lmas&#; gerekenler aras&#;nda meyveleri korumak da büyük önem ta&#;&#;r, çilek çabuk çürüyebilen bir meyvedir.
• Çilek bitkisinde hastal&#;klar&#; önlemek için mutlaka toprak sterilizasyonu veya fumigasyonu yap&#;lmal&#;d&#;r.
• Meyveler ç&#;kar ç&#;kmaz çürükleri önlemek amac&#;yla düzenli bir &#;ekilde mantar ilaçlar&#; kullan&#;lmal&#;d&#;r.
• K&#;rm&#;z&#; örümcek, yaprak bitleri, danaburnu, kad&#; lokmas&#; gibi zararl&#;lar çileklerin en büyük dü&#;man&#;d&#;r.
• Düzenli olarak yap&#;lan ilaçlama ile bu zararl&#;lardan kurtulmak mümkündür.

Çilek Maskesi – Leke, Sivilce ve K&#;r&#;&#;&#;kl&#;k Gideren 5 Canland&#;r&#;c&#; Tarif

Çilek Yeti&#;tirmenin Püf Noktalar&#;

• Çilek yeti&#;tiricili&#;i nas&#;l yap&#;l&#;r diye merak ediyorsan&#;z i&#;in inceliklerine dikkat etmeniz gerekir. Hemen her yerde yeti&#;ebilen çilek topra&#;&#;n&#;n kireç oran&#;n&#;n yüksek olmamas&#; gerekir.
• Çile&#;in ekildi&#;i alan&#;n güne&#; görmesi önemlidir. Güne&#; almayan fideler kavruk ve küçük, ayr&#;ca yeti&#;en çile&#;in kalitesi dü&#;ük olur. Evde çilek yeti&#;tiriliyorsa bahçe ya da balkonlar&#;n güne&#; gören alanlar&#;na yerle&#;tirilmelidir.
• Yeti&#;tirildi&#;i topra&#;&#;n azot aç&#;s&#;ndan zengin olmas&#; çile&#;in daha verimli olmas&#;n&#; sa&#;lar. Bu nedenle çile&#;in topra&#;a dikilmeden önce topra&#;&#;n&#;n azot aç&#;s&#;ndan zengin gübre ile desteklenmesi önemlidir.
• Fidelerin dikilece&#;i toprakta bal&#;k s&#;rt&#; olmas&#; ve dikimden bir süre sonra topra&#;a amonyum sülfat içeren çiftlik gübresi eklenmesi çilek kalitesini ve verimini artt&#;r&#;r.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;inin en önemli püf noktas&#; sulama &#;eklidir. Dikimden sonra mutlaka can suyu verilmeli ve ya&#;mursuz günlerde çilek fideleri mutlaka sulanmal&#;d&#;r. Topra&#;&#;n her daim nemli olmas&#; oldukça önemlidir.
• Meyveler olgunla&#;maya ba&#;lamadan önce fosfor içeri&#;i yüksek gübre kullan&#;lmas&#; gerekir.
• Olgunla&#;maya ba&#;layan çileklerin daha temiz olmas&#; için siyah politelin bir örtü kaplanabilir. Bu örtü mikroorganizma olu&#;umunu engeller ve topra&#;&#; temiz tutar. Örtülerin sabit kalmas&#; için topra&#;a çivilerle tutulabilir.
• Fide dikimindeki püf nokta ise kök bo&#;az&#;ndan dikilmesi gereklili&#;idir. Ne çok derin ne de yüzeysel dikimden sak&#;nmak gerekir.
• Çilek yeti&#;tiricili&#;i püf noktalar&#; aras&#;nda asl&#;nda her meyve, sebze yeti&#;tiricili&#;inde oldu&#;u gibi mahsulünüze sevgiyle yakla&#;mak da vard&#;r.

Çile&#;in Faydalar&#; Nelerdir?

• Asit ve cox enzimleri içeren çilek, antiinflamatuar etkiye sahiptir. Yaralardaki iltihap olu&#;umunu engelleyen meyve, vücuttaki dopamin oran&#;n&#; artt&#;r&#;r.
• Beyin fonksiyonlar&#;n&#;n geli&#;iminde önemli rol oynar ve Alzheimer hastal&#;&#;&#;na kar&#;&#; koruyucudur.
• &#;çeri&#;inde yer alan antioksidan bile&#;enler vücudun ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sistemini güçlendirerek hastal&#;klara kar&#;&#; mücadele etmesini destekler. Kanser hücresi olu&#;umunu engeller ve olu&#;an hücrelerin yok edilmesini sa&#;lar.
• Vücuttan toksin maddelerin ve fazla suyun at&#;lmas&#;na yard&#;mc&#; olan çilek, içeri&#;indeki fenol bile&#;ikler sayesinde kalp krizi riskini minimuma indirir.
• Manganez ve K vitamini aç&#;s&#;ndan zengin bir meyve olan çilek, kemik ve di&#; geli&#;iminin sa&#;lanmas&#;nda önemli rol oynar.
• Ya&#;la birlikte görülen göz hastal&#;klar&#;n&#;n tedavisine yard&#;mc&#; olan çilek, retinay&#; ve korneay&#; güçlendirir.
• Çile&#;in faydalar&#; ve vitaminleri ile ilgili vücuda destekleri sa&#;l&#;&#;&#;m&#;z&#; güçlendirici etkiye sahiptir. Özellikle B9 vitamini damar sertli&#;ini önleyerek kalp krizi riskini dü&#;ürmektedir.
• Yüksek oranda C vitamini içeren çilek, serbest radikallerle mücadeleyi destekleyerek cilt k&#;r&#;&#;&#;kl&#;klar&#;n&#; önler. Çilek ile haz&#;rlanan cilt maskeleri aknelerin yok edilmesini ve cilt lekelerinin onar&#;lmas&#;n&#; sa&#;lar.
• Kolajen içeri&#;inden dolay&#; zay&#;f ve k&#;r&#;lgan saçlara sahip olanlar&#;n çilek yemesi önerilir. Sa&#;l&#;kl&#; saçlar için çilek maskeleri haz&#;rlanarak saçlar&#;n daha canl&#; ve daha parlak görünmeleri sa&#;lanabilir.
• A&#;&#;r&#; yorgunluk, ya&#;l&#;l&#;k ve uykusuzlu&#;a ba&#;l&#; olarak geli&#;en göz alt&#; morluklar&#; ve &#;i&#;likleri için çilek maskeleri mucize yaratabilir.
• Çile&#;in faydalar&#; Ender Saraç taraf&#;ndan da dikkat çekilen bir konudur. Çilek yüksek tansiyonu ve kolesterolü dü&#;ürmeye yard&#;mc&#; olan bir meyvedir.
• Hamilelikte çile&#;in faydalar&#; hem anne hem bebek için önemlidir. Çilek besleyici yap&#;s&#; sayesinde özellikle bebekte kalbin, kemiklerin, omurili&#;in ve beynin geli&#;imini desteklemektedir.

Çilek Faydalar&#; – En Sevdi&#;iniz Meyve Olacak 10 Muhte&#;em Özelli&#;i

Çilek Meyvesi ve Özellikleri

• Gülgiller familyas&#;na ait olan çilek bitkisi, Fragaria bilimsel ad&#;yla da bilinir.
• K&#;rm&#;z&#; renkte meyvelere sahip olan bitkinin dünya üzerinde yirmiden fazla çe&#;idi vard&#;r.
• Bitki üzerinde salk&#;m biçiminde yeti&#;en çilek bahçelerde özel olarak yeti&#;tirilebildi&#;i gibi kendi kendine do&#;al ortamlarda yabani olarak da yeti&#;ebilir.
• Nisan ve haziran aylar&#;nda çiçek açmaya ba&#;layan bitkinin çiçekleri geli&#;erek meyveye dönü&#;ür.
• Beyaz ve ye&#;il renge sahip meyveler zamanla olgunla&#;arak k&#;rm&#;z&#; renk al&#;r ve tatlanmaya ba&#;lar.
• Yapraklar&#; tüylü olan bitki, yere yak&#;n sürüngen bir bitki çe&#;ididir.
• Genellikle taze olarak tüketilen çilekten k&#;&#; için reçel, komposto yap&#;labilir.
• Kek, tatl&#; ve içeceklerin içine at&#;larak da tüketilebilen çilek, yüksek vitamin ve mineral içeri&#;i ile oldukça faydal&#;d&#;r.
• Sert yap&#;ya sahip iri ve orta kalitedeki Aliso çilek çe&#;idi genellikle reçel yap&#;m&#;nda kullan&#;l&#;r.
• G&#;da sanayisinde kullan&#;lan çilek çe&#;idi Tioga, derin dondurucuya atmak için de uygundur.
• Bunlar&#;n d&#;&#;&#;nda pocahontas, douglas, red chief, dana, , pajaro, chandler, hanoye, brio, Bursa çile&#;i, Arnavutköy çile&#;i, da&#; çile&#;i, orman çile&#;i ve Ere&#;li çile&#;i gibi çilek çe&#;itleri bulunur.

Tarif için: Çilek Reçeli

Frenk So&#;an&#; Nedir? Faydalar&#;, Yeti&#;tiricili&#;i

Evde Kivi Yeti&#;tiricili&#;i: Videolu 3 Kolay Ad&#;m

Evde Salep Yeti&#;tiricili&#;i: Videolu 4 Kolay Ad&#;m

Çilek Faydalar&#;, Besin De&#;eri, Maskesi ve Diyeti 

M&#;s&#;r Bitkisi Besin De&#;eri, Faydalar&#; ve Yeti&#;tiricili&#;i

İlk yabani çileğin Fragaria vesca olduğu kabul edilir. Bu çilek 2n=14 kromozomludur. Başlangıç yeri, Avrupa ve Asya içine alan geniş bir yeri kapsar. Çileklerde anavatandan çok yayılma bölgesi ele alınıp incelenmektedir. Ekvatordan başlayarak Sibirya’ya kadar geniş bir alanda yayılmıştır. Çilek,dünya üzerinde, birbirinden çok farklı bölgelerde ve ekolojik şartlarda yetiştirilebilmektedir. Yaz aylarında kuzey kutbuna yakın yerlerdeki devamlı aydınlık bölgelerden, 12 saatlik aydınlanmaya sahip Ekvatordaki bölgelere kadar yıllık yağış mm olan çöl alanlarından (sulama yapılarak), m yükseklikteki alanlarda, soğukların °C’lere kadar düştüğü yerlere ve yarı tropik yerlere kadar birbirinden iklim olarak çok farklılık gösteren yerlerde yetiştirilebilmektedir.

Çilek ziraati üzerine ilk buluntular M.S tarihlerinde Pliny’nin yazdığı “Naturel History” adlı eserde Frage adı ile geçmektedir. M.S. tarihlerinde yabani çilek Fragaria vesca üretime girmiştir. Önceleri süs bitkisi olarak kullanılmış, daha sonra üretimine başlanmıştır. ’lu yıllarda İngiltere'de zengin kişilerin bahçelerinde çilek yetiştirilmiş, hatta ilkel serler içinde üretime alınıp, kış aylarında pazarlarda satıldığı, seracılık tarihi ile uğraşanlar tarafından açıklanmaktadır.

Ülkemizde çilek, Trakya ve Marmara bölgelerinde Mayıs ayının ilk haftasında, Ege bölgesinde Nisan ortalarında ve güney bölgelerinde Mart ayında olgunlaşmaktadır.

Çilek yetiştiriciliği açısından ülkemiz son derece uygun şartlara sahiptir. Doğal koşullarda bile değişik bölge ve yüksekliklerde açıkta 8 ay çilek yetiştirmek mümkündür. Basit önlemlerle alçak tünel, yüksek tünel ve malçlama gibi uygulamalarla bu süreyi uzatmak mümkün olmaktadır. Bu sayede üretim artışından turfanda olarak iç pazar yanında, ihracat miktarında da artış imkânı sağlanmış olur. Üretimi yapılan ürünün büyük bir kısmının ihraç edildiği görülmektedir.

Çilek Nasıl Bir Bitkidir?

Çilek çok yıllık otsu bir bitkidir. Saçak köklü bir bitki olup kökler 25 cm toprak derinliğine kadar inebilir. Yaprakları parçalı, çiçekleri beş taç yapraktan meydana gelmiştir. Çilek meyvesi çiçek tablasının etlenmesiyle meydana gelen yalancı bir meyvedir. Kol atarak çoğalır.

Çilek deniz kenarından m yüksekliğe kadar hemen her yerde yetişebilmektedir. Ancak yükseklik arttıkça çiçeklenme ve hasat zamanı da gecikmektedir. m deki yüksekliklerde iklime bağlı olarak kalite daha iyi olup hastalıklara mukavemet artar.

Çilek hassas bir meyve olup kısa sürede bozulur. Sofralık olarak tüketildikten başka reçel, marmelat, komposta, pasta, şekerleme endüstrisi, şıra ve likör yapılarak değerlendirilir.

Yayılma alanı oldukça geniştir. Bazı yerlerde doğal yetişme alanları oluşturmuştur. Bazı yerlere çilek sonradan götürülmüş olmasına rağmen, orada yaşama şansı bulmuş ve hatta yabanileşerek, adeta doğal yetişme alanı hüviyetini kazanmıştır.

Çilek sistematikte Rosaceae familyasına ait Fragaria vesca olarak bilinir ve den fazla çeşidinin olduğu bilinir.

Çilek Çeşitleri

Diğer bütün meyve türlerinde olduğu gibi çilek yetiştiriciliğinde de bölge, iklim şartları ve üretim amacına (sofralık veya sanayilik) uygun çeşitlerin seçimi oldukça önemlidir.

İyi bir çeşit;

• Bulunduğu bölgeye adapte olmuş,
• Verimli ve hastalıklara dayanıklı,
• Pazarda aranan,
• Yola ve taşımaya dayanıklı,
• Bitkisi kuvvetli gelişen ve kloroza dayanıklı olmalıdır.

Bu özellikler dışında yetiştirme amacına bağlı olarak; eğer seracılığa uygun çeşit seçimi düşünülüyorsa erkencilik, bazı bölgelerde son turfanda, bazen meyve iriliği önemli olabilmektedir.

Çeşidi ve kaynağı belli olmayan fideler ile bahçe kurulmamalıdır. Aksi takdirde meyvenin pazar değeri düşer, verimde azalma ve pazarlamada güçlüklerle karşılaşılır.

Bölgelere göre değişmekle birlikte yaygın olarak kullanılan çeşitler;

Pajaro

Sofralık ve derin dondurulmaya uygun olan bu çeşit konik şekilli, meyve eti sert, aroması iyidir. Orta erkenci, yüksek verimli olan bu çeşit kloroza duyarlı ancak Botrytise dayanıklıdır.

Selva

Gün-nötr özelliğe sahip olan bu çeşit, konik şekilli, meyve eti sert, aroması orta ve sofralık bir çeşittir. Yüksek verimli olan bu çeşit kloroza duyarlılık orta, Botrytise dayanıklıdır.

Seaccape

Gün-nötr özelliğe sahip olan bu çeşit yuvarlak konik şekilli, meyve eti sert, aromalı, verimli ve oldukça erkencidir. Erkenci çilek yetiştiriciliğinde yaygınlaştırılması gereken bir çeşittir. Yaprak leke hastalığına duyarlıdır.

Oso grande

Sofralık yetiştiriciliğe uygun olan bu çeşidin bitkileri kuvvetli büyür. Yüksek verimli olup, kaliteli meyvelere sahiptir. Kloroza dayanıklıdır.

Camarosa

Sofralık yetiştiriciliğe uygun olan bu çeşit oldukça yüksek verimli olup kaliteli meyvelere sahiptir. Meyve eti sert, çok iri ve aromalıdır. Bitkileri çok kuvvetli büyür.

Chandler

Sofralık olan bu çeşit konik şekilli, meyve eti sert, aroması iyidir. Orta erkenci, yüksek verimli olan bu çeşit Kloroza duyarlı ancak Botrytise dayanıklıdır.

Tioga

Meyveleri uzun konik şeklinde, parlak koyu kırmızı renkli, orta irilikte meyveye sahiptir. Küçük parlak sarı renkli olan (akenler) cevizcikler meyve etine batık olmadığından toplama ve sınıflama sırasında meyve etinde fazla zararlanma olmamaktadır. Çanak yapraklar meyveden kolay ayrılmaktadır. Meyve eti rengi kırmızıdır. Tioga, eti sert, lezzetli ve verimli bir çeşittir. Yola dayanımı iyi olan, orta erkenci, sofralık ve sanayi çeşididir.

Aliso

Bir Amerikan çeşididir. Meyvesi iri, orta erkenci meyve eti orta-sert, oldukça verimli, tat kalitesi orta, bitkisi kuvvetli, meyvenin saptan kopması oldukça kolay, erkenci ve seraya da uygun bir çeşittir. Derin dondurulmaya uygun değildir. Reçel, marmelat ve meyve suyuna oldukça uygun olan bu çeşidin yetiştiriciliği bütün bölgelere önerilir.

Douglas

Meyvesi iri orta erkenci (Aliso dan birkaç gün önce) meyve eti sert, oldukça verimli, tat ve kalitesi iyi, konik şekilli, bitkisi kuvvetli, meyvenin saptan kopması kolay, sofralık ve derin dondurulmaya uygundur. Kloroza duyarlı ancak Botrytise (meyve çürüklüğü) dayanıklıdır. Tüm bölgeler için tavsiye edilir. Sofralık ve derin dondurulmaya uygun olan bu çeşit, meyve eti sert, aroması iyi, oldukça verimli bir çeşittir. Yetiştiriciliği tüm bölgeler için uygundur.

Pocahontas

Meyvesi orta iri, meyve şekli yuvarlak konik, meyve parlak koyu kırmızı, meyve eti rengi dış renkten daha açık, meyve eti orta sert, meyve içi dolu saptan kopması kolay, meyve çürüklüğüne dayanıklı, kloroza orta dayanıklı, sofralık derin dondurulmaya ve sanayiye uygun tat ve koku iyi. Oldukça verimlidir. Tüm bölgeler için tavsiye edilir.

Kabarla

Sera ve açıkta yetiştiricilik için uygun özelliklere sahip olan bu çeşit, yüksek verimli, erkenci, meyveleri konik şekilli, orta irilikte, meyve eti orta serttir. Akdeniz ve Ege Bölgeleri için önerilmektedir.

Redlans hope

Sera ve açıkta yetiştiricilik için uygun özelliklere sahip olan bu çeşit, meyveleri konik şekilli, iri ve meyve eti orta serttir. Meyve parlak açık kırmızı renkte meyve eti rengi soluk pembedir.

Sweet charlıe

Ticari olarak üretimi yapılan çilek çeşitleri çerisinde en erkenci çeşitlerindendir. Meyveler orta irilikte, meyve rengi parlak açık kırmızı, meyve eti rengi açık turuncu, tat çok iyi, meyve kalitesi yüksek. Akenleri yeşilimsi sarı ve biraz köşegenlidir. Meyve iriliği dikim tarihine göre değişir. Fakat aynı tarihte dikilmiş Oso Grande nin bitkilerinden daha sık ve daha küçük olma eğilimindedirler.

Ortalama meyve ağırlığı 17 g dır. Sweet Charlie meyveleri sulu ve tatlıdır. Çanak yapraklar iri ile cm uzunlukta kulak memesi ve testere dişli görünümlüdür. Sweet Charlie antroknoz taç çürümesine duyarlıdır. Aynı zamanda meyve çürüklüğü ve phomopsis yaprak yanıklığına duyarlıdır.

Chambly

Chambly bitkileri bitki başına arası çiçek ile orta büyüklükte, düşük güçtedir ve 10 cm saman malç örtü ile –25°C den düşük kış soğuklarına dayanabilir. Bitkiler seyrek görünüme sahiptirler. Çiçek salkımları genellikle arası çiçeğe sahiptir. Meyve eti kırmızı olup meyveler serttir.

Rosa linda

Rosa Linda Oso Granda ya da Sweet Charlie den daha dik bitki habitüsüne sahip ve daha fazla meyve verme eğilimindedir. Ortalama meyve ağırlığı Sweet Charlie ye benzer. İlk meyve şekli değişkendir. İkinci ve sonraki meyveler tipik konik şeklindedir. Olgun meyveler, erken sezonda, genellikle beyaz uçlara sahip olur, fakat diğer dönemlerde olgunlaşma üniformdur. Dış meyve rengi, akenleri etrafı koyu kırmızı ile açık kırmızı arasında değişkenlik gösterir. İç meyve rengi çoğunlukla açık kırmızıdır. Meyvesi sert ve çok iyi bir lezzete sahiptir. Rosa Linda meyveleri aromatik ve sıkı-etlidir. Çanak yaprağı, kulak memeli, çoğunlukla bütün ve aşağıya eğilmiş halde bulunur. Bu türün ayrı özelliği meyvesinin yegane aromatik kalitesi, dik bitki habitüsü ikinci ve sonraki meyve renginin üniform oluşudur.

Gülgiller familyasında yer alan çilek, yaz mevsiminin gelmesiyle beraber sıklıkla tüketilen meyvelerden birisidir. Çilek genellikle seralarda yetişmektedir. Ilıman iklim koşullarında yetişebilen çileklerin ekimi, genellikle ilkbahar mevsiminde gerçekleşir. Çilek yetiştiriciliğinin son zamanlarda yaygınlaştığı bir gerçek. Tohumun çimlenmesiyle beraber fide haline gelen bitkinin yetiştirilmesi son derece kolaydır. Çilekler çabuk büyüme ve gelişme gösterme sebebiyle saksıda yetişebilir. Eğer çilek tohumundan bitki yetiştirmek istiyorsanız, bazı basit yöntemleri gözden geçirmelisiniz. Bitki yetiştiriciliğinde tohumun ekildiği aya, bakımına ve sulamasına dikkat etmek gerekir. Bu koşullar sağlandığında, bitkinizin kısa sürede meyve vermeye başlayacaktır.

Çilek Tohumu Çimlendirme

Çilek tohumunu çimlendirme işleminde, öncelikle tohumları 1 gün suda ya da nemli bir bezin arasında bekletmek gerekir. Bir kabın içerisine ince elenmiş toprak ve torf karışımını ilave edin. Toprağı nemlendirdikten sonra üzerine, bir gün suda beklettiğiniz tohumları ekleyin.

Tohumların üzerine kalan toprağı yerleştirin ve üzerini fısfısla nemlendirin. Şeffaf bir naylonla toprağın üzerini kapatın. Tohumların çimlenmesinde toprağın nemli kalması önemlidir. Bu sebeple toprağı aralıklı olarak fısfısla nemlendirin. Bu işlemden sonra tohumlar gün sonunda çimlenmeye başlayacaktır.

Saksıya sarılı naylonu kaldırın ve tohumlar fide haline geldiğinde daha büyük bir saksıya koyun. Çilek tohumu güneş alan yerlere uygunluk sağladığı için, saat boyunca güneş alması yeterlidir. Çilek tohumunu çimlendirme aşamasında bitkinin sulanmasına ve ara ara güneş almasına dikkat edilmelidir.

Çilek Tohumu Kaç Günde Meyve Verir?

Çilek tohumunun meyve vermesinde ekim zamanı, toprağın yapısı ve bakım süreci önemlidir. Çilek tohumu genellikle ilkbahar mevsiminde ekilir. Ilıman iklim yapısında yetişebilen bu bitki, ortalama 2 ila 35 derece arasında olan bölgelerde yetiştirilir.

Don olayının bitmesiyle beraber ekim işlemi gerçekleşir. Çilek çekirdeğini toprağa ektikten sonra gün sonra çimlenmeye başlayacaktır. Çilekler fide olarak dikiminden 3 veya 4 ay içinde meyve vermeye başlayacaktır.

Meyve verme süresi çileğin türüne göre değişiklik gösterebilir. Buna göre 7 veren çilek türü, isminden de anlaşıldığı gibi yedi mevsim çilek veren bir özelliğe sahiptir. Çilek yaz meyvesi olarak bilinirken, son zamanlarda seracılık ile beraber artan çilek yetiştiriciliğinde her mevsim çilek üretimi mümkün hale gelmiştir.

Çilek Ne Zaman Çimlendirilir?

Çilek, ılıman iklim yapısında yetiştirilmektedir. Bu sebeple çilek yetiştirmek isteyenler, çimlendirme işlemini uygun zamanda yapmalıdır. Çilek yetiştirmede genellikle en uygun zaman Temmuz- Ağustos aylarıdır.

Çileğin hangi zamanda çimlendirileceği, bölgeden bölgeye değişiklik gösterir. Kış aylarının ılık geçtiği bir bölgede yaşıyorsanız, Ekim- Kasım aylarında ekim yapabilirsiniz. Eğer soğuk bir bölgede yaşıyorsanız, çileğin çimlendirilmesi için en uygun zaman Nisan ayıdır.

Ülkemizde bölgelere göre ayırdığımızda; Marmara Bölgesinde kış ekimi 1 Ekim- 15 Aralık arasında, yaz ekimi 15 Haziran Temmuz arasında değişiklik gösterir. Akdeniz Bölgesinde kışın 15 Ekim- 15 Kasım arasında, yazın 15 Temmuz- 15 Ağustos arasında ekim gerçekleşir. Ege Bölgesinde kışın 1 Ekim- 15 Kasım arasında ekim yapılırken, yazın 1 Temmuz- 15 Temmuz arasında ekim yapılır. Orta Anadolu Bölgesinde ise, kışın 1 Ekim- 15 Kasım aralığında ekim yapılırken, yazın 1 Temmuz- 15 Temmuz arasında çileğin ekimi gerçekleşir.