Andımız Nedir

Yakın bir zamana kadar her ilkokulda sabahları öğrencilere okutulan, tarihsel bir marş niteliğindeki metin “Andımız” olarak anılmaktadır. Bu and, ilk kez 23 Nisan yılında ortaya çıkartılmıştır. Andımızı ortaya çıkartan kişinin Doktor Reşit Galip olduğu bilinmektedir. Mustafa Kemal Atatürk’ün oldukça aydın bulduğu, vatanımız için oldukça faydalı işler yapan Reşit Galip’i 19 Eylül yılında Milli Eğitim Bakanı görevine atamış; Galip sağlık sorunları nedeniyle çok fazla bu görevde kalamamış olsa da kısa süreli bulunduğu bu görevde İstanbul Üniversitesi’nin açılmasını sağlamış, Halk Eğitim Şubesi’nin açılmasına ön ayak olmuş, köy enstitüleri fikrine oldukça değer vererek köylerdeki eğitim alanlarını ve imkanlarını katlayarak yüceltme yoluna gitmiş çağdaş bir eğitim insanı olmuştur.
Andımızın hikayesi nedir?Andımız ilk kez, ilk paragrafta da bahsettiğimiz gibi 23 Nisan tarihinde ortaya çıkartılmıştır. Dr. Reşit Galip, o gün çocuk bayramı vesilesiyle kendi kızlarının bayramını kutlarken kendilerine bu esnada bir takım öğütlemelerde bulunmuş, sonrasında bu öğütlerin gerçekten tüm gençlik için faydalı ve yararlı bilgiler içerdiğini fark edince bunun ulusallaştırılması için çalışmalarda bulunmuştur. Kendisi yazdığı bu andı Atatürk’e ve ilgili birimlere de göstermiş, sonuç olarak bu and artık okullarda okutulan herkes tarafından bilinen bir and haline gelmiştir.
İlk ortaya çıktığı hali; “Türküm, doğruyum, çalışkanım. Yasam; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi; özümden çok sevmektir. Ülküm, yükselmek; ileri gitmektir. Varlığım, Türk varlığına armağan olsun.” şeklinde olan andımız, 10 Mayıs tarihinden itibaren okullarda her sabah okutulmaya başlamıştıseafoodplus.info süreçten sonra senesine kadar herhangi bir değişikliğe uğramayan Öğrenci Andı, 29 Ağustos senesinde dönemin “İlkokullar Yönetmeliği” gereğince Andımıza yeni bir bölüm eklenmiş ve sonuna “Ey bu günümüzü sağlayan, Ulu Atatürk; açtığın yolda, kurduğun ülküde, gösterdiğin amaçta hiç durmadan yürüyeceğime and içerim. Ne mutlu Türk’üm diyene!” ibaresi eklenmişseafoodplus.info olarak ise Öğrenci Andı, yılının Ekim ayında değişikliğe uğramış ve o zamandan bu zamana ayarlanmış olan son metin okullarda sabahları derslerden önce okutulmuştur. Metnin getirildiği son hali; “Türk’üm, doğruyum, çalışkanım. İlkem; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak; yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir. Ülküm; yükselmek, ileri gitmektir. Ey Büyük Atatürk! Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime and içerim. Varlığım, Türk varlığına armağan olsun. Ne Mutlu Türk’üm Diyene!” şeklindedir.
Andımızın amacı nedir?İlkokul öğrencilerine söyletilmekte olan bu and, Türk Milli Eğitim Sistemi’nin değişmez parçalarını ve unsurlarını çocuklara en sade ve özet şekilde anlatmaya çalışmaktadır. Her sabah öğrencilerin kendilerince yapmış olduğu bu yemin; hem okuldaki öğrencilik hayatlarında hem de kendi bireysel yaşantılarında geliştikleri ve fikir olarak da bir görüş edindikleri şu dünyada iyi, vicdanlı ve saygılı birer birey olabilmeleri adına kendilerinde bir benlik oluşturmayı hedeflemektedir.
Andımızı Geri Gelmesini İstiyoruz ;

Ali Onur Demirel

Nogay Türkleri Eğitim Kültür ve Sosyal Dayanışma Derneği ;

Anadolu Türkistanlılar Kültür ve Dayanışma Derneği ;

Konya İl Gençlik Kurulu Başkanı

Türkiye&#;de Danıştay’ın ilköğretim okullarında „Öğrenci Andı“ okunmasını sonlandıran, dışardan bir AKP MHP hükümetinin siyasi kararı olarak görülen ve en önemlisi şu anda siyasetin gündemi haline gelen konu başta Avusturya olmak üzere dünyanın her yerinde yaşayan Türkiye göçmenleri arasında lehte ve aleyhte tartışılıyor olması dikkat çekti. Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmak biraz zor olsa gerek. Bu nedenle Yeni Vatan Gazetesi taraf tutmadan kaynaklar vererek hem tarihe ışık tutmak hem de bilgilenmek amacı ile, &#;Tarih! Türkiye&#;de ki Andımız hangi ülkenin eğitim sisteminden etkilenerek oluştu&#; başlıklı haber ve analizi dikkatlere sunuyor.

Varan 1

Danıştay 8. Dairesi’nin Andımız’ın okutulması yönündeki kararı, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) temyiz etmesinin ardından Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından  AKP MHP hükümeti döneminde iptal edildi.  AKP ve MHP&#;ye tepkiler büyük. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun aldığı bu karar Andımız’ı yeniden gündeme taşıdı. Muhalefetten Danıştay’ın kararına karşı tepkiler yükselirken; Öğrenci Andı hakkında alınan son karar sonrası, Andımız’ın sözleri, kim tarafından yazıldığı ve ilk ne zaman kabul edildiği de merak konusu oldu

ANDIMIZ NEDİR, KİM TARAFINDAN YAZILDI?

Öğrenci Andı olarak bilinen Andımız, Türkiye ve KKTC&#;deki ilköğretim okullarında her sabah öğrenciler derse girmeden okutulan ant. Andımız ilk olarak dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip tarafından hazırlandı ve yılında uygulamaya konuldu. Daha sonra ve yılında çeşitli değişikliklere uğrayarak bugünkü halini aldı.

yılı Ekim ayında Türkiye&#;de okullarda Andımız okunması uygulamasına son verilmişti.

Türk Eğitim Sendikası&#;nın uygulamanın sonlandırılmasına dair düzenlemeye ilişkin Danıştay&#;da açtığı davanın sonucunda Danıştay 8. Dairesi, düzenlemenin iptaline karar vermişti. Ancak bu karar, yürütme tarafından uygulamaya alınmamıştı. Son olarak da Danıştay 8. Dairesi’nin Andımız’ın okutulması yönündeki kararı, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) temyiz etmesinin ardından Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından iptal edildi.

Varan 2

Araştırmacı yazar Cengiz Özakıncı&#;dan Türkiye&#;de Andımız diye bilinen &#;Öğrenci Andı&#;nın tarihini&#;* aslında tarihe ışık tutarak &#;hiç bir ırkçılık yatmayan Andı&#; menşesini belgeleri ile şöyle anlattı:

Yer Amerika; yıl ; Amerikalılar, Avrupa’dan Amerika’ya göçü başlatan Christoph Columbus’un (Kristof Kolomb) kıtaya ayak bastığı günün ’üncü Yıldönümü’nü dev etkinliklerle kutlamaya hazırlanıyor. Bir yandan Chicago’da “World’s Columbian Exposition” adı ile ’üncü Yıl’a adanmış dünyanın en büyüğü olacak fuar merkezinin yapımı sürdürülürken; öte yandan, ABD Ulusal Eğitim Birliği, ’üncü Yıl onuruna tüm devlet okullarında gerçekleştirilecek çok büyük bir etkinlik düzenlemek üzere, toplantı üzerine toplantı yapıyor.

32 yıl sonra ’te Atatürk’ün çağırısıyla Türkiye’ye gelip incelemeler yapacak ve verdiği raporla Türk eğitimine katkıda bulunacak olan dünyaca ünlü Amerikalı düşünür eğitimci John Dewey de ’de bu kurulun üyesi ve ’üncü Yıl’ın okullarda nasıl kutlanacağının tartışıldığı toplantılarda, yoldaşı Francis Bellamy ile birlikte çalışıyor. Bellamy, Dewey’le birlikte katıldığı bu toplantılarda; ’üncü Yıl onuruna okullarda öğrencilere “Amerikan Ulusçuluğu”yla “ulus bilinci” aşılanmasını öneriyor.

O sırada “Bütün Devlet Okullarına Bayrak” kampanyası yürütmekte olan Bellamy, ’üncü Yıl onuruna bütün okullarda yapılacak bayrak töreninde topluca söylenmek üzere bir “Bağlılık Andı” (Pledge of Allegiance) yazıyor. Bayrağa, cumhuriyete, ulusa bağlılık içeren bu andın sözlerini, Boston’da, yöneticisi olduğu “Youth’s Companion” dergisinin 8 Eylül günlü sayısında yayımlıyor. Ayrıca tek sayfa halinde özel baskı yapılarak Amerika’daki bütün devlet okullarına gönderilen bu andın Türkçesi yaklaşık olarak şöyle:

Herkes için ‘adalet’ ve ‘özgürlük’ le ‘bölünmez tek ulus’a dayanan ‘cumhuriyet’e ve ‘bayrağım’a bağlı olacağıma and içerim.

O günlerde adı “Cumhuriyet’in Büyük Ordusu” olan Amerikan Ordusu da ’üncü Yıl’ı, Chicago’da, yapımı sürmekte olan dev dünya fuarı alanında, 12 Ekim günü tüm askeri birliklerin ve öğrencilerin katılacağı büyük bir törenle kutlayacağını duyuruyor.

Bellamy’nin yazdığı ant, ilk kez Amerikan Ordusu’nun 12 Ekim’de gerçekleştirdiği bu törende onbinlerce öğrenci tarafından topluca okunuyor.

Ardından ABD Başkanı bir genelge yayımlayarak, Columbus’un Amerika’ya ayak bastığı günün ’üncü Yıldönümü’nün bütün resmi okullarda 21 Ekim günü kutlanacağını; Bellamy’nin yazdığı andın, o gün ülke çapında bütün devlet okullarında yapılacak resmi törenlerde, topluca okunacağını duyuruyor.

Nitekim 21 Ekim günü, tüm devlet okullarında bütün öğrenciler, törene katılan ana babalarıyla birlikte, yüzleri göndere çekilmekte olan bayrağa dönük olarak, hep bir ağızdan: “Herkes için özgürlük ve adalet ile bölünmez tek ulusa dayanan cumhuriyete ve bayrağıma bağlı olacağıma and içerim!” diye haykırıyor. İşte bu ant, süreç içinde yapılan bir kaç değişiklikle yıldır Amerika’da anaokullarından üniversitelere varıncaya dek bütün resmi okullarda, bayrak törenlerinde topluca okunmakta.

Bu “Öğrenci Andı” süreç içerisinde çıkartılan yasalarla okul sınırlarını aşarak, yaşamın her alanına yayılmış; yalnızca okullarda değil, bütün kurum ve kuruluşlarda, bayrak törenlerinde, ABD Bayrak Yasası’nda tanımlandığı üzere, sağ el kalp üzerine konularak topluca söyleniyor. ABD Başkanları, Senato oturumlarına ABD bayrağına dönüp sağ eli kalp üzerine koyarak bu antla başlıyor.

Dahası, antta geçen “bölünmez tek ulus” sözü, Amerika’da benzin istasyonlarından billboardlara ve tişörtlere varıncaya dek yaşamın her yayılmış durumda.

Gelelim Türkiye’ye…

Ülkemizde öğrenci andı uygulaması, yılında, Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip Bey’in “Türk’üm, doğruyum…” diye başlayan andı 23 Nisan Bayramı töreninde duyulmasıyla başlamış olmakla birlikle; Türkiye’deki öğrenci andı uygulamasının, Amerikan öğrenci andıyla ilginç bir bağlantısı var.

yılında Bellamy’nin yazdığı andın Amerika’daki bütün resmi okullarda okutulmasına karar veren kurulda bulunan John Dewey; Osmanlı’nın son döneminde Türk eğitimcilerin dikkatini çekmiş.

Mustafa Rahmi Bey, Atatürk’ün Maarif Kongresi’nde ve diğer konuşmalarında ortaya koyduğu eğitim politikasını yılı başında inceleme konusu yapmış; ve bu çalışmasında onun eğitimle ilgili görüşlerinin Asya Türk tarihine uzanan köklerini ortaya çıkardığı gibi; pek çok yabancı eğitimciyle de karşılaştırarak, bunlardan John Dewey’in görüşleriyle örtüştüğünü alıntılarla göstermiş.

Bunun üzerine kitaplarından ikisi yılında Türkçe’ye çevrilen Dewey, Türkiye’ye davet edilmiş. ’te gelip Atatürk’le görüşen Dewey’in yaptığı incelemeler sonucu sunduğu rapor Atatürk tarafından dikkatle incelenmiş.

Milli Eğitim Bakanları, Dewey’in raporunda yer alan önerilerden, Atatürk’ün Maarif Kongresi’nde dile getirdiği eğitim politikasıyla örtüşenleri gerçekleştirmek üzere, var güçleriyle çalışmışlar.

Dewey, ’te ABD’ye döndükten sonra, Türkiye’yle ilgili birkaç makale yayımlamış. “The New Republican”da yayımlanan bir yazısında özetle; nasıl çeşitli ırk ve dinlerden bireyler Amerika’da tek bir potada kaynaşarak “Amerikan Ulusu”nu oluşturuyorsa; Türkiye’de yaşayan çeşitli ırk ve dinlerden bireylerin de “azınlık ayrımcılığı” yapmayı bırakıp çoğunlukla kaynaşarak tek bir “Türk Ulusu” oluşturması gerektiği görüşünü savunmuş.

* * *

Bütün bu belge ve bilgilerin ışığında, sonuç olarak diyebiliriz ki: Türkiye’deki “Öğrenci Andı”nın sözleri Reşit Galip Bey’indir; ancak, herkes için ‘adalet’ ve ‘özgürlük’le ‘bölünmez tek ulus’a dayanan ‘cumhuriyet’e ve bayrağa bağlılığı, okutulan derslere ek olarak “öğrenci andı”yla pekiştirmek düşüncesi; Atatürk döneminde eğitim düzenimize katkıda bulunan John Dewey’in, Amerika’yı Amerika yapan “bölünmez tek ulus”çu eğitim anlayışının bir yansımasıdır.

Amerika’da “demokrasi” olarak görülen “bölünmez tek ulus” kavramının ve okullardan taşıp yaşamın her alanına yayılan “öğrenci andı”nın, Türkiye’de “ırkçı-faşizm” sayılarak dışlandığını görüyoruz.

Bakalım daha neler göreceğiz…

* Bütün Dünya dergisinde Kasım &#;te yayınlanmıştır.