Serbest Olmayan Tüketici Mesken Ag Tek Terim Tek Zamanlı
Serbest Tüketici Nedir? Nasıl Serbest Tüketici Olunur?
Serbest Tüketici, elektrik tedarikçisi değiştirme hakkına sahip olan tüketicilere denir. Bu tüketim yıllık toplam 1475 TL (aylık 123 TL) elektrik faturasına eşittir ve bu tutarda fatura ödeyen herkes serbest tüketici olarak elektrik tedarikçisi değiştirebilir.
Serbest tüketici olmak ve elektrik tedarikçisini değiştirmek için tüketicilerin yıllık belli bir elektrik tüketimi gerçekleştiriyor olmaları gerekmektedir. Elektrik tedarikçisini değiştirebilecek tüketiciler için tüketim limitleri yıllık olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından alınan kararlarla belirlenmektedir.
EPDK, 2023 yılı için serbest tüketici limitlerini yıllık 1000kWh elektrik tüketimi olarak belirlemiştir. Bu şu anlama gelmektedir; yıllık olarak toplamda yaklaşık 1475 TL elektrik faturası ödeyen tüm tüketiciler 2023 yılında elektrik tedarikçisini değiştirebilir. Yıllık 1475 TL olarak elektrik tüketiminiz olması, ayda ortalama 123 TL ve üzerinde elektrik faturası ödüyor olmanız demektir. Serbest olmayan tüketici ise bu haktan yararlanamaz ve elektrik tedarikçisi değiştiremez.
Serbest Tüketici Nedir?
Cep telefonu operatörü gibi değiştirir gibi elektrik tedarikçisini değiştirebilen tüketicilere serbest tüketici olarak adlandırılır. 2023 yılında 123 TL ve üzerinde elektrik faturası ödeyen herkes serbest tüketicidir.
Türkiye'de Serbest Tüketici Sayısı Ne Kadardır?
Türkiye'deki toplam serbest tüketici saysının yıllar içindeki değişimi ve 2010 - 2023 arasındaki toplam serbest tüketici sayısı aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.
Sıkça Sorulan Sorular
Serbest Tüketici Olmanın Avantajları Nelerdir?
Sayıları 50’yi aşan aktif tedarikçi şirket daha fazla tüketiciyi portföylerine dahil etmek için serbest tüketici kampanyaları oluşturmakta ve böylece daha cazip koşullarından elektrik tüketimi gerçekleştirme fırsatı sunmaktadır. Serbest tüketici kampanyaları 7 ayrı maddede farklılaşmakta ve elektrik tedarik şirketleri bu maddelerde rekabet etmektedir.
- Birim fiyat (Sağlanan tasarruf)
- Sabit yada indirim garantili birim fiyat ve SKT kullanıcıları için PTF&YEKDEM Katsayısı
- Güvence bedeli koşulları
- Taahhüt
- Sözleşme ve fiyat garantisi süresi
- Fatura ödeme yöntemleri
- Çeşitli ek kampanyalar
Serbest Tüketici Nasıl Olunur?
Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği ile Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’nin 30/A maddesinde belirlenen esaslara göre, bir yılda 1000kWh üzeri elektrik tüketen veya elektrik faturası aylık 123 TL ve üzeri gelen her elektrik abonesi, serbest tüketici limitini geçerek serbest tüketici olur. Serbest tüketiciler, elektrik tedarikçisi değiştirme hakkına sahiptir. Ticarethane, sanayi ve mesken tipi elektrik aboneleri için avantaj çeşitleri ve indirim oranları değişiklik gösterir.2023 yılı Haziran ayı verilerine göre elektrik tedarikçisini değiştirip serbest tüketici olarak elektrik kullanan tüketicilerin sayısı 105.523'dir.
2023 Elektrik Serbest Tüketici Limiti Nedir?
2023 yılı Haziran ayı itibarıyla geçerli olan EPDK kararı uyarınca serbest tüketici olmak için yıllık toplam 1000kWh elektrik tüketiminiz olması gerekir. Bu yıllık toplamda 1475TL elektrik faturası ödüyorsanız tedarikçi değiştirebileceğiniz anlamına gelmektedir. Türkiye'de toplam 25.000.000 elektrik abonesi serbest tüketici limiti dahilinde elektrik kullanır ve bu tüketicilerin tamamı elektrik tedarikçisi değiştirebilir.
2023 Serbest Tüketici Limiti (kWh): 1000kWh
2023 Serbest Tüketici Limiti (Yıllık Fatura): 1475 TL
2023 Serbest Tüketici Limiti (Aylık Fatura): 123 TL
Serbest Tüketici Adayı Nedir?
Serbest tüketici adayı, yıllık elektrik tüketimi 1000kWh (aylık ortalama 123 TL) olduğu için elektrik tedarikçisini seçme hakkını elinde bulunduran ancak bu hakkını henüz kullanmamış olan tüketiciler için kullanılan terimdir.
Görevli elektrik tedarik şirketleri tarafından düzenlenen elektrik faturaları üzerinde serbest tüketici adayı ibaresini gören tüketiciler, elektrik tedarikçilerini değiştirme hakları olduğunu anlayabilir ve tedarikçi değişikliği yaparak daha cazip koşullarda elektrik kullanabilir. Bazı faturalar üzerinde serbest tüketici ibaresi yer almayabilir ancak bu yine de tüketicilerin tedarikçi değiştiremeyecekleri anlamına gelmemektedir. Serbest tüketici adayı olmak için aranan tek şart yıllık toplam 1475 TL (aylık 123 TL) ve üzerinde elektrik faturası ödemektir ve bu tutarın üzerinde tüketim gerçekleştiren ancak tedarikçisini henüz değiştirmemiş olan herkes serbest tüketici adayıdır.
Son Kaynak Tarifesinden Elektrik Alan Serbest Tüketici Ne Demek?
Serbest tüketici olma hakkını elde etmiş ancak elektrik tedarikçisini değiştirmemiş (ya da ikili anlaşma ile elektrik tedariği yapmayan) tüketiciler son kaynak tarifesinden elektrik alan serbest tüketicilerdir.
Son kaynak tarifesi, elektrik tüketicilerinin enerjisiz kalmamalarını garanti altına almak için oluşturulmuş bir sistemdir. Türkiye’deki her ilin bir görevli elektrik tedarik şirketi vardır ve bu şirketler tüketicilerin herhangi bir tedarikçi seçmemeleri ya da seçip de bir şekilde sözleşmelerini feshetmeleri durumunda son kaynak tedarik tarifesinden elektrik enerjisi sağlamakla yükümlüdür. Serbest tüketici olma hakkına sahip tüketiciler eğer herhangi bir tedarikçi seçimi yapmazlarsa otomatik olarak son kaynak tarifesinden elektrik alırlar.
Kısacası tüketiciler için stratejik öneme sahip elektrik enerjisinin kesintiye uğramaması için oluşturulmuş son kaynak elektrik tedariği prosedürü, serbest tüketicilerin herhangi bir tedarikçi bulamamaları durumunda enerji tedariğinin garantiye alınması için son çare olarak nitelendirilebilir. Bu durumdaki düşük tüketimli serbest tüketiciler için son kaynak tedarik tarifesi elektrik fiyatları ulusal tarifeler olur.
Elektrik Serbest Tüketici Belgesi Nasıl Alınır?
Elektrik serbest tüketici belgesi önceki dönemlerde elektrik kullanıcılarının serbest tüketici olduklarının beyan edilebilmesi için talep edilen bir belgeydi. Ancak hem piyasanın gelişmesi hem de sistemin daha iyi çalışır hale gelmesi ile birlikte tedarikçi değişikliği işlemleri için elektrik serbest tüketici belgesi beyanı yükümlülüğü ortadan kaldırılmış ve tüm işlemler sistem üzerinden yapılır hale gelmiştir.
Elektrik serbest tüketici belgesi ibrazı yerine tüketicilerin serbest tüketici olup olmadıkları sistem üzerinden sorgulanır. Bu tedarikçi şirketler tarafından şu şekilde yapılır:
- Tüketicilerin tekil kod adı verilen abone numaraları EPİAŞ tarafından işletilen sisteme girilir.
- Tekil kod sorgusunun ardından sistemden dönen cevaba göre tüketicinin serbest tüketici olup olmadığı anlaşılır.
- Tüketicinin serbest tüketici olduğundan emin olunmasına rağmen sistemde aksi bir ibare yer alıyorsa tedarikçi şirket ya da tüketici bölgesindeki görevli elektrik dağıtım şirketi ile iletişime geçerek bu hatanın düzeltilmesini sağlar.
Bu işlemlerin akabinde herhangi bir belge ibrazına gerek kalmadan serbest tüketici sorgusu tamamlanarak tedarikçi değişikliği aşamasına geçilir. Mevcut prosedürde serbest tüketici belgesi yerine tüketici beyanı esas alınır ve tüketicilerin yıllık1475 TL (aylık123 TL) üzerinde elektrik faturası ödeyip ödemediklerini bilmeleri yeterlidir.
EPDK Nedir?
EPDK, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun kısaltılmış halidir. EPDK, 2001 yılında 4628 sayılı kanunla kurulmuş olup doğal gaz, petrol ve LPG piyasalarının düzenlenmesi ve denetlenmesi görevini üstlenmiştir.
Serbest tüketici olma hakkına sahip ve bu hakkını kullanmak isteyen mesken tüketicisinin Kurumumuzdan lisans almış tedarik şirketlerinden herhangi birisiyle ikili anlaşma imzalaması gerekir.
İkili anlaşma, gerçek veya tüzel kişiler arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmalardır.
Lisanslı tedarik şirketleri EK’de verilen listede yer almakta. Bu şirketler, herhangi bir bölge sınırlama olmaksızın serbest tüketicilere toptan veya perakende satış faaliyetlerinde bulunmakta. Serbest tüketici hakkını kullanmak isteyen tüketici öncelikle elektrik satmak isteyen şirketin lisanslı şirket olup olmadığına bakmalı.
Mesken abonelerine Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) uyarınca yürürlükte olan Abonelik Sözleşmeleri Yönetmeliği kapsamında asgari koşulları sağlayan sözleşme teklif edilmeli.
Bu sözleşmede düzenlenmeyen hususların olması halinde Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği kapsamındaki düzenlemeler uygulanır.
  |
Elektrik Faturaları İncelemesine ilişkin Şubemiz Basın Açıklaması
ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI GAZİANTEP ŞUBESİ BASIN AÇIKLAMASI
Bilindiği üzere, 1 Ocak 2022 tarihi itibarı ile, elektrik kullanım bedellerine
gruplarına göre %52 ile %129 arasında fiyat artışı yapılmıştır.
Buna göre Ortalama;
Meskenlerde 1. Tarifeye %52, 2. Tarifeye %127
Tarımsal sulamalara %95,
Ticari abonelere%129,
Sanayi (AG) abonelerine %126 oranında, zam yapılmıştır.
OSB`de de son aylarda fiyatlar ciddi şekilde artmıştır.
Son zamanlarda Odamıza gerek, bizzat veya telefonla, gerekse sosyal medya üzerinden, fatura artışlarına ve hesaplamalara ilişkin birçok soru ve şikayet gelmektedir. Bu konudaki tespitlerimizi paylaşmak isteriz. Buna göre;
- Faturanızdaki tarife bölümüne bakınız. Faturalarınızda; " Tek Terimli Tek zamanlı Mesken AG" abone grubu yazıyor ise; bu tarifede hangi gün ve saatte elektrik tüketirseniz tüketin, kWhbaşına düşen elektrik fiyatı aynıdır.
Tarifeleri tek zamanlı olmasına rağmen gece saat 22:00`da elektrik ucuz, birçok işlemimi o saatte yapıyorum diyen kişilere rastlıyoruz. Bu yanlış bir anlaşılma ve uygulamadır.
- Faturanızdaki tarife bölümüne bakınız. Faturalarınızda; " Tek Terimli Üç zamanlı Mesken AG" abone grubu yazıyor ise; bu tarifede üç zamana göre fiyatlandırılmaktadır. Bunlar gündüz (06:00-17:00), puant (17:00-22:00) ve gece dir (22:00-06:00). Bu tarifede kWhbaşına düşen elektrik fiyatı farklıdır.
Üç zamanlı tarifede kademeli tarife bulunmadığından her bir kademeye yaklaşık %125artış gelmiştir. Bu tarifeyi seçmek isteyen abonelerin çok dikkatli olmasını, ve tüketimlerini iyi analiz etmeleri gerektiğini vurgulamak isteriz. EPDK`nın sayfasında bulunan, fatura hesapla linkini kullanarak, sayaçlarındaki 3 zamanı toplayıp, tek zamanlı tarifeyi seçmeleri durumunda kıyaslama yapabilirler. Gerekirse, elektrik tedarik şirketleri ile görüşüp tarife değişikliğine gidebilirler.
Ancak EPDK ve dağıtım şirketlerinin vatandaşı bu konuda bilgilendirerek, kendilerine uygun tarife konusunda yardımcı olması gerektiğini gözlemliyoruz.
Elektrik Mühendisleri Odası olarak vatandaşlarımıza yorumlayamadıkları durumlarda, fatura inceleme konusundadesteğe hazır olduğumuzu belirtmek isteriz.Şubemiz ile her zaman irtibata geçebilirler.
- Faturaya esas olmak üzere sayaçlar yönetmelik gereği, en az 25 en fazla 35 günlük dönemlerle dağıtım şirketi tarafından her takvim ayında bir defa okunur. Bu okuma aylık okuma olarak değerlendirilir. Mücbir sebep halleri ile ağır mevsim şartları, dönemsel kullanım ve benzeri nedenlerle okuma yapılamaması ve Kurul tarafından uygun görülen haller dışında kullanım yerlerinde sayaçlar yılda en az iki defa okunur. Evinizde bir tüketim varsa, faturalama tarihiniz20 günde olsa, 30 günde olsa, 90 günde olsa, hesaplamada günlük 5kWh alındığı için, geç okumaya ilişkin faturaya yansıyacak endişeli bir durum bulunmamaktadır.
- Faturalar günlük 5kWh tüketime göre değerlendirilmektedir.
Örneğin 25 günlük tüketiminiz 180 kWh ise;
Günlük tüketiminiz; 180/25= 7,2 kWh olarak hesaplanır.
Günlük 5 kWh`ı1. Kademeden,geriye kalan 2,2 kWh`ı 2. Kademeden hesaplanır.
Buna göre;
Düşük kademe(1. Tarife) tüketiminiz:25 günx 5 kWh=125 kWh olarak,
Yüksek kademe(2. Tarife) tüketiminiz: 180-125= 55 kWh olarak hesaplanır.
1. Tarife vergiler dahil 1kWh bedeli yaklaşık: 1,37 TL
2. Tarife vergiler dahil 1kWh bedeli yaklaşık: 2,06 TL
Buna göre toplam faturamız yaklaşık olarak: 125 kWhx1,37 TL +55 kWhx 2,06 TL=285 TL olacaktır.
- En az 4 kişilik bir aileyi düşünecek olursak, elektrik faturalarında tarife limitinin 150 kWh yerine, minimum250 kWh`a çıkarılmasının uygun olacağını düşünüyoruz. Bu takdirde aylık 250 kWh elektrik tüketen 4 kişilik bir aile, elektrik enerjisi tüketme konusunda ihtiyaçlarını normal düzeyde karşılayabilecektir. (Elektrikle ısınmıyor, elektrikle sıcak su ihtiyacını karşılamıyor, klima kullanmıyorsa, kısacası konfor tüketimi yoksa).
Ve ayrıca en önemlisi;250 kWh elektrik tüketim fiyatının daasgari ücret ve emeklinin gelir düzeyi ile karşılayabileceği bir maliyete çekilmesini talep ediyoruz.
Enerji ve doğalgaz vatandaşlarımızın en temel ihtiyaçları olup, vatandaşın mevcut enerji fiyatları ile enerjiyi verimli kullanma refleksi zaten gelişmiştir.
Her vatandaşımızın asgari enerji tüketiminin kaygısını duymayacak bir yaşam seviyesine ulaşmasını diliyoruz.
İslim ARIKAN
Elektrik Mühendisleri Odası
Gaziantep Şube Başkanı
Elektrik faturanız 116 TL'nin üzerinde ise mutlaka bakın! Serbest tüketici olma fırsatı
EkonomiElektrik faturanız 116 TL'nin üzerinde ise mutlaka bakın! Serbest tüketici olma fırsatı