Tesbih Namazı Fazileti Hadis

SÜNEN İBN-İ MACE

Bablar–Konular–Numaralar

KİTABU İKAMETİ’S-SALAT

<<1387>>

DEVAM: 190- TESBİH NAMAZI HAKKINDA GELEN HADiSLER BABI

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرحمن بْن بشر بْن الحكم النيسابوري. حَدَّثَنَا موسى بْن عَبْدُ العزيز. حَدَّثَنَا الحكم بْن أبان، عَن عكرمة، عَن ابن عباس؛ قَالَ:

- قال رَسُول اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسلَّمْ للعباس بْن عَبْدُ المطلب ((يا عباس! يا عماه! ألا أعطيك، ألا أمنحك، ألا أحبوك، ألا أفعل لك عشر خصال. إذا أنت فعلت ذلك غفر اللَّه لك ذنبك أوله وآخره، وقديمه وحديثه، وخطأه وعمده، وصغيره وكبيره، وسره وعلانيته. عشر خصال: أن تصلي أربع ركعات. تقرأ في كل ركعة بفاتحة الكتاب وسورة. فإذا فرغت من القراءة في أول ركعة قلت وأنت قائم. سبحان اللَّه والحمد لله ولا إله إلا اللَّه والله أكبر. خمس عشرة مرة. ثم تركع فتقولها وأنت راكع عشراً. ثم ترفع رأسك من الركوع فتقولها عشراً. ثم تهوي ساجداً فتقولها وأنت ساجد عشراً. ثم ترفع رأسك من السجود فتقولها عشراً. ثم تسجد فتقولها عشراً. ثم ترفع رأسك من السجود فتقولها عشراً. فذلك خمسة وسبعون في كل ركعة. تفعل في أربع ركعات. أن استطعت أن تصليها في كل يوم مرة فافعل. فإن لم تستطع ففي كل جمعة مرة. فإن لم تفعل ففي كل شهر مرة. فإن لم تفعل ففي عمرك مرة)).

1387) "... Abdullah bin Abbas (r.a.)'dan rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Abbas bin Abdu'l-Muttalib (r.a.)'e şöyle buyurmuştur:

«Ey Abbas! Ey Amcam! On haslet (on çeşit günahın keffaretini sana vermiyeyim mi? Sana ikram etmiyeyim mi? Sana bildirmiyeyim mi? Sen onu (o keffareti) işlediğin zaman Cenabı Allah senin için günahını bağışlar. Günahının evvelini, ahirini, eskisini, yenisini, hatasını, kasıtlısını, küçüğünü, büyüğünü, gizlisini, açığını. (Bu günahlar) on haslet (çeşit)tir. (Bu on hasletin keffareti) dört rek'at namaz kılmandır. Her rek'atte Fatiha ve bir sure okursun. İlk rek'atte kıraati bitirince sen henüz ayakta iken onbeş defa; سبحان اللَّه والحمد لله ولا إله إلا اللَّه والله أكبر[Sübhanallahi velhamdülülahi ve la ilahe illallahu vallahu ekber], zikrini okursun. Sonra rüku edersin. Sen rüku' halinde iken (bunu) on defa söylersin. Sonra rüku*dan başını kaldırırsın. Bunu on defa söylersin. Sonra secde için eğilirsin. Secde halinde iken bunu on defa söylersin. Sonra secde'den başını kaldırırsın. Bunu on defa söylersin. Sonra secde edersin, bunu on defa söylersin. Sonra başını secdeden kaldırırsın ve bunu on defa söylersin. İşte bunların toplamı her rek'atte yetmiş beş defadır. (Bunu) dört rek'atte yaparsın. Eğer her gün bir defa bu namazı kılmaya gücün yeterse yap. Eğer gücün yetmezse her Cum'a'da (her haftada) bir defa yap. Eğer bunu yapamazsan her ayda bir defa yap. Eğer bunu da yapamazsan ömründe bir defa yap.»

Diğer tahric: Ebu Davud, Beyhaki, İbn-i Huzeyme, Taberani, Hakiın, İbn-i Hibban ve Tirmizi de bunu rivayet etmişlerdir. Bazıları bu hadisi İbn-i Abbas (r.a.)'dan, bazıları da Ebu Rafi' (r.a.)'den rivayet etmişlerdir. Mesela Tirmizi, Ebu Rafi' (r.a.)'den, Ebu Davud ise İbn-i Abbas (r.a.)'dan rivayet etmişlerdir.

AÇIKLAMA: Hadisin arapça metninde baş kısmındaki "Ela" kelimesi bundan sonra söylenecek söze dikkati çekmek için kullanılan uyarma edatıdır. İstifham ve olumsuzluk edatlarından mürekkeb olabilir. Bu edat'ın yanında gelen "Uutike, Emnehuke, Ahbuke" fiilleri aynı manayı ifade ederler. Te'kid (vurgu) için mükerrer gelmişlerdir.

Hadisteki " ... on haslet ... ''ten maksad, on çeşit günahtır ki, bunlar hadiste sıralanmıştır. Peygamber (s.a.v.) Abbas (r.a.)'a bu günahları değil, bunlara kefaret olacak tesbih namazını öğretmek ve bir hediye olarak vermek istemiştir. Bu mananın tamamlanması için on hasletin başında bir muzaf takdir edilir. Bunun aslı; ......'dir. Hadisteki"Zalike" ism-i işareti, takdir edilen, "Mükeffir" kelimesine işarettir.

«Allah senin için günahını mağfiret eder.» cümlesi iki şekilde yorumIanabilir: Yani Allah senin günahını meleklerden gizler ve dolayısıyla melekler onu yazamazlar. Yahut günahın yazıldıktan sonra Allah onu siler.

Hadiste sıralanan on çeşit günahın hepsi birdir. Bazı bakımlardan dolayı çeşitlenmiş olur.

Hadiste hata olarak işlenen kusur günah sayılmıştır. Halbuki Taberani'nin Sevban (R.A.)'dan ve Müellif'in Ebü Zer' (R.A.)'den, Hakim'in İbn-i Abbas (r.a.)'dan merfu' olarak rivayet ettikleri hadislere göre müslümanların unutarak veya zorlanarak, yahut hata olarak işledikleri günahlar bağışlanmaya tabidir. Bu durumda neden bu hadiste hata da günah cümlesinden sayılmıştır? diye bir soru akla gelebilir. Buna cevaben denilir ki;

Günahtan maksad, cezayı gerektirmese dahi, sevabı noksan eden şeydir. Şöyle de denilebilir: Maksat, hata olarak işlenen kusur dolayısıyla doğan zararların bağışlanmasıdır. Zararların bağışlanması ise karşı. tarafı razı etmekle gerçekleşebilir. Allah dilerse hata işleyen ve dolayısıyla başkasının zarara uğramasına sebebiyet vereni bağışlar ve zarara uğrayan tarafı, hazinesinden yapacağı ikramla memnun eder.

Hadisteki hasletten maksat, onar defa okunan mezkur zikir olabilir. Ayakta onbeş defa okunuyor ise de rüku', i'tidal, secdeler, iki secde arası ve secdelerden sonraki hallerde onar defa okunduğu için buna on haslet denilmiş olabilir.

Tesbih namazında Fatiha'dan sonra her hangi bir sure okunabilir. Bazıları: Dört rek'atte Zilzal, Adiyat, Asr ve İhlas sureleri okunmalıdır. Bazen de Tekasur, Asr, Kafirun ve İhlas sureleri okunmalıdır, demişlerdir. Başka surelerin okunmasını tercih edenler de vardır.

Bu babta rivayet edilen iki hadise göre ayaktaki tesbih, kıraattan önce değil sonradır. Fıkıhçıların cumhurunun kavli de budur. Tirmizi'nin Ebu Veheb'den rivayet ettiğine göre kendisi Abdullah bin el-Mübarek'e tesbih namazının nasıl olduğunu sormuş, İbnü'l-Mübarek de özetle şöyle tarif etmiştir: 'İftitah tekbirinden sonra Sübhaneke duasını okursun. Sonra onbeş defa Sübhanellahi ... tesbihini okursun. Sonra Euzü ve besmeleyi çekerek Fatiha ve bir sureyi okursun. Sonra on defa Sübhaneııahi ... duasını okursun. Sonra rüku'ya gidersin ve on defa okursun ...

Hulasa İbnü'l-Mübarek'in rivayetine göre kıraattan önce onbeş ve kıraattan sonra on defa tesbih okunur. Rüku', i'tidal, secdeler ve secdeler arasında da onar defa okunur. İkinci secdeden sonra okunmaz. Toplam yetmişbeş olur.

EI-Mirkat sahibi Subki'nin şöyle dediğini nakletmiştir:

İbnü'l-Mübarek'in yüceliği, ona muhalefet etmeye manidir. Ama ben, İbn-i Abbas (r.a.)'ın hadisindeki usule göre tesbih namazını kılmayı severim. İkinci secdeden sonra on defa tesbih okumakla secde ile kıyam'ın arasına ara vermek engel teşkil etmez. Çünkü tesbih namazında istirahat oturuşu meşrudur. İbadete düşkün mu'min, bir defa İbn-i Abbas (r.a.)'ın hadisiyle, diğer bir defa İbnü'l-Mübarek'in hadisiyle amel etmelidir.

El-Münziri de:: Ravilerin cumhuru İbn-i Abbas (r.a.) ve Ebu Rafi' (r.a.)'in hadislerindeki tarif üzerinde ittifak etmişlerdir. Bununla amel etmek evladır. Çünkü İbnü'l-Mübarek'in rivayetinin Peygamber (s.a.v.)'e ulaşması sabit değildir, demiştir.

Bu tesbihler, rüku', i'tidal, secde ve secdeler arasındaki oturuşta okunması müstehab olan tesbih ve benzeri zikirlerden sonra okunur.

Tesbih namazını kılan kişi bir yerde sehvedip tesbihleri eksik yapar da diğer bir rükünde hatırlarsa, hatırladığı yerde eksiğini tamamlar. Tesbih namazında sehiv secdesini gerektiren bir hal zuhur ederse yapacağı sehiv secdesinde bu tesbihleri tekrarlamaz. Sair zamanlarda okunması müstehab olan tesbihi okumakla yetinir.

Tesbih namazına ait hadis sahihtir, sabittir, bununla amel etmek uygundur. İbn-i Huzeyme, Hakim ve Askalani'nin dahil bulunduğu bir cemaat, hadisin hasen olduğunu söylemişlerdir. İbnü'l-Cevzi bunu mevdu' hadisler arasında zikretmekle iyi etmemiştir. Askalani Onu tenkid etmiştir. Darekutni de: Nafile namazların fazileti hakkında varid olan hadislerin en sahihi tesbih namazının faziletine ait hadistir. İbnü'l-Mübarek de tesbih namazı: MatIubtur, her zaman itiyad edinilmesi ve ondan gafil olunmaması müstehabtır, demiştir.

İbn-i Abbas, İbn-i Amr bin el-As, Ebu Rafi', Fadl bin Abbas, Abbas, İbn-i Ömer. Ali bin Ebi Talib, kardeşi Ca'fer ve Ümmü Seleme (r.anhum) gibi bir çok sahabi tesbih namazını Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem)'den rivayet etmişlerdir .

Tesbih namazı mendup namazlardan biridir. Yani sevabı çoktur. Bu namazda; Allah’ı zikretmek, anmak ve övmek için 300 kez tesbih çekilir. O nedenle ismi de tesbih namazıdır. Tesbih namazı, genellikle Kadir Gecesinde teravih namazından sonra kılınan bir namazdır. Dolayısıyla yılın bu vakti geldiğinde insanlar bu önemli namazı araştırmaya başlar. Siz de “Tesbih namazı kaç rekattır? Nasıl kılınır? Tesbih namazı fazileti nedir?” diye merak ediyorsanız yazımızı okuyarak araştırmanızı zenginleştirebilirsiniz.

Tesbih Namazı Nedir?

Tesbih namazı kılınması çok sevap olan nafile namazlardan biridir. Namaz, 4 rekattan oluşur. Namazda her duruşta tesbih çekilir. Bir rekatta 75 tane tesbih çekilerek 4. rekatın sonunda 300 tesbihe tamamlanır. Bu nedenle ismi de Tesbih namazı olmuştur.

Tesbih Namazı Ne Zaman Kılınır?

Tesbih namazı Kadir Gecesinde teravih namazından sonra kılınan bir namazdır. Ancak bunun haricinde Berat Kandilinde, Miraç Kandilinde ve diğer kandillerde de kılınması sevap olan bir namaz olarak bilinir. Bu namazın normal günlerde de kılınmasında bir sakınca yoktur. Çünkü tesbih namazında okunan dua çok faziletlidir.

Hatta Hz Pergamber’imiz (s.a.v.) tarafından ömürde bir kez kılınması gerektiği tavsiye edilmiştir. Hz. Peygamber’imiz (s.a.v.), amcası Abbas’a günahlarının affı için her gün tesbih namazı kılmasını önermiştir. Amcası "Bu namazı her gün kılamayız." deyince "O zaman haftada bir, ayda bir, yılda bir veya ömürde bir de olsa bu namazı kılın." demiştir. Bunun haricinde, Tesbih namazı kerahat vaktinde kılınmamalıdır.

Tesbih Namazı Kaç Rekattır?

Tesbih namazı 4 rekattan oluşur. Ancak her duruşta tesbih çekildiği için uzun olan nafile namazlardan biridir.

Tesbih Namazı 2 Rekat Kılınır Mı?

Tesbih namazı, 4 rekat olarak bir bütün halinde kılınabildiği gibi 2. rekatta selam vererek iki ayrı parçada da kılınabilir.

Tesbih Namazı Ne Kadar Sürer?

Tesbih namazı 4 rekat olmasına rağmen uzun süren namazlardandır. Tesbihleri okuyuş hızına göre yaklaşık yarım saat ile bir saat arasında kılınır.

Tesbih Namazı Nasıl Kılınır?

Diğer namazlar gibi tesbih namazı kılınışı da İslam alemi için merak konusudur. O halde, tesbih namazının tüm rekatlarını ayrıntılı olarak inceleyelim. Tesbih namazı zikri, “ Sübhanellahi ve’l-hamdu lil’lahi ve la ilahe illallahu val’lahu ekber ” şeklindedir. Namaza niyet ederken “Niyet ettim Allah rızası için tesbih namazını kılmaya” denir.

Birinci Rekat:

• Sübhaneke okunur.
• 15 kez tesbih çekilir.
• Euzu besmele çekilir. Fatiha ve zammı sure okunur.
• 10 kez tesbih çekilir.
• Ruküya gidilir. 3 kez “sübhane rabbiy’el azim” denir. 10 kez tesbih çekilir.
• Doğrularak “semi allahü limen hamideh” denir. 10 kez tesbih çekilir.
• İlk secdeye gidilir. 3 kez “subhane rabbiy’el ala” denir. 10 kez tesbih çekilir.
• Oturulur ve 10 tesbih daha çekilir.
• Tekrar secde yapılır. Yine 10 tesbih daha çekilir.
• Besmele ile ayağa kalkılır ve kollar bağlanır.

İkinci Rekat:

• 15 kez tesbih çekilerek ikinci rekata başlanır.
• Besmele çekilir. Fatiha ve zammı sure okunur.
• 10 kez daha tesbih çekilir.
• Rüku yapılır. Burada da 10 tesbih çekilir.
• Doğrulduktan sonra da 10 tesbih çekilir.
• Secde yapılır. 10 tesbih çekilir.
• Oturuşta ve ikinci secdede de 10’ar tane tesbih çekilir.
• Böylece 2. Rekatın tesbihi de 75’e tamamlanır.
• Tekrar oturulur. Et-tahiyyatü okunur.
• Ayağa kalkılır ve kollar bağlanır.

Üçüncü Rekat:

• Üçüncü rekat da ikinci rekatla aynı şekilde kılınır.
• Yalnızca en sonda oturulmaz. Dördüncü rekat için ayağa kalkılır ve kollar bağlanır.

Dördüncü Rekat:

• Dördüncü rekat da tıpkı ikinci ve üçüncü rekat gibi kılınır.
• Bu rekatın sonunda son oturuş yapılır.
• Son oturuşta herhangi bir tesbih çekilmez.
• Et-tahiyyatü, Salli, Barik ve Rabbena duaları okunur.
• “Esselamü aleyküm ve rahmetullah” diyerek sağa ve sola selam verilir.
• Böylece tesbih namazı sona erer.

Tesbih Namazı Tesbihatı Nasıl Yapılır?

Namazlardan sonra Alla’ı zikretmek için çeşitli tesbihatlar yapılır. Ancak tesbih namazından sonra belli bir tesbihat yoktur. Diğer namazlarda yaptığınız tesbihatı yapabilirsiniz.

Tesbih Namazının Fazileti

Tesbih namazı duası olarak okunan zikrin anlamı; “Yüce Allah’ı bağdaşmayan tüm sıfatlardan tenzih ederim, O’nu tüm güzel sıfatlarla anarım.” şeklindedir. Namazda 300 kez bu zikir söylenir. Dolayısıyla, çok faziletli bir namazdır. Hz. Muhammed (s.a.v.) de bu namazı bir kez olsun kılınması gerektiğine işaret etmiştir. Amcasına bu namazı tavsiye ederken günahlarının affı için önemine de değinmiştir. O nedenle, tesbih namazı faydaları arasında en önemlisi Allah’ı överek günahların affı için çabalamaktır.

Tesbih Namazı Evde Kılınır Mı?

Tesbih namazı nafile namaz olduğu için evde bireysel olarak kılınması uygun olan namazlardan biridir.

Tesbih Namazı Cemaatle Kılınır Mı?

Tesbih namazı, cemaat gerektirmeyen bir namazdır. Hz. Muhammed (s.a.v.) tarafından tesbih namazının kılınışına ilişkin direkt bir talimat bulunmamaktadır. Tesbih namazı da bireysel olarak kılınabilen bir namaz olarak bilinir. Hatta bazı alimlere göre bireysel olarak kılınan Tesbih namazı daha doğrudur. Fakat günümüzde özellikle özel gün ve gecelerde camilerde cemaatle birlikte tesbih namazı kılınabilmektedir.

Rüyada Tesbih Namazı Kılmak Neye İşarettir?

Rüyada tesbih namazı kılmak iyi şekilde yorumlanır. Öyle ki; hediyeye, bahşe ve gören kişinin diğer insanlarla iyi geçindiğine işaret eder.

Tesbih Namazı İle İlgili Hadisler

Bilindiği gibi tesbih namazı ile ilgili en önemli hadis bu namazı Hz. Muhammed’in (s.a.v.), amcası Abba’a tavsiye ettiği hadistir. Bu güzel hadiste, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) amcasına “Sana bir hediye vereyim mi?” der. İşlediği tüm günahlar için ona bu namazı hediye eder. Hadiste namazı nasıl kılması gerektiğine işaret eder. Başka bir hadiste Abbas’a "Bu namaz için okunacak sure var mıdır?" diye sorarlar. O da; Tekasur, Asr, Kafirun ve İhlas surelerini söyler. Hadise göre tesbih namazında bu sureleri okumak daha faydalıdır. Ancak alimlere göre başka sureler de okunabilir.

ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ