Gercek Anlamli Kelimeler
Yorum Yap!
Gerçek Anlam Nedir?
Gerçek anlam nedir, cümle örnekleriyle konu anlatımını bu sayfada bulabilirsiniz. Gerçek anlam, sözcükte anlam konusunun bir alt başlığıdır. Yani kelimelerin cümle içerisinde yüklendikleri anlamlara verilen bir dil bilgisi terimidir. Bir kelimenin aklımıza gelen ilk anlamı, gerçek anlamı karşılar. Eğer kelime, cümle içerisinde aklımıza gelen ilk anlamı karşılayacak şekilde kullanılmışsa, işte bu kelimelere &#;gerçek anlamlı&#; denir.
Daha ayrıntılı bir tanım yapacak olursak, &#;bir kelimenin söylendiğinde aklımıza gelen ilk anlamı, sözlükte ilk sırada bulunan ve en temel karşılığı olan anlamına&#; gerçek anlam denir. Gerçek anlam, mecaz anlamın zıttı gibi düşünülebilir. Kelimeler cümle içerisinde kendi anlamından uzaklaşabilirler. Böyle kelimeler mecaz anlamlı olarak nitelendirilir. Gerçek anlam ise, kelimenin temel anlamından uzaklaşmamış hâlini karşılar.
Örneğin, &#;düşmek&#; denildiğinde aklımıza gelen ilk anlam, &#;yer çekiminin etkisiyle bir şeyin yukarıdan aşağıya inmesi&#; şeklinde olur. İşte buna temel anlam, yani gerçek anlam denilmektedir. Bu kelimeyi gerçek anlamlı olarak bir cümlede kullanacak olursak, &#;Ayağım takılınca, elimdeki güzelim vazo yere düştü.&#; şeklinde olabilir. Bu cümlede &#;düşmek&#; kelimesi, vazonun gerçekten yere düşmesini karşılamaktadır. Fakat bu kelime, &#;Bu hareketinle sen de gözümden düştün.&#; cümlesinde kendi anlamından uzaklaşarak mecaz anlamlı olarak kullanılmaya başlamıştır. Burada bir şeyin gerçekten yere düşmesinden bahsedilmemektedir. İşte gördüğümüz üzere kelimenin aklımıza ilk gelen temel anlamına, gerçek anlam denilmektedir.
Örnekler:&#; Çocuklarına hep güzel sözler söylerdi.
&#; Bu kadar çalışkan bir insan daha tanımadım.
&#; Adamın tarladaki bütün ekinleri yandı.
&#; Dün gece erken yattım.
&#; Tahtaların ucu çok sivri, dikkatli ol.
&#; Kitaplarını boş bir kutuya yerleştirdi.
&#; Ağzında yaralar oluşmuştu.
&#; Kör adama kimse yardım etmedi.
&#; Sıcak çorbayı içince rahatladım.
&#; Balkona astığım çamaşırlarkurumamış.
&#; Caminin minaresi çok inceydi.
&#; Çocuk kumsalda oynuyor.
&#; Uyanır uyanmaz perdeyi açıp pencereden dışa baktım.
&#; Biraz sonra toprak bir yola girdik.
&#; Sarayın aydınlık bir odasından karanlık bir odasına geçmiştik.
&#; Elini hırsla masaya vurdu.
NOT: Gerçek anlam ile yan anlam birbirine karıştırılmamalıdır. Gerçek anlam, kelimenin aklımıza ilk gelen anlamı olmasına karşılık, yan anlam kelimenin gerçek anlamından uzaklaşmadan zaman içerisinde yüklendiği farklı anlamları karşılar. Yan anlamlar, büyük çoğunlukla insan organları veya hareketlerine ait kelimelerden oluşur.
Örnek:&#;Projeyi yetiştirebilir miyiz diye düşünmekten başım ağrıdı.&#; (gerçek anlam)
&#;Yemeğe iki baş sarımsak koyarsan, daha güzel olur.&#; (yan anlam)
Yukarıdaki cümlelerde görüldüğü üzere, &#;baş&#; kelimesinin aklımıza gelen ilk anlamı &#;gerçek anlam&#;; kendi anlamından uzaklaşmadan karşıladığı farklı anlamlar ise &#;yan anlam&#; olarak ifade edilmektedir.
Orkun KUTLU