24 Saatlik pH monitörizasyonu nedir?
24 Saatlik pH monitörizasyonu işlemi aşamaları nelerdir?
24 Saatlik pH monitörizasyonu riskleri nelerdir?
Nedir?
Perkütan gastrostomi ve jejunostomi, herhangi bir nedenle ağızdan beslenmesi mümkün olmayan hastalarda beslenmenin sağlanması için ince tüpler yarıdımı ile mideye veya ince barsağa girilerek beslenmenin bu kateter ucundan verilecek gıda takviyesiyle devam ettirilmesidir.
Niçin Yapılır?
Yapılmasındaki temel neden hastanın beslenmesinin devam ettirilmesidir. Baş boyun bölgesindeki, yemek borusundaki tümörlerin basısına bağlı olarak, nörolojik nedenlere bağlı olarak, bu bölgeye uygulanan radyoterapi ve kemoterapiye bağlı olarak gelişen darlıklar sonucunda hastanın normal olarak ağızdan gıda alabilmesi yutma fonksiyonlarını yerine getirmesi mümkün olmayabilir. Bazen barsaklardaki basınç artışına engel olmak için mide içeriğinin dışarı alınması gerekli olabilir. Hasta bir aydan uzun süredir ağızdan beslenemiyorsa veya beslenemeyecekse perkütan gastrostomi ve veya jejunostomi tüpü yerleştirilmesi önerilir. Bundan daha kısa süren beslenme kısatlanmalarında burundan mideye ya da burundan ince barsaklara bırakılan ince bir boru yardımı ile beslenme devam ettirilebilir. Şayet yaygın karın içi sıvınız(asidiniz) varsa, kanama bozuklukları varsa, giriş rotasında engeller varsa, karın zarı iltihabı varsa işlem uygulanamaz. İşlemlerin büyük bir kısmı teknik olarak başarıl bir şekilde sonuçlandırılır.
Nasıl Yapılır?
Hastaya gerekli pozisyon verildikten sonra ve sterilizasyon sağlandıktan sonra, sedasyon altında, burundan mideye veya ince barsağa ilerletilmiş ince boru yardımı ile mide veya ince barsak kontrastlı ilaç ve hava ile şişirilir. Giriş yeri işaretlenir ve lokal anestezi uygulanır. Teller ve borular yardımı ile mide içine ve barsağa girilir. Midede ve barsak içinde olunduğu tespit edildikten sonra beslenme tüpü yerleştirilir. Diğer teller ve borular çekilerek işlem sonlandırılır. İşlem esnasında mideyi karın duvarına sabitlemek için dikişler kullanılabilir. Bu dikişler yaklaşık 2 hafta sonra çıkarılıabilir. Öncelikle su verilerek tüpün çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Tüpü çalıştığı izlendikten sonra hastaya tüp temizliğinin nasıl yapılacağı gösterilir.
İşleminin Riskleri ve Komplikasyonları
1- Giriş yerinde kanama, enfeksiyon, abse, sepsis
2- Giriş yolundaki organlarda yaralanma, delinme, zedelenme
3- Tüplerin yer değiştirmesi, kırılması
4- Kontrasta bağlı komplikasyonlar
Önce Yapılması Gerekli İşlemler:
1- İşlemden önce hasta en az 8 saat aç olmalıdır. İşlemden 8 saat önceye kadar sıvı alımı devam etmelidir. Bundan sonra sıvı alımı damar yoluyla yapılacaktır. Acil durumda bu şart aranmaz.
2- İşlemden önce kanın pıhtılaşma özelliklerini gösteren hemostaz testleri (INR, APTT, fibrinojen, trombosit sayımı) ve kan ile bulaşan hastalıklar için (Hbs, HIV ve HCV) testler yapılmış olmalıdır. Hemostaz testleri istenilen seviyede değilse pıhtılaşmayı önleyen ilaçların alımının kesilmesi ve uygun tedavi verilmesi gerekir. Oral antikoagülan ilaç kullanan hastalar işlemden gün önce ilaçlarını kesmelidirler.
3- Kullanılan kontrast madde böbrek hasarı oluşturabileceğinden BUN, kreatinin testleri de yapılmış olmalıdır.
4- İşlem öncesinde hastanın sürekli kullandığı kalp ve tansiyon ilaçları gibi ilaçları almasına devam etmelidir. Hasta ilaçlarını sabahları alıyorsa az bir miktar suyla içmelidir.
5- Şeker hastası olanlar şeker hastalığı ile ilgili kan şekeri düşürücü ilaçları, aç kaldıkları için almamalıdırlar. Şeker düşürücü olarak metformin(glucophage) kullanan hastalar mutlaka durumu doktoruna bildirmeli, bu ilaç işlemden önce ve sonra 48 saat kullanılmamalıdır.
6- Bazı işlemler öncesi damardan veya kalçadan koruyucu antibiyotik yapılabilir.
7- İşlem öncesi radyoloji servisine indirilmeden önce ya da işlem öncesi paranteral (damardan veya kas içerisine)sakinleştirici veya gerekirse diğer ilaçlar verilir. Sakinleştirici sizi rahatlatacak ,uyuklamaya neden olmasına rağmen muhtemelen işlem sırasında uyanık olacaksınız.
Sonra Yapılması Gerekli İşlemler
İşlem bittikten sonra giriş yeri el ile basılarak kanama durdurulacaktır. Kanama durdurulduktan sonra tekrar kanama olmaması için bandajlanabilir.
Hasta işlem sonrası en az 4 saat yatakta yatacaktır. İşlemden sonra aksi söylenmedikçe saat sonra yemek yenilebilir. Kontrast maddenin bazı yan etkilerinin oluşmaması için bol miktarda sıvı alımı faydalı olacaktır. Hasta bir süre hastanede gözlem altında tutulacaktır. Tüp temizliği v ebakımının sağlanması hastaya anlatılacaktır.
Nazogastrik Beslenme Sondası Nedir?
Nazogastrik sonda diğer bir adıyla beslenme sondası midesinde rahatsızlık olan hastalarda beslenme veya tedavi amaçlı bir hortum aracılığıyla, ağız veya burundan mideye indirilerek uygulanan bir cerrahi işlemdir. Doktorun isteğine bağlı olarak nazogastrik beslenme sondası takılır. Sondanın uygulanması hastanın yaşına ve cinsiyetine göre değişiklik gösterir.
Evde Beslenme Sondası Takılması
Nazogastrik beslenme sondası İzmir Hemşire Ekibinin de desteği ile hastanın yatağında takılabilmektedir.
Nazogastrik Beslenme Sondası Neden Takılır?
Beslenme sondalarının takılacağı durumlar genel olarak şunlardır;
Üst gastrointestinal sistem (GİS) kanamalarının tedavisi
Mide içeriğinin toplanması
Mide lavajı olduğu durumlar (Mide zehirlenmelerinde ilk yardım)
Mide salgılarının aspirasyonunu
Hastaya ilaç verme
Beslenmenin yapılması ve ameliyat sonrası kusmanın önlenmesi
Nazogastrik sonda uygulaması doktorun ihtiyaç gördüğü durumlarda uygulanır. Uygulamada değişkenlik gösteren unsurlar vardır. Bunlar; yaş, cinsiyet ve uygulama amacıdır. Özafagus varis kanamalarında kanamayı durdurmak amaçlı, yutak borusunu şişirerek kanamaya basınç ile müdahale edilmesi için medikal işlem olan Sengstaken-Blakemore sonda uygulanır.
Sonda Uygulanırken Dikkat Edilecek Noktalar
Nazogastrik beslenme sonda aspirasyon işlemi aralıklı olarak uygulanmalıdır. Aksi takdirde mide mukozasının tahriş olmasına neden olacağı gibi beslenme sondasının mide mukozasına yapışıp tıkanmasına da neden olabilir.
Sondanın uygulanması esnasında yutkunmada bir problem yaşandığı takdirde sonda geri çekilmelidir. Daha sonra işlem aynı şekilde tekrar uygulanmalıdır.
Eğer sondanın ucundan hava sesi geliyorsa veya hasta öksürmeye başladıysa sonda solunum yollarını ulaşmıyor demektir. Sondayı geri çekmek ve işlemi daha sonra tekrar uygulamak gerekir.
Sondanın Uygulanma Aşamaları
Nazogastrik beslenme sondası uygulanmadan önce, doktorun işlemi onaylayıp onaylamadığına bakmak gerekir. Doktor onaylamadığı sürece aspirasyon işlemi yapılamaz. Malzemelerin hepsinin hazırlanıp kullanılacağı sıraya uygun olarak yerleştirilmesi gerekir.
Beslenme sondası uygulanmadan önce hastanın ailesine yapılacak işlem hakkında bilgi verilir, işlem için izin alınıp hastanın kimlik doğrulaması yapması gerekir.
Uygulamadan önce ellerin mutlaka yıkanması gerekir.
Hasta dik oturtulmalıdır, eğer dik bir şekilde oturamıyorsa sol tarafa yanal bir pozisyonda yatırılmalıdır.
Sonda takılacak hastanın göğüs bölgesi bir havlu veya örtü yardımıyla kapatılır.
Hasta veya hastaya yardımcı bir kişi böbrek küvetini çene altında tutmalıdır.
Hastada diş protezi veya gözlük gibi sağlık aparatları varsa çıkartılmalıdır.
Sonda takılırken önemli durumlar için veya hastanın isteğine bağlı işlemi durdurmak için el hareketleriyle işaretler belirlenmelidir. Örneğin hasta işlemi durdurmak istediği durumda elini kaldırıp dur işareti yapabilir.
İşlem uygulanırken daha steril olması açısından eldiven giyilmelidir.
Işık kaynağıyla hastanın burun deliklerine bakılır ve burun delikleri sırayla kapatılarak hastadan nefes alıp vermesi istenir.
İşlem sırasında hangi el kullanılıyor ise diğer elin olduğu tarafa geçilir.
Ölçüm yapılırken kateterin nereye kadar itileceği belirlenir.
Hastanın sakin olması ve düzenli bir şekilde nefes alıp vermesi gerekir.
Eğer doktor tarafından söylendiyse, hastanın burnuna sprey sıkılır. Bunlar; vazokonstrüktür ve dadekonjestan spreyleridir. Bu spreyler hastanın dil köküne doğru sıkılır.
Kateteri tutarken ellerin rahatça hareket edebilmesine dikkat edilir.
Hastanın başı kalkık olmalıdır.
Sonda uygulama işlemi sırasında hafif hareketlerle, kateter burun deliğinden aşağıya doğru döndürülerek indirilir. Eğer işlem ağızdan uygulanacaksa yine aynı şekilde hastanın dilinin üzerinden aşağıya doğru döndürülerek indirilir.
Tüpün özafagusa kolay bir şekilde girmesi için baş hareketleri çok önemlidir.
Hasta tüp iletilirken yutkunduğu takdirde kateter daha rahat bir şekilde ilerler.
Eğer hasta öğürmeye başlarsa kateter çıkartılmadan bir süre beklenilir.
Kateterin mideye inip inmediğini kontrol etmek için;
Kateter midede değilse hasta konuşamaz bu yüzden hastadan konuşması istenir.
Midenin aspire edilmesi için enjektörü kateterin distal ucuna takarak mide içeriğinin gelip gelmediğinin kontrol edilmesi gerekir. Mide içeriğinin gelmediği durumda hastanın tekrar aspire edilmesi gerekir.
Kateterin burnu tamamen kapatmaması açısından hastanın nefes alış biçimi değerlendirilir. Kateterin distral ucu klemplendikten sonra serbest drenaj torbasına bağlanır. Kateter flasterle hastanın giysisine tutturularak gerileme önlenir. Bölümün ölçülüp kaydedilmesi için kateterin burundan çıktığı nokta işaretlenir.
Nazogastrik Beslenme Sondası’nın bakımı için;
Flasterler değiştirilmelidir.
Sonda birkaç günde bir diğer burun deliğine takılmalıdır.
Hastanın sık sık burun ve ağız temizliği yapması gerekmektedir.
Drenaj amaçlı takılan sondanın açıklığı kontrol edilip sıvı miktarı kaydedilmelidir.
Nazogastrik Beslenme Sondası’nın çıkarılması için öncelikle steril bir ortam yaratılması gerekmektedir. Daha sonra tüm malzemeler yerleştirilir ve yavaş bir şekilde kateter ve flaster çıkartılır.
Hasta bir süre nefesini tuttuktan sonra kateter buruna paralel olarak çıkartılır ve hasta rahat bir pozisyonda yatırılır.
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede