Ödenen Sigorta Primleri Geri Alınabilir Mi

Bunun d&#;&#;&#;nda ya&#;&#; dolmas&#;na ra&#;men emekli olmak için yeterli prim günü bulunmayanlara toplu ödeme yap&#;labilir. Emeklilik için iki türlü prim günü hesab&#; yap&#;l&#;yor. Bu durum da erkek ve kad&#;n için farkl&#;l&#;k gösterebiliyor.

SGK’YA YATIRILAN PR&#;M NASIL GER&#; ALINAB&#;L&#;R?

Benim sadece bin prim günüm var, paras&#;n&#; alabilir miyim? Nereye ba&#;vurmam gerekir? (&#;simsiz)

Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) iki türlü prim iadesi al&#;n&#;yor. Bunlardan ilki, ayn&#; anda birden fazla i&#;verenden ücret alanlar için asgari ücretin kat&#;ndan fazla ayl&#;k kazanç üzerinden ödenen primlerin iadesidir. &#;kincisi ise ya&#;&#; doldurdu&#;u halde emekli olmak için yeterli prim günü bulunmayanlara yap&#;lan toplu ödemedir.

Emeklilik için iki türlü prim günü hesab&#; yap&#;l&#;r. Örnek vermek gerekirse, ilk kez sigortal&#; çal&#;&#;maya 24 May&#;s ile 23 Kas&#;m tarihlerinde ba&#;layan 4/a’l&#; (SSK) bir erkek normalde 5 bin prim günüyle 49 ya&#;&#;nda emekli olabiliyor. Prim günü 5 bin ’ün alt&#;nda oldu&#;undan dolay&#; 49 ya&#;&#;nda emekli olamayanlara sosyal güvenlik sistemi 2. bir &#;ans daha verir. Örnekteki ki&#;i, 3 bin prim günüyle 60 ya&#;&#;nda emekli olabiliyor. Fakat normalden daha dü&#;ük emekli ayl&#;&#;&#; ba&#;lan&#;yor.

Söz konusu erkek sigortal&#;, 60 ya&#;&#;na gelmesine ra&#;men prim günleri 3 bin ’den de azsa istemesi durumunda primleri iade ediliyor. Böyle yap&#;lan toplu ödemelerin tatminkâr olmad&#;&#;&#; belirtiliyor. Çünkü, normal &#;artlarda bir sigortal&#; için i&#;çi ve i&#;veren primi olarak ayr&#;, genel sa&#;l&#;k sigortas&#; ve emeklilik için de ayr&#; prim al&#;n&#;r.

Sa&#;l&#;k için kesilen primler ile i&#;veren ad&#;na yat&#;r&#;lan primler iade edilmez. Yaln&#;zca sigortal&#;n&#;n kendisi ad&#;na emeklilik için ödenen primler iade edilir. Çal&#;&#;&#;rken SGK’ye brüt ücretin yüzde ’i oran&#;nda prim yat&#;r&#;l&#;r. Bununla beraber emeklilik için sigortal&#; ad&#;na yat&#;r&#;lan prim tutar&#; 4/b’lilerde yüzde 20, 4/a’l&#;larda ise yüzde 14 oran&#;ndad&#;r. Çal&#;&#;an ad&#;na emeklilik için ödenen primlerin güncel de&#;eri bulunarak iade yap&#;l&#;r.

Ayn&#; anda birden fazla i&#;verenden ücret alan 4/a’l&#; çal&#;&#;anlar için bir ayda ödenen prim tutar&#; ayl&#;k asgari ücretin kat&#;n&#; ( y&#;l&#; için Türk liras&#;) a&#;mas&#; durumunda, a&#;an k&#;sm&#;n yüzde 15’i oran&#;nda prim iadesi yap&#;l&#;r. Toplu ödeme sadece emeklilik ya&#;&#;n&#; doldurmas&#;n&#;n ard&#;ndan yap&#;l&#;rken, tavan&#; a&#;an kazançlar için ödenen primlerin iadesi, primlerin ödendi&#;i ay itibar&#;yla ba&#;vurunun yap&#;ld&#;&#;&#; tarihte gerçekle&#;tirilir. Ödeme faizsiz yap&#;ld&#;&#;&#;ndan dolay&#; ba&#;vurunun gecikmeden yapt&#;r&#;lmas&#; gerekiyor.

Primlerin iadesinden ziyade prim gününü en az&#;ndan 3 bin ’e tamamlama imkân&#; bulunmas&#; gerekir. Askerlik borçlanmas&#; ya da yurt d&#;&#;&#; borçlanmas&#; bulunuyorsa bu haklar&#;n kullan&#;lmas&#; öneriliyor. SSK’li bir çal&#;&#;an, eksik prim günlerinin bin güne kadar olan k&#;sm&#;n&#; iste&#;e ba&#;l&#; sigorta primi ödeyerek de tamamlayabilir. Bin gün ve üzerinde iste&#;e ba&#;l&#; sigorta primi ödenmesi durumunda SSK’den emeklilik zora girer. Her &#;eye kar&#;&#;n primleri iade almak istenmesi durumunda, ba&#;l&#; olunan ilçedeki sosyal güvenlik merkezine ya da il müdürlü&#;üne ba&#;vurmak gerekir.

KULLANILMAMI&#; &#;ZN&#; OLAN &#;&#;Ç&#; ÜCRETS&#;Z &#;ZNE ÇIKARTILAB&#;L&#;R M&#;?

Emekli çal&#;&#;anlar gerek ücretsiz izne ç&#;kart&#;lanlara verilen nakdi ücret deste&#;inden, gerekse k&#;sa çal&#;&#;ma ödene&#;inden faydalanmazlar. Kullan&#;lmam&#;&#; y&#;ll&#;k izinler bulunuyorken i&#;verenin i&#;çiyi ücretsiz izne ç&#;karmas&#; do&#;ru olmaz. Fakat, bunu engelleyecek bir yasal düzenleme de yok. Haks&#;zl&#;&#;a u&#;rayan i&#;çiler dava konusu yaparak haklar&#;n&#; yarg&#;ya ta&#;&#;yabilir.

&#;&#;ten ç&#;karma yasa&#;&#; döneminde uygulanmak üzere geçici olarak getirilen ücretsiz izin ile ilgili yeteri kadar çal&#;&#;&#;lmad&#;&#;&#; görülüyor. Konu ile ilgili ç&#;kan mini istihdam paketi ile çal&#;&#;anlar&#; ma&#;dur eden ücretsiz izin konusundaki eksiklikleri giderme f&#;rsat&#; do&#;du fakat bu f&#;rsat kullan&#;lmad&#;.

NE ZAMAN EMEKL&#; OLURUM?

&#;lk SSK giri&#;i 13 May&#;s ’dir. Toplam 2 bin prim günü var. do&#;um y&#;l&#;… Askerlik borçlanmas&#; yat&#;r&#;lmas&#; durumunda 3 bin günle emekli olunur mu?

&#;lk kez sigortal&#; çal&#;&#;maya ba&#;lad&#;&#;&#; tarihten itibaren normalde 3 bin gün ile de&#;il en az 4 bin prim günüyle ya&#;tan emekli olabilir. Fakat, askerli&#;ini sigortal&#; çal&#;&#;maya ba&#;lamadan evvel yapt&#;&#;&#;ndan dolay&#; askerlik borçlanmas&#;yla sigorta ba&#;lang&#;ç tarihini borçlanma süresi kadar öne çekebilir.

Örnek vermek gerekirse 18 ay askerlik yapt&#;ysa gün borçlanma yapt&#;&#;&#;nda sigorta ba&#;lang&#;c&#; 8 Eylül ’dan öne çekildi&#;inden dolay&#; 4 bin prim günü yerine 3 bin prim gününe tabi olur.

Askerlik borçlanmas&#;n&#;n ard&#;ndan eksik kalan prim gününü de iste&#;e ba&#;l&#; sigorta ile tamamlanabilir. &#;ste&#;e ba&#;l&#; sigorta topluca ödenemez, ay ay ödenebilir. Her gün için Türk liras&#; olmak üzere, ayl&#;k Türk liras&#;, toplamda 5 bin Türk liras&#; prim ödenir. günlük askerlik borçlanmas&#; için ise 16 bin Türk liras&#; yat&#;rmak gerekir. &#;lk ba&#;ta askerlik borçlanmas&#; yaparak, arkas&#;ndan iste&#;e ba&#;l&#; sigorta primi ödenmesi gerekir. Prim günleri böylece 3 bin ’e tamamlad&#;&#;&#;n&#;z takdirde gelecek y&#;l emekli ayl&#;&#;&#; ba&#;lan&#;r.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Ödenen sigorta primlerinin iadesi bir kaç şekilde olmaktadır. Biz bu içerikte ölen ve emekli maaşı bağlanmayan sigortalı için prim iadesini inceledik.

Ölüm Toptan İadesinin Şartları

• SSK kapsamında olan kişilerde;

5 yıl sigortalılık ve en az gün prim şartı

• Bağkur ve Emekli Sandığı kapsamında olan kişilerde ise;

5 yıl sigortalılık ve en az  gün prim şartı varsa, bu şartlar sağlandığı takdirde ölen sigortalının eşine, çocuklarına veya anne-babasına ölüm aylığı denilen emekli maaşı bağlanır.

Ölen kişinin sağlığında veya prim gün ödemesi yoksa, hak sahipleri bu primleri ölüme bağlı toptan ödeme kapsamında geri alabilir. (Vefat eden ölüm aylığı ödenmesi şartlarını taşımıyor olmalı.)

Sayılı Kanun kapsamında, ölen sigortalının anne ve babasına ölüm aylığı bağlanması için;

1-Anne ve babanın diğer çocuklardan kazanılmış gelir ve aylıklar hariç gelir veya aylık almaması, bir başka deyişler emekli aylığı almıyor olması ve

2-Anne ve babanın gelirinin kişi başı asgari ücretin net tutarından az olması gerekir.

Ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması halinde ölüm tarihi esas alınmak kaydıyla Kanuna göre hesaplanan ölüm toptan ödeme tutarı  hak sahiplerine ödenir.

Yani ölüm toptan ödemesi alınabilmesi için anne ve babanın bir aylık almaması ve ölen sigortalının emekli maaşı alma şartlarını sağlamıyor olması gerekir.

Uygulamalar:

Örnek:

4a kapsamında gün hizmeti bulunan sigortalı (A), tarihinde vefat etmiştir. Hak sahipleri, tarihinde ölüm toptan ödemesi talebinde bulunmuş ve taraflarına ölüm toptan ödemesi yapılmıştır. Hak sahiplerince daha sonra ölen sigortalıya ait, ölüm toptan ödemesi yapılan süreler haricinde 4a kapsamında günlük bir hizmetin bulunduğu belgelenmiş ve ölüm toptan ödemesi olarak alınan sürelerin ihyası talebinde bulunulmuştur. Kurumca yapılan araştırmada da ölen sigortalının günlük hizmetinin bulunduğu tespit edilmiştir. Bu durumda toptan ödeme alınan ve sonradan tespit edilen günlük hizmet süresi ile ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az gün prim ödeme şartı sağlanmış olduğundan, ihya talebi kabul edilecektir.

Örnek:

4a kapsamında gün hizmeti bulunan sigortalı (B), tarihinde vefat etmiştir. Hak sahipleri, tarihinde ölüm toptan ödemesi talebinde bulunmuş ve taraflarına ölüm toptan ödemesi yapılmıştır. Hak sahiplerince daha sonra ölen sigortalıya ait 4a kapsamında günlük bir hizmetin bulunduğu belgelenmiş ve ölüm toptan ödemesi olarak alınan sürelerin ihyası talebinde bulunulmuştur. Kurumca yapılan araştırmada da ölen sigortalının günlük hizmetinin bulunduğu tespit edilmiş ise de toptan ödeme yapılan ve sonradan tespit edilen günlük hizmet ile ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az gün prim ödeme şartı sağlanamadığından, ilgilerin ihya talebi reddedilecektir.

Örnek:

4a kapsamında gün ve 4b kapsamında gün olmak üzere toplam gün hizmeti bulunan sigortalı (C), tarihinde vefat etmiştir. Hak sahipleri, tarihinde ölüm toptan ödemesi talebinde bulunmuş ve taraflarına ölüm toptan ödemesi yapılmıştır. Hak sahipleri daha sonra tarihli dilekçe ile askerlik hizmetinde geçen süreleri için borçlanma ve tasfiye edilen süreleri için de ihya talebinde bulunmuştur. Yapılan incelemede askerlik borçlanması dahil ölen sigortalının toplam hizmeti ile ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan (borçlanmalar dahil) gün prim ödeme gün şartı sağlanamadığından, hak sahiplerinin borçlanma ve ihya talepleri reddedilecektir.

Örnek:

4a kapsamında gün hizmeti bulunan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde aylığa hak kazanamayan sigortalı (D), tarihinde yaşlılık toptan ödemesi talebinde bulunmuş ve bu hizmetler toptan ödeme şeklinde kendisine ödenmiştir. tarihinde vefat eden sigortalı (D)’nin hak sahibi ölen sigortalıya ait 4a kapsamında günlük yeni bir hizmetin bulunduğunu belgelemiş ve tarihinde ölen kişinin tasfiye edilen günlük hizmetinin ihyası için talepte bulunmuştur. Yapılan incelemede yaşlılık toptan ödemesi ile tasfiye edilmiş süreler ve yeni tespit edilen sigortalılık süresiyle birlikte ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az gün prim ödeme şartı sağlanmış olduğundan, hak sahibinin ihya talebi kabul edilecektir.

Örnek:

4a kapsamında gün hizmeti bulunan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde aylığa hak kazanamayan sigortalı (G), tarihinde yaşlılık toptan ödemesi talebinde bulunmuş ve bu hizmetler toptan ödeme şeklinde kendisine ödenmiştir. tarihinde vefat eden sigortalı (G)’nin hak sahipleri tarafından
tarihinde yaşlılık toptan ödemesi ile tasfiye edilmiş hizmetlerin ihyası için talepte bulunulmuştur. Hak sahipleri tarafından, ölen sigortalıya ait borçlanma süresi birleştirilebilecek yurtdışı hizmetleri sunulamaması veya sonradan tespit edilen yeni bir
hizmetin bulunmaması ve yaşlılık toptan ödemesiyle tasfiye edilen sürelerin de ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan en az gün prim ödeme şartını sağlamaması nedenleriyle, hak sahiplerinin ihya talebi reddedilecektir.

Örnek:

4akapsamında gün hizmeti bulunan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde aylığa hak kazanamayan sigortalı (F), tarihinde yaşlılık toptan ödemesi talebinde bulunmuş ve bu hizmetler toptan ödeme şeklinde kendisine ödenmiştir. tarihinde vefat eden (F)’nin hak sahipleri, tarihinde yaşlılık toptan ödemesi ile tasfiye edilmiş hizmetlerin ihyası için talepte bulunmuştur. Yapılan incelemede yaşlılık toptan ödemesi ile tasfiye edilmiş süreler ile ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az gün prim ödeme şartı sağlanmış olduğundan, hak sahiplerinin ihya talebi kabul edilecektir.

Kaynak: Eroğlu Çakıroğlu Avukatlık Bürosu

Kaynak: Türmob

Faydalı Bağlantılar

Emeklilikte Son 7 Yıl Kuralı

İlgili