Abd Dolar Endeksi Nedir
Dolar Kuru
Amerikan Doları Hakkında
Dolar dünya üzerinde en yaygın kullanılan para birimidir. ABD, Kanada, Avustralya ile Güney Amerika, Pasifik, Karayipler, güneydoğu Asya ve Afrika'daki bazı ülkelerin resmi para birimidir. Altın ve Euro dışında Türkiye’de yatırım amaçlı tercih edilen araçlardan bir tanesidir. Doların fiyatı anlık, günlük, haftalık, aylık ve yıllara göre değişiklik gösterir. Dolar kurunun sürekli değişkenlik göstermesinde ekonomik kararların yanı sıra güncel olayların da etkisi vardır. Bankaların dolar fiyatları ile döviz bürolarının fiyatları arasında farklılıklar olabilir. Bu yüzden “Dolar kaç TL oldu, Dolarda son durum, Doların bugünkü seyri?” merak edilen başlıklar arasında yer alıyor.Doların dalgalanmasında pek çok neden bulunmaktadır. Bu faktörlerin arasında Amerika Merkez Bankası (FED) kararları, cari açık, dış ticaret, para birimine olan arz-talep, enflasyon beklentileri, ekonomik politikalar, yurt içi ve yurt dışı faiz oranları, ülke ekonomisinin durumu, turizm gibi etkenler yer alır. Son dakika olayları da doların fiyatına doğrudan etki eder. Bu yüzden dolar grafiği canlı olarak anbean takip edilmektedir.
Ülkeye yabancı para girişi artınca döviz arzı da artar. Arzın artmasıyla da kurda düşüş yaşanır. Söz konusu düşüş ile birlikte ülkenin para birimi değerlenir. Yani döviz arzıyla kur ters orantılı şekilde ilerliyor. Kurun yükselmesi demek ülkedeki para biriminin değer kaybetmesi anlamına geliyor. Eğer “Dolar endeksi, Bugün Dolar kaç lira oldu, 1 Dolar kaç para?” diyorsanız uzmanpara.milliyet.com.tr serbest piyasada döviz sayfasından bu sorunun cevabını bulabilirsiniz.
Hisse senedi ticareti yaptıysanız, BİST100, BİST30, Dow Jones Endüstriyel Ortalama (DJIA), NASDAQ Bileşik Endeksi, Russell 2000, S&P 500, Wilshire 5000 ve Nimbus 2001 gibi mevcut tüm endeksleri muhtemelen biliyorsunuzdur.
Bekleyin, sonuncusu da Harry Potter’ın süpürgesi.
ABD dolarının endeksi olmasa şaşardık değil mi?
Döviz yatırımcıları için ABD Doları Endeksine (USDX,DXY) bulunmaktadır.
ABD Doları Endeksi, dolar karşısında döviz kuru sepetinin geometrik ağırlıklı ortalamasını içermektedir.
Hisse senedi endekslerinin, menkul kıymet sepetinin genel bir göstergesi olarak kullanılmasıyla çok benzer.
Elbette, burada konuştuğumuz “menkul değerler” diğer dünya para birimleridir.
Doları Endeksi Döviz Sepeti
Endekse dahil edilen 6 adet para birimi, ABD’nin ticaret hacmi en yüksek para birimleridir. 1973 yılında 100 baz olarak başlayan endeks, bu yıldan beri bu tabana göre hesaplanmaya devam ediliyor.
1. Euro (EUR)
2. Yen (JPY)
3. Pound (GBP)
4. Kanada Doları (CAD)
5. İsveç Kronu (SEK)
6. İsviçre Frangı (CHF)
İşte hileli bir soru… Endeks 6 para biriminden oluşuyorsa, kaç ülke dahildir?
“6” yanıtını verdiyseniz, yanılıyorsunuz.
Eğer “24” cevabını verdiysen, sen bir dahisin!
Toplamda 24 ülke vardır, çünkü Avrupa Birliği’nin, avroyu kendi para birimi olarak benimsediği 19 ülke, artı diğer beş ülke (Japonya, İngiltere, Kanada, İsveç ve İsviçre) ve beraberindeki para birimleri vardır.
24 ülkenin dünyanın küçük bir bölümünü oluşturduğu açıktır, ancak diğer birçok para birimi ABD Doları endeksini çok yakından takip etmektedir.
USDX ABD doları’nın küresel gücünü ölçmek için oldukça iyi bir araçtır.
USDX, Intercontinental Commodity Exchange – ICE (Kıtalararası Emtia Borsası)’nda vadeli işlem sözleşmesi (DX) olarak işlem görmektedir. Ayrıca, borsada işlem gören fonlarda (ETF’ler), fark sözleşmeleri (CFD’ler) ve opsiyonlar da mevcuttur.
ABD Doları Endeksi (USDX) Bileşenleri
Şimdi, para sepetinden oluşan şeyin ne olduğunu biliyoruz, şu “geometrik ağırlıklı ortalama” bölümüne geri dönelim. Her ülke aynı büyüklükte olmadığından, ABD doları endeksini hesaplarken her birine uygun ağırlıklar verilmiştir. Mevcut ağırlıklara bakalım:
19 ülkesi ile Euro, ABD Doları Endeksinin büyük bölümünü oluşturuyor.
Bir sonraki Japon yenidir, bu da Japonya’nın dünyadaki en büyük ekonomilerden biri olduğundan dolayı mantıklı. Diğer dördü USDX’in yüzde 30’undan azını oluşturuyor.
İşte bir soru: Euro düştüğünde, ABD Dolar Endeksi hangi yönde hareket eder?
Euro, ABD Doları Endeksinin büyük bir bölümünü oluşturuyor, bu endeksi de “Anti-Euro Endeksi” olarak adlandırabiliriz.
Euro yatırımcıları, USDX Euroyu çok fazla etkilediğinden, daha “dengeli” bir dolar endeksi isterler.
Amerikan doları
 | Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. |
| Amerikan doları | |
|---|---|
| United States dollar | |
| ISO 4217 Kodu | |
| Kullanıcı(lar) |  Birleşik Devletler |
| Resmi olmayan | |
| Enflasyon | %5 (Mart 20230000 !Mart 2023 (Mart 2023) itibarıyla) |
| Kaynak | [1] (Mart 20230000 !Mart 2023 (Mart 2023) itibarıyla) |
| Metod | TÜFE |
| Altbirim | |
| 1⁄4 | Quarter [en] |
| 1⁄100 | Cent |
| 1⁄1000 | Mill [en] |
| Sembol | $ |
| Cent | ¢ |
| Mill [en] | ₥ |
| Madenî paralar | |
| Sıkça kullanılan | ¢1, ¢5, ¢10, ¢25 |
| Nadiren kullanılan | ¢50, $1 |
| Banknotlar | |
| Sıkça kullanılan | $1, $5, $10, $20, $50, $100 |
| Nadiren kullanılan | $2, $500, $1.000, $5.000, $10.000 |
| Merkez bankası | Federal Rezerv Sistemi |
| Yazıcı | Bureau of Engraving and Printing |
| Website | www.moneyfactory.gov |
| Darphane | United States Mint |
| Website | www.usmint.gov |
Amerikan doları veya Birleşik Devletler doları (İngilizce: United States dollar; sembol: $; kod: USD), 1792 Para Yasası ile yürürlüğe girmiş, Amerika Birleşik Devletleri'nin resmî para birimidir. Dünya ticareti üzerinde en yaygın kullanılan para birimi olmasıyla da bilinir.[4] Muhasebe, ticaret ve vergilendirme problemlerinin çözümü için 100 cente (¢) ve 1000 mille (₥) bölünmüştür. 31 Ocak 2019 itibarıyla dünyada dolaşımda yaklaşık 1,7 trilyon Amerikan doları olduğu tahmin ediliyor.[5] Bu miktarın 2/3'ü ABD dışındadır. Bazı ülkeler Amerikan dolarını kendi resmî para birimleri olarak kullanmakta, bir kısım ülkede fiili tedavüldeki (de facto currency) para birimi, Britanya denizaşırı ülkelerinde ise tek para birimi olarak kullanılır (Britanya Virjin Adaları ve Turks ve Caicos Adaları).
Tarih[değiştir kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız: Amerikan doları tarihi
Yeni kıtada kâğıt para dönemi 1600'lü yılların sonlarında İngilizkolonilerinde askeri maliyetleri karşılamak içim basılan banknotlar ile başlamıştır. İlk banknot 1690 yılında Massachusetts Körfezi Kolonisi'nde basılarak dolaşıma çıkmıştır. Kağıt para çıkarma yöntemi diğer Kolonilerce de kısa sürede benimsenerek yaygınlaşmıştır.
ABD Kongresi, 1781 yılında yeni hükûmetin mali operasyonlarına destek olmak amacıyla, Philadelphia'da bulunan The Bank of North America'yı ilk ulusal banka ilan eder. 1792'de kabul edilen Tedavüle Para Çıkarma Kanunu ile ABD Darphanesi kurulur ve federal para sistemi çerçevesinde her birinin değeri altın, gümüş veya bakır üzerinden saptanan farklı değerdeki madeni paraların basımına başlanır.
1785 yılında ABD Kongresi Doları ABD'nin para birimi olarak kabul eder. Federal hükûmet ülke genelinde ilk kâğıt parayı 1861 yılında dolaşıma çıkarır. İç Savaşı finanse etmekte zorlanan Kongre ABD Hazinesine faiz getirisi olmayan vadesiz banknot ihraç etme yetkisi verir. Bu banknotlara, renkleri dolayısıyla "yeşil" adı takılır.
1913'te çıkarılan Amerikan Merkez Bankası Kanunu, Amerikan Merkez Bankasını (Federal Reserve Bank) ülkenin merkez bankası ilan eder. Banka, Amerikan Merkez Bankası Banknotları (Federal Reserve Notes) adlı yeni bir parayı dolaşıma sunar. "Tanrıya Güveniyoruz" (In God We Trust) ibaresi tüm banknotlar üzerinde kullanımı 1955'te kanunla zorunlu kılınmıştır.